Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kültürel bir olgu olarak kabul ettiğimiz dini de kültür<br />
gibi, insanlığın kendi ördüğü bir anlamlar ağı olarak ele alırsak;<br />
başka tarihsel süreçlerden geçmiş, farklı birikimlere ve<br />
yaradılışa sahip toplulukların farklı dinsel ağlar örmeleri de<br />
kaçınılmazdır. Bir topluluğun kendi ördüğü ağı terk edip,<br />
başka bir ağa tutunması da üstüne dikilmemiş olan bir kıyafetin<br />
içine sığmaya çalışmak kadar sancılı olabilir.<br />
Dini, insanın soyut olan özünün tezahürü olarak ele aldığımızda<br />
toplumun özünü yansıtan ilk dinlerin yok oluşunun<br />
o toplumun öz varlığının da yok oluşu anlamına geldiğini<br />
söyleyebiliriz. Mitoloji uzmanı Arif Acaloğlu da üniversitede<br />
verdiği derslerin birinde <strong>Gök</strong> <strong>Tanrı</strong> <strong>İnancının</strong> hâlâ izlerinin<br />
kalıp kalmadığını soran bir öğrenciye verdiği cevapta: "'<strong>Gök</strong><br />
<strong>Tanrı</strong> <strong>İnancının</strong> izleri biterse bu millet de bitmiş demektir. O zaman<br />
diğer uluslar bizi ancak ölmüş, yok olmuş bir ulus olarak, ölü<br />
bir ulus olarak inceleyebilirler. Hâlâ bizde şamanî unsurlar varsa<br />
biz Türk'üz' şeklinde bir açıklama yaparak bu inancın, Türk'ün öz<br />
ve ayırt edici nitelikleri ile olan yakın bağına vurgu yapmıştır. "25<br />
Geertz "din, kültürün hülasasıdır (özetidir); bir kültürel<br />
sistemdir; düzenli bir bütün olarak dokunmuş kutsal simgeler<br />
kümesidir"2e demiştir. Herder de "her ulusun kendi değerleri,<br />
gelenekleri, dili ve ruhu olduğunu savunur" 27 der.<br />
Alman Antropoloji geleneği de "kültür kavramına ayırıcı<br />
ve tarihsel bir anlam yüklemiştir. Buna göre kültür, halkların tarihin<br />
başlangıcından itibaren değişmeyen özü ve belirli bir halkın<br />
kendi tarihini inşa sürecinde ona özgünlüğünü veren baş etkendir.<br />
Alman romantik felsefecisi Herder'de tanımını bulan bu yaklaşım,<br />
kültürü, bir halkı diğerlerinden ayırt eden ve asla çevrilebilir ol<br />
25 (Acaloğlu Arif, Yeditepe Üniversitesi Antropoloji Bölümü Türk Mitolojisi Ders<br />
Notları)<br />
26 (Antropoloji Kuram ve Kuramcılar, Sibel Özbudun, Balkı Şafak, N. Serpil Altuntek,<br />
Dipnot Yayınevi, Ankara, 2007, s.317)<br />
27 (Yerli'nin Bakışı Etnografya: Kuram ve Yöntem, N. Serpil Altuntek, Ütopya<br />
Yayınları, Ankara, 2009, s. 31)
Change language