Hazar World -Sayı:32 - Temmuz 2015

AZERBAYCAN SİNEMASI / CINEMA OF AZERBAIJAN
11 12 13
bu adım, Sosyalist Azerbaycan sinemasının
gelecekte çok büyük başarılara imza atacağının
habercisidir...”
PETROL AZERBAYCAN SİNEMASINA
YILLAR ÖNCE GİRİŞ YAPTI
1924 yılında AFSİ ve Madenci Sinema
Kurumu işbirliğinde iki film çekildi. Bu
filmler, yönetmenliğini A. Litvinov’un üstlendiği
‘Petrol İşçisi Tatilde ve Tedavide’
adlı film, diğeri ise aynı yönetmenin
elinden çıkan ‘Kalabalıktan Biri’ isimli
dedektif filmidir. Bu film Azerbaycan
sinemasında dedektif türünde yapılmış ilk
film olarak da tarihe geçti.
Azerbaycan sinemasının yapılanma sürecindeki
en önemli filmlerden biri 1925 yılında
yapılan ‘Bismillah’ filmidir. ‘Bismillah’
filmini çeken A. M. Şerifzade, Azerbaycan
sinemasında ilk Azerbaycanlı yönetmen
olarak biliniyor.
Azerbaycan sinemasında 1930’lu yıllardan
başlayarak yeni bir döneme girildi. Bu
dönemde yapılan ilk film 1934 yılında çekimlerine
başlanan ‘İsmet’ filmiydi. Filmin
senaryosu, Azerbaycan kadınının özgür
olduğu, toplumda kendisine has bir yer
edindiğini ve istediği mesleği seçebileceğini
anlatıyordu. Aslında filmin yapımcıları o
devirde yaşamış ilk Azerbaycan pilotu olan
İsmet isimli bir kızın hayat hikayesini yansıtıyordu.
Bu filmden sonra Azerbaycanlı
yazar Cefer Cabbarlı, tiyatro için yazmış
olduğu ‘Almaz’ isimli piyesinin beyazperdeye
uyarlanması fikrini geliştirmeye
başladı ve 1934 yılının sonlarına doğru
senaryo çalışmalarına başladı. Fakat aynı
yılın Aralık ayında Cabbarlı kalp krizi
geçirerek hayatını kaybetti ve filmin çekimleri
yarıda kaldı. 1935 yılında ‘Azerfilm’
stüdyosu yarım kalan filme tekrar başlama
AZERBAYCAN
KADINININ ÖZGÜR
OLDUĞU, TOPLUMDA
KENDİSİNE HAS BİR
YER EDİNDİĞİ VE
İSTEDİĞİ MESLEĞİ
SEÇEBİLECEĞİ
DÖNEMİN
FİLMLERİNE YANSIDI.
FILMS OF THE
PERIOD REFLECTED
THE FACT THAT
AZERBAIJANI
WOMAN IS FREE,
HAS A SPECIAL
PLACE IN THE
SOCIETY AND CAN
CHOOSE ANY JOB
SHE WANTS.
proved the development of an independent
cinema taking its first step in the east. This
step, having great importance, is the precursor
of future achievements and progress of
Socialist Azerbaijani cinema.”
OIL ENTERED INTO AZERBAIJANI CINEMA
YEARS AGO
In 1924, two films were made in cooperation
with APCA and Miners Film Institute.
These films were ‘Miner-Oilman in Rest and
Treatment’ directed by A. Litvinov and the detective
movie titled ‘Someone from the Crowd’
which was also directed by A. Litvinov. The
latter made history as the first film from the
detective genre in the cinema of Azerbaijan.
One of the most important films in the restructuring
period of Azerbaijani cinema
is ‘In the Name of God’ made in 1925. A. M.
Sharifzadeh, the director of ‘In the Name of
God’, is known as the first Azerbaijani director
in the history of Azerbaijani cinema.
Azerbaijani cinema entered into a new era
as of 1930s. The first movie made during
this period was ‘Ismat’, the production
of which started in 1934. The screenplay
of the movie underlines that Azerbaijani
woman is free and has a special place in the
society, she can choose any job she wants.
In fact, the film’s producers reflected the
story of a girl named Ismat who was the
first Azerbaijani pilot lived in that period.
After this movie, Azerbaijani author Jafar
Jabbarly started developing the idea of
adapting his play named ‘Almas’ to cinema,
which was originally written for theatre,
and he began to work on the scenario towards
the end of 1934. However, he lost his
life due to a heart attack in December of
the same year and therefore; the film could
not be completed. In 1935, ‘Azerfilm’ studio
48 TEMMUZ 2015 SAYI 32 - JULY 2015 ISSUE 32