Nr 3 - Głos Biznesu

TWOJA FIRMATWOJA FIRMASkarboweroszadyIstnieje wiele sposobów na to, aby przedsiębiorcamógł płacić mniejsze podatki. To ważna wiedza,tym bardziej że polski rząd chciałby nimi łataćdziurę budżetową. TEKST | Wojciech Sztuba, Damian Kubiś, Paweł Rokicki,doradcy podatkowi TPA HorwathWokresie spowolnionego wzrostu gospodarczegoi zapowiadanego przez politykówzaostrzenia reżimu podatkowegokwestie związane z optymalizacjąopodatkowania nabierają szczególnegoznaczenia. Spadające marże przedsiębiorstwi rosnąca konkurencja powodują, że pojedyncze punktyprocentowe mogą przesądzić o zdolności do konkurowaniaceną. W dobie kryzysu niemal wszystkie firmy renegocjująwarunki dostaw, ograniczając koszty nabywanych towarówi usług. A przecież podatek to wydatek jak każdy inny, więctakże jego wysokość może podlegać renegocjacji. Oczywiściew tym przypadku renegocjacja oznacza de facto kompetentneplanowanie podatkowe, osadzone w strategicznym planowaniuprzedsiębiorstwa. Warto zatem przyjrzeć się istniejącymrozwiązaniom optymalizacyjnym, które pozwolą na uzyskanieoszczędności podatkowych w przyszłości, jak również na odzyskanienienależnie uiszczonego podatku za okresy historyczne.Poniżej podajemy kilka przykładów takich optymalizacji.AKTYWACJA MARKIZgodnie z polskimi przepisami podatnik nie może amortyzowaćwytworzonych przez siebie wartości niematerialnychi prawnych, do których zalicza się m.in. zarejestrowane znakitowarowe. Funkcjonujące od lat marki, dzięki szerokiej rozpoznawalnościi przywiązaniu konsumentów, stanowią dlaprzedsiębiorców bezcenne aktywa. Jednakże ich wartość niepodlega amortyzacji podatkowej. Z punktu widzenia podatnikajest to norma niekorzystna, dotycząca nie tylko znakówtowarowych, ale także opracowanych receptur, patentów, etc.Niemniej jednak prawo podatkowe dopuszcza możliwość stworzeniastruktury, która pozwalałaby na tzw. aktywację markilub innych znaków towarowych dla celów podatkowych, i towedług aktualnej wartości rynkowej. Istotą tego rozwiązaniajest powołanie spółki osobowej, której funkcją będzie zarządzanieprawami i znakami handlowymi przedsiębiorstwa lub grupyprzedsiębiorstw. Za jej pośrednictwem dotychczasowy właścicielmarki jest uprawniony zaliczać do kosztów uzyskaniaprzychodów 20% wartości znaku towarowego rocznie (przezpięć lat). I choć wdrożenie tego modelu wymaga pewnego nakładuczasu i pracy, coraz więcej przedsiębiorstw decyduje sięna jego realizację, gdyż – w zależności od wartości marki lubmarek – może on przynieść bardzo znaczące oszczędności podatkowe.Obok znaków towarowych model ten pozwala równieżna ujawnienie dla celów podatkowych tzw. cichych rezerw namajątku trwałym. Na przykład przedsiębiorstwo dysponująceflotą samochodów po pięciu latach wykazuje ich wartość początkowąumorzoną do zera, choć faktyczna wartość rynkowajest niezerowa. W przypadku znacznej rozbieżności pomiędzyrynkową i księgową wartością majątku zastosowanie powyższegomodelu optymalizacyjnego może pozwolić na znacząceobniżenie podstawy opodatkowania.Ulga na ZŁE DŁUGIOd niedawna polska ustawa o podatku VAT oferuje możliwośćzastosowania instrumentu popularnie zwanego ulgąna złe długi. Ulga umożliwia odzyskanie kwoty VAT-u należnegoodprowadzonego do urzędu, wynikającego z własnychfaktur wystawionych przez podatnika, ale nieuregulowanychprzez nierzetelnego kontrahenta. Ustawodawcaprzewidział zatem możliwość odzyskania przez podatnikakwoty VAT-u, która ostatecznie nie została uiszczonaprzez kontrahenta. Chociaż omawiany mechanizm korektydo Ustawy o Vacie wprowadzony został już kilka lat temu(celem dostosowania norm polskich do prawa wspólnotowego),dopiero nowelizacja ustawy z grudnia 2008 rokuumożliwiła jego rzeczywiste wykorzystanie. Dotychczasoweobostrzenia miały charakter zaporowy, sprawiając,iż ulga na złe długi w praktyce była przepisem martwym,nieprzydatnym przedsiębiorcom. Wprowadzone w tymzakresie zmiany, niezauważone przez wielu podatników,spowodowały, że rozliczenie nieściągalnych wierzytelnościw zakresie VAT-u stało się znacznie prostsze. Co więcej,zastosowanie ulgi na złe długi stanowić może dzisiaj nietylko efektywny instrument optymalizacji rozliczeń z budżetempaństwa. Jest także skuteczną metodą usprawnieniawindykacji zaległych należności, ponieważ zwróconąnam kwotę podatku VAT urząd dochodził będzie automatycznieod nierzetelnego kontrahenta.Prawo podatkowe dopuszczamożliwość stworzenia struktury,która pozwalałaby na tzw.aktywację marki lub innychznaków towarowych dla celówpodatkowych, i to według aktualnejwartości rynkowej.NADPŁATY w PCCRównież w zakresie innego podatku pośredniego, tj. podatkuod czynności cywilnoprawnych (PCC), w ciągu ostatnichlat polski ustawodawca naruszał normy unijne. Dotyczyłoto przede wszystkim objęcia tym podatkiem pożyczekudzielanych spółkom przez udziałowca, jak również opodatkowaniaaportów w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanejczęści. Pierwszą ze wspomnianych nieprawidłowościpotwierdził sam ustawodawca, dostosowując od 2009roku przepisy w tym zakresie, co nie przekreśla możliwościubiegania się przez podatników o zwrot PCC niesłusznie zapłaconegow latach wcześniejszych. Natomiast w przypadku26GŁOS BIZNESU │ Nr 3│2009Nr 3│2009 │ GŁOS BIZNESU 27