Heft 1

De Krönk un de „Ehrenspeelboos“ – MEYER
1933 gliekschalten laten un sik sülven ton fasten Deel vun den Nazi-
Kulturbedrief maakt. He wörr ok nich ”vereinnahmt”, bruuk dat ok
gor nich. He harr sik ut frejen Stücken de Nazis an de Bost smäten.
Un dat geiht noch wieder. De Vereen ”Quickborn” stünn ok bi’t Gliekschalten
vun anner plattdüütsche Verene in de vörste Rehg. An’n 13.
Mai 1933 schreev Haselmayer: ”Pg. Felix Schmidt, der Vorsitzende der
Vereinigung Quickborn, ist mit dem Referat für die niederdeutsche
Bewegung innerhalb des Kampfbundes für Deutsche Kultur beauftragt
worden und hat den Auftrag erhalten, die gesamte niederdeutsche
Bewegung gleichzuschalten und zusammenzuführen.” 10
Al in’n April schreven de Fehrs-Gill un de Vereen ”Quickborn” tosamen
en Breef an Hitler, wo dat heet: ”Der Ausschuss für niederdeutsche
Kultur, gebildet von der Fehrs-Gilde (Kiel) und dem Quickborn
(Hamburg), den umfassendsten niederdeutschen Vereinigungen, sieht
durch den nationalen Aufbruch das Ziel langjähriger Arbeit der niederdeutschen
Bewegung erfüllt, deutsches Wesen und deutsche Art
wieder in den Mittelpunkt unseres geistigen Lebens zu rücken.” Dor,
wo plattdüütsch snackt wörr, harrn de Nazis al freuh de afslute Mehrheit
krägen, schreven se. Un dat Plattdüütsche harr ok en groten Part
in‘n ”Grenzkampf” vun’t Düütsche Riek hatt, wo in Sleswig dat Däänsche
un in’n Oosten dat Slaawsche trüggdrängt warrn kunnen, un dorüm
weern de Plattdüütschen ganz besünners passlich för de Nazis
ehr Politik. Mit düssen depen Dener vör de Nazi-Diktatur verbünnen
de Schrievers de Bidd, mehr för Plattdüütsch to doon: ”Wir bitten nun
den Herrn Reichskanzler, die zuständigen Stellen anzuweisen, dass
sie die niederdeutschen Stämme nachdrücklich unterstützen und fördern
in ihrem Streben, eigene Art und Sprache zu erhalten auf allen
Gebieten geistigen Lebens, in Kirche und Schule, Presse, Rundfunk,
Bühne, Wissenschaft und Kunst.” 11
Man dor wörr nix vun. De Nazis dachen grootdüütsch. För inkelte Regionen
weer villicht hier un dor en Placken över, mehr aver ok nich.
Dat güll för Plattdüütsch un ok för Freesch. Un Sorbisch wörr heel un
deel daaldrückt, denn dat weer en Spraak vun ”slaawsche Ünnerminschen”.
Rudolf Kinau müss sien Bidrääg över’n Rundfunk, de all Riekssenners
utstrahlen dään, up Hoogdüütsch afnudeln, dat de Minschen
em ok bet Köln, München, Wien un Königsbarg verstahn kunnen.
Nu aver trügg to de ”Speeldeel”-Krönk. Se wiest, dat ok de ”Speeldeel”
in de Nazitied inbunnen weer. Faken weer se Deel vun’t KdF-Pro-
25
Quickborn108-1.Korr.
25
25.03.2008, 9:05 Uhr