PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...

Nr. 1 WSZECHŚWIAT 15
zbliżymy się do takiego porohu, maszyny
zostają zatrzymane i statek jęcząc i trzeszcząc
pędzi z szybkością 30—40 km. na
godzinę, niesiony przez prąd wody. Chwilami
zdaje się, że okręcik się rozleci, że już
nic nas nie uratuje — mija parę minut i jesteśmy
na wodzie spokojnej, śruba okrętowa
zaczyna pracować, emocje się na jakiś
czas skończyły. Sternik musi posiadać
zimną krew i znajomość terenu wyjątkową.
Niedawno jednak statek jeden osiadł na
skałach i dopiero po długim przeciągu czasu
z wielkim trudem udało się uratować
zgłodniałych i przerażonych podróżnych.
Nad wieczorem przybyliśmy do Montrealu
— miasta ładnego, dużego, gdzie trzy
czwarte ludności mówi po francusku.
Przywiązanie do starej francuskiej macierzy
jest tu wielkie. Ledwo stanęliśmy na
brzegu, przyszli fotografowie robić grupę
fizjologów posługujących się językiem francuskim.
Na przyjęciach również była
zawsze jedna mowa po francusku, a druga
po angielsku. Mowy francuskie wywoływały
nieraz wśród europejczyków zdumienie,
gdyż na naszym starym lądzie, możnaby
sprowadzić w ten sposób na siebie proces
o zdradę stanu — tu kończyło się
wszystko zgodnem wypiciem zdrowia króla
i zaznaczeniem, że wszyscy Kanadyjczycy
są wiernymi poddanymi Jego Królewskiej
Mości.
M. T. HUB ER.
W Montrealu, panie i małżeństwa umieszczono
w mieście, a nas samotników wywieziono
o 30 km. za miasto do budynków
wydziału rolniczego i wydziału gospodarstwa
domowego. Jedliśmy tam śniadanie,
co do którego mam podejrzenie, że
było wykonane rękami koleżanek, kształcących
się w „naukowej sztuce kulinarnej",
Nic to ani zaszkodziło, ani pomogło:
było to amerykańskie śniadanie ze wspaniałemi
owocami; — a reszta, — nie dla
naszego podniebienia.
I jeszcze na drugi dzień zwiedzanie bogatych
zakładów fizjologicznych Uniwersytetu
angielskiego (jest i francuski, ale
tam nie byliśmy), jeszcze obiad, wycieczka
po mieście, kolacja i — koniec. Znaczna
część wycieczkowiczów wsiadła w Montrealu
na statek odchodzący do Anglji, ja
i kilka innych osób wróciliśmy koleją do
Nowego Yorku, skąd na drugi dzień wieczorem
odchodził okręt „Minnesota" do
Boulogne i do Londynu, Na statku były
jeszcze ostatnie odblaski zjazdu. Zebrało
się jeszcze stokilkadziesiąt osób z pomiędzy
członków zjazdu, głównie anglików.
Było nas tam trzech polaków. W miłym
nastroju przy ładnej pogodzie przeszło
dziewięć dni podróży i wylądowałem
w Europie. Stanąwszy na ziemi francuskiej
miałem uczucie, że już jestem w domu.
ZJAWISKA WYTRZYMAŁOŚCIOWE W PRZYRODZIE i TECHNICE
• '3J
Mało która dziedzina zjawisk nieożywionej
przyrody odznacza się tak wielką
różnicą obszarów, jakie zajmują w nauce
•czystej i w umiejętnościach technicznych
zjawiska wytrzymałości. Złożyły się na to
różne przyczyny, które w dalszym ciągu
wyjdą na jaw. Przedewszystkiem jednakże
winniśmy zaznaczyć, co rozumiemy
przez zjawiska wytrzymałościowe, gdyż
tylko tą drogą zapobiegniemy nieporozumieniom
powstającym aż nazbyt często
wskutek różnego pojmowania znaczenia
terminów naukowych.
Każdy przyzna, że ciała w zwykłych
temperaturach naszej atmosfery stałe, stanowią
główny i istotny materiał tak wszelkich
przyrządów naukowych potrzebnych
do badań przyrodniczych, jakoteż sprzętów,
narzędzi, maszyn, budowli i wszystkich
innych wytworów techniki, niezbędnych
do walki o byt człowieka z przyrodą
i do wytworzenia kultury. Z takichże
ciał są zbudowane szkielety kostne i inne
mniej lub więcej sztywne części organizmów
zwierzęcych lub roślinnych, Z tego
to powodu „ciała stałe" stosowane przez