kitabxanaşünaslıq və informasiya №1 - Bakı Dövlət Universiteti

KİTABXANAŞÜNASLIQ VƏ İNFORMASİYA№ 1 2010qadağa qoyulmayan kitabları əhatə edən “oxucu kataloqu” isə oxucularınistifadəsi üçün tərtib edilirdi. Bu cür kataloq sisteminin yaradılmasında əsasməqsəd istifadəsinə icazə verilməyən kitabları oxuculardan gizlətmək idi. Özmahiyyəti ilə antidemokratik, antihumanist olan bu qaydalar böyük kitabxanalarınfondunda saxlanılan çox qiymətli kitabların geniş oxucu kütləsitərəfindən istifadəsinə ciddi maneçilik törətməklə, kitabxana fondlarınındövriyyəsini aşağı salırdı. Halbuki o dövrdə dünyanın böyük kitabxanalarıkitabxana xidmətinin əsas məqsəd və vəzifəsini kitabxana fondlarındanmaksimum istifadə etmək işinin təşkilində görürdü.80-ci illərin ikinci yarısından başlayaraq Sovetlər İttifaqında aparılanyenidənqurma işlərinin iflasa uğraması, ölkədə baş verən iqtisadi böhran öztəsirini Azərbaycana da göstərmişdi. Respublikada, bütün sahələrdə olduğukimi kitabxana işi sahəsində də ciddi problemlər yaranmışdı. Kitabxana işinəayrılan maliyyə vəsaiti xeyli azalmışdı və ayrılan vəsait öz təyinatı üzrəxərclənmirdi. 1988-ci ildən başlayaraq respublikada iqtisadi və siyasi böhrandaha da kəskinləşdi. İdarəetmədə ciddi hərc-mərclik, xaos baş alıb getməyəbaşladı. 1988-ci ilin axırlarından alovlanmağa başlayan qondarma Dağlıq Qarabağproblemi bu böhranı daha da dərinləşdirdi. Ölkədə mədəniyyət müəssisələrinin,o cümlədən kitabxana işinin vəziyyəti olduqca pisləşdi. 1993-cüilə qədər davam etmiş bu proses kitabxana işinə olduqca böyük zərbə vurmuş,torpaqlarımızın erməni vandalları tərəfindən işğalı zamanı 4 milyon nüsxəkitabı olan 982 kitabxana məhv edilmişdi. AXC-Müsavat hakimiyyəti dövründəkitabxanalara ayrılan vəsait azaldılıb minimuma endirilmiş, özəlləşdirməadı altında kitabxanaların binalarının əllərindən alınması kampaniyasıbaşlanmışdı. Bu dövrdə bir çox elmi müəssisələrin, mədəniyyət ocaqlarının vəkitabxanaların binası əllərindən alınmış, onlar bağlanmışdı [4, 46].1991-1992-ci illərdə ləğv edilən kitabxana şəbəkələri içərisindəAzərbaycan Kommunist Partiyasının, Bakı Partiya Komitəsinin, rayon partiyakomitələrinin, böyük idarə və müəssisələrin partiya komitələrinin və AzərbaycanHəmkarlar İttifaqının, bir sıra idarə və müəssisələrin, siyasi və ictimaitəşkilatların kitabxanaları da var idi [3, 54].Bu dövrdə respublikamızda ən çox zərər çəkən kitabxana şəbəkələrindənbiri də texniki kitabxana şəbəkəsi olmuşdur. Respublikada başlayanvə getdikcə dərinləşən iqtisadi böhran, istehsal müəssisələrinin, fabrik vəzavodların bir-birinin ardınca bağlanması həmin müəssisələrdə olan texnikikitabxanaların da bağlanmasına səbəb oldu. Texniki kitabxanaların illər boyutoplanmış, formalaşmış zəngin fondu və avadanlığı qısa bir müddət içərisindətamamilə talan edilmişdi. Beləliklə, 1991-1992-ci illərdə 100-ə yaxın texnikikitabxana bağlanmışdı [2, 58].109