PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...
PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...
PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
28 WSZECHŚWIAT Nr. 1<br />
kwitnienia gatunku Phyllostachys Henonis M i 1 f.<br />
(po japońsku hachiku), aż do roku 813 po N. Chr.<br />
Szereg ten jest następujący:<br />
813*<br />
1 = 2X59<br />
/<br />
931<br />
316 = 5X63.2<br />
1247'<br />
419 = 7X59.9<br />
1666<br />
\ 120 = 2 X60<br />
1786<br />
) 62<br />
1848'<br />
\ 60<br />
1908<br />
Odstępy pomiędzy datami kwitnienia wypadają<br />
równe mniej więcej 60 latom, albo wielokrotnościom<br />
takiego okresu. Odstępy większe od 60 lat<br />
powstały prawdopodobnie z powodu zaniedbania<br />
kronikarzy, albo może z powodu słabszego nasilenia<br />
zjawiska w pewnych okresach, przez co uszło<br />
ono uwadze. Wypada w ten sposób dla Phyllostachys<br />
Henonis, okres kwitnienia 60-letni.<br />
D. Szymkiewicz.<br />
NOWY DETEKTOR PROMIENI<br />
MITOGENETYCZNYCH,<br />
Sprawa realnego istnienia promieni mitogenetycznych<br />
stanowi przedmiot ożywionej dyskusji<br />
we współczesnej literaturze biologicznej. G u rwitsch<br />
stwierdził, że niektóre objekty roślinne<br />
i zwierzęce wysyłają krótkofalowe promieniowanie,<br />
prawdopodobnie identyczne z promieniami<br />
nadfiołkowemi o długości fali około 2000 A, pobudzające<br />
żywe komórki do podziału mitotycznego.<br />
Wszystkie dotychczasowe metody wykrywania promieni<br />
GurwitscKa polegały na tem, że promienie<br />
działały na rosnącą tkankę, zwiększając w niej<br />
liczbę podziałów komórkowych, co sprawdzano na<br />
drodze bezpośredniego obliczania. Jednakże dokładne<br />
obliczenia tego rodzaju są nader trudne, ze<br />
względu przedewszystkiem na wielką zmienność<br />
obrazów komórkowych. Badacz musiał wciąż decydować,<br />
czy dana komórka znajduje się w podziale,<br />
czy też w spoczynku, i ten moment decyzji stanowi<br />
element subjektywny metody, wpływający nader<br />
ujemnie na jej dokładność. Obecnie Stempell<br />
(Biolog. Zentralbl. t. 49, 1929, str. 607), opisuje<br />
nowy nieorganiczny detektor promieni mitogenetycznych,<br />
wolny od wszelkiego subjektywizmu.<br />
Założenia Stempella są następujące. Wszelkie<br />
promieniowanie jest procesem rytmicznym. Ponieważ<br />
zjawiska życiowe przebiegają w środowisku<br />
koloidalnem, w którem bardzo wiele procesów ma<br />
charakter rytmiczny, powstało przypuszczenie, iż<br />
hipotetyczne promienie Gurwitscha powinny<br />
oddziałać najwyraźniej właśnie na rytmikę procesów<br />
koloidalnych. Klasycznym przykładem podobnej<br />
rytmiki są pierścienie Lieseganga. Jeśli<br />
na powierzchni skrzepłej żelatyny, przepojonej<br />
dwuchromianem amonu, umieścić kroplą roztworu<br />
azotanu srebrowego, to dookoła kropli tworzy się<br />
po pewnym czasie szereg prawidłowych koncentrycznych<br />
pierścieni, świadczących o okresowości<br />
zjawisk dyfuzji i strącania. W odległości<br />
kilku milimetrów od powierzchni tworzących się<br />
pierścieni umieszczał S t e m p e 11 poziomą płytkę<br />
cynkową, posiadającą podłużną szparę o szerokości<br />
1 mm. Na szparce leżała warstwa papieru cellophanowego,<br />
na którym umieszczono miazgę z dna<br />
zwykłej cebuli, dobrze znane źródło promieni mitogenetycznych.<br />
Wszystko wstawiono do komory<br />
wilgotnej na kilka godzin, w ciągu których miazgę<br />
tkankową wielokrotnie odnawiano. W wyniku, jak<br />
to widzimy na rysunku, pierścienie Lieseganga<br />
były całkowite w pobliżu środkowej kropli azota-<br />
nu srebrowego, ale na obwodzie uległy bardzo wyraźnemu<br />
przerwaniu w tych punktach powierzchni<br />
żelatyny, nad któremi leżała szparka (linja poprzeczna<br />
oznacza położenie szpary). Podobny,.<br />
choć nieco mniej wyraźny wynik otrzymano, zastępując<br />
papier cellophanowy przez cienką płytkę<br />
kwarcową, przepuszczalną, jak wiadomo, dla promieni<br />
mitogenetycznych. Stempell wykonał<br />
szereg doświadczeń kontrolnych, obserwując układ<br />
pierścieni, tworzących się pod tą samą płytką cynkową,<br />
ale w nieobecności miazgi tkankowej, lub też<br />
po zastąpieniu miazgi przez wilgotny proszek<br />
drzewny, wilgotną watę i t. p. Nigdy nie zauważył<br />
jednak takich zakłóceń pierścieni, jakie powstają<br />
stale w obecności zmiażdżonej żywej tkankL<br />
Wreszcie pomiędzy miazgą z tkanki, a powierzchnią<br />
żelatyny przepuszczał stały silny prąd powietrza,<br />
aby usunąć ewentualny wpływ wydzielanych<br />
przez cebulę substancyj chemicznych. Ale i w tym<br />
przypadku układ pierścieni ulegał charakterystycznym<br />
zakłóceniom. Stempell wnosi, iż przyczyną<br />
zniekształceń pierścieni Lieseganga może<br />
być jedynie emitowane przez miazgę tkankową<br />
promieniowanie.<br />
Jeśli te dane zostaną potwierdzone, będziemy<br />
rozporządzali prostą metodą wykrywania i mierzenia<br />
promieni mitogenetycznych, pozbawioną<br />
jakichkolwiek momentów subiektywnych, co przyczyni<br />
się skutecznie do bliższego zbadania istoty<br />
tego niezwykle ciekawego zjawiska. jd.