zarządzanie wiedząspołecznikach 39 . Wraz z rozwojem stowarzyszeniapodejmowano inne inicjatywy, mające na celu upowszechnieniezespołowego uczenia się w organizacji.Do dziś w Stowarzyszeniu Monar działa ParlamentSpołeczności Ośrodków Monar, który stanowi reprezentacjęczłonków społeczności terapeutycznych,jest płaszczyzną wymiany pomysłów i doświadczeń.P. Senge pisze, że na dyscyplinę zespołowego uczenia sięskłada się praktyka dialogu i dyskusji 40 .W Stowarzyszeniu Monar wypracowanie wiedzyzespołowej w konsekwencji zespołowego uczeniasię w początkach działalności ośrodka było osiągalne.Członkowie Stowarzyszenia Monar to zespółróżnych ludzi – początkowo były to głównie osobyposiadające umiejętność radzenia sobie w kontakciez pacjentami lub nawet sami pacjenci, którzypozytywnie przeszli cykl leczenia w ośrodku monarowskim,później zatrudniano w ośrodkach ludziniedotkniętych problemem narkomanii i mającychodpowiednie predyspozycje oraz przygotowanie dopracy z uzależnionymi 41 . Była to grupa ludzi, któramusiała nauczyć się funkcjonować jako całość i narzecz podobnych, wspólnie formułowanych celów.Peter Senge mówi, że w takiej grupie występujezjawisko ukierunkowania 42 . Pojawia się ono, kiedygrupa działa na rzecz wspólnych celów, kiedy istniejewspólna wizja i wzajemne zrozumienie, powstajewspólnota kierunku działania i harmonizują sięenergie poszczególnych ludzi 43 . W pierwszych latachistnienia Stowarzyszenia Monar podstawą była własnadziałalność szkoleniowa prowadzona dla swoichpracowników. W tamtym czasie niekonwencjonalnośćstosowanej <strong>metody</strong> opartej na społecznościterapeutycznej była inspirująca dla wielu osób spozaMonaru 44 . W latach 80. pracownicy w głównej mierzekorzystali z własnych zasobów w podnoszeniupraktycznej wiedzy dotyczącej uzależnień. Systemszkoleń wewnętrznych i spotkania integracyjneosób związanych z Monarem miały służyć wymianieinformacji oraz doświadczeń. Systematycznie w tymokresie gromadzono różnorodne doświadczeniai modyfikowano modele oraz <strong>metody</strong> pracy z uzależnionymi.Zmiany te miały charakter ewolucyjny 45 .Działania członków Monaru realizowały trzy istotnekierunki zespołowego uczenia się wymieniane przezP. Senge’a. Po pierwsze, zespół nauczył się, jakpołączyć potencjał wielu umysłów, tak aby był onwiększy niż możliwości pojedynczego umysłu. Podrugie, działania miały charakter innowacyjny i byłyskoordynowane. Po trzecie, zespół uczący się wspierałinne zespoły i oddziaływał na nie (inspirował je),przekazując im swoje techniki i umiejętności 46 .Analiza dokumentów dostępnych na stronachinternetowych wybranych polskich organizacji pozarządowychpozwoliła na zidentyfikowanie właściwościtrzech wyżej opisanych dyscyplin uczącej się organizacji.Zidentyfikowane dyscypliny: mistrzostwo osobiste,wspólna wizja i zespołowe uczenie się w opisywanychdziałaniach i funkcjonowaniu wskazanych w tekścieorganizacji pozarządowych pozwalają twierdzić, żeorganizacje te są na dobrej drodze do osiągnięciastanu samoświadomości i zdolności do uczenia się.Aby dowiedzieć się, czy i w jaki sposób realizują pozostałez dyscyplin obecnych w koncepcji P. Senge’a,konieczne byłyby dalsze badania empiryczne.Studium przypadku – Polska AkcjaHumanitarnaW ramach badań podjęto się próby zidentyfikowaniaelementów charakteryzujących organizację uczącąsię w koncepcji P. Senge’a w działaniach Polskiej AkcjiHumanitarnej. Przedmiotem badania były dokumentyoraz opinia na temat funkcjonowania organizacjipozarządowej – Polskiej Akcji Humanitarnej – wyrażonaprzez jednego z jej przedstawicieli. W badaniuzastosowano celowy dobór interlokutora. W wynikuprzeprowadzonych badań empirycznych oraz zastosowaniajakościowej <strong>metody</strong> analizy, która polegała nakodowaniu zebranego materiału, udało się zidentyfikowaćdyscypliny organizacji uczącej się występującew badanej organizacji: mistrzostwo osobiste, wspólnąwizję i zespołowe uczenie się.Kodowanie to wyszukiwanie i etykietowanie w tekściewskaźników zmiennych (kategorii analitycznych)oraz nadawanie im znaczenia 47 . Istnieją dwa etapykodowania: kodowanie rzeczowe oraz kodowanieteoretyczne. Kodowanie rzeczowe zaczyna się odkodowania otwartego, polegającego na wielostronnejanalizie tekstu w celu znalezienia możliwie największejliczby kategorii analitycznych, a kończy się nakodowaniu selektywnym, czyli wybieraniu do dalszychanaliz kategorii najbardziej reprezentatywnych dlaproblemu badań. Kodowanie teoretyczne to formułowaniehipotetycznych wyjaśnień dotyczących zależnościmiędzy wyselekcjonowanymi kategoriami 48 . Tekstwywiadu został zakodowany. Zastosowano kodowaniezogniskowane, na które złożyły się następujące39D. Bazun, Monar – fenomen ruchu społecznego, Zielona Góra 2010, s. 152.40P. Senge, dz.cyt., s. 236.41D. Bazun, dz.cyt., s. 166.42P. Senge, dz.cyt., s. 233.43Tamże, s. 233.44D. Bazun, dz.cyt., s. 166.45Tamże, s. 167.46P. Senge, dz.cyt., s. 235.47K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008, s. 263.48Tamże, s. 264.64 e-<strong>mentor</strong> nr 4 (51)
Polska Akcja Humanitarna jako organizacja ucząca się...etapy: kodowanie otwarte, selektywne i teoretyczne.Wyróżnionych zostało 30 kategorii analitycznychoraz 30 kodów teoretycznych. Po zakończeniu kodowaniaotwartego przeprowadzony został drugi etapkodowania teoretycznego – kodowanie selektywne– w którym wyodrębnia się centralne z punktu widzeniaproblematyki badań kategorie analityczne,będące przedmiotem reprezentacji danych. Są tonastępujące kategorie:powstanie PAHkat1 (wp1, k1, d1) oraz kodteo1sformułowanie misji organizacjikat2 (wp2, k2, kon2) oraz kodteo2określone (stałe) cele organizacjikat3 (wp3, kon3) oraz kodteo3obraz przeszłości organizacjikat4 (kon4) oraz kodteo4kierunki zmian – ku nowym działaniomkat5 (d5, kon5) oraz kodteo5kierunki zmian – ku profesjonalizacjikat6 (wp6, d6, kon6) oraz kodteo6dobre strony profesjonalizacjikat7 (d7, kon7) oraz kodteo7złe strony profesjonalizacjikat8 (d8, kon8) oraz kodteo8specjaliści potrzebni w organizacjikat12 (kon12) oraz kodteo12chęć wielokierunkowego rozszerzania działańkat14 (kon14) oraz kodeteo14postępujący rozwój organizacjikat15 (d15) oraz kodteo15ograniczona umiejętność uczenia się na błędachkat16 (wp16, k16, kon16) oraz kodteo16silne zaangażowanie ludzi w pracękat17 (k17, wi17, d17, kon17) oraz kodteo17dążenie do realizacji wizjikat18 (wp18, wi18, d18, kon18) oraz kodteo18organizowanie szkoleń kompatybilnychze stanowiskiemkat19 (wp19, k19, d19, kon19) oraz kodteo19szkolenia wewnętrznekat20 (wp20, k20, d20) oraz kodteo20zaufanie do pracowników i przełożonychkat22 (kon22) oraz kodteo22sukces całej organizacji determinowany sukcesamikażdego z członków organizacjikat23 (k23, kon23) oraz kodteo23zdolność przyznawania się do niewiedzykat24 (wp24, k24, kon24) oraz kodteo24wymiana wiedzy z otoczeniemkat25 (k25, kon25) oraz kodteo25tworzenie zespołów zadaniowychkat26 (d26, kon26) oraz kodteo26trudność w bezrefleksyjnym przyjmowaniu światakat27 (wp27, d27) oraz kodteo27próby protestu w sprawie narzucanych kwestiikat28 (wp28, wi28, d28, kon28) oraz kodteo28kwestionowanie utartych schematów myśleniakat29 (wi29, kon29) oraz kodteo29radość z osiągniętych celówkat30 (kon30) oraz kodteo30Przeprowadzone kodowanie selektywne doprowadziłodo wyróżnienia 25 kategorii analitycznych.Decyzja o wyborze tych kategorii związana byłaz problematyką badań. Zakodowany materiał stanowipodstawę do reprezentacji danych.Po zakończeniu kodowania danych przystąpionodo drugiego etapu analizy – reprezentacji danych. Jestto procedura analityczna zmierzająca do zestawieniakodów w celu zbudowania teorii ugruntowanej.Wyróżnia się najczęściej trzy grupy metod reprezentacjidanych: sekwencyjną analizę dyskursu służącąpoznawaniu reguł, według których jego uczestnicybudują własne wizje świata, sekwencyjną analizęnarracji służącą wydobyciu logicznych i treściowychnastępstw w życiu badanego oraz szacowanie współwystępowania,czyli wyszukiwanie regularności,pojawiania się zlepków zdarzeń lub znaczeń 49 . Dane,które udało się uzyskać w toku badania, pozwalająna przeprowadzenie szacowania współwystępowania.Układano je we wszystkie możliwe sekwencje,sprawdzając, które kody się w nich powtarzają. Wyniktej pracy jest następujący: kategorie kat5 i kat6połączono z konsekwencjami kon4 ze względu napodobieństwo treściowe, kon5 i działania d5 dotyczątego samego zagadnienia – wychodzenia z działaniamipoza granice Polski; kon14 i warunki przyczynowewp6 zostały połączone ze sobą ze względu na ten samcharakter pomocy, o której opowiadają; d7, kat14i kat15 połączono ze względu na temat, jaki poruszają,tj. działania w szerszym zakresie; d6 i kon12opisują to samo następstwo występujące w procesieprofesjonalizacji; wp20 dopełnia kon19; kat25 dotyczyprocesu zdolności przyznawania się do niewiedzy;wp28 i wp27 oraz d28 i d27 mają taką samątreść. Działanie doprowadziło do zaprojektowaniasieci powiązań przyczynowych pomiędzy badanymikategoriami. Powiązania te pozwoliły na przygotowanienot teoretycznych, które stworzą tekst teoriiugruntowanej w danych, dotyczącej ściśle przejawówbadanego zjawiska w organizacji pozarządowej– Polskiej Akcji Humanitarnej. Wszystkie stworzonehipotetyczne wyjaśnienia zostały na dalszym etapiepoddane weryfikacji. Weryfikację przeprowadzono,opierając się na literaturze przedmiotu oraz zgromadzonychi zinterpretowanych wcześniej danychzastanych dotyczących organizacji pozarządowej orazorganizacji uczącej się.Reprezentacja danychZ sieci powiązań utworzonej z wp1, k1, d1, kat2,wp2, k2, kon2, kat3, wp3, kon3 wyłania się schematzprezentowany na rysunku 1.49Tamże, s. 275.październik 2013 65
- Page 2 and 3:
SPIS TREŚCI
- Page 4 and 5:
metody, formy i programy kształcen
- Page 6 and 7:
metody, formy i programy kształcen
- Page 8 and 9:
metody, formy i programy kształcen
- Page 10 and 11:
metody, formy i programy kształcen
- Page 12 and 13:
metody, formy i programy kształcen
- Page 14 and 15: metody, formy i programy kształcen
- Page 16 and 17: metody, formy i programy kształcen
- Page 18 and 19: metody, formy i programy kształcen
- Page 20 and 21: metody, formy i programy kształcen
- Page 22 and 23: metody, formy i programy kształcen
- Page 24 and 25: metody, formy i programy kształcen
- Page 26 and 27: metody, formy i programy kształcen
- Page 28: metody, formy i programy kształcen
- Page 31 and 32: Bariery komercjalizacji prac badawc
- Page 33 and 34: Człowiek w dobie konwergencji medi
- Page 35 and 36: Wykorzystanie potencjału interakty
- Page 37 and 38: Wykorzystanie potencjału interakty
- Page 39 and 40: E-podręcznik w ramachprojektu Cyfr
- Page 41 and 42: E-podręcznik w ramach projektu Cyf
- Page 43 and 44: E-podręcznik w ramach projektu Cyf
- Page 45 and 46: Platforma e-learningowa jako elemen
- Page 47 and 48: Platforma e-learningowa jako elemen
- Page 49 and 50: Platforma e-learningowa jako elemen
- Page 51 and 52: Wykorzystanie funkcji Hotspot narz
- Page 53 and 54: Wykorzystanie funkcji Hotspot narz
- Page 55: Wykorzystanie funkcji Hotspot narz
- Page 58 and 59: e-edukacja w krajuwedług własnego
- Page 60 and 61: zarządzanie wiedząPolska Akcja Hu
- Page 62 and 63: zarządzanie wiedząsię, a nie z k
- Page 66 and 67: zarządzanie wiedząRysunek 1. Repr
- Page 68 and 69: zarządzanie wiedząRysunek 4. Repr
- Page 70 and 71: zarządzanie wiedząAnaliza zebrane
- Page 72 and 73: kształcenie ustawiczneKierunki roz
- Page 74 and 75: kształcenie ustawiczneWewnętrzne
- Page 76 and 77: kształcenie ustawicznew zrzeszaniu
- Page 78 and 79: kształcenie ustawiczneXV Letnia Sz
- Page 80 and 81: kształcenie ustawicznePolecamyAnna
- Page 82 and 83: e-bizneswpływ na jego budowę na g
- Page 84 and 85: e-biznesTabela 1. Zawartość modu
- Page 86 and 87: e-biznesRysunek 3. Strona interneto
- Page 88 and 89: e-biznesRysunek 5. Wyszukiwarka KRS
- Page 90 and 91: e-biznesPolecamyAgnieszka DejnakaPr
- Page 92 and 93: e-edukacja na świecieThe only thin
- Page 94 and 95: e-edukacja na świecieTeaching has
- Page 96: Zapraszamy na X konferencję21 list