PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...
PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...
PISMO PRZYRODNICZE ORGAN POLSKIEGO TOWARZYSTWA ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Nr. 1 WSZECHŚWIAT 27<br />
fermentujących błonnik. Sprawą tych bakteryj<br />
i ich występowania w glebie zajął się ostatnio<br />
S, Winogradski, najwybitniejszy obecnie badacz<br />
mikrobiologji gleby, podając (Annales<br />
de 1'Institut Pasteur rok 1929, Nr, 5) wyniki<br />
własnych w tym kierunku spostrzeżeń, Jako podstawowe<br />
zadanie wytknął Winogradski sprawę<br />
ustalenia właściwej metodyki badań, W badaniach<br />
swoich używał cytowany autor wyłącznie<br />
podłóż stałych. Jako najwłaściwsze uważa<br />
podłoże sporządzone ze szkła wodnego (silico-gel),<br />
które po dodaniu kwasu solnego tężeje; do tego<br />
podłoża dodaje rozmaitych soli nieorganicznych,<br />
koniecznych do życia bakteryj badanych, oraz na<br />
powierzchni podłoża umieszcza warstwę bibuły<br />
do filtrowania; na powierzchni bibuły umieszcza<br />
próbki gleby, badanej na obecność bakteryj tlenowych<br />
fermentacji błonnika. Stosowana przez W inogradskiego<br />
metodyka badania umożliwia nie<br />
tylko ustalenie obecności, lecz też różniczkowanie<br />
poszczególnych drobnoustrojów gleby, posiadających<br />
zdolność rozkładania błonnika, W hodowaniu tych<br />
bakteryj właściwości podłoża odgrywają dużą rolę<br />
— winno ono posiadać odpowiedni odczyn, azot<br />
w postaci soli mineralnych, Winogradski potwierdził<br />
poprzednie badania Hutchinso na<br />
i Clayton'a, ustalając łatwą i pewną metodykę<br />
hodowania przez nich po raz pierwszy opisanej<br />
Spirochaeła Cytophaga, otrzymał również i opisał<br />
szereg różnych spostrzeganych przez siebie tlenowych<br />
bakteryj, fermentujących błonnik. Na podłożu<br />
swojem widział W. niezwykłą rozmaitość przejawów<br />
wzrostu tych bakteryj w postaci barwnycli<br />
nalotów, przeważnie żółtych, brunatnych, różowych,<br />
zielonych, rzadziej innych odcieni. Bardzo<br />
często hodowle na podłożu od początku były czyste.<br />
W. podaje, że bakterje te posiadają specjalne<br />
właściwości w stosunku do barwików; zwykłe<br />
metody bakteriologiczne nie barwią ich; dla zabarwienia<br />
konieczna jest kombinacja dwu barwików<br />
— erytrozyny, jako czynnika bejcującego oraz<br />
wodnego roztworu fioletu goryczkowego. Tylko<br />
młode hodowle barwią się dobrze, stare barwią się<br />
źle, często dają postacie degeneratywne, niekiedy<br />
bardzo" odbiegające od morfologji typowej. Na<br />
podstawie własnych spostrzeżeń podaje W. podstawowe<br />
rysy procesu rozkładu włókien błonnika;<br />
ulegając szybkiemu utlenianiu dają one produkt<br />
z odczynem oksycelulozy, rozpuszczalny w słabych<br />
zasadach, strącalny przez kwasy, dający<br />
się ekstrahować z włókien utlenionych; włókna te<br />
i oksyceluloza nie posiadają zdolności redukującej,<br />
co stanowi cechę odróżniającą utlenianie biologiczne<br />
od chemicznego. Proces odbywa się<br />
zwykle w obecności azotu nieorganicznego. Azotany<br />
ulegają częściowej redukcji do połączeń amonowych,<br />
mimo nieograniczony dostęp tlenu, W zależności<br />
od szybkości i kierunku procesów zachodzących,<br />
kwasowość środowiska ulega wahaniom.<br />
Podczas rozkładu tlenowego błonnika nigdy nie<br />
wytwarzają się kwasy tłuszczowe oraz substancje<br />
lotne. Obecność takowych świadczy o beztlenowej<br />
naturze procesu,<br />
W pracy swojej podaje W. dokładną charakterystykę<br />
szeregu drobnoustrojów tlenowych fermentacji<br />
błonnika.<br />
Prace Winogradskiego, dając dokładną<br />
metodykę, otwierają nowy dział badań nad rolą<br />
ogólno-biologiczną tych bakteryj,<br />
Ł.<br />
O KWITNIENIU BAMBUSÓW.<br />
Różne gatunki bambusów zachowują się bardzo<br />
różnie pod względem kwitnienia. Liczne gatunki<br />
kwitną co rok (np. Amndinaria Wighłiana N e c s,<br />
różne gatunki rodzajów Guadna, Chusquea i t. d.).<br />
Inne natomiast kwitną rzadko w odstępach kilku<br />
lub nawet kilkudziesięciu lat. Kwitnienie następuje<br />
zwykle jednocześnie na wielkiej przestrzeni<br />
i stanowi przeto zjawisko imponujące. Stanowi ono<br />
zarazem klęskę ekonomiczną, bo po przekwitnieniu<br />
pędy nadziemne giną, a pędy podziemne (kłącza)<br />
ulegają takiemu osłabieniu, że przez kilka lat potem<br />
wypuszczają tylko niskie słabe pędy nadziemne.<br />
Tylko stopniowo dochodzą kłącza do normalnego<br />
stanu. W niektórych przypadkach nie wytrzymują<br />
one kwitnienia i giną. Odnowienie rośliny odbywa<br />
się wtedy tylko z nasion.<br />
Zagadkowa okresowość wieloletnia zajmowała<br />
wielu autorów, m. inn. Brandisa, Suessengutha,<br />
Kawamurę; Porównywano ją z następstwem<br />
suchych lub gorących lat, z okresowością<br />
plam słonecznych. Ścisłego związku nie<br />
udało się stwierdzić z żadnem z tych zjawisk. Sa-'<br />
me fakty są jednak niewątpliwe. Najciekawsze<br />
z nich odnoszą się do Bambusa arundinacea R e t z,<br />
i do Phyllostachys Henonis M i 1 f.<br />
Dla Bambusa arundinacea zestawili Beddome<br />
i Brandis 1 ) następujące daty kwitnienia:<br />
1804 i<br />
1836!<br />
1868'<br />
1898/99 /<br />
32 lata różnicy<br />
32<br />
30'/j lat<br />
Najbliższy okres kwitnienia przypadałby wobec<br />
tego mniej więcej w roku 1930, a więc w roku bieżącym.<br />
Z braku danych powyższy szereg dat nie mógł<br />
być przedłużony wstecz poza wiek XIX. W szczęśliwszem<br />
położeniu był S. Kawamura 2<br />
), który<br />
miał do swojego rozporządzenia stare kromki japońskie.<br />
Udało mu się odnaleść w nich szereg dat<br />
*) Cytuję według pracy K. Suessengutha.<br />
(Flora. Tom 118/119, 1925, str. 503). W tej rozprawie<br />
zestawiona jest literatura przedmiotu.<br />
2<br />
) Japanese Journal of Botany. Vol. III, 1927,<br />
śtr. 335.
Change language