Cavid fəlsəfəsi - Oguzlar.az

Məni həp cəzb edər o incə məal,Ah, O, yalnız O qayeyi-amal!... 1Yaxud:Mənə ilham edər ancaq Tanrı,Onun eşqi ilə uçar duyğularım. 2Bütün məbudların fevqində parlarYalnız gözəgörünməz bir Tanrı var,Odur hər varlığın əvvəli, sonu,Bütün kainat təqdis edər onu. 3Cavid Mənsur Həllac, Nəsimi kimi sufi filosoflarınaxas olan «Mənəm Haqq», «Haqq məndədir» tezisini eynilətəkrar etmir. O, daha çox əlaqəni, vəhdəti göstərir və insanda bu vəhdətin, Haqqın təzahürlərindən fərqli məkanlarındanbiri kimi anılır. Şair hər dəfə insanın ilahi başlanğıcınıyada salmağı da unutmur.Mələk deyir:Ayrı olsaq da iştə hər ikimizBir rübabın inildəyən səsiyiz. 4Cavid baş rəisin dili ilə peyğəmbərin təlimini beləizah edir:Onun ancaq yuca göylərdə yaşar,Əl vurulmaz yeni bir Tanrısı var.Öylə bir Tanrı ki, gözlər görməz,Cismi yoqmuş da, nə cevhər, nə ərəz. 11 Йеня орада, с. 148.2 Йеня орада, с. 161.3 Йеня орада, с. 151.4 Йеня орада, с. 142- 42 -