WprowadzenieRafał WasilDobrze rozwinięta sieć wód powierzchniowych Polski stanowi jeden z ważniejszychwalorów gospodarczych kraju. Szczególną rolę odgrywają <strong>drogi</strong> wodne DolnejWisły, w ostatnim okresie bardzo słabo wykorzystywane do przewozów transportowychi turystycznych. Łącząc się ze sobą w sposób naturalny lub sztuczny, stanowiąistotny element europejskich wód śródlądowych (ryc. 1). Z gospodarczego punktuwidzenia istotny jest fakt, że <strong>drogi</strong> śródlądowe Dolnej Wisły łączą system wód EuropyWschodniej, Środkowej i Zachodniej. Należy podkreślić, że takie atrakcyjnepołożenie <strong>regionu</strong> Dolnej Wisły nie zostało dotąd wykorzystane ani pod względemzagospodarowania turystycznego, ani pod względem promocyjnym.Ryc. 1. Polski odcinek Międzynarodowej Drogi Wodnej E-70 (źródło: Urząd MarszałkowskiWojewództwa Pomorskiego, Biuro Rozwoju Dróg Wodnych)Województwo pomorskie jest jednym z najatrakcyjniejszych krajobrazowoi przyrodniczo regionów w Polsce. Szczególnie na tle województwa wyróżniają sięregiony Delty Wisły i Zalewu Wiślanego. Charakterystyczną ich cechą jest duże nasycenieszlakami wodnymi z bogactwem budowli hydrotechnicznych, a w otoczeniujedynego w swoim rodzaju dziedzictwa kulturowego. Potwierdzeniem tego stanujest również atrakcyjność szlaków i dróg wodnych Delty Wisły i Zalewu Wiślanegooraz fakt intensywnego ich wykorzystywania w przeszłości <strong>dla</strong> potrzeb transporturóżnych towarów oraz żeglugi pasażerskiej. Przez wieki między innymi Wisłą,Nogatem, Tugą, Szkarpawą, transportowano sprawnie i tanio płody rolne, drewnoi różne wyroby. Jeszcze w latach 60. XX wieku w rejonie Delty Wisły i po ZalewieWiślanym pływały 22 statki pasażerskie i liczne barki, odwiedzające ponad 60 portówi przystani.54
<strong>Rewitalizacja</strong> szlaków wodnych Delty Wisły i Zalewu WiślanegoDostępność dróg wodnych <strong>dla</strong> potrzeb transportu śródlądowegoSzlaki wodne Delty Wisły w hierarchii połączeń transportowych mają zaledwiestatus połączeń lokalnych, poza Wisłą, Nogatem i Szkarpawą, które maja klasę żeglownościII, Martwą Wisłą – IVb i rzeką Elbląg, stanowiącą wewnętrzne wody morskie.Zarówno akwen Zalewu Wiślanego, jak i śródlądowe szlaki wodne są dobrzeoznakowane i utrzymane. Wyjątkiem jest tor wodny wejściowy z Zatoki Gdańskiejna rzekę Wisłę. Jest on nieoznakowany, wąski, o zmiennych głębokościach, niebezpieczny<strong>dla</strong> jednostek o zanurzeniu większym od 1,2 m oraz <strong>dla</strong> wszystkich jednostekprzy wiatrach wiejących od strony morza.Część szlaków wodnych tj. <strong>Wisła</strong>, Martwa <strong>Wisła</strong>, <strong>Wisła</strong> Królewiecka, Szkarpawa,Elbląg i Nogat jest dostępna <strong>dla</strong> wszystkich rodzajów statków: barek motorowych, holowników,zestawów holowanych lub pchanych, statków technicznych (pogłębiarki,szalandy), statków pasażerskich o długości 70 m i zanurzeniu 1,6 m, jachtów żaglowychi motorowych, łodzi wiosłowych oraz kajaków. Pozostałe szlaki wodne: Motława,Tuga-Wielka Święta, Linawa, ze względu na niewielkie głębokości koryta lubprzeszkody na trasie, wymagają przenoszenia łodzi i są dostępne tylko <strong>dla</strong> kajaków.Wykorzystanie dróg wodnych <strong>dla</strong> przewozów towarowo-pasażerskichDrogi wodne Delty Wisły mają stosunkowo dobre parametry żeglugowe. Łącząone kilka ważnych ośrodków (Gdańsk, Tczew, Gniew, Malbork, Elbląg), nie są jednaknależycie wykorzystane. Znajduje to potwierdzenie również w wielkości ruchuzarówno jednostek żeglugi towarowej, pasażerskiej, jak i turystycznej. Ocenia się, żew skali roku jest to ruch poniżej 1000 małych jednostek turystycznych oraz poniżej500 jednostek żeglugi pasażerskiej i towarowej. Turystyczne wykorzystanie szlakówwodnych Delty Wisły nadal pozostaje znikome. Wynika to zarówno z trudnościzwiązanych z dostaniem się na Zalew Wiślany jachtów morskich, jak też z problemówzwiązanych z wypłynięciem na Zalew jachtów śródlądowych z coraz bardziejzatłoczonych Jezior Mazurskich. Na Szkarpawie i Nogacie brak jest regularnychprzewozów pasażerskich, występują one tylko sporadycznie, jako rejsy czarterowe.Jedynie w sezonie odbywają się rejsy spacerowe, umożliwiające podziwianie z pokładujednostki unikalnej panoramy zamku i miasta w Gniewie oraz Malborku.Z danych Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku wynika, że natężenieruchu jednostek turystycznych na szlakach wodnych Delty Wisły wykazujeniewielki wzrost. Praktycznie rzecz biorąc, cały ruch jachtów żaglowych i motorowychprzechodzących z Zatoki Gdańskiej na Zalew Wiślany i Pojezierze Iławskiekomasuje się na odcinku rzeki Szkarpawy. Ruch ten był bardzo ożywiony jeszczew latach 50. i 60., gdy szlakiem przechodziły duże ilości barek, holowników i małychstatków żeglugi pasażerskiej. Obecnie z urządzeń szlaku w 90% korzystają jednostkiturystyczne. Ruch jednostek pływających na trasie Gdańsk – Zalew Wiślany obrazujądane dotyczące przejść jednostek przez śluzę w Gdańskiej Głowie i Przegalinie(tab. 1). Jak wynika z poniższych danych, w latach 1998-2001 ruch ten systematyczniewzrastał. Natomiast w okresie 2002-2006 zarówno na Śluzie Gdańska Głowa, jak55
- Page 1:
Rewitalizacja drogi wodnejWisła-Od
- Page 4 and 5: Komitet RedakcyjnyProf. dr hab. Zyg
- Page 6 and 7: Elwira Jutrowska, Zbigniew Czerebie
- Page 8 and 9: Słowo wstępnea także podstawowe
- Page 11: Część IStan i perspektywyżeglug
- Page 14 and 15: Teresa Jarzębińskawę sztucznych
- Page 16 and 17: Teresa Jarzębińskaudziale transpo
- Page 18 and 19: Teresa Jarzębińskastanu środowis
- Page 20 and 21: Wojciech MajewskiKomitet Gospodarki
- Page 22 and 23: ozpatrywana w układach zlewniowych
- Page 24 and 25: Wojciech MajewskiOd Płocka do Wło
- Page 26 and 27: Wojciech Majewskigetycznie i żeglu
- Page 28 and 29: Marcin GorączkoUniwersytet Technol
- Page 30 and 31: Marcin GorączkoRyc. 1. Liczba ślu
- Page 32 and 33: Marcin GorączkoRyc. 4. Średnia, m
- Page 34 and 35: Marcin Gorączkonieuzasadnione ekon
- Page 36 and 37: Ewa KurowskaKujawsko-Pomorskie Biur
- Page 38 and 39: Ewa KurowskaRzeka Noteć zajmuje si
- Page 40 and 41: Ewa Kurowskaw odpowiedniej czystoś
- Page 42 and 43: Franciszek StrugałaZwiązek Miast
- Page 44 and 45: Franciszek Strugaławątpienia jest
- Page 47 and 48: Rozwój turystyki wodnej na rzece N
- Page 49 and 50: Perspektywy wykorzystania Kanału B
- Page 51 and 52: Perspektywy wykorzystania Kanału B
- Page 53: Rafał WasilUrząd Marszałkowski W
- Page 57 and 58: Rewitalizacja szlaków wodnych Delt
- Page 59 and 60: Rewitalizacja szlaków wodnych Delt
- Page 61: i modernizację zdekapitalizowanej
- Page 65 and 66: Zygmunt Babiński, Michał Habel, D
- Page 67 and 68: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 69 and 70: Tab. 1. Przepływy w ciekach Bydgos
- Page 71 and 72: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 73 and 74: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 75 and 76: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 77 and 78: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 79 and 80: przeprowadzenie kilku sondowań w t
- Page 81 and 82: Elwira Jutrowska, Zbigniew Czerebie
- Page 83 and 84: Zanieczyszczenie wód Kanału Bydgo
- Page 85 and 86: oku 26% badanych wskaźników, wśr
- Page 87 and 88: ma szereg negatywnych skutków dla
- Page 89 and 90: WstępWybrane wskaźniki fizyczne,
- Page 91 and 92: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 93 and 94: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 95 and 96: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 97 and 98: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 99 and 100: Rewitalizacja zasobów przyrody w o
- Page 101 and 102: Rewitalizacja zasobów przyrody w o
- Page 103 and 104: Tak dla rewitalizacji Kanału Bydgo
- Page 105:
Informacja o autorachKatarzyna Kubi