numri 206 final.CDR

Hëna e refustanellë arabo-aziatike në ambientine xhamisë së tij tok me fansat etij, që gjithashtu kishin këtë imixh tëllahtarshëm të tij. Paramendoniparadoksin, Qeveria gjermaneasokohe nuk pranonte dot kërkesënultimative të Qeverisë turke përekstradimin e tij në Turqi, përderisakjo e fundit të suspendonte, përkatësishttë pezullonte ligjin për burgimtë përjetshëm a për ekzekutim mevdekje.Tek i shoh në këtë hall fundamentalistëte këtillë, më vetëtinë nëkokë ai dufi zemërak i Zarathustrës(në parafrazim të Fridrich Nitzsches(Niçes) në veprën e tij “Kështu foliZarathustra”) tek shfryhej karshinjerëzve të pavlerë: “Kur i shoh këtanjerëz me virtyt të zvogëluar, mëndezet tërbimi t’ua ngjesh (t’ua fus)një shkelm në mullaqe e t’i pëlcaspër tokë ...”Të merremi vesh, fundamentalistëte këtillë myslimanë i kanë ikanë shkaktuar dëm Islamit mëshumë se gjithçka tjetër në shekullinqë sapo kemi lënë pas. Ata aq shumëe kanë demonizuar Islamin sa edheshumë vepra të shkruara ngaislamistët myslimanë e jomyslimanë,e sidomos vepra e SigridHunkeut “Allah ist ganz anders:Enthüllungen von 1001 Vorurteilenüber die Araber” (“All-llahu ështëkrejt tjetër: Demaskimi i 1001paragjykimeve mbi arabët, BadKonig, 1990) nuk kanë pasurmundësi t’i kundërvehen kësaj.Të gjitha veprimet absurdeçnjerëzore të një fundamentalistijanë të papranueshme e tëpatolerueshme nga të gjithë ata myslimanëqë janë të mençur dhe qëbesimin dhe komplet teorinë dhepraktikën e tyre fetare e mbështesinekskluzivisht mbi themelet autentikëtë librit të tyre të shenjtë –Kur’anit dhe traditës së tyre profetikeSunnetit të Muhammedit a.s.Kjo njëlloj siç për një kristian tëmirëfilltë e të mençur nuk janë tëpranueshme e të tolerueshme tëgjitha ato veprime djallëzore qëbëhen në emër të kristianizmit, nëemër të Jezuit e të Biblës. Katoliku akristiani i mirëfilltë, bie fjala, që besimine tij e mbështet ekskluzivishtmbi themelet autentike të mësimevetë Jezuit dhe të librit të tyre të shenjtëBiblës, nuk pajtohet fare mefenomenet e përçudnuara, thënëkushtimisht, të botës kristiane:“luftërat e kryqëzatave”, “ShënBartollome”, Inkuizicion,Holokaust-Auschwitz, antisemitizëm,nazifashizëm, Luftë e Parëdhe e Dytë Botërore, në të cilat uvranë qindra mijëra njerëz dhe po aqu syrgjynosën në të katër anët e globitetj; apo me ato organizatat terroristeqë lindën viteve të 70-ta e 80-ta në ca vende demokratike si p.sh.:Brigadat e Kuqe në Itali,“Provisional Irish Republican Armynë Irlandë, “Japanese Red Army”(Armata e Kuqe japoneze) nëJaponi, “Baader-Meinhof Gang” nëGjermaninë Perëndimore, “EuskadiTa Askatasuna “ETA” në Spanjë etj.Po, po! Sa më shumë që thellohemsë lexuari e së medituari rrethKur’anit, rreth Zotit, aq më shumë emë fuqishëm e kuptoj dhe e duaZotin, profetët, veten, njerëzit dhebotën mbarë, do të thotë jam mëantifundamentalist. Dhe, për mëtepër, këtu nuk ka vend për vuajtjenga kompleksi i inferioritetit, ngakompleksi “i vogëlsisë” i të qenitpjesëtar i fesë islame a pjesëtar indonjë feje tjetër. Më së shumti nëjetë ua kam pasur mëninë snobëvenga radhët e myslimanëve, përkatësishtatyre që vuajnë nga kompleksi iinferioritetit i të qeni mysliman.Prandaj, disa herë në këtë ese timen,kam theksuar zëshëm dhe me krenari(pa “pardon”) përkatësinë timefetare të të qenit mysliman, kjo përarsye se thjesht unë nuk do të hyj në“një shportë” apo, madje, në një varrme “fundamentalistët torollakë” tëllojit xhihadesk binladenian, si dhe,krejt në epilog (në fund), unë nukkam atë shpirtin e tyre patologjikfetar, as kartën e tyre të identifikimit(letërnjoftimin), as grupin e tyre tëgjakut, as vijat identifikuese tëgishtërinjëve të tyre e as madjekodin e njëjtë gjenetik të ADN-së, tëcilin ma ka determinuar Perëndia. Eas që i kanë këto karakteristika edhembi një miliardë myslimanë të tjerëkudo në botë. Ndaj snobi myslimans’ka pse vuan nga ky kompleks përparaqytetarëve evropianë, sepseAbrahami (Ibrahimi), Jezui (Isai),Mojsiu (Musai) dhe Muhammedi asishin të racës ariane, as ishin nordikëa keltë, as kishin sy të kaltër, e as qëishin dot evro-amerikanë, fundja asqë ka rëndësi teologjikisht se çfarëpërkatësie racore, etnike agjeografike kishin, ata, në fakt, ishinfigura markante gjithënjerëzore dhegjithëplanetare, mesazhet hyjnore tëtë cilëve sot rrezatojnë në të katëranët e globit, tek të gjitha kolektivitetetdhe kulturat njerëzore.Termi “Perëndim” tek snobët,sikundër meditonte dramaturgu injohur çek Vaclav Havel (ish-kryetari Republikës së Çekisë), u shndërrua,edhe pa vetëdije edhe me të, nësinonim të përparimit, kulturës,lirisë dhe ndershmërisë. “Lindja”, nëanën tjetër, u reduktua në një sinonimpër moszhvillim, autoritarizëmdhe non sens të shumëllojshëm.Mirëpo, ky perceptim implicit isuperioritetit perëndimor dhe inferioritetitlindor, është i pambrojtshëmpër një afat të gjatë. Sepse asnjë territori vetëm gjeografik dhe kulturornuk mund të konsiderohet a priorimë i mirë se ndonjë tjetër një herë epërgjithmonë, apo si çështje parimi.Për aq vite sa fjala “Lindje” shkaktonkonotacion pezhorativ dhe fjala“Perëndim” afirmativ, do të jetëvështirë të ndërtohet një rend i ribotëror i bazuar në barazi mes rajonevetë ndryshme ... Tashti po hyjmënë një epokë të re dhe ështëpërgjegjësi jona të respektojmënjëri-tjetrin dhe të punojmë sëbashku për të mirën e të gjithëve.Të lexojmë edhe një herë Gëten:“Orienti është i Zotit!Oksidenti është i Zotit!Hapësirat e Veriut dheJugut pushojnë në paqe nëduart e Tij”(Interesante është që Gëte, sisimpatizant i pasionuar që ishte ndajIslamit, dy citatet e para i ka përkthyerdrejt nga Kur’ani i shenjtë,ndërsa dy të tjerat janë pjesë e njëligjërate. Dhe, Gëte ishte shumë krenarpër këto rreshta. Gëte, i cili e njihtepër mrekulli Kur’anin, në vitin1814 në Vajmar kishte kërkuar qëedhe protestantët të merrnin pjesënë një ceremoni lutjeje të besimtarëvemyslimanë për të kuptuar samë mirë atë)BOTA SI NJË FSHAT IVOGËLBota sot, falë shpikjeve më të rejatekniko-teknologjike të kohës, ështëbërë “një katund i vogël”-një botë nëminiaturë. Nëpër metropolet e botësgërshetohen të gjitha kulturat dheqytetërimet botërore. Në Berlin, këtëmetropol evropian, bie fjala, ku ka 12vjetë që jetoj, janë mbledhur të gjitharacat, nacionet dhe kulturat e globittonë, të cilat jetojnë e frymojnë nënjë harmoni, tolerancë e koegzistencëtë mirëfilltë qytetare, dukeshkëmbyer kështu mes veti, nëmënyrë të mrekullueshme, vlerat mëkruciale kulturo-qytetëruese, si nëpikëpamje etnike, ashtu edhe në atokulturo-religjioze. Si kudo në Evropëdhe në Perëndim në përgjithësi,ashtu edhe në Berlin funksionojnëme qindra institucione kulturo-arsimoree fetare islamike. Afro njëqindxhami, ca sish edhe me minare,shtrihen gjithandej rrugëve tëBerlinit. Madje dhe qindra shitore evetëshërbime në të cilat për çdo ditëservohen artikuj ushqimorë që janë“hallall” (të lejueshme në bazë tëSheriatit islamik) për myslimanët.Analogjikisht, është vështirë tëhasësh në liri të këtilla fetare përpërkatësit e fesë kristiane kudovendeve myslimane në Lindje(Orient). Këtu, për më tepër, unë endjej veten si me qenë në vendlindje(zatën edhe Berlini m’është bërëvendlindja e dytë pas Shkupit) apodikund në Azi.Si në Gjermani, ashtu edhe nëZvicër, ku aktualisht po punoj provizorisht,tubohemi herë pas here, sinëpër kisha ashtu edhe nëpër xhami,pjesëtarë të të gjitha konfesioneve,nacioneve dhe kulturave në takime elutje të përbashkëta interreligjioze,duke shkëmbyer kështu vlerat reciprokenë një atmosferë jashtëzakonishttolerante e miqësore.Administrata e xhamisë sonë dheadministratat e kishave katolike,metodisto-evangjeliste dhereformiste të Bazellit me rrethinëorganizojmë për çdo muaj takimettona të mëdha dhe shumëdomethënësepër dialog interreligjiozmyslimano-kristian.Konkretisht, çdo të mërkurë tuboheminë “lutjen” tonë të përbashkët nëShtëpinë Kulturore Rinore “Joy”(Jugend und Kulturhaus Joy Liestal)në Liestal të Bazelit, me ç’rast seciliprej nesh, veç e veç, i lutemi Zotit përtë shpënë rininë tonë në rrugë tëdrejtë, duke i mënjanuar ata ngadukuritë negative sociale, si alkooli,droga dhe dukuritë e tjera kriminale.Pikërisht në institucionin“Jugendsocialwerk” (OffeneJugendarbeit OJA) mblidhemi mepresidentin e këtij institucioni,Andreas Furbringer, me administratorinHans Eglin, me teologen SarahNullmeyer (nëpunëse aktive), meaktivistin Rene Portmann, meaktivisten Ruth Floriano dhe shumëtë tjerë me qëllim të gjetjes sëmodaliteteve dhe formave më efektivepër punë të përbashkët me tërinjt. Do të thotë në këtë rrafshveprojmë aktivistë të të gjithareligjioneve dhe i lutemi Zotit nëgjuhë të ndryshme për të mirën epërgjithshme.S’më shlyhen nga kujtesatakimet e mija produktive mezviceranin protestant ValtiNyffenegger (i lindur në Bazell). Iakam shfaqur disa herë simpatinëdhe respektin tim të madh që ushqejndaj Martin Luterit, teolog ky brilantdhe kryeideolog i protestantizmitkristian. Çdo herë që më ka rënë nëBerlin të kaloj rrugës “MartinLuterstrasse”, kam evokuar këtë figurëmadhore racionaliste gjermane.Ishte sugjestim i vetë Martin Luteritqë përkthimi i parë i Kur’anit nëlatinisht në vitin 1143, i cili ka qenëmë i saktë, të botohet në Bazell nëvitin 1543. Zatën protestanizmi,shikuar esencialisht, është shumëafër Islamit në pikëpamje filozofikoshkencoree teologjike.Në veçanti nuk mund të heq ngamendja të gjitha takimet e mia konstruktiveme dy miq të mij hebre: meDavid Barak në Liestal të Baselit dheme dr. Erwin Lewin (profesorin ehistorisë, tashmë në pension, i cili kadoktoruar në Tiranë dhe flet perfektgjuhën shqipe) në Berlin.Pavarësisht faktit se ne u përkasimdy proveniencave të ndryshmereligjioze, unë mysliman e atahebrenj, pavarësisht madje faktit senë sfondet, përkatësisht në prapavitëtona, atje diku larg e “nën dhe”, “vlojnë”e lansohen rrufeshëm dhe rrëmueshëmmegaloidetë “hebremëdha”,“kristianomëdha” e “islamomëdha”- që synojnë të venëmonopol në këtë glob duke implementuarsupremacionet e tyre imperialisto-religjiozenë të gjitha segmentete jetës, midis nesh shkëmbehenvlerat më jetike, më kruciale dhemë substanciale njerëzore dhe jetësorenë përgjithësi. Ne, për më tepër,do vënë vija të qarta demarkacionimidis hebrenjëve, si njerëz normalësiqenie të Zotit, dhe doktrinës sëtyre politiko-ideologjike e religjioze“sioniste”; midis myslimanëve, sikorrik, 200831