02.08.2016 Views

Gök Tanrı İnancının Bilinmeyenleri-Günnur Yücekal Arpacı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Senkretizm tanımlarına geri dönersek; "senkretizm, farklı<br />

dinlerdeki tanrıların, dinsel biçimlerin ve yorumların ödünç alınması,<br />

kültlerin özdeşleştirilmesi sonucu meydana gelen değişimlerle<br />

ortaya çıkar. Hemen tüm medeniyetlerde, özellikle kültürleşme<br />

sonucunda yabancı ve yerli öğelerden oluşmuş dinsel sentezler<br />

vardır. Bir kültürden bir başkasına ritüeller taşınmıştır. "39<br />

Bu tanım üzerine biraz düşündüğümde, <strong>Tanrı</strong>cılıktan<br />

başka bir dine geçişte, genelde ödünç almanın daha çok kelimeler<br />

ve adlandırmalar olduğu kanaati bende uyanmaktadır.<br />

Eski düşünsel sistem tam olarak değişmediğinde, yapılan<br />

ritüeller, İslâmî gibi gözükse de yapılma nedeni ve o ritüele<br />

yüklenen anlamlar, asıl İslâmî olandan o kadar farklıdır<br />

ki burada senkretizm vardır demek mümkün olmamaktadır.<br />

Aslında kişi yine eski inancını yaşamaktadır. Çünkü düşünce<br />

ve inanç sisteminde aslında hiçbir değişiklik bulunmamaktadır.<br />

Örnek vermek gerekirse; Tahtacılar, <strong>Tanrı</strong>cılıktaki hiçbir<br />

uygulamayla kesişmeyen Ramazan Bayramı'm kutlamazlar<br />

ama <strong>Tanrı</strong>cılıkta da yeri olduğu üzere "Kurban Bayramı'm<br />

kutlamaktadırlar. Ancak "arzu edenin dolusunu, münasip gördüğü<br />

kadar rakısını aldığı ve tekke ocağında toplandığı... kadın erkek<br />

bir araya toplandıkları, sema raksı oynadıkları, saz çaldıkları"40<br />

bu bayramın, adından başka İslam'daki Kurban Bayram'ıyla<br />

örtüşen bir yeri yoktur.<br />

Aynı şekilde Türkmenistan'ın Atamurat köyünde Kurban<br />

Bayramı'nda insanlar, kurbanın ata ruhları için kesildiğini;<br />

bu ibadeti yaptığın zaman cennetle ödüllendirilme diye<br />

bir şeyin olmadığını amacın sadece ataları unutmamak olduğunu<br />

ifade etmektedirler.<br />

39 (Antropoloji Sözlüğü, 732, (Yayına hazırlayanlar: Suavi Aydın ve Kudret Emiroğlu)<br />

Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2003)<br />

40 (Anadolu’da Aleviler ve Tahtacılar, Yusuf Ziya Yörükan, ötüken Neşriyat, İstanbul,<br />

2006, s. 276)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!