Gök Tanrı İnancının Bilinmeyenleri-Günnur Yücekal Arpacı

I Irr Perşembe günü, ölüler gününde arvah kendi mezarının üstüıu'
çıkar ve şeytanın getireceği haberleri bekler. Ölüyü kim hatırlak
ansa, ona dua etse şeytan onu haber verir. 'Kızın seni hatırladı
âıma dua etti ama oğlun seni hiç hatırlamadı'gibi olumlu, olumsuz
lırr şeyi söyler. Şeytan arvaha onun adına doğum günü yapılırsa
ıl,ı haber verir. 'Çocukların sana doğum günü yaptılar. Sen onlar
için ölmemişsin' der."
f Yukarıda yer verdiğim duada "yüzün kızıl olsun, elin
k/.un olsun, dilin uzun olsun..." şeklindeki dilekler açıklama
gerektirmektedir. Bu tarz dua ve dilekler, benim için
■r ilginçti, etrafımdaki kişiler tarafından dillendirildiğink
çok şaşırdım ve ne demek istediklerini sordum. Çünkü
Türkiye'de aynı deyimler olumsuz anlamlar yüklenerek
:.ıde edilmektedir. İslam ile birlikte, sözün gümüş, sükûtun
illin haline geldiği kültürümüzde "Senin dilin çok uzadı"
İJ adeleri dualarda değil azar ve tenkitlerde karşımıza çıkmaktadır.
Oysa bu söz ile ilgili bana "eğer sen haklıysan ve
doğruyu söylüyorsan senin dilin uzun olur ve sen çok konuşursun,
riaksız insan, doğruyu söylemeyen insanın dili bir yere kadar uzar
ioııra sözü biter" şeklinde bir açıklama yapılmıştır. "Yüzün
kızıl olması" övülen kişinin mutluluktan yanaklarının kızarmasını;
"elin uzun olması" da muktedir insanın elinin, kolurmn
her yere yettiğini simgelemektedir.
Akay Kine ateş sembolizmini kullanarak ataların nasıl
•ftd edildiğini de şöyle anlatır: "İneği sağdığında, eÇmeÇya da
mmeÇhazırladığında her zaman Birinci lokpıayı kişi, kendisi yemeden
mp'şe verir. (Bu şekilde sen Bu ateş aracılığı ile kendi soyuna, senin etrafını
çevreCeyen dünyaya ikram etmiş, onlara ziyafet vermiş okuyorsun.
fYcmeği, önce ataCara sonra çocuklarına sonra da kendine sunarsın,
mfmanizm 'i yazantar Bu olayı “ruhlara ziyafet çeknıe ’’ şeklinde anlaurrlar.
Oysa ruhlara değil, atalara ziyafet vardır. Jfer ruha yapılmaz,
fvrhangi Bir ruha değil Ata ruhlarına yapılır. (Bu ziyafet, saçı yap-