Gök Tanrı İnancının Bilinmeyenleri-Günnur Yücekal Arpacı

Çugukkuşunun öttüğü bayramda A ltay’a, yerin merkezine, top-
I rağa şükran sunukur, onlar yüceltilir. Senin toprağı yüceltmene toprak,
karşıfıkverir, cevap verir, Bereket verir. Sen ona güç; o da sana güç
verir. (Bu ritüeli bütün halkın bir araya gelip birlikte geçekfeştırmesi
■ gerekir. Çünkü toplanan insan sayısı kadar Ç ökye toprakyüceltilmiş
ve onlara şükran gitmiş olur. (Diğer ritüeller dar alanda yapılmışlarsa
■ dahi halkyılda bir kere bir yerde bu ritüel için toplanmak,zorundadır.
He kadar çokkişı coplanırsa ÇökÇe ve toprağa giden şükran da o kadar
Mı'okolur; Ç ökye toprako derece yüceltilir.
5. ya da 6. Ayda yapılan A ltay’ı yüceltme ritüeli, dokuz, metrelik
okuz çentikli ince, uzun kayın ağacından elde edilmiş bir direkgerek;
tirir.Ağaç, dokuz metre olmalıdır. Çünkü dokuz kat g öks^m3e^nme^c
I ledır. Kayın ağacının ucunda da san, a k gökrenklerinde bezler yani
M bayrak bulunur. O sarkan bezlere süme denir. (Bu dokuz metrelik kayın
ağacının ucundaki süme (bir metre olsa) bayraktır. Kişinin sümesi
I (ruhu) ve Tann ’nın sümesi o bayrakta bulunur. (Bayrakk^imesi bura-
İlan gelir; bizdeki bayırmakyani kare şeklinde bez sözcüğünden gelir.
(Bu dokuz çentikli kayın ağacından direği bir yere dikersin- Bu A l­
tay götürer ritüelidir. O yerde direğin önünde iki ağacın arasına koyun
ipi bağlarsın. Herkes ona san, beyaz, mavi bez bağlar; dilek tutar ve
U t enin algışın Tann’ya ulaşır. O bezleri astığımız ve ateş yaktığımız
yerde algış Tann ’ya çıksın diye üç kere dönülür. ”
ÇİÇEK BAYRAMI
"Çiçektin/ Çiçeğin bayramıydın beşinci bayramıdır. (Bu bayramda
m artık çiçekler açmış olmalıdır. (Bu bayram için, yine Teni Ay olması
^merekjrve Çüneş ’in durumu da göz önünde bulundurulur. 6yıldızı içeten
Ü lker Tildız Çrubu’nun da gözden kaybolması gerekir•Bu yıldız
mârnbu Haziran ayında görünmez. (Bu yıldızlar görünmez olunca Çiçek
Bayramı kütlanabilir.