Edukimi muzikor 4 - Erik Botime

të popullit shqiptar, që shtrihej në një territor kompakt. Pra, epoka e Rilindjes sollipërparime të mëdha në kulturën e shqiptarëve e, në radhë të parë, në lëvrimin egjuhës shqipe, e cila ishte dëshmi e bashkësisë së shqiptarëve, tipari themelor i kombitshqiptar, nyja qendrore që bashkonte gjithë shqiptarët, pa dallim krahine e feje.Përveç kësaj, mbi bazën e kulturës popullore, me variantet dhe nënvariantet eshumta, morën shtrirje të gjerë mbarëshqiptare elemente të rëndësishme të fushësmateriale e shpirtërore, të mënyrës së jetesës, të veshjeve, të veglave të prodhimit, tëndërtimeve, të krijimtarisë artistike (të folklorit etj.), të cilat u bënë pronë e përbashkëte gjithë popullit.Këto zhvillime, që ndodhën gjatë Rilindjes, sollën forcimin e ndërgjegjeskombëtare te shqiptarët, që u shpreh me vetëdijen e tyre të përbashkët për përkatësinënë të njëjtën etni, në të njëjtin komb, komb që jetonte në një territor të përbashkët, qëkishte prejardhje, gjuhë, zakone, formim shpirtëror, kulturë e histori të njëjtë dheqë dallohej nga të tjerët. Këto elemente kishin fituar qëndrueshmëri, si rrjedhim iqëndresës shekullore të popullit shqiptar për t’u mbrojtur nga pushtuesit e huaj e,sidomos nga ata osmanë; ato u ruajtën e u trashëguan nga shqiptarët edhe në epokëne Rilindjes.Rilindja solli elemente të reja edhe në organizimin dhe drejtimin e lëvizjesçlirimtare shqiptare, duke e ngritur atë në një shkallë më të lartë. Nga kuvendet ebesëlidhjet krahinore e ndërkrahinore, që drejtonin veprimet e përbashkëta luftarakenë shkallë të gjerë, u kalua në formimin e organizatave udhëheqëse mbarëshqiptare,që e drejtonin lëvizjen në shkallë kombëtare, siç qenë Lidhja Shqiptare e Prizrenit(1878-1881) dhe Lidhja Shqiptare e Pejës (1899-1900), gjatë shekullit XIX, si dhekomitetet kombëtare në fazën e fundit të Rilindjes. Themelimi i organizatave dhei shoqërive kulturore në shumë qytete të Shqipërisë, si Shkodër, Korçë, Gjirokastër,Vlorë Elbasan etj., diktohej si nga shtrirja e njëkohshme e lëvizjes në mbarë trevatshqiptare, ashtu edhe nga karakteri i përgjithshëm kombëtar i objektivave të saj.Organizimi i mësimitSë pari, duhet t’u flitet nxënësve mbi rëndësinë e periudhës së Rilindjes Kombëtare,duke i lidhur këto me rolin e autorit të këngës, Mihal Gramenos.Së dyti, duhet t’u recitohet atyre teksti i këngës dhe të komentohet ai.Së treti, duhet të fillohet mësimi i tekstit dhe i melodisë në ritmin e duhur, duke indarë apo vënë në pah frazat melodike, të cilat duhet të këndohen me një frymëmarrje.Së katërti, nxënësit më të vëmendshëm duhet të vihen ta këndojnë solo këngën,duke respektuar frymëmarrjet e shënuara në tekst. Në përfundim të mësimit, mësuesiduhet t’u flasë nxënësve mbi rëndësinë e frymëmarrjes dhe rregullat e saj gjatëtë kënduarit. Gjithashtu, duhet të përsëriten në klasë edhe këngë të tjera të repertorittë mësuar.VlerësimiBëhet për nxënësit që e këndojnë më bukur dhe më saktë melodinë e këngës dhe qëarrijnë ta komentojnë në nivel artistik tekstin e këngës.34