Stereotyp czy tradycja - ZwiÄ zek Romów Polskich w Szczecinku

Zmieniająca się sytuacja społeczno-gospodarcza spowodowała, że na wsiachzaczęto postrzegać Romów jako intruzów. Spadło także zapotrzebowanie naich usługi lecznicze, czy wróżbiarskie. Nie mniej jednak pozostały w pamięciobrazy taborów.2.1 Co to jest stereotyp?Warto najpierw wyjaśnić, czym właściwie jest stereotyp. Stereotyp totermin pochodzący z języka greckiego od słów stereo, czyli stężały i typos– znak. Nazwy stereotyp używano już w XVIII wieku dla określenia procesywytwarzania kopii czcionek drukarskich z masy papierowej. W latach dwudziestychXX wieku termin został rozszerzony przez amerykańskiego dziennikarzaW. Lippmana. W książce „Public Opinion” zawarł tezę, że stereotypto utrwalone i ograniczone obrazy w naszych głowach, które są bardzo trwałei niełatwo ulegają zmianom. W przeciwieństwie do typizacji stereotypom nadajesię pejoratywne znaczenie. 25 To co stereotypowe zazwyczaj uważa sięza negatywne, przekłamujące rzeczywistość, nieprawdziwe, tymczasem „typowe”jest powszechne, autentyczne, rzeczywiste. Trzeba pamiętać, że niemożemy mówić tylko o stereotypach negatywnych. Występują one w opozycjach,toteż obok stereotypu negatywnego pojawia się natychmiast stereotyppozytywny, jeżeli oceniam jeden naród jako zły to przecież przeciwstawiamjego obraz obrazowi mojego narodu, który jest dobry. Na tej zasadzie opierasię tworzenie stereotypowego wizerunku siebie będącego przecież odwróceniemstereotypowego wizerunku obcego. W. Kopaliński opisał stereotypjako uproszczony, tradycyjny i zazwyczaj irracjonalny obraz rzeczy, osób,instytucji, który złożony jest z cech uważanych za charakterystyczne dla nichi który został wpojony przez środowisko w świadomość jakiejś określonejgrupy. 26 Oczywiście stereotypy w znacznej mierze opierają się na emocjach,dlatego badanie rzeczywistości społecznej (teraźniejszości i przeszłości) poprzezbadanie stereotypów, ma swoich zwolenników jak i zagorzałych przeciwników.Stereotypy można w różny sposób klasyfikować. My tutaj będziemymówić o „stereotypie etnicznym”, ponieważ odnosi się do wyobrażeńo grupie własnej i grupach odmiennych etnicznie.25 Słownik socjologii i nauk społecznych, [red. G. Marshall], Warszawa 2005, s. 360.26 W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 48114 Dr Agnieszka J. Kowarska - Stereotyp czy tradycja