30.01.2018 Views

Last issue of DRACHME - A forerunner of ETHNO NEWS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Φάκελος<br />

13<br />

---------<br />

Άκρως πολιτική υπόθεση…<br />

Οι εξωσχολικοί μηχανισμοί<br />

Η παιδεία φυσικά δεν παύει να είναι ένα ανεκτίμητο<br />

κοινωνικό αγαθό. Αλλά είναι ταυτόχρονα και<br />

μια υπόθεση άκρως πολιτική.<br />

Δεν αποφασίζουν οι<br />

γονείς τι θα μάθει το παιδί<br />

τους. Ούτε οι δάσκαλοι τι<br />

θα του διδάξουν. Αποφασίζει<br />

το πολιτικό σύστημα<br />

με τους θεσμούς και τους<br />

μηχανισμούς που έχει καθιερώσει.<br />

Και το σύστημα<br />

νοιάζεται ιδιαιτέρως για<br />

το τι θα μάθουν τα παιδιά<br />

και πώς θα το μάθουν. Η<br />

ιδεολογία που αντιπροσωπεύει<br />

το σύστημα, είναι<br />

αναγκαίο να διαπερνά<br />

τον κορμό της εκπαιδευτικής<br />

διαδικασίας για να<br />

εξασφαλίζεται έτσι η αναπαραγωγή<br />

του. Γι’ αυτό<br />

και κανένα σύστημα δεν<br />

είναι διατεθειμένο να παραχωρήσει<br />

το εργαλείο<br />

αυτό σε ομάδες και δυνάμεις<br />

που μπορεί να το<br />

στρέψουν κάποια στιγμή<br />

εναντίον του και να το<br />

ανατρέψουν.<br />

Θα μπορούσε,<br />

φυσικά, να είναι καταλυτικός<br />

ο ρόλος του δασκάλου<br />

στη διάπλαση<br />

της προσωπικότητας του<br />

παιδιού. Αρκεί ο δάσκαλος<br />

να διαθέτει την παιδαγωγική<br />

και τη διδακτική<br />

επάρκεια εκείνη που<br />

κινητοποιεί την ψυχή του<br />

παιδιού και την προσανατολίζει σωστά στην αναζήτηση<br />

του καλού. Αλλά και την τόλμη που του επιτρέπει<br />

να καλλιεργήσει στην ψυχή του την αμφισβήτηση και<br />

την έφεσή του για έρευνα. Αλλά όσο καλός κι αν είναι<br />

ο δάσκαλος, σπανίζουν, δυστυχώς, οι σύμμαχοί του και<br />

πυκνώνουν, αντιθέτως, οι αντίπαλοί του. Το παιδί δεν<br />

είναι πλέον εξαρτημένο απ’ το δάσκαλό του. Δεν περιμένει<br />

να μάθει στην αίθουσα διδασκαλίας ή σκυμμένο<br />

πάνω στις σελίδες των βιβλίων του.<br />

Η παιδεία, εξάλλου, με τη γενικότερη έννοια,<br />

δεν είναι αγαθό που το καλλιεργούν και το παρέχουν το<br />

σχολείο και οι δάσκαλοι.<br />

Η παιδεία, με το περιεχόμενο<br />

του ανθρωπισμού<br />

και της ψυχικής καλλιέργειας,<br />

ασκείται από διάφορους<br />

εξωσχολικούς<br />

μηχανισμούς, που αντιμετωπίζουν<br />

το παιδί με κριτήρια<br />

καταναλωτικά και<br />

επιχειρούν με τη γοητεία<br />

της εικόνας να το εντάξουν<br />

στο σύστημα αξιών<br />

της αγοράς, που απέχει<br />

πόρρω από τις προθέσεις<br />

των δασκάλων, οι οποίοι<br />

μοιάζουν κάποιες φορές<br />

με δραματικές μορφές,<br />

καθώς ό,τι χτίζουν αυτοί<br />

το πρωί, το γκρεμίζουν το<br />

απόγευμα οι άλλοι.<br />

Άλλωστε, σε μια<br />

κοινωνία συγκρούσεων<br />

θα ήταν καλό να κατανοήσουμε<br />

πως το σχολείο<br />

δεν είναι μια αθώα<br />

και άδολη υπόθεση, που<br />

ανήκει εξίσου σε όλους.<br />

Η κοινωνική τάξη που<br />

κατέχει τα μέσα παραγωγής<br />

και ασκεί τον έλεγχο<br />

πάνω σ’ αυτή, είναι πολύ<br />

λογικό να ελέγχει με πολλή<br />

προσοχή και το μέσο<br />

της παιδείας, για να κατευθύνει<br />

τη συνείδηση<br />

W. Homer, Αγόρι που κάνει τα μαθήματά του στο σπίτι.<br />

1874 Arcellmuseum<br />

του ανθρώπου προς τη<br />

δική της ιδεολογία και<br />

να τον καθιστά υπάκουο όργανο των σκοπών της και<br />

των συμφερόντων της. Η παιδεία, κατά συνέπεια, θα<br />

παίξει τον κοινωνικό της ρόλο όταν η ίδια η κοινωνία<br />

αποκτήσει τον έλεγχο των μέσων παραγωγής και αναγορεύσει<br />

τον άνθρωπο σε υπέρτατη και ανυπολόγιστη<br />

αξία.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!