metody, formy i programy kształcenia - E-mentor

Kierunek kształceniaa planowana kariera zawodowa– studium empiryczne kierunkówzwiązanych z turystykąMarlena BednarskaPodstawę współczesnej kariery zawodowej stanowią kompetencjepracowników, które w znacznej mierze rozwijanesą poprzez aktywność edukacyjną. Celem artykułu jestidentyfikacja determinant zgodności planowanej przezstudentów kariery zawodowej z kierunkiem kształcenia. Badaniaankietowe przeprowadzone na grupie 353 słuchaczystudiów z zakresu turystyki w Poznaniu wykazały, że młodzieżakademicka traktuje pracę w gospodarce turystycznejjako etap kariery. Skłonność do podjęcia zatrudnienia w obsłudzeruchu turystycznego zależy od wizerunku przedsiębiorstwturystycznych jako pracodawców, zadowolenia zestudiów, doświadczenia na rynku pracy, płci i roku studiów.Przeobrażenia zachodzące we współczesnej gospodarcepowodują istotne reperkusje w sferze realizowaniakarier zawodowych, dezaktualizując tradycyjnyparadygmat ich przebiegu na rzecz modelu karierelastycznych – przekraczania granic organizacyjnych,branżowych, zawodowych czy przestrzennych 1 . Osoby,których dotyczy zjawisko „kariery bez granic”,charakteryzują się, poza mobilnością, dużą zdolnościądo bycia zatrudnionym (zatrudnialnością) 2 .Badacze problematyki są zgodni, że wyznacznikamisukcesu we współczesnej karierze zawodowej sąkompetencje pracowników 3 , które uzyskuje się m.in.w toku kształcenia w systemie edukacji. Uznaje sięzatem, że istotnym elementem planowania indywidualnejścieżki kariery zawodowej jest wybór kierunkukształcenia 4 . Większość studentów nie doświadczyłajeszcze przejścia ze sfery edukacji do sfery pracyzawodowej i znajduje się w fazie eksploracji lub wewczesnym stadium fazy zajęcia pozycji zawodowej.Charakterystyczne dla tych faz jest: identyfikowanieobszaru swojej przyszłej aktywności zawodowej,odkrywanie własnych predyspozycji, oczekiwań i potrzebzwiązanych z karierą, analizowanie opcji zawodowych,tworzenie wizji kariery, eksperymentowaniez różnymi typami pracy zawodowej, poszukiwaniemożliwości zaspokojenia wspomnianych potrzeb 5 .W tym kontekście za interesujące poznawczo uznanopytanie, czy studenci wyrażają zainteresowaniezatrudnieniem w obszarze związanym z kierunkiemstudiów oraz jakie czynniki wpływają na stopień zgodnościplanowanej kariery zawodowej z wykształceniemkierunkowym. Do studium empirycznego wybrano studentówkierunków: turystyka i rekreacja oraz gospodarkaturystyczna. Badania prowadzone wśród słuchaczyturystyki i kierunków pokrewnych w Europie, Ameryce,Azji i Australii pokazują, że problem niskiej skłonnoścido podjęcia pracy w sferze obsługi ruchu turystycznegojest powszechny 6 . Warto zatem sprawdzić, czypodobna sytuacja ma miejsce w polskich warunkach.Metodyka badańOsiągnięcie celu badania wymagało przeprowadzeniabadań pierwotnych. Pomiarem objęto słuchaczywszystkich uczelni w Poznaniu oferujących studiana kierunku turystyka i rekreacja lub gospodarkaturystyczna. W 2012 r. kształcenie z tego zakresu1P. Bohdziewicz, Kariery zawodowe w gospodarce opartej na wiedzy (na przykładzie grupy zawodowej informatyków), WydawnictwoUniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, s. 7–9.2M. Clarke, Understanding and Managing Employability in Changing Career Contexts, „Journal of European IndustrialTraining” 2008, t. 32, nr 4, s. 266.3R.J. DeFillippi, M.B. Arthur, The Boundaryless Career: A Competency-Based Perspective, „Journal of Organizational Behavior”1994, t. 15, nr 4, s. 308–310.4W. Duda, D. Kukla, Kariera zawodowa wobec postępujących przemian pracy, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie,Częstochowa 2010, s. 69.5P. Bohdziewicz, dz.cyt., s. 141–145.6M. Tepeci, V.J. Wildes, Recruiting the Best: A Study in Attracting Hospitality Management Students for Entry-Level ManagementPositions, „Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism” 2002, t. 3, nr 1/2, s. 104; B. King, B. McKercher,R. Waryszak, A Comparative Study of Hospitality and Tourism Graduates in Australia and Hong Kong, „International Journalof Tourism Research” 2003, t. 5, nr 6, s. 417; P. Barron, G. Maxwell, A. Broadbridge, S. Ogden, Careers in HospitalityManagement: Generation Y’s Experiences and Perceptions, „Journal of Hospitality and Tourism Management” 2007, t. 14,nr 2, s. 124; T. Lu, H. Adler, Career Goals and Expectations of Hospitality and Tourism Students in China, „Journal of Teachingin Travel & Tourism” 2009, t. 9, nr 1–2, s. 72.październik 2013 23