kitabxanaşünaslıq və informasiya №1 - Bakı Dövlət Universiteti

KİTABXANAŞÜNASLIQ VƏ İNFORMASİYA№ 1 20101995-ci il sentyabr ayının 29-da “Azərbaycan Respublikasında 1995-1998-ci illər dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsinin dövlət proqramının təsdiqedilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə bağlı fərmanimzalandı. Bu fərmanın birinci bölməsində “Özəlləşdirilməsi qadağan olunanmüəssisə və obyektlərin siyahısı” verilmişdir. Bu bölmənin 3-cü bəndindəgöstərilir: “Azərbaycan xalqının tarixi və mədəni irs obyektləri (nadirmədəniyyət və təbiət abidələri, təbiət, tarix, mədəniyyət, elm və texnika obyektləri,o cümlədən, dövlət muzeylərində, arxivlərdə və kitabxanalardasaxlanılan sərvətlər, onların yerləşdiyi binalar və sahələr var)”.Fərmandan aydın olur ki, kitabxanalarda saxlanılan sərvətlərin, onlarınbinasının və sahələrinin özəlləşdirilməsi qadağan edilir. Bu fərmanın imzalanmasıkitabxanaların qorunub saxlanmasına şərait yaratdı. Kitabxanalar müstəqildövlətimizin əsas atributlarından biri kimi dövlət müəssisəsi statusunamalik oldu.1993-1999-cu illər Azərbaycanda kitabxana işinin tarixinə kitabxanalarınqorunub saxlanılması uğrunda mübarizə illəri kimi daxil olmuşdur.Məhz bu illərdə Heydər Əliyevin bilavasitə rəhbərliyi və qayğısı sahəsindəkitabxanalar ləğv edilməkdən xilas oldular, kitabxanaların qorunub saxlanılmasıuğrunda dövlət mübarizəyə başladı. Bütün mədəniyyət ocaqlarının, ocümlədən kitabxanaların özəlləşdirilməsi, onların binalarının başqa məqsədlərüçün istifadə olunması prezident fərmanı ilə qadağan edildi.1996-cı ildə Azərbaycan Nazirlər Kabineti “Kitabxana işi haqqında” qərarqəbul etdi. Bu qərarda kitabxana şəbəkələrini qoruyub saxlamaq və əhaliyəxidmət işini yaxşılaşdırmaq üçün Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin qarşısındaciddi vəzifələr qoyulmuşdu. Qərarın keçid dövründə kitabxanalarınqorunub saxlanılmasına xeyli kömək göstərdiyini söyləsək, səhv etmişolmarıq.Bu dövrdə dövlətin kitabxana sahəsində apardığı siyasətin mühümsahələrindən birini kitabxanaların maliyyələşdirilməsi tuturdu. Ölkədə hökmsürən maliyyə böhranına baxmayaraq, dövlət kitabxanaların saxlanılmasına vəkitabxana işçilərinin əmək haqqının verilməsinə ayrılan vəsaiti qoruyubsaxlaya bildi. Doğrudur, 1990-cı illərin ilk dövründə kitabxana fondunu komplektləşdirməkvə yeni kitablar almaq üçün vəsaitin ayrılmaması kitabxanaişinə çox mənfi təsir etdi. Kitabxanalar öz oxucularının müəyyən hissəsiniitirdi. Əhaliyə kitabxana xidməti acınacaqlı vəziyyətə düşdü. Ancaq 1990-cıillərin ikinci yarısından kitabxanalar mövcud şəraiti qiymətləndirməyə, çətinvəziyyətdən çıxmağa başladılar. Nəticə etibarilə kitabxanalar yerli büdcələrin,icra başçılarının ayırdığı vəsait, ayrı-ayrı xeyirxah kitab müəlliflərininbəxşişləri, xeyriyyəçilərin köməyi və xarici qeyri-hökumət təşkilatlarınınayırdığı qrantlar hesabına yeni kitablar əldə etməyə nail oldular. 1998-ci ildən110