metody, formy i programy kształcenia - E-mentor

Kierunki rozwoju uniwersytetów trzeciego wieku...Ponadto Parlament Europejski i Rada ogłosiłyrok 2012 Europejskim Rokiem Aktywności OsóbStarszych i Solidarności Międzypokoleniowej (EuropeanYear for Active Ageing and Solidarity betweenGenerations 25 ), Senat RP ustanowił jednocześnie RokUniwersytetów Trzeciego Wieku, zaś Rządowa RadaLudnościowa zwołała II Kongres Demograficzny, podktórego patronatem przez cały rok odbywały siękonferencje i seminaria dotyczące także starzeniasię ludności. Do krajowego planu działań w ramachwspomnianego Europejskiego Roku wprowadzonoszereg inicjatyw i wspierających UTW, i zainicjowanychprzez nie 26 . W dniach 19–20 marca 2012 r.w Warszawie odbył się Ogólnopolski Kongres UTW,podczas którego sformułowano i przyjęto apel mającyna celu podjęcie prac nad opracowaniem ichmisji i strategii.Z początkiem lipca MPiPS opublikowało projektRządowego Programu na rzecz Aktywności SpołecznejOsób Starszych na lata 2012–2013 (ASOS), któryzostał przyjęty już 24 sierpnia 27 . Krótki czas pracnad dokumentem, ograniczony zakres jego konsultacjii ogólne cele spotkały się z wyraźną krytykąze strony ekspertów organizacji pozarządowych 28 .Edukację osób starszych uznano za podstawowypriorytet w konkursowym komponencie programu.Oferowane wsparcie obejmuje działania takie jak:zajęcia edukacyjne, programy edukacyjne o starzeniusię i osobach starszych, zajęcia przygotowującedo usług wolontariackich, kształcenie opiekunów,promowanie wolontariatu kompetencji i promocjaoferty edukacyjnej wśród osób starszych.Już po rozstrzygnięciu pierwszego konkursuASOS, 19 listopada, w Sejmie odbyła się konferencjapodsumowująca działania Roku UTW, podczasktórej przyjęto Pakt na rzecz Seniorów 29 . Dokumentokreśla szereg kierunków działania UTW, zawierarekomendacje dotyczące zasad i kierunków krajowejpolityki senioralnej, postulaty do władz centralnychi rekomendacje w zakresie realizacji paktu we współpracyz administracją rządową i samorządową 30 .W ewaluacji Europejskiego Roku Aktywności OsóbStarszych i Solidarności Międzypokoleniowej zwracasię uwagę, iż wyzwaniem dla wdrażania Paktu jestzarówno stworzenie systemu monitorowania jegorealizacji, jak też uwzględnienie go w założeniachdługofalowej polityki senioralnej Polski na lata2014–2020 31 . Podczas inauguracji Rady ds. PolitykiSenioralnej w MPiPS zaprezentowano wobec tegokoncepcję stworzenia obywatelskiego parlamentuseniorów, który miałby stanowić krajową reprezentacjękategorii społecznej osób starszych wobec władzpublicznych oraz forum wyłaniających się lokalnychi regionalnych Rad Seniorów 32 . Zasadne jest podjęciebadań porównawczych nad tego typu parlamentamii radami (z uwzględnieniem także innych niż UTWorganizacji zrzeszających seniorów) oraz budową ichkrajowego modelu.Cechy nowych modeli uniwersytetutrzeciego wiekuWskazane wcześniej czynniki będą w różnymstopniu określać zmiany reguł organizacyjnychw UTW. Należy przypuszczać, iż różnicowanie siętych ośrodków będzie postępować. Ogólnopolskadiagnoza przeprowadzona w 2012 r. wskazujeprzynajmniej pięć kryteriów wyodrębniania typówidealnych UTW 33 . Są to: sposób zarządzania, akademickość,program, obszar działania i grupa odbiorców.Zasadne są dodatkowe badania nad podziałamize względu na udział w standaryzacji oraz aktywność25Należy zauważyć, iż oficjalne tłumaczenie nazwy roku nie odpowiada oryginalnemu sformułowaniu, odnoszącemusię do koncepcji aktywnego starzenia się całego społeczeństwa, a nie jedynie osób starszych – tym samym możezawężać więc analizy i polityki publiczne.26Krajowy Plan Działania na rzecz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012w Polsce, MPiPS, Warszawa 2012.27Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012–2013, MPiPS, Warszawa 2012.28M. Dobranowska-Wittels, (Za) szybkie pieniądze na seniorów, ngo.pl, 12.07.2012, http://wiadomosci.ngo.pl/wiadomosci/786098.html,[17.09.2013].29Pakt na rzecz Seniorów, Sejm RP, 19.11.2012, www.mpips.gov.pl/download/gfx/mpips/pl/defaultaktualnosci/7566/5977/1/Deklaracja_pakt_na_rzecz_seniorow.pdf, [17.09.2013].30W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że według Paktu UTW powinny: kontynuować standaryzację; działać na rzeczaktywizacji seniorów w budowie społeczeństwa obywatelskiego i na rynku pracy; rozwijać wolontariat wewnątrzi międzypokoleniowy; rozwijać przedsiębiorczość i aktywność zawodową osób starszych zgodnie z koncepcjamisrebrnej gospodarki i ekonomii społecznej; promować dobre praktyki samorządów, wybitnych osób, działaczy społecznych,producentów; utworzyć Krajową Radę Konsultacyjną ds. UTW reprezentującą całe środowisko, kreującąjego politykę i strategię, nadzorującą realizację Paktu i animującą współpracę z administracją oraz promowanie UTWi ich dorobku.31Europejski Rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 w Polsce. Raport ewaluacyjny, MPiPS,Warszawa 2013, s. 38, 40.32M. Szczerba, Obywatelski Parlament Seniorów, Prezentacja: Rada ds. Polityki senioralnej, 18.02.2013, www.futw.a79.net/images/pliki/ops.pdf, [21.04.2013].33Zoom na Uniwersytety Trzeciego Wieku. Raport z badania, dz.cyt., s. 29–32.październik 2013 75