flow has been described as not fitting the standards, and the content of among otherschlorides and dissolved substances decide on it. A very high concentration ofphosphorus compounds, the content of chlorophyll „A” and periodical shortagesof dissolved oxygene prove the development of euthophization processes. Both theinflow of salinited waters of the Noteć introduced via the Górnonotecki Canal aswell as municipal pollutions are the reasons of degradation of the water environmentof the Bydgoszcz Canal. Also a small exchange of waters is an unfavourablefeature for its quality.WprowadzenieElwira Jutrowska, Zbigniew CzerebiejKanał Bydgoski, wybudowany w latach 1773-1774, był jednym z impulsów, któryprzyczynił się do dynamicznego rozwoju Bydgoszczy w XIX i na początku XX wieku.W części pradoliny zajmowanej przez Kanał Bydgoski warunki hydrologiczneuległy daleko idącym przekształceniom pod wpływem antropopresji. Gospodarczadziałalność człowieka spowodowała zmiany w sieci hydrograficznej, jak równieżw zanieczyszczeniu wód powierzchniowych.Obszar badańKanał Bydgoski położony jest we wschodniej części Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkieji łączy bezpośrednio dorzecza Wisły i Odry, a pośrednio Niemna, Dnieprui Łaby. Jest również fragmentem międzynarodowej <strong>drogi</strong> <strong>wodnej</strong> E-70 Berlin-Kaliningrad. Kanał jest dwustopniowy, jego szczytowe stanowisko zasilane wodamiKanału Noteckiego zawiera się pomiędzy śluzami Osowa Góra i Józefinki. Szerokośćszlaku żeglownego wynosi 28,0 m. Głębokość wody w kanale waha się od 1,60 m do2,00 m w zależności od poziomu piętrzenia. Średnia głębokość tranzytowa wodyoscyluje w granicach 1,0 m.W granicach Bydgoszczy do kanału uchodzi Struga Młyńska. Jest to niewielkistały ciek, odwadniający obszar położony na południowy zachód od miasta. Wielkościprzepływu na stanowisku ujściowym w 2005 roku wahały się od 0,09 m 3 ∙s -1w kwietniu do 0,025 m 3 ∙s -1 w lipcu.Do sieci hydrograficznej Kanału należy również struga Flis. Ciek ten nie uchodzibezpośrednio do Kanału, jednak płynie równolegle do niego, po jego północnejstronie, na odcinku około 7,5 km. Jego źródła znajdują się w okolicy wsi Pawłówek.Uchodzi do Brdy w Bydgoszczy, poniżej połączenia rzeki z Kanałem Bydgoskim.W 2000 roku ciek na stanowisku ujściowym prowadził wodę w ilości od 0,08 m 3 ∙s -1w kwietniu do 0,02 m 3 ∙s -1 w lipcu.Głównymi źródłami zanieczyszczenia wód Kanału Bydgoskiego są:− Oczyszczalnia ścieków w Osowej Górze, wybudowana w 1972 roku, modernizowanaw 1994 i 1997 roku, przyjmuje ścieki z zachodnich dzielnic Bydgoszczy, w ilości4682,1 m 3 ∙d -1 (2006 rok). Ładunek zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekachbył następujący: ChZT – 76 890,0 kg∙d -1 , BZT 5– 9062,0 kg∙d -1 , zawiesiny ogólne– 15 855,0 kg∙d -1 , azot ogólny – 38 765,0 kg∙d -1 oraz fosfor ogólny – 3055,0 kg∙d -1 ;− Struga Młyńska – przyjmuje ścieki z oczyszczalni w Białych Błotach oraz z BydgoskichZakładów Elektromechanicznych „Belma” S.A. Ilość oczyszczonych ście-82
Zanieczyszczenie wód Kanału Bydgoskiego w świetle badań …ków odprowadzanych z oczyszczalni wynosiła 767,1 m 3 ∙d -1 . Ładunek zanieczyszczeńw odprowadzanych ściekach był następujący: ChZT – 17 017,0 kg∙d -1 , BZT 5– 3521,0 kg∙d -1 , zawiesiny ogólne – 2810,0 kg∙d -1 , azot ogólny – 8918,0 kg∙d -1 orazfosfor ogólny – 464,0 kg∙d -1 ;− Oczyszczalna w Wojnowie – poprzez rowy melioracyjne odprowadzała w 2006roku 216,0 m 3 ∙d -1 oczyszczonych ścieków zawierających następujące ładunki zanieczyszczeń: ChZT – 16 354,0 kg∙d -1 oraz BZT 5– 3993,0 kg∙d -1 ;− Na północnym brzegu Kanału na terenie Bydgoszczy, zlokalizowane są trzy wylotyodprowadzające deszczówkę z okolic ulicy Srebrnej;− Do 2005 roku na lewym brzegu Kanału w Bydgoszczy istniała Baza MagazynowaPKN ORLEN S.A. W wyniku sączenia ze skarpy substancji ropopochodnych nawysokości pola zbiorników dochodziło do zanieczyszczenia wód Kanału. Obecniena terenie byłej bazy paliw są prowadzone prace rekultywacyjne;− Wody Kanału Bydgoskiego oraz Strugi Ślesińskiej zasilają stawy rybne w miejscowościŚlesin. Wody po wykorzystaniu w cyklu hodowlanym są odprowadzaneponownie do Kanału.Materiał i metody badańWojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w 1972 roku rozpoczął systematyczne,całoroczne badania jakości wód Kanału Bydgoskiego na stanowiskachw Bydgoszczy, tj. na 2,0 km oraz w miejscowości Występ, tj. na 1,7 km. W 2005 i 2006roku przeprowadzono całoroczne badania Strugi Młyńskiej, natomiast w 2000 rokustrugi Flis.Badania jakościowe wód Kanału prowadzono raz w miesiącu, przez cały rokkalendarzowy. Zgodnie z metodyką poboru prób, wody do badania jakości nie sąpobierane w sytuacji, gdy na cieku naturalnym lub sztucznym występuje pokrywalodowa. Comiesięczny zakres badań analitycznych obejmował następującewskaźniki:− fizyczne: temperatura, zawiesina ogólna, odczyn,− tlenowe: tlen rozpuszczony, BZT 5 , ChZT-Mn,− biogenne: amoniak, azot amonowy, azot Kjeldahla, azotany, azotyny, azot ogólny,ortofosforany, fosfor ogólny,− zasolenia: przewodność w 20°C, substancje rozpuszczone, twardość ogólna wody,siarczany, chlorki, wapń, magnez,− biologiczne: chlorofil „a”,− mikrobiologiczne: liczba bakterii grupy coli typu kałowego.Ocenę jakości wód przeprowadzono zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiskaz dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji <strong>dla</strong> prezentowania stanu wódpowierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobuinterpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz.U. Nr 32, poz. 284). Rozporządzeniewprowadza 5 klas jakości wód powierzchniowych (tab. 1). Ocenę jakościwód rzeki dokonuje się w każdym punkcie pomiarowym.83
- Page 1:
Rewitalizacja drogi wodnejWisła-Od
- Page 4 and 5:
Komitet RedakcyjnyProf. dr hab. Zyg
- Page 6 and 7:
Elwira Jutrowska, Zbigniew Czerebie
- Page 8 and 9:
Słowo wstępnea także podstawowe
- Page 11:
Część IStan i perspektywyżeglug
- Page 14 and 15:
Teresa Jarzębińskawę sztucznych
- Page 16 and 17:
Teresa Jarzębińskaudziale transpo
- Page 18 and 19:
Teresa Jarzębińskastanu środowis
- Page 20 and 21:
Wojciech MajewskiKomitet Gospodarki
- Page 22 and 23:
ozpatrywana w układach zlewniowych
- Page 24 and 25:
Wojciech MajewskiOd Płocka do Wło
- Page 26 and 27:
Wojciech Majewskigetycznie i żeglu
- Page 28 and 29:
Marcin GorączkoUniwersytet Technol
- Page 30 and 31:
Marcin GorączkoRyc. 1. Liczba ślu
- Page 32 and 33: Marcin GorączkoRyc. 4. Średnia, m
- Page 34 and 35: Marcin Gorączkonieuzasadnione ekon
- Page 36 and 37: Ewa KurowskaKujawsko-Pomorskie Biur
- Page 38 and 39: Ewa KurowskaRzeka Noteć zajmuje si
- Page 40 and 41: Ewa Kurowskaw odpowiedniej czystoś
- Page 42 and 43: Franciszek StrugałaZwiązek Miast
- Page 44 and 45: Franciszek Strugaławątpienia jest
- Page 47 and 48: Rozwój turystyki wodnej na rzece N
- Page 49 and 50: Perspektywy wykorzystania Kanału B
- Page 51 and 52: Perspektywy wykorzystania Kanału B
- Page 53 and 54: Rafał WasilUrząd Marszałkowski W
- Page 55 and 56: Rewitalizacja szlaków wodnych Delt
- Page 57 and 58: Rewitalizacja szlaków wodnych Delt
- Page 59 and 60: Rewitalizacja szlaków wodnych Delt
- Page 61: i modernizację zdekapitalizowanej
- Page 65 and 66: Zygmunt Babiński, Michał Habel, D
- Page 67 and 68: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 69 and 70: Tab. 1. Przepływy w ciekach Bydgos
- Page 71 and 72: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 73 and 74: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 75 and 76: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 77 and 78: Mechanizmy i przyczyny zamulania ko
- Page 79 and 80: przeprowadzenie kilku sondowań w t
- Page 81: Elwira Jutrowska, Zbigniew Czerebie
- Page 85 and 86: oku 26% badanych wskaźników, wśr
- Page 87 and 88: ma szereg negatywnych skutków dla
- Page 89 and 90: WstępWybrane wskaźniki fizyczne,
- Page 91 and 92: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 93 and 94: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 95 and 96: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 97 and 98: Wybrane wskaźniki fizyczne, chemic
- Page 99 and 100: Rewitalizacja zasobów przyrody w o
- Page 101 and 102: Rewitalizacja zasobów przyrody w o
- Page 103 and 104: Tak dla rewitalizacji Kanału Bydgo
- Page 105: Informacja o autorachKatarzyna Kubi