numri 206 final.CDR

Hëna e rePërballë këtyre kërkesave tëreja, bashkësia arabo-muslimanenxori elitën e filozofëve dheteologëve të cilët panë esencën eTeksteve, duke shfrytëzuar mendjen,logjikën dhe ekzegjezën. Ata ubazuan në trashëgiminë ideologjike,e sidomos në atë filozofike,e cila u takonte popujve të pushtuar,si edhe në armët ideologjike dhemetodat e diskutimit dhe argumentimit,në qëllim të mbrojtjes së kredosislame, e cila do të proklamohejnë bashkësitë në të cilat Tekstet dhembrojtësit e tyre nuk shënuanfitoren që do t'i përshkruhej kësajfeje.Ky grup i teologëve (mutekelliminëve)dhe i filozofëve islamëishin nga mu'tezilitët (ehlu-ttevhid).Por, mënyra e të menduaritdhe filozofia, si edhe argumentettë cilët i shfrytëzuan këto apologjetë,e bëri që atë elitë masa ethjeshtë të mos mund ta kuptojë,sepse (popullata) kryesisht upërqendrua te Tekstet dhe kuptimi ijashtëm i tyre. Madje ato dyshuannë seriozitetin e punës me të cilën umorën apologjetët si dhe në akidene tyre. Këtë dyshim e rritën teologëtjomuslimanë të cilët i hodhënTekstet, kështu që disa teologëmuslimanë i lanë pas dore ose iinterpretuan në mënyrë të gabuar.Kështu erdhi koha që populli ithjeshtë të mendoj se Islami, meTekstet e qarta dhe të thjeshta, tëcilëve nuk u nevojitet komentimdhe me të cilët jetuan gjeneratat epara të muslimanëve, në ambientine ri ideologjik, është bëre fe e individëve.Në popull shpesh citohejhadithi: "Islami ka filluar me individëdhe do të kthehet në individë, elumë për ato individë". U proklamuakthimi nga ambienti ideologjiknë të cilin u jepej përparësi argumentevelogjike mbi ato tradicionaledhe tekstuale dhe në të cilinpërdorej mendja, analogjia dhehermeneutika, në islamin e parëdhe autentik; në islamin e periudhëssë selefu-s-salihinëve.Propaganduesi kryesor i këtyreideve, tashmë edhe i lëvizjes selefiste,ishte Ahmed ibn Hanbel (780-855/ 164-241) i cili jetoi në kohën eqeverisjes së abasitëve, atëherë kuru paraqitën këto drejtime të rejaideologjike.Pas tij, përfaqësuesit kryesorë tëlëvizjes selefiste ishin:Ibn Tejmijje (431-513 / 1263-1328);Ibn Kajjim El-Xhevzijje (691-751 / 1292-1350).Në kohën e re përfaqësuesitkryesor të selefizmit konsiderohen:Muhammed bin Abdulvehhabi(1115-1206/1703-1792);Muhammed bin Ali Es-Senusi(1202-1276/1787-1859);Muhammed Ahmed El-Mehdi(1260-1302/1844-1885);Xhemaluddun El-Afgani (1254-1214/1838-1897);Muhammed Abduhu (1266-1323/1849-1905);Abdurrahman El-Kevakibi44(1270- 1320/1854-1902);Muhammed Reshid Rida (1282-1354/ 1865-1935);Xhemaluddin El-Kasimi (1283-1332/1866-1914);Abdulhamid ibn Badisi (1307-1359/1889-1940), etj.DALLIMI MIDIS KRIJIMITTË MEDH'HEBIT SELEFIJDHE NDJEKJES SË MED-HHEBEVE EKZISTUESEÇdo ditë e më tepër selefizmitek ne konsiderohet si medhheb iveçant dhe mëton të krahasohet, tëthemi, me medh'hebin hanefi. Netani do të orvatemi të shpjegojmë seselefizmi është shenjë e epokës sëartë islame dhe atë e tre shekujve tëparë, e assesi medhheb islam.Ndjekja e të parëve të ndershëm(selefu-s-salih) dhe mënyrën e tëkuptuarit të tyre të Kur'anit dheSunnetit dhe të vepruarit sipas tyre,është obligim i çdo muslimani që ipërmbahet Librit të Allahut dheudhëzimit të të Dërguarit, s.a.v.s..Allahu, xh.sh. i ka obliguar robërit eTij që të jenë të dëgjueshëm ndaj tëDërguarit, s.a.v.s.: "Çka t'ju japëPejgamberi, atë merrnie, e çka t'jundalojë, përmbanju dhe kini frikëAll-llahun, se All-llahu ështëndëshkues i ashpër." (El-Hashr, 7.)Kurse i Dërguari s.a.v.s., urdhëroiqë njerëzit të ndjekin sunnetin e tijdhe praktikën e hulefai rashidinëvedhe të kapen për jetët e as'habëvedhe njerëzve të mirë të cilët jetuannë tre shekujt e parë të Islamit. Nëkëtë kontekst ka thënë: "Kenikujdes nga risitë, sepse ato janëlajthitje. E kush prej jush i arrin ato,le t'i përmbahet Sunnetit tim dheprakitës së Hulefai Rashidinëve, nërrugën e drejtë. Intenzivisht përmbajunikësaj". Po ashtu ka thënë:"Njerëzit më të mirë janë ata tëshekullit tim, pastaj ata të cilët do tëvijnë pas tyre, dhe pastaj ata pastyre."Të shpallurit e mirësisë dhekualitetit të tyre është për shkak tëpërmbajtjes dhe të kapurit e tyrepër sunnetin e të Dërguarit tëAllahut s.a.v.s.E dimë që ekziston krijimi dhekreacioni i medh'hebit të ri (selefist)i cili qëndron në themeletfanatike. Duhet të themi që kypasim nuk është ai që potencohetnë hadith.Cili është dallimi midis vendosjessë medh'hebit të ri i cili sotquhet selefizëm dhe pasimit të tëparëve të ndershëm (selefu-ssalih)?Dallimi ndërmjet kësaj ështëidentik me dallimin i cili ekzistonmidis fjalëve muhamedan dhe musliman.Dihet që emërtimi i muslimanëveme fjalët muhamedanështë karakteristikë e një numri tëmadh orientalistësh dhe hulumtuesishtë huaj. Gjithashtu dihet që njëadresim i këtillë, sipas Islamit,është i refuzuar dhe atë sipasmënyrës së jetesës së muslimanëvetë sinqertë.korrik, 2008Fjala muhamedan nënkuptonlidhjen e muslimanit përMuhammedin a.s., kthimin ngapersonaliteti i tij, si dhe të përmbajturite ideve dhe udhëzimeve të tij.Gjersa fjala musliman nënkuptonkonfesionin e cili i takon sundimitdhe urtësisë së Allahut, dhe pranimine të gjithë asaj e cila ka ardhurnëpërmjet të Dërguarit të Allahut,Muhammedit, s.a.v.s.. Tëpreokupuarit me të Dërguarin eAllahut s.a.v.s., është borxh ngaAllahu, xh.sh., ndërsa respektimi itij është sikur të respektuarit eAllahut xh.sh.. Dashuria ndaj tijnuk është për asgjë tjetër, porvetëm se e meriton si i Dërguar iAllahut. Ky dallim, i cili qartë vërehetmidis fjalës muhamedan dhemusliman, është dallim i njëjtë qëmund të parashihet ndërmjet krijimittë medh'hebit selefij dhendjekjes së selefëve të parë.Të krijuarit e medh'hebit selefijdo të nënkuptonte që selefi veçkishte medh'hebin e tij i cili pasqyronteidentitetin e tij shoqëror.Pastaj, kjo do të nënkuptonte që atatë cilët hyrën në atë medh'heb janëpërfaqësuesit e vërtetë të islamitdhe se vetëm ata e dinë esencën etij. Pra, islami paraqitet nëpërmjetkëtyre imazheve dhe kuptimeve,ndaj edhe ndjekja e medh'hebitselefij, dispozitave dhe principevetë tij, paraqet islamin e vërtetë autentik.Të parët e ndershëm (Selefu-ssalih)janë njerëzit të cilët jetuan nëtre shekujt e parë të islamit, duke ebesuar sinqerisht fenë e Allahut dheduke u kapur sinqerisht për litarin eTij. Prandaj i Dërguari i Allahut,s.a.v.s., na ka urdhëruar që t'irespektojmë dhe të kapemi për to.Të kapurit e këtillë shihet në të kuptuarite Kur'anit dhe të Sunnetitdhe të gjeturit e principeve dhe dispozitave,ashtu sikurse ata i kuptuan.Islami, pra, është ai që ndiqet,ndërsa metoda e të hulumtuarit dhetë kuptuarit e islamit nga ana e selefu-s-salihinëveështë themeli dheboshti kryesor. Të parët e ndershëmsinqerisht e besuan fenë e Allahut.Ata janë udhëheqës dhe udhëzuestë popullit me anë të metodës sëdrejtë. Ata që nuk e ndoqën këtëmetodë u hoqën nga rrethi i tëparëve të ndershëm, edhe pse jetuannë kohën e tyre. Islami dhemënyra e të komentuarit dhe tëkuptuarit e tij është shkak i suksesittë njerëzve, mirëpo ndonjëherëedhe i humbjes, siç thotë prijësi ibesimdrejtëve, Omer ibn el-Hattabi, r.a. Në këtë shihet dallimindërmjet atyre të cilët veten e quajnëpjesëtar të medh'hebit selefijdhe pasuesve të vërtetë të selefu-ssalihinëve.Shihet qartë që selefizmi ështëfiksion të cilin nuk e lejon Allahudhe risi e cila nuk ka ekzistuarasnjëherë gjatë historisë, derisaselefu-s-salih është thelbi i fesë dhebaza e Sunnetit me të cilën kapredikuar i Dërguari, s.a.v.s. Në treshekujt e parë të islamit, nëhapësirat e ummetit islam, nuk kaekzistuar medh'hebi selefij apomedh'hebi i selefëve i cili i posedonbazat dhe karakteristikat e veta që ekanë dalluar nga muslimanët etjerë. Ka ekzistuar dallimi midisnjerëzve të cilët e kuptonin fenë meanë të metodës së drejtë dhe sinqerishti besonin Allahut dhe midisatyre të cilët ishin kundër islamitose atyre të cilët u larguan ngakuadri islam dhe metodave të tëmenduarit dhe të hulumtuarit. Kydallim nuk ka pasur mundësi që tëmohohet. Ai që u shoqërua megrupin e parë të njerëzve morridekorata të mëdha në këtë botë dheahiret, ndërsa ai i cili nuk e pati fattë ketë këtë karakteristikë, ai oseishte kundër islamit, ose ishte ilarguar nga kuadri islam dhe metodavetë tij të të menduarit dhe tëhulumtuarit.E dimë që në kohën e selefëveka pasur fraksione dhe grupacionetë ndryshme të cilat janë shmangurnga vlerësimet dhe metodat e drejta.Selefizmi i tyre aspak nuk u kandihmuar tek Allahu dhe ishin mëtë këqij sesa shumë novatorë tëcilët, më vonë, u paraqitën pas tyre.Pra, mbase është lehtë që njeriui arsyeshëm të kuptoj se të kuptuarite drejtë të Kur'anit dhe Sunnetitdhe të besuarit e drejtë, i cili ështënë pajtueshmëri me logjikën dheshkencën, është suazë e cila e kufizonshoqërinë e drejtë islame. Ai qëdo t'i përmbahet kësaj do të hyj nërrethin e muslimanëve, pavarësishtkohës në të cilën jeton.Të parët e ndershëm kishinvetëm një karakteristikë, e ajo ështëafërsia e Dërguarit, s.a.v.s., dhevështrimi i drejtë në principet eislamit dhe të Tekstit të Kur'anitdhe Sunnetit. Për shkak të kësaj,me të drejtë ishin mësues, në tëpërmbajturit e metodave dhe rregullavetë të komentuarit tëTeksteve, për ata që erdhën pastyre. Ata janë sikur arabët e parë, tëcilët më vonë gjeneratave të popullittë vet ua mësuan gjuhën dhe gramatikënarabe. Nga këtu mund tëvërejmë dallimin midis medh'hebitselefij dhe grupit të parë të muslimanëve,të cilët me të drejtë ishinmësues për ata që erdhën pas tyre.Pra, fenomeni i selefizmit nuk kaekzistuar në kohën e selefëve tëparë, kurse ndjekja e këtyre ështëobligim nga i Dërguari, s.a.v.s., nëkuptimin të cilin e sqaruam.Sikur të ishte korrekt ekzistimi iselefizmit dhe të selefëve të sotshëm,duke pasur parasysh që kyemërtim u nxor nga koha islame nëtë cilën vepruan selefu-s-salihinët,atëherë, për njerëzit e tjerë, do tëishte korrekte që të shpiknin drejtimtjetër islam, të nxjerr nga kohanë të cilën vepruam hulefai-rrashidinëtdhe pas kësaj, të thonëpër vete se janë rashidinë. Ndoshtado të ishte argument i fuqishëmkundër atyre që veten e quajnë selefij,sepse i Dërguari, s.a.v.s., kathënë: "Përmbajuni sunnetit tim