PAMIĘTAMY O WYWÓZKACH - Kresy24.pl

Bernard PAKULNICKIPOMNIK PAMIĘCI RODAKÓW OBOK KOŚCIOŁA ŚW. JÓZEFAmali pozwolenie od władz zaborczychna budowę kościoła. Spełniłosię to, o co walczył Antoni Tur.Nową świątynię pw. św. Józefazbudowano w latach 1906-1910 zkamienia polnego w stylu neogotyckim.Budownictwem kościołakierował ksiądz Józef Skakowskiz Kojdanowa. Hojnymi fundatoramibudowy była rodzina Łęskich zmajątku Suła. Marmurowy ołtarzdo świątyni sprowadzono z Wilna.Dzwony oraz organy wykonaneprzez Wacława Bernackiego równieżprzywieziono z Wilna. Świątyniazostała konsekrowana przezbpa Zygmunta Łozińskiego.Od 1919 r. Rubieżewicze znajdowałysię pod polską administracją,a w latach 1921-1939 są w składzieII Rzeczypospolitej w pobliżugranicy z Białoruską SRR, były siedzibąwiejskiej gminy Rubieżewiczew województwie nowogródzkim.W 1921 roku w miasteczkumieszkało 1509 osób.Przed kościołem w 2006 rokupowstał kamienny park. Pamięćo dziejach i ludziach pozostaje wksięgach, budowlach, zaś w Rubieżewiczach– w 46 kamieniach.Właśnie tyle wsi było w parafii,która liczyła siedem tysięcy wiernych.Niektóre miejscowości zniknęłyz mapy w czasach sowieckich.Na kamieniach wyryto nazwy wsi,więc pamięć o nich pozostała...Kamienny park został poświęconyprzez księdza biskupa AntoniegoDziemiankę w 2006 roku.Obok kościoła znajduje siękrzyż, postawiony w 1997 r. przezpotomków tej ziemi, obecniemieszkających w Polsce. Napisgłosi: «Pamięci Polaków, byłychmieszkańców tych ziem. Zmarłych,zamordowanych i zaginionychw latach II wojny światowej itych, którzy te ziemie pod przymusemna zawsze opuścili».Jadę na cmentarz katolicki. Jesttam mogiła, na której stoją obecniedwa krzyże i pomnik. Na pierwszymkrzyżu napisano: «Nieznanymobrońcom Ojczyzny poległymw 1920 r. – 11 żołnierzy – w1939 r. – 2 żołnierzy K.O.P.». W2003 roku Dolnośląski OddziałStowarzyszenia «Wspólnota Polska»z jej ofiarnym kierownikiemJulianem Winnickim ustanowił tukrzyż «Straży Mogił Polskich». Wtymże samym roku mieszkaniecŁodzi R. Tryzna, urodzony w Rubieżewiczach,postawił pomnik,na którym jest napis. Podaję go woryginale: «Obrońcom Ojczyzny11 żołnierzom I wojny światowej1920 r. i 2 żołnierzom K.O.P.1939». W tym napisie jest błąd, bożołnierze zginęli w wojnie polskobolszewickiej,a nie światowej. Prawidłowyjest napis na pierwszymkrzyżu. Pomodliłem się na mogileza wszystkich rodaków, którzybronili Ojczyzny i wolności.Na cmentarzu w Rubieżewiczachsą pochowani Wołosewiczowie– krewni klasyka literaturybiałoruskiej, twórcy współczesnegojęzyka białoruskiego Janki Kupały,jest to rodzina pieśniarza pokądzieli. W kościele zachował sięobraz MB Ostrobramskiej, którymatka Janki Kupały Benigna Łucewiczpodarowała kościołowi.W Rubieżewiczach odwiedziłemrównież cmentarz żydowski, któryuporządkowali studenci z USA.Obecnie wioskę ominęły ważneszlaki komunikacyjne, zostawiającją w ciszy i na ustroniu. Jadę ulicąprzez Rubieżewicze. Widzę teżdomy, które mają co najmniej stolat. Odnowiono dom, w którym wlatach 1947-1965 mieszkał i pracowałzałożyciel miejscowej aptekiziołowej Stanisław Wilkocki. Przejechałemmost, z lewej strony pozostałstaw, wjeżdżam na wzgórze.Odwracam się i rzucam ostatniespojrzenie na Rubieżewicze, widzęjak niby dwie świece wznoszą sięnad byłym miasteczkiem wysokiewieże kościołaM A G A Z Y N 19