Stereotyp czy tradycja - ZwiÄ zek Romów Polskich w Szczecinku

4.3.1 Przykład: Romowie w mieście XDo miasta X Romowie przyjechali w połowie lat 60-tych XX wieku.Przyjechali, kiedy to władze Polski Ludowej zaostrzyły działania mającena celu zmuszenie Romów do podejmowania pracy i stałego osadnictwa.Romowie, którzy jako pierwsi osiedlili się w tym mieście na stałe, stali taboremna terenach wschodniej Polski. 56 Dostali dwa tygodnie od ówczesnychwładz na podjęcie decyzji, czy osiedlają się w jednym z miast tego regionuw starych budynkach PGR-u, czy gdziekolwiek indziej. Zdecydowali, żejadą do miasta X, gdzie właśnie budowano duży kombinat, co mogło dawaćszanse na jakąś pracę w przyszłości. Romowie koleją przetransportowaliswoje wozy do wybranej miejscowości (konie sprzedali) i początkowo koczowaliw nich przy jednej z miejskich ulic. Później dostali mieszkania.Jeszcze w 1964 roku część przybyłych do miasta Romów zajmowałasię pobielaniem kotłów. Pobielali oni kotły nie w miejscowym kombinacie,ale na łąkach poza miastem. Miejsca, w których mieszkają Romowieniestety nie cieszą się w mieście dobrą sławą: „...Znajdziecie w X poprostu swojskość” – zwłaszcza po północy, w parku pod pomnikiem B.Radzę wracać taksówką, a nigdy, przenigdy na piechotę, zwłaszcza ulicąK. Tam lubią bawić się Cyganie...”. Porzucili pobielanie kotłów orazhandel końmi i zaczęli zarabiać muzykowaniem na dancingach, kobietyzaś wróżbą. W mieście żyje około 60 romskich rodzin – ponad 200 osób.Ich poziom wykształcenia, zgodnie z informacjami zawartymi na stronieinternetowej Urzędu Miasta, jest niski i nie odbiega od ogólnokrajowego.Wśród starszego pokolenia są przypadki analfabetyzmu, ale warto bytu nadmienić, że są rejony, w których zjawisko analfabetyzmu dotyczy56 „W roku 1964 przystąpiono do realizacji nowej, bardziej restryktywnej polityki wobec wędrownychCyganów. Wiosną tego roku przeprowadzono kolejną akcję ewidencyjno-kontrolną taborówdokonaną przez MO, w kilka dni później przeprowadzono z ich członkami rozmowy zachęcającedo osiedlania się, grożąc sankcjami w przypadku dalszego wędrowania. Poruszających się wozamiRomów miano karać na mocy ustaw o: zgromadzeniach (nielegalne przebywanie dużej ilości osóbw jednym miejscu), zwalczaniu chorób zakaźnych (zaniedbanie obowiązku szczepień ochronnych),ochronie przeciwpożarowej (palenie ognisk w lesie, brak sprzętu gaśniczego), obowiązku szkolnym(nie posyłanie dzieci do szkół). Początkowo Cyganie zlekceważyli groźby i wędrowali nadal, jednakpostawa milicji i terenowych agend państwowych (karanie grzywnami i aresztem, przyspieszonytryb orzekania kar etc.) sprawiła, że ruch taborów stopniowo malał i do końca lat 70. faktyczniezanikł jako sposób życia, ożywając jedynie jako okazyjno- sentymentalne jednorazowe wyprawy.”[R. Okraska, Cyganie – Romowie, http://www.olszowka.most.org.pl/cygan.htm ].34 Dr Agnieszka J. Kowarska - Stereotyp czy tradycja