09.10.2015 Views

HAZAR WORLD - SAYI 35 - EKİM 2015

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>HAZAR</strong> STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR PUBLICATION OF CASPIAN STRATEGY INSTITUTE<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong><br />

KADINLAR İNSANLIK<br />

KRİZİNİN TAM<br />

ORTASINDA<br />

FİYAT- PRICE 5 TL<br />

WOMEN AT<br />

THE HEART OF<br />

HUMANITARIAN<br />

CRISIS<br />

КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ


www.hazarworld.com<br />

ÖNSÖZ / EDITORIAL<br />

Mülteci veya ülke içinde yerinden edilmiş<br />

insanların (IDP) sayısı o kadar arttı ki<br />

insanlık hiç bu kadar büyük bir trajedi<br />

ile karşı karşıya kalmamıştı. Bugün<br />

itibariyle 58 milyon insan kendi evinde<br />

yaşayamıyor; bu insanlar ya mülteci<br />

konumundalar ya da başka ülkelere<br />

sığınmış vaziyetteler. Suriyeli mülteci<br />

krizi ile birlikte yaşanan bu insanlık<br />

krizine dünya bir parça da olsa ilgi<br />

gösterdi. Çünkü mülteciler artık onların<br />

da kapısına dayandı ve bu ülkeler bu<br />

durumun kendileri için de bir tehdit<br />

olduğunun farkına vardılar. Halbuki<br />

kapılarını Suriyeli mültecilere hiçbir<br />

şart koşmadan açan Türkiye 4 yıldır bu<br />

gerçekle yaşıyor. Bu misafirliğin bedeli<br />

ise Türkiye’ye 6 milyar dolardan fazla<br />

oldu. Dünya bu trajedi ile yeni tanışmış gibi<br />

gözükse de farklı coğrafyalarda mülteci krizi<br />

çok eskiden beri sürüyor. Örnek vermek<br />

gerekirse, 20 yıldır toprakları Ermenistan<br />

tarafından işgal edilen Azerbaycanlı<br />

yerinden edilmiş insanlar (IDPs) eve<br />

dönecekleri günün umuduyla yaşıyor.<br />

Temennimiz bu trajedinin hiçbir<br />

coğrafyada yaşanmaması. Ancak<br />

gerçekler bunun tam aksini ispat eder<br />

nitelikte. Bu durumdan da en çok kadınlar<br />

etkileniyor. Bu sayımızda mültecilik<br />

konusunu kadınlar üzerinden ele<br />

almak istedik ve mülteci ‘kadın’ olmayı<br />

anlattığımız bir kapak yazısı hazırladık.<br />

Doç. Dr. Ahmet Yükleyen ise Suriyeli<br />

mültecilerin Türkiye üzerinden Avrupa’ya<br />

ulaşma isteklerini analiz ettiği bir yazı<br />

kaleme aldı. Öte yandan Çin’in geçtiğimiz<br />

ay 12 bin askerle gerçekleştirdiği gövde<br />

gösterisini bütün dünya ile birlikte izledik<br />

ve bunun uluslararası politikaya verdiği<br />

mesajı Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın sizler<br />

için analiz etti.<br />

Bir sonraki sayıda görüşmek dileğiyle…<br />

HALDUN YAVAŞ<br />

Hazar Strateji Enstitüsü<br />

Genel Sekreter<br />

HALDUN YAVAŞ<br />

Caspian Strategy Institute<br />

Secretary General<br />

Humanity encounters an<br />

unprecedented tragedy as the number<br />

of refugees and internally displaced<br />

people has sharply increased. Today,<br />

58 million people are away from their<br />

homes; those people are either refugees<br />

or seeking shelter in other countries.<br />

Although quite limited, the world<br />

has at last taken an interest in this<br />

humanitarian crisis which escalated<br />

with the Syrian refugee crisis. Now<br />

refugees are knocking on their door and<br />

those countries have realized that such<br />

a crisis is a threat against them as well.<br />

However, Turkey has unconditionally<br />

opened its doors to Syrian refugees,<br />

and it is living with this truth for 4<br />

years. The cost of those guests has<br />

now exceeded 6 billion dollars for<br />

Turkey. Although the world seems like<br />

it has just met this tragedy, different<br />

geographies have been struggling with<br />

the refugee crisis for a long time, such<br />

as Azerbaijan. Azerbaijani territories<br />

are under Armenian occupation for 20<br />

years, and Azerbaijani IDP are waiting<br />

in hope for the day of return.<br />

We wish this tragedy is wiped off the<br />

map throughout the world. But the truth<br />

is bitter. Women are the most affected<br />

party of this predicament. In this issue,<br />

we wanted to present the refugee crisis<br />

from women’s eyes, and we prepared<br />

a cover story about refugee women.<br />

Assoc. Prof. Ahmet Yükleyen analyzed<br />

Syrian refugees’ desire to reach to<br />

Europe through Turkey. On the other<br />

hand, the world witnessed China’s<br />

show of force with 12 thousand soldiers<br />

last month, and Prof. Dr. Mesut Hakkı<br />

Caşın discussed the China’s messages to<br />

international politics.<br />

Hope to see you in the next issue…<br />

YÖNETİM / MANAGEMENT<br />

İMTİYAZ SAHİBİ<br />

OWNER<br />

Hazar İletişim, Tanıtım ve<br />

Yayıncılık A.Ş. Adına<br />

Haldun YAVAŞ<br />

GENEL YAYIN YÖNETMENİ<br />

EDITOR-IN-CHIEF<br />

Gökhan ÇAY<br />

YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ (SORUMLU)<br />

MANAGING EDITOR<br />

Figen AYPEK AYVACI<br />

EDİTÖR<br />

EDITOR<br />

Hande YAŞAR ÜNSAL<br />

HABER EDİTÖRLERİ<br />

NEWS EDITORS<br />

Merve DAMCI<br />

Osman KURT<br />

İNGİLİZCE EDİTÖRÜ<br />

ENGLISH EDITOR<br />

Cansu ERTOSUN<br />

RUSÇA EDİTÖRÜ<br />

RUSSIAN EDITOR<br />

Rufat AGHAYEV<br />

GRAFİK TASARIM<br />

GRAPHIC DESIGN<br />

Zeynep ÖZEL<br />

FOTOĞRAF EDİTÖRÜ<br />

PHOTO EDITOR<br />

Tarık ÜZGÜN<br />

YAYIN KURULU<br />

PUBLICATION BOARD<br />

Prof. Dr. Mesut Hakkı CAŞIN<br />

Doç. Dr. Bekir GÜNAY<br />

Doç. Dr. Fatih ÖZBAY<br />

Doç. Dr. Fatih MACİT<br />

Dr. Efgan NİFTİ<br />

Emin AKHUNDZADA<br />

Zeynep KAPTAN<br />

BASKI / PRINTING<br />

Bilnet Matbaacılık ve Ambalaj San. A.Ş.<br />

Dudulu Organize Sanayi Bölgesi<br />

1.Cadde No: 16 Esenkent – Ümraniye<br />

34476 İSTANBUL<br />

Tel: 444 44 03<br />

BASKI TARİHİ / PUBLICATION DATE<br />

Ekim <strong>2015</strong> / October <strong>2015</strong><br />

Yayın Türü / Publication Type<br />

Yaygın Yerel Süreli<br />

Yayın Süresi - Dili<br />

Publication Period - Language<br />

Aylık - Türkçe, İngilizce, Rusça<br />

Monthly - Turkish, English, Russian<br />

ISSN: 2148-4759<br />

İLETİŞİM<br />

MAILING ADDRESS<br />

Maslak Meydan Sokak<br />

Veko Giz Plaza No:3 Kat: 4<br />

Daire 10 Sarıyer, İstanbul, TÜRKİYE<br />

Tel: +90 212 999 66 00<br />

Faks: +90 212 290 40 30<br />

www.hazarworld.com<br />

info@hazarworld.com<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

1


IÇINDEKILER<br />

CONTENTS<br />

04<br />

<strong>HAZAR</strong>’A DAİR<br />

CASPIAN OVERVIEW<br />

<strong>HAZAR</strong> STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR PUBLICATION OF CASPIAN STRATEGY INSTITUTE<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong><br />

KADINLAR INSANLIK<br />

KRIZININ TAM<br />

ORTASINDA<br />

04<br />

FOREIGN MINISTER SINIRLIOGLU<br />

DIŞİŞLERİ BAKANI<br />

SİNİRLİOĞLU KAZAKİSTAN’DA<br />

VISITS KAZAKHSTAN<br />

FİYAT- PRICE 5 TL<br />

WOMEN AT<br />

THE HEART OF<br />

HUMANITARIAN<br />

CRISIS<br />

КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

04<br />

05<br />

<strong>HAZAR</strong>’A DAİR<br />

CASPIAN OVERVIEW<br />

26<br />

SAVAŞIN KADINLARA<br />

MALİYETİ YÜKSEK<br />

WAR IS MORE<br />

PAINFUL FOR WOMEN<br />

TÜRKİYE<br />

TURKEY<br />

KKTC<br />

TRNC<br />

GÜNEY KIBRIS<br />

CYPRUS<br />

ZOHR<br />

LÜBNAN<br />

LEBANON<br />

SURİYE<br />

SYRIA<br />

05<br />

7 ENERJİ PROJESİNİN<br />

3’Ü BULGARLARIN<br />

BULGARIANS OWN 3 OUT OF 7<br />

ENERGY PROJECTS<br />

26<br />

Border clashes, civil wars and<br />

battles between countries are<br />

rapidly escalating, and people<br />

are forced to change their<br />

Sınır çatışmaları, iç savaşlar,<br />

ülkeler arası savaşlar hızla<br />

tırmanıyor ve halklar dünya<br />

haritası üzerinde bloklar halinde<br />

yer değiştirmek zorunda<br />

kalıyorlar. Yaşanan bu insanlık<br />

krizinde ise en çok kadınlar zarar<br />

görüyor.<br />

settlements in mass around the<br />

world. Women are the most<br />

affected part in this<br />

humanitarian crisis.<br />

MISIR<br />

EGYPT<br />

120 mil/miles<br />

İSRAİL<br />

ISRAEL<br />

ÜRDÜN<br />

JORDAN<br />

08<br />

SUUDİ ARABİSTAN<br />

SAUDI ARABIA<br />

08<br />

ÖZEL HABER<br />

SPECIAL REPORT<br />

08<br />

FOR TURKEY<br />

MISIR’DA BULUNAN DEV GAZ<br />

REZERVİ TÜRKİYE İÇİN<br />

CİDDİ BİR FIRSAT<br />

HUGE GAS RESERVE IN EGYPT IS<br />

AN IMPORTANT OPPORTUNITY<br />

10<br />

ANALİZ<br />

IN DEPTH<br />

10<br />

10<br />

DEVELOPING COUNTRIES<br />

DOĞRUDAN YABANCI<br />

YATIRIMLAR VE GELİŞMEKTE<br />

OLAN ÜLKELER<br />

FOREIGN DIRECT<br />

INVESTMENTS AND<br />

2<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE 5


www.hazarworld.com<br />

16<br />

RÖPORTAJ / INTERVIEW<br />

16<br />

OTOMOBİLLE SEYAHAT, TREN<br />

VE UÇAĞA GÖRE DAHA UYGUN<br />

BİR SEÇENEĞE DÖNÜŞÜYOR<br />

AUTOMOBILES ARE<br />

GETTING MORE FAVORABLE<br />

THAN TRAINS AND<br />

AIRPLANES<br />

20<br />

GÖRÜŞ / 0PINION<br />

20<br />

THE FIRING LINE<br />

ASYA-PASİFİK’TE YÜKSELEN<br />

REKABET: NAMLUNUN<br />

UCUNDAKİ ÜLKELER<br />

ESCALATING COMPETITION IN<br />

ASIA-PACIFIC: COUNTRIES IN<br />

20 44<br />

34<br />

ANALİZ / IN DEPTH<br />

50<br />

We compiled cultural activities such<br />

50<br />

KÜLTÜR & SANAT<br />

CULTURE & ART<br />

16<br />

Bölge ile ilgili konser, sergi ve<br />

tiyatro faaliyetlerini sizin için<br />

derledik.<br />

as concerts, exhibitions, and plays<br />

about the region.<br />

34<br />

34<br />

İNSANLIK AVRUPA<br />

YOLLARINDA TÖKEZLEDİ<br />

HUMANITY TRIPPED<br />

ON THE WAY TO EUROPE<br />

40<br />

BLOG / BLOG<br />

40<br />

ENERJİ GÜVENLİĞİNDE<br />

YENİ HALKA: PETROL VE<br />

DOĞAL GAZ BORU<br />

HATLARININ GÜVENLİĞİ<br />

NEW LINK IN ENERGY<br />

SECURITY: SECURITY OF OIL<br />

AND NATURAL GAS<br />

PIPELINES<br />

44<br />

LIFESTYLE / LIFESTYLE<br />

50<br />

44<br />

TARİHİN<br />

44<br />

ZORLUKLARINA<br />

TARİHİN ZORLUKLARINA<br />

GÖĞÜS GEREN<br />

TÜRKMENİSTAN SİNEMASI<br />

TURKMEN CINEMA<br />

STANDING AGAINST THE<br />

CHALLENGES OF HISTORY<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

3


<strong>HAZAR</strong>’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW<br />

DIŞİŞLERİ BAKANI<br />

SİNİRLİOĞLU<br />

KAZAKİSTAN’DA<br />

Kazakistan’ın başkenti Astana’da<br />

gerçekleştirilen Türk Keneşi<br />

5. Zirve Toplantısı’nın teması<br />

“Enformasyon ve Medya Alanında<br />

İşbirliği” olarak belirlendi. Zirveye<br />

katılan Dışişleri Bakanı Feridun<br />

Sinirlioğlu, Türk Keneşi’nin bölgesel<br />

istikrar açısından önemine şu<br />

sözlerle dikkat çekti: “Ekonomik<br />

işbirliğinden ulaşıma, eğitimden<br />

enerjiye pek çok alanda işbirliği<br />

yapılıyor ve yürütülen işbirliği<br />

derinleştirilebilir.”<br />

FOREIGN MINISTER<br />

SINIRLIOGLU VISITS<br />

KAZAKHSTAN<br />

The 5 th Summit of the Turkic<br />

Council was held in Kazakhstan’s<br />

capital Astana on the theme<br />

“Cooperation in Information and<br />

Media”. Attending the summit,<br />

Minister of Foreign Affairs Feridun<br />

Sinirlioğlu pointed out the importance<br />

of the Turkic Council for<br />

regional stability by saying: “There<br />

is cooperation in various areas from<br />

economy to transportation, from<br />

education to energy and this cooperation<br />

can get even stronger.”<br />

AHISKA TÜRKLERİ<br />

GEÇMİŞLERİNİ ZİYARETE<br />

GELDİ<br />

Sovyetler Birliği lideri Stalin tarafından,<br />

“sınır güvenliğini tehdit ettikleri”<br />

gerekçesiyle 1944’te Gürcistan’ın Ahıska<br />

bölgesinden Orta Asya’ya sürgüne gönderilen<br />

86 bin Türk’ten hayatta kalan bir<br />

grup yaşlı kadın, 70 yıl aradan sonra ilk<br />

kez “ayrılığın başladığı” eski tren istasyonunu<br />

ziyaret etti. Ziyaret, Kırgızistan<br />

Ahıska Türkleri Derneği yönetiminde,<br />

Türk İşbirliği ve Koordinasyon<br />

Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) desteği,<br />

Türkiye’nin Bişkek ve Tiflis büyükelçiliklerinin<br />

katkılarıyla gerçekleştirildi.<br />

MESKHETIAN<br />

TURKS CLING ON TO<br />

THEIR PAST<br />

86 thousand Turks were exiled from<br />

Georgia’s Meskheti region to Central<br />

Asia in 1944 by Soviet leader Stalin for<br />

“security reasons at the borders”. After<br />

a period of 70 years, a surviving group<br />

of elderly women among those Turks<br />

visited the old train station where<br />

“separation started”. The visit was<br />

organized by Kyrgyzstan Meskhetian<br />

Turks’ Association with the support of<br />

Turkish Cooperation and Coordination<br />

Agency (TIKA) as well as Turkish<br />

Embassies in Bishkek and Tbilisi.<br />

11. KAZAN FİLM<br />

FESTİVALİ GERÇEKLEŞTİ<br />

Rusya Federasyonu’na bağlı<br />

Tataristan Cumhuriyeti’nin<br />

başkenti Kazan’da düzenlenen<br />

11. Kazan Uluslararası<br />

Müslüman Film Festivali’nde<br />

“kırmızı halı” seremonisi ve<br />

ödül töreni gerçekleştirildi. Bu<br />

sene Uluslararası Türk Kültürü<br />

Teşkilatı (TÜRKSOY) özel<br />

ödülünü Kazanlı yönetmen Ferit<br />

Davletşin’in “Rudolf Nureyev.<br />

Rudik” filmi kazandı. Büyük<br />

ödüle ise Kırgız yönetmen Sadık<br />

Şer-Niyaz’ın “Dağların Kraliçesi”<br />

filmi layık görüldü.<br />

11 TH KAZAN FILM<br />

FESTIVAL<br />

“Red carpet” and award ceremony<br />

was held in the 11th Kazan<br />

International Muslim Film Festival<br />

held in Kazan, the capital of the<br />

Republic of Tatarstan under<br />

Russian Federation. This year,<br />

“Rudolf Nureyev. Rudik” film<br />

which was made by director Ferit<br />

Davletshin from Kazan received the<br />

special prize of the International<br />

Organization of Turkic Culture<br />

(TURKSOY). Kyrgyz director<br />

Sadyk Sher-Niyaz’s film “Queen of<br />

the Mountains” was awarded the<br />

great prize.<br />

4 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

7 ENERJİ PROJESİNİN<br />

3’Ü BULGARLARIN<br />

Güneydoğu Avrupa Enerji Güvenliği<br />

ve Enerji Altyapı Konferansı’nda<br />

konuşan Avrupa Komisyonu’nun<br />

Enerjiden Sorumlu Başkan Yardımcısı<br />

Maros Sefcovic, Bulgaristan’ın, AB<br />

ortamında enerji güvenliğinin artırılması<br />

için yapılması gereken çalışmalar<br />

konusunda güzel bir örnek olduğunu<br />

belirtti. Ülkenin bölgesel enerji politikasının<br />

ve hükümetin amaçlarının net<br />

olduğunu ifade eden Sefcovic, “AB’nin<br />

önümüzdeki yıllarda ele alacağı önde<br />

gelen 7 enerji projesinin 3’ü Bulgar<br />

projesidir” diye konuştu.<br />

BULGARIANS OWN 3 OUT<br />

OF 7 ENERGY PROJECTS<br />

Sefcovic, European Commission<br />

Vice President for Energy Union,<br />

addressed a speech at the Energy<br />

Security and Energy Infrastructure<br />

in Southeast Europe Conference<br />

and stated that Bulgaria constitutes<br />

a good example in terms of the steps<br />

to be taken for increasing energy security<br />

in the EU. Indicating that the<br />

country has clear regional energy<br />

policy and objectives, Sefcovic said,<br />

“Bulgarians own 3 out of 7 major energy<br />

projects that will be discussed<br />

within the next years by the EU.”<br />

GÜRCİSTAN’DAN<br />

VENEZUELA’YA TEPKİ<br />

Gürcistan, tek taraflı bağımsızlığını<br />

ilan eden Abhazya ile Venezuela<br />

arasında “vizesiz seyahat” anlaşması<br />

planına tepki gösterdi. Gürcistan<br />

Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında,<br />

Gürcistan’dan tek taraflı bağımsızlığını<br />

ilan eden Abhazya ile “yapılan ve<br />

yapılabilecek herhangi bir anlaşmanın<br />

hukuki açıdan kabul edilemeyeceği”<br />

belirtildi. Venezuela, Gürcistan’dan tek<br />

taraflı bağımsızlığını ilan eden Abhazya<br />

ve Güney Osetya’yı, Rusya’dan yaklaşık<br />

bir yıl sonra 10 Eylül 2009 tarihinde<br />

“bağımsız devletler” olarak tanımıştı.<br />

GEORGIA’S REACTION TO<br />

VENEZUELA<br />

Georgia reacted to the planned “visafree<br />

travel” deal between Venezuela and<br />

Abkhazia which unilaterally declared<br />

independence. Georgian Ministry of<br />

Foreign Affairs announced that they<br />

will not legally recognize any deal<br />

that has been made or will be made<br />

with Abkhazia which has unilaterally<br />

declared independence from Georgia.<br />

Venezuela recognized Abkhazia and<br />

South Ossetia, unilaterally declaring<br />

independence from Georgia, as “independent<br />

states” on September 10, 2009<br />

-about one year later than Russia.<br />

PUTİN, BELARUS’TA<br />

ASKERİ HAVA ÜSSÜ<br />

KURMA TALİMATI VERDİ<br />

Rusya Devlet Başkanı Vladimir<br />

Putin, Savunma ve Dışişleri<br />

Bakanlarına, Belarus’ta Rus<br />

askeri hava üssü kurulması<br />

için Minsk yönetimiyle<br />

müzakerelere başlama<br />

talimatı verdi. Belarus’ta<br />

üs kurulmasının amacı,<br />

“Müttefik iki devletin hava<br />

sahasının ortak korunması ve<br />

ortak bölgesel hava savunma<br />

sistemi oluşturulması” şeklinde<br />

açıklandı.<br />

PUTIN TRIGGERS<br />

THE MILITARY AIRBASE<br />

PLAN IN BELARUS<br />

Russian President Vladimir<br />

Putin instructed the Ministers<br />

of Defense and Foreign<br />

Affairs to launch negotiations<br />

with the Minsk government<br />

to establish a Russian military<br />

base in Belarus. The objective<br />

to establish an airbase<br />

in Belarus is announced as<br />

“setting up a joint regional air<br />

defense system and jointly<br />

protecting the airspace of two<br />

allied powers”.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong> 5


<strong>HAZAR</strong>’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW<br />

PETROL VE GAZ<br />

KONFERANSINA ATİNA<br />

EV SAHİPLİĞİ YAPTI<br />

Küresel Petrol ve Gaz<br />

Karadeniz ve Akdeniz<br />

Konferansı ve Sergisi<br />

Yunanistan’ın başkenti<br />

Atina’da gerçekleştirildi.<br />

Yunanistan Çevre, Enerji ve<br />

Üretim Yeniden Yapılandırma<br />

Bakanlığı tarafından resmi olarak<br />

desteklenen etkinlik, 30’un<br />

üzerinde konuşmacı ve 550 katılımcıyı<br />

ağırladı. 11 ülke devlet<br />

petrol şirketleri ve bakanlıklar<br />

düzeyinde temsil edildi.<br />

ATHENS TO HOST<br />

OIL AND GAS<br />

CONFERENCE<br />

The Global Oil&Gas Black<br />

Sea and Mediterranean<br />

Conference and Exhibition,<br />

took place in Athens,<br />

Greece. Officially supported<br />

by the Greek Ministry of<br />

Reconstruction of Production,<br />

Environment and Energy, the<br />

event attracted more than 30<br />

speakers and 550 attendees.<br />

Among them, 11 countries<br />

were represented through<br />

either NOCs or by Ministries.<br />

SURİYE KONUSUNDA<br />

LİDERLER<br />

ANLAŞAMADI<br />

BM Genel Kurulu 70. Dönem<br />

Genel Kurul Görüşmeleri sırasında<br />

liderler Suriye konusunda<br />

görüş ayrılıklarını gideremedi.<br />

Soruna siyasi çözüm bulunması<br />

gerektiğini belirten liderler, Beşar<br />

Esad konusunda fikir birliği sağlayamadı.<br />

BM Genel Sekreteri Ban<br />

Ki-moon ise açılış konuşmasında,<br />

“BM Güvenlik Konseyi ve diğerlerinin<br />

4 yıllık diplomatik tıkanıklığı,<br />

Suriye krizinin kontrolden<br />

çıkmasına izin verdi” dedi.<br />

LEADERS FAILED TO<br />

REACH AN AGREEMENT<br />

ABOUT SYRIA<br />

Leaders failed to settle the disagreements<br />

about Syria during the<br />

70 th regular session of the UN<br />

General Assembly. They underlined<br />

the importance of a political<br />

solution to the problem, and<br />

could not build consensus about<br />

Bashar Assad. In his inaugural<br />

speech, UN Secretary General Ban<br />

Ki-moon said, “Four years of diplomatic<br />

paralysis by the Security<br />

Council and others have allowed<br />

the crisis to spin out of control.”<br />

SHELL, KUZEY<br />

KUTBU’NDA PETROL<br />

ARAMAYI DURDURDU<br />

Uluslararası enerji şirketi Royal<br />

Dutch Shell, Kuzey Kutbu’ndaki<br />

petrol arama faaliyetlerini durdurduğunu<br />

açıkladı. Shell’den<br />

yapılan açıklamada, ABD’nin<br />

Alaska eyaletinin açıklarında devam<br />

eden petrol ve doğal gaz arama<br />

faaliyetlerinin, kazılan kuyuda<br />

yeteri kadar kaynak bulunamadığı,<br />

maliyetlerin yüksek olması<br />

ve ABD federal regülasyonlarının<br />

öngörülemez olması nedenleriyle<br />

durdurulduğu belirtildi.<br />

SHELL TO CEASE OIL<br />

EXPLORATION IN<br />

NORTH POLE<br />

International energy<br />

company Royal Dutch Shell<br />

announced that it will cease<br />

its oil exploration activities<br />

in the North Pole. Shell indicated<br />

that oil and natural gas<br />

exploration activities in offshore<br />

Alaska, United States<br />

will be abandoned due to the<br />

insufficiency of resources in<br />

the well, high costs of drilling,<br />

and uncertainty of US<br />

federal regulations.<br />

6 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong><br />

OCTOBER <strong>2015</strong><br />

1-2 NATO İLERİ ÇALIŞMA<br />

G20 ENERJİ BAKANLARI ENSTİTÜSÜ ENERJİ<br />

TOPLANTISI<br />

GÜVENLİĞİ EĞİTİM<br />

PROGRAMI<br />

1-2 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong><br />

İSTANBUL-TÜRKİYE<br />

G20 dönem başkanlığını yürüten<br />

Türkiye, bir dizi toplantıya ev sahipliği<br />

yapıyor. Kasım ayında gerçekleşecek<br />

G20 zirvesi öncesi enerji bakanları<br />

Grand Tarabya Oteli’nde bir araya<br />

gelecek. Türkiye G20 dönem başkanlığı<br />

süresince, küresel ekonominin<br />

potansiyelini arttırmak amacıyla ortak<br />

hareket ederek kapsayıcı ve güçlü<br />

küresel kalkınma hedefine ulaşmayı<br />

amaçlıyor.<br />

G20 ENERGY MINISTERS<br />

CONFERENCE<br />

1-2 OCTOBER <strong>2015</strong><br />

ISTANBUL-TURKEY<br />

G20 term president Turkey is hosting<br />

a great number of meetings.<br />

Before the G20 summit to be held in<br />

November, energy ministers will<br />

gather in Grand Tarabya Hotel.<br />

Turkey’s G20 Presidency aims to<br />

help enable inclusive and robust<br />

global growth through collective<br />

action with a view to lift the potential<br />

of the global economy.<br />

4-11<br />

4-11 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong><br />

İSTANBUL-TÜRKİYE<br />

NATO Barış ve Güvenlik Programı<br />

(NATO Science for Peace and<br />

Security) tarafından düzenlenen<br />

‘NATO İleri Çalışma Enstitüsü<br />

Enerji Güvenliği’ eğitim programı,<br />

Antalya’da gerçekleşecek ve katılımın<br />

sınırlı olduğu etkinlikte, doktora<br />

ve post-doktora öğrencilerine öncelik<br />

tanınacak.<br />

NATO ADVANCED STUDIES<br />

INSTITUTE ENERGY SECURITY<br />

TRAINING PROGRAM<br />

4-11 OCTOBER <strong>2015</strong><br />

ISTANBUL-TURKEY<br />

NATO Science for Peace and<br />

Security is organizing the ‘NATO<br />

Advanced Studies Institute Energy<br />

Security Training Program’ in<br />

Antalya. Participation to the program<br />

will be limited, doctoral and<br />

post-doctoral students will be given<br />

priority.<br />

13-14<br />

ORTA DOĞU NÜKLEER ENERJİ<br />

TOPLANTISI <strong>2015</strong><br />

13-14 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong><br />

ABU DABİ-BAE<br />

Orta Doğu Nükleer Enerji Toplantısı<br />

<strong>2015</strong>, nükleer enerji piyasasındaki<br />

mevcut durumu değerlendirmek ve<br />

piyasanın geleceğine ilişkin öngörülerde<br />

bulunmak amacıyla sektörün önde<br />

gelen aktörlerini ve paydaşlarını bir<br />

araya getirerek nükleer enerji sektörünü<br />

tüm yönleriyle ele almayı amaçlıyor.<br />

MIDDLE EAST NUCLEAR POWER<br />

BRIEFING <strong>2015</strong><br />

13-14 OCTOBER <strong>2015</strong><br />

ABU DHABI-UAE<br />

The Middle East Nuclear Power<br />

Briefing <strong>2015</strong> will cover all aspects of the<br />

nuclear power industry bringing together<br />

key players and stakeholders to discuss,<br />

debate and offer valuable insight<br />

into the current nuclear power market<br />

and the road ahead.<br />

<strong>HAZAR</strong> TAKVİMİ / CASPIAN CALENDAR<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong><br />

3. AVRUPA YENİLENEBİLİR ENERJİ<br />

SİSTEMLERİ KONFERANSI (ECRES)<br />

3 RD EUROPEAN CONFERENCE ON<br />

RENEWABLE ENERGY SYSTEMS<br />

(ECRES)<br />

1 Ekim <strong>2015</strong> 1 October <strong>2015</strong><br />

Antalya, Türkiye<br />

Antalya, Turkey<br />

10. ULUSLARARASI KRİTİK BİLGİ<br />

ALTYAPILARI GÜVENLİĞİ<br />

KONFERANSI (CRITIS <strong>2015</strong>)<br />

THE 10 TH INTERNATIONAL<br />

CONFERENCE ON CRITICAL<br />

INFORMATION INFRASTRUCTURES<br />

SECURITY (CRITIS <strong>2015</strong>)<br />

5-7 Ekim <strong>2015</strong> 5-7 October <strong>2015</strong><br />

Berlin, Almanya<br />

Berlin, Germany<br />

OCTOBER <strong>2015</strong><br />

<strong>2015</strong> PETROL VE PARA KONFERANSI<br />

<strong>2015</strong> OIL & MONEY CONFERENCE<br />

6-7 Ekim <strong>2015</strong> 6-7 October <strong>2015</strong><br />

Londra, İngiltere<br />

London, United Kingdom<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

7


ÖZEL HABER / SPECIAL REPORT<br />

MISIR GAZ REZERVİ / GAS RESERVE IN EGYPT<br />

MISIR’DA BULUNAN DEV GAZ REZERVİ<br />

TÜRKİYE İÇİN CİDDİ BİR FIRSAT<br />

Bölgesinde bir enerji merkezi olmayı hedefleyen Türkiye için Mısır’daki keşif iyi<br />

değerlendirilmeli. Zira İsrail doğal gazında ibre Türkiye’ye döndü.<br />

HUGE GAS RESERVE IN EGYPT IS<br />

AN IMPORTANT OPPORTUNITY FOR TURKEY<br />

The discovery in Egypt should be evaluated well by Turkey aiming to be an<br />

energy hub in the region, because the needle turned to Turkey in Israel gas issue.<br />

OSMAN KURT<br />

MISIR<br />

EGYPT<br />

TÜRKİYE<br />

TURKEY<br />

KKTC<br />

TRNC<br />

GÜNEY KIBRIS<br />

CYPRUS<br />

ZOHR<br />

120 mil/miles<br />

LÜBNAN<br />

LEBANON<br />

İSRAİL<br />

ISRAEL<br />

ÜRDÜN<br />

JORDAN<br />

SURİYE<br />

SYRIA<br />

SUUDİ ARABİSTAN<br />

SAUDI ARABIA<br />

01<br />

Akdeniz’de Mısır<br />

açıklarında bulunan Zohr<br />

doğal gaz sahasında<br />

yaklaşık 100 km 2 lik (60<br />

mil karelik) alanda 1.450<br />

metre derinlikte doğal gaz<br />

sahası bulundu.<br />

The discovery well<br />

was located off Egypt’s<br />

Mediterranean coastline<br />

at a depth of 1,450 metres<br />

with the prospective<br />

Zohr field covering an<br />

area of about 100 square<br />

kilometres (60 square<br />

miles).<br />

Nil nehri tarih boyunca Mısır’a yaşam<br />

kaynağı oldu. Bugün ise Akdeniz,<br />

Mısır için önemli bir yaşam kaynağı<br />

olmaya aday. İtalyan enerji devi<br />

ENI, Mısır’ın kara sularında 850 milyar<br />

metreküplük rezerve sahip Akdeniz’in en<br />

büyük doğal gaz yatağını bulduğunu açıkladı.<br />

Bu keşifle İsrail doğal gazında ibre artık<br />

Türkiye’ye döndü.<br />

Mısır’ın 2012 yılında 52,6 milyar metreküp<br />

olan doğal gaz tüketimi ülkedeki siyasi<br />

istikrarsızlık ve ülke ekonomisinin gelişmelerden<br />

etkilenmesi sonucu 2013 yılında 51,4<br />

milyar metreküpe, 2014 yılında ise 48 milyar<br />

metreküpe geriledi. Mısır’ın aynı dönemdeki<br />

doğal gaz üretimi ise 2012 yılında 60,9<br />

milyar metreküp olurken, 2013’te 56,1 milyar<br />

metreküp, 2014’te ise 48,7 milyar metreküp<br />

seviyesine indi.<br />

İSRAİL VE GÜNEY KIBRIS RUM YÖNETİMİ<br />

İÇİN ÜZÜCÜ HABER<br />

Mısır’ın başına konan talih kuşu herkes<br />

tarafından olumlu karşılanan bir gelişme<br />

olmadı. Hazar Strateji Enstitüsü, İstanbul<br />

Enerji Programı Araştırmacısı Emin Emrah<br />

Danış, “Mısır’da bulunan gaz, komşusu İsrail<br />

ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi için aynı<br />

derecede sevindirici bir haber olmadı. Bu<br />

iki ülke, Türkiye ile aralarındaki sorunlar<br />

nedeniyle Doğu Akdeniz’de üretecekleri<br />

gazı Mısır’a denizin altından boru hattıyla<br />

iletmek için görüşmeler yürütüyordu. Yeni<br />

bulunan rezervler sonucu Mısır’ın gaz üretiminin<br />

önümüzdeki yıllarda ülkenin artan<br />

talebinin çok daha üzerine çıkması, ülkeyi<br />

aynı zamanda tekrar net ihracatçı konumuna<br />

da getirecek” diyor.<br />

Nile River has been the source of life for<br />

Egypt throughout history. However,<br />

today Mediterranean is a candidate to<br />

become an important source of life for<br />

Egypt. Italian energy giant ENI announced<br />

that they discovered the largest natural gas<br />

field in the Mediterranean which has 850<br />

bcm (billion cubic meters) reserves in Egypt’s<br />

territorial waters. Now Turkey has the upper<br />

hand in terms of Israeli natural gas.<br />

Natural gas consumption of Egypt diminished<br />

from 52.6 bcm in 2012 to 51.4 bcm in<br />

2013, and even to 48 bcm in 2014 due to political<br />

instability in the country and its effects<br />

on national economy. Natural gas production<br />

of Egypt in the same period was 60.9 bcm in<br />

2012, 56.1 bcm in 2013, and 48.7 bcm in 2014.<br />

BAD NEWS FOR ISRAEL AND GREEK CYPRIOT<br />

ADMINISTRATION OF SOUTHERN CYPRUS<br />

Egypt’s good luck was not welcomed by<br />

everyone. Emin Danış, researcher at Caspian<br />

Strategy Institute Istanbul Energy Program,<br />

says that “The natural gas found in Egypt<br />

has not been equally pleasing for its neighbor<br />

Israel and Greek Cypriot Administration of<br />

Southern Cyprus. These two countries were<br />

holding negotiations about the transportation<br />

of their natural gas resources in Eastern<br />

Mediterranean to Egypt via pipelines beneath<br />

the sea due to their problems with<br />

Turkey. At the same time, when the increase<br />

in Egypt’s natural gas production exceeds the<br />

country’s growing demand in coming years<br />

with newly found reserves will make the<br />

country a net exporter again.”<br />

Israel and Southern Cyprus are not the only<br />

grieving countries. This discovery is not<br />

8 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

Üzülen ülkeler İsrail ve Güney Kıbrıs ile<br />

sınırlı değil. Bu keşif Rusya için de pek güzel<br />

bir haber sayılmaz. Avrupa’da ve Çin’de düşen<br />

doğal gaz talepleri sonrası Rusya gözünü<br />

Kuzey Afrika ve özellikle de Mısır’a çevirmişti.<br />

Giderek artan enerji talebi ile Mısır uzun<br />

dönemde gelecek vaat eden bir pazar olarak<br />

görülüyordu. Ancak Mısır’da keşfedilen dev<br />

doğal gaz rezervi Rusya’nın bu hayallerini<br />

suya düşürdü. Ayrıca Avrupa’nın enerji<br />

güvenliği için Mısır da ciddi bir oyuncu konumunda<br />

olacak. Bu da Rusya açısından pek<br />

hoş karşılanan bir durum değil.<br />

İSRAİL DOĞAL GAZINDA İBRE TÜRKİYE’YE<br />

DÖNDÜ<br />

Rusya tüm bu gelişmelere rağmen kendine<br />

yeni pazarlar açma konusunda deneyimli<br />

bir ülke. Öte yandan İsrail’in alternatifleri<br />

Rusya kadar fazla değil. LNG fiyatlarının<br />

önümüzdeki yıllarda piyasaya girecek yeni<br />

oyuncularla birlikte artan arz nedeniyle<br />

geçmişteki seviyelerin altına inecek olması<br />

ve tesislerin yatırım maliyeti, İsrail için LNG<br />

ve FLNG seçeneğini masanın dışına itiyor.<br />

Bu durumda İsrail’in doğal gaz ihracatı için<br />

masadaki tek ve en ekonomik seçenek olarak<br />

Türkiye kalıyor.<br />

Türkiye, hem doğal gazda kaynak çeşitliliğini<br />

arttırmak ve ithalat maliyetlerini<br />

aşağı çekmek hem de bölgenin enerji ticaret<br />

merkezi olmak istiyor. Her ne kadar iki ülke<br />

ilişkileri son yıllarda eski ivmesini kaybetse<br />

de Türkiye, İsrail gazı için en önemli pazar<br />

haline gelmiş durumda. Aynı zamanda İsrail<br />

gazının Avrupa piyasalarına ulaştırılması<br />

için de Türkiye en uygun güzergah. Bu<br />

nedenle hem pazar hem de gazın Avrupa<br />

piyasalarına ulaştırılabilmesi için İsrail doğal<br />

gazının ibresi Türkiye’ye dönecek.<br />

Türkiye için potansiyel sadece İsrail gazı<br />

ile de sınırlı değil. Güney Kıbrıs ve Mısır’ın<br />

da dahil olduğu 2 milyar metreküplük<br />

Doğu Akdeniz gazının Türkiye üzerinden<br />

Avrupa’ya ulaşması bölgedeki siyasi konjonktür<br />

düzelirse mümkün olabilir. Nitekim<br />

2004 yılında Türkiye ile Mısır, Mısır gazının<br />

Türkiye üzerinden Avrupa’ya nakli konusunda<br />

protokol imzalamıştı. Ancak bugün<br />

bölgedeki sıkıntılar bu boru hattı projesini<br />

orta vadede pek olası kılmıyor. Üstelik<br />

de Mısır’ın elindeki mevcut LNG tesisleri<br />

düşünüldüğünde. Mısır için olmasa da,<br />

mevcut durumda İsrail ve Güney Kıbrıs gazı<br />

için Türkiye çok ciddi bir önem kazanacak.<br />

Önümüzdeki süreçte Nil’in bereketinden<br />

faydalanmak için Türkiye’nin süreci iyi yönetmesi<br />

gerekecek.<br />

AVRUPA’NIN ENERJİ<br />

GÜVENLİĞİ İÇİN<br />

MISIR CİDDİ BİR<br />

AKTÖR OLACAK.<br />

EGYPT WILL BE A<br />

CRUCIAL ACTOR FOR<br />

ENERGY SECURITY OF<br />

EUROPE.<br />

considered as good news for Russia, as well.<br />

Russia turned its face to North Africa and<br />

particularly Egypt after the decreasing natural<br />

gas demand in Europe and China. Egypt<br />

was seen as a promising market in the long<br />

term with its increasing energy demand.<br />

However, the newly discovered huge natural<br />

gas field in Egypt has frustrated Russia.<br />

Besides Egypt will be a crucial actor for energy<br />

security of Europe. This is not a pleasant<br />

development for Russia.<br />

ALL EYES SET ON TURKEY FOR ISRAELI<br />

NATURAL GAS<br />

Despite all these developments, Russia is an<br />

experienced country about gaining new markets.<br />

On the other hand, Israel’s alternatives<br />

are not as much as Russia. LNG prices will<br />

drop below the past levels due to increasing<br />

supply by new actors that will enter into the<br />

market in the upcoming years, and investment<br />

costs of facilities push LNG and FLNG<br />

options out of the agenda for Israel. In this<br />

case, Turkey is the only and most economic<br />

option on the table for natural gas export of<br />

Israel.<br />

Turkey not only wants to increase its diversity<br />

in natural gas resources but also aims to<br />

become the energy trade hub for the region<br />

while decreasing its import costs. Although<br />

bilateral relations between the two countries<br />

have recently lost momentum, Turkey<br />

has become the most important market for<br />

Israeli gas. At the same time, Turkey is the<br />

most feasible and economic route in order to<br />

transport Israeli gas to European markets.<br />

Therefore, all eyes will be set on Turkey for<br />

the transportation of Israeli gas to European<br />

markets.<br />

Turkey’s potential is not limited to Israeli<br />

gas. If the political conjuncture in the region<br />

improves, transportation of 2 bcm Eastern<br />

Mediterranean gas, including Southern<br />

Cypriot and Egyptian natural gas, to Europe<br />

through Turkey could be possible. Actually,<br />

Turkey and Egypt signed a protocol about<br />

the transfer of Egyptian gas to Europe<br />

through Turkey in 2004. However, recent<br />

problems in the region make it impossible to<br />

realize this pipeline project in the medium<br />

term particularly when the existing LNG<br />

facilities in Egypt are considered. In the<br />

current situation, Turkey will gain great<br />

importance for Israeli and Southern Cypriot<br />

natural gas if not for Egypt. In the forthcoming<br />

period, Turkey will need to have a good<br />

command on the process in order to benefit<br />

from Nile’s richness.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

9


ANALİZ / IN DEPTH<br />

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI / FOREIGN DIRECT INVESTMENTS<br />

DOĞRUDAN YABANCI<br />

YATIRIMLAR VE<br />

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER<br />

Dünyadaki toplam gayri safi yurtiçi hasıla büyümeye devam<br />

ederken doğrudan yabancı yatırımlar neredeyse küresel<br />

krizdeki seviyelere indi. Peki bu durumun sorumluları kim?<br />

FOREIGN DIRECT INVESTMENTS<br />

AND DEVELOPING COUNTRIES<br />

Foreign direct investments have receded to the global<br />

crisis levels while total gross domestic product<br />

continues to grow throughout the world.<br />

Who are responsible for this?<br />

DOÇ. DR. FATIH MACIT<br />

HASEN ENERJI VE EKONOMI<br />

ARAŞTIRMALARI MERKEZI UZMANI<br />

EXPERT, HASEN CENTER ON ENERGY<br />

AND ECONOMY<br />

10 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

Birleşmiş Milletler Ticaret ve<br />

Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından<br />

hazırlanan Dünya Yatırım<br />

Raporu <strong>2015</strong>, doğrudan yabancı<br />

yatırımların eğilimi konusunda önemli<br />

bilgiler içeriyor. Rapora göre 2014 yılında<br />

küresel anlamda doğrudan yabancı yatırımlar<br />

bir önceki yıla göre %16 azalarak<br />

1,23 trilyon dolar oldu. Rakamlara bakıldığında<br />

2014 yılında yaşanan bu gerilemenin<br />

hem miktar hem de oransal olarak<br />

2009 yılındaki küresel krizden sonra<br />

görülen en büyük düşüş olması dikkat<br />

çekiyor. Küresel GSYİH’nin %2 küçüldüğü<br />

ve dünyadaki toplam ticaret hacminin<br />

%10,6 azaldığı 2009 yılında toplam<br />

doğrudan yabancı yatırımlar 1,19 trilyon<br />

dolar seviyesine kadar gerilemişti. 2014<br />

yılında dünyadaki toplam GSYİH %2,6 ve<br />

ticaret hacmi %3,4 büyümesine rağmen<br />

doğrudan yabancı yatırımların neredeyse<br />

küresel krizdeki seviyesine kadar gerilemesi,<br />

üzerinde ciddi şekilde düşünülmesi<br />

gereken bir konu olarak karşımıza<br />

çıkıyor. FED’in küresel krizden bu yana<br />

sürdürdüğü genişleyici politikadan sonra<br />

normalleşmeye yönelik adımları ve bu-<br />

DOĞRUDAN YABANCI<br />

YATIRIMLAR KÜRESEL<br />

KRİZDEKİ SEVİYESİNE<br />

KADAR GERİLEDİ.<br />

FOREIGN DIRECT<br />

INVESTMENTS HAVE<br />

RECEDED TO THE<br />

GLOBAL CRISIS<br />

LEVELS.<br />

World Investment Report <strong>2015</strong>,<br />

prepared by the United Nations<br />

Conference on Trade and<br />

Development (UNCTAD),<br />

comprises significant information about<br />

the trend in foreign direct investments.<br />

According to the report, foreign direct investments<br />

at the global level decreased by<br />

16% to 1.23 trillion USD in 2014. When the<br />

figures are examined, it is observed that the<br />

2014 decline is the second greatest decline<br />

in terms of volumes and rates following the<br />

global crisis of 2009. Global GDP shrank<br />

by 2%, total trade volume in the world decreased<br />

by 10.6%, and foreign direct investments<br />

in total declined to 1.19 trillion USD in<br />

2009. Although total GDP in the world grew<br />

by 2.6% and the trade volume by 3.4% in<br />

2014, foreign direct investments have almost<br />

receded to the global crisis levels. This is<br />

a very critical issue. Main reasons of the<br />

downtrend in foreign direct investments can<br />

be listed as: the normalization steps taken<br />

by FED after abandoning the expansionist<br />

policy that it followed since the global crisis;<br />

the fragility in global economy stemming<br />

from this shift; increasing geopolitical risks<br />

KÜRESEL VE EKONOMİ GRUPLARINA GÖRE DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI<br />

(milyar dolar)<br />

(1995-2014)<br />

FOREIGN DIRECT INVESTMENT INFLOWS, GLOBAL AND BY GROUP OF ECONOMIES<br />

(billion dollars)<br />

(1995-2014)<br />

2000<br />

1500<br />

1000<br />

01<br />

500<br />

%55<br />

0<br />

1995 2000 2005 2010 2014<br />

Gelişmiş Ekonomiler<br />

Developed Economies<br />

Geçiş Ekonomileri<br />

Transition Economies<br />

Gelişmekte Olan Ekonomiler<br />

Developing Economies<br />

Dünya Toplamı<br />

World Total<br />

Kaynak: UNCTAD, FDI/MNE veri tabanı (www.unctad.org/fdistatistics)<br />

Source: UNCTAD, FDI/MNE database (www.unctad.org/fdistatistics)<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

11


DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI / FOREIGN DIRECT INVESTMENTS<br />

nun küresel ekonomide oluşturduğu kırılganlık,<br />

jeopolitik riskler ve yatırımcılar<br />

için artan politik belirsizlikler, doğrudan<br />

yabancı yatırımlarda görülen azalmanın<br />

temel nedenleri olarak sıralanabilir. 2014<br />

yılında oluşan olumsuz tabloya rağmen<br />

UNCTAD önümüzdeki üç yıllık süreçte<br />

doğrudan yabancı yatırımların küresel<br />

ölçekte tekrar ciddi şekilde toparlanmasını<br />

ve 2017 yılında 1,7 trilyon dolar düzeyine<br />

kadar yükselmesini bekliyor.<br />

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE DURUM<br />

FARKLI<br />

Dünyadaki toplam doğrudan yabancı yatırımlar<br />

azalırken gelişmekte olan ülkeler<br />

için tam tersi bir durumun gerçekleştiği<br />

görülüyor. 2014 yılında gelişmekte olan<br />

ülkelerde gerçekleşen doğrudan yabancı<br />

yatırımlar bir önceki yıla göre %1,5 artarak<br />

681 milyar dolar seviyesine kadar yükseldi<br />

ve tüm zamanların en yüksek rakamına<br />

ulaştı. Gelişmekte olan ülkelerin toplam<br />

doğrudan yabancı yatırımlar içindeki<br />

payı %55,5’e çıkarken 2014 yılı itibariyle<br />

dünyada en çok doğrudan yabancı yatırım<br />

çeken 10 ülkeden 5’inin gelişmekte olan<br />

ülkeler kategorisinde yer aldığı görülüyor.<br />

Gelişmekte olan ülkelere yönelik doğrudan<br />

yabancı yatırımların artmasıyla<br />

birlikte bu kategorideki bütün ülkelerin<br />

bundan aynı miktarda yararlandığını<br />

söylemek mümkün görünmüyor. Doğu<br />

Brezilya<br />

62,5 milyar $<br />

%-2,3<br />

Brazil<br />

$62.5 bn<br />

-2.3%<br />

Türkiye<br />

12,1 milyar $<br />

%-1.7<br />

Turkey<br />

$12.1 bn<br />

-1.7%<br />

KÜRESEL DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI<br />

GLOBAL FOREIGN DIRECT CAPITAL INVESTMENTS<br />

1,8<br />

1,6<br />

1,4<br />

1,2<br />

1<br />

0,8<br />

0,6<br />

0,4<br />

0,2<br />

0<br />

(trillion $)<br />

(trilyon $)<br />

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014<br />

Kaynak: UNCTAD, FDI/MNE veri tabanı (www.unctad.org/fdistatistics)<br />

Source: UNCTAD, FDI/MNE database (www.unctad.org/fdistatistics)<br />

12 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

Hindistan<br />

34,4 milyar $<br />

%+22<br />

India<br />

$34.4 bn<br />

+22%<br />

Ülke<br />

Country<br />

Toplam yatırım $<br />

$ Value of inflows<br />

2014’e göre % değişim<br />

2014 % change<br />

Güney Afrika<br />

5,7 milyar $<br />

-%31,2<br />

South Africa<br />

$5.7 bn<br />

-31.2%<br />

ve Güneydoğu Asya ülkelerine yönelik<br />

doğrudan yabancı yatırımlar 33 milyar<br />

dolara yakın bir artış gösterirken diğer<br />

birçok gelişmekte olan ülkede doğrudan<br />

yabancı yatırımlar azaldı. Örneğin Latin<br />

Amerika ülkelerine yönelik doğrudan<br />

yabancı yatırımların özellikle Brezilya ve<br />

Meksika kaynaklı olarak 2014 yılında 27<br />

milyar dolar azalması dikkat çekici. Yine<br />

Rusya’daki doğrudan yabancı yatırımların<br />

da 69 milyar dolardan 21 milyar dolara<br />

kadar gerilemesi önemli. Türkiye de 2014<br />

yılında doğrudan yabancı yatırımların bir<br />

önceki yıla göre yaklaşık 1,1 milyar dolar<br />

azalmasıyla genel toplamdaki artıştan<br />

yararlanamamış bir ülke durumunda.<br />

YATIRIMCILAR DAHA SEÇİCİ<br />

DAVRANACAK<br />

Peki, doğrudan yabancı yatırımlara<br />

ilişkin açıklanan bu rakamlar özellikle<br />

gelişmekte olan ülkeler için ne anlam<br />

Endonezya<br />

22,6 milyar $<br />

%+20<br />

Indonesia<br />

$22.6 bn<br />

+20%<br />

and political uncertainties for investors.<br />

Despite the negative scene of the year<br />

2014, UNCTAD predicts that there will<br />

be significant recovery in foreign direct<br />

investments at the global level within the<br />

next 3 years and the figures will exceed 1.7<br />

trillion USD in 2017.<br />

REVERSE SITUATION IN DEVELOPING<br />

COUNTRIES<br />

While the total foreign direct investments<br />

in the world are declining, there is an exact<br />

reverse situation in developing countries.<br />

Foreign direct investment in developing<br />

countries increased by 1.5% according<br />

to the previous year, and reached to 681<br />

billion USD in 2014, which is the highest<br />

number of all times. The share of developing<br />

countries in total foreign direct<br />

investments has risen to 55.5%, and it is<br />

observed that 5 out of 10 countries that attract<br />

the highest foreign direct investment<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

13


DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI / FOREIGN DIRECT INVESTMENTS<br />

in the world are developing countries as of<br />

2014. Foreign direct investments in developing<br />

countries are increasing but all countries<br />

in this category do not enjoy the same level<br />

of investments. There is approximately 33<br />

billion USD increase in foreign direct investments<br />

to East and Southeast Asia states,<br />

whereas many other developing countries<br />

have less foreign direct investment. For<br />

instance, it is striking to see 27 billion USD<br />

decline in foreign direct investments to<br />

Latin America states, particularly Brazil and<br />

Mexico in 2014. It should also be noted that<br />

foreign direct investments in Russia have<br />

decreased from 69 billion USD to 21 billion<br />

USD. Turkey, on the other hand, has not<br />

received its share from the increase in the<br />

grand total as the investments of 2014 were<br />

1.1 billion USD lower than the previous year.<br />

ifade ediyor? 2014 yılında sert bir şekilde<br />

küçülen doğrudan yabancı yatırımlar,<br />

<strong>2015</strong> ve sonrasında toparlanma gösterecek<br />

ve muhtemelen gelişmekte olan ülkeler<br />

göreceli olarak yüksek büyüme oranları<br />

ile bu yatırımların ana odak noktası olmaya<br />

devam edecek. Fakat 2014 yılına ait<br />

rakamlarda da görüldüğü üzere bütün gelişmekte<br />

olan ülkeler bundan aynı oranda<br />

ve yönde faydalanamayacak. Gelişmekte<br />

olan ülkeler ekonomik potansiyelleri<br />

nedeniyle cazip konumlarını sürdürecek<br />

fakat yatırımcılar bu ülkeler arasında<br />

seçici davranmaya devam edeceklerdir.<br />

Brezilya, Türkiye, Hindistan, Güney<br />

Afrika ve Endonezya gibi yatırım-tasarruf<br />

açığı problemi olan, dolayısıyla yatırım<br />

ve büyümeyi finanse edebilmek için yabancı<br />

tasarruflara muhtaç durumda olan<br />

ülkeler için büyüyen pastadan pay almak<br />

daha fazla önemli olacak. Dolayısıyla<br />

Türkiye’nin de dâhil olduğu bu ülkeler<br />

grubu için daha fazla doğrudan yabancı<br />

yatırım çekebilmek adına doğru ekonomi<br />

politikalarının geliştirilmesi ve yatırım<br />

ortamının iyileştirilmesi daha önemli hale<br />

gelecek. Yine bu ülkelerde kurumsal altyapının<br />

güçlendirilmesi ve başta hukuk<br />

ve eğitim alanında olmak üzere yapısal<br />

reformların yapılması uzun vadede daha<br />

fazla doğrudan yabancı yatırım çekilebilmesi<br />

adına önemli başlıklar. Bunlar<br />

başarılabildiği takdirde Asya ülkelerinde<br />

görüldüğü gibi bu ülkelerde de doğrudan<br />

yabancı yatırımlar büyüme ve istihdamın<br />

önemli bir unsuru haline gelecektir.<br />

DOĞRUDAN YABANCI<br />

YATIRIMLAR, <strong>2015</strong> VE<br />

SONRASINDA<br />

TOPARLANMA<br />

GÖSTERECEK.<br />

FOREIGN DIRECT<br />

INVESTMENTS ARE<br />

EXPECTED TO<br />

RECOVER IN <strong>2015</strong> AND<br />

BEYOND.<br />

INVESTORS WILL BE MORE SELECTIVE<br />

Well, what do these foreign direct investment<br />

figures mean particularly to developing<br />

countries? Foreign direct investments<br />

had a sharp decrease in 2014, but it is<br />

expected that the numbers will recover in<br />

<strong>2015</strong> and beyond, and probably developing<br />

countries will continue to be the center of<br />

these investments with their relatively high<br />

growth rates. However, as can be seen in the<br />

2014 data, all developing countries will not<br />

benefit from this increase evenly and in the<br />

same direction. Developing countries will<br />

preserve their attractive position with their<br />

economic potentials, but investors will continue<br />

to be selective among these countries.<br />

It will be even more vital to have a share in<br />

this growing pie for the countries which<br />

have an investment-saving deficit and<br />

thus which are in need of foreign savings<br />

to finance investments and growth, such<br />

as Brazil, Turkey, India, South Africa<br />

and Indonesia. Therefore, it will be more<br />

important for those countries to develop<br />

effective economy policies and improve<br />

the investment environment in order to be<br />

able to attract more foreign direct investment.<br />

Besides, strengthening the corporate<br />

infrastructure and making structural<br />

reforms particularly in the fields of<br />

education and law are significant steps<br />

to increase the foreign direct investment<br />

appeal of those countries in the long run.<br />

When these important steps are achieved,<br />

foreign direct investments will be a key<br />

factor for growth and employment in<br />

those countries, just like the previous<br />

experience of Asian countries.<br />

14 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


RÖPORTAJ / INTERVIEW<br />

PEUGEOT TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ / PEUGEOT TURKEY’S DIRECTOR GENERAL<br />

OTOMOBILLE SEYAHAT, TREN VE UÇAĞA GÖRE<br />

DAHA UYGUN BIR SEÇENEĞE DÖNÜŞÜYOR<br />

Peugeot Türkiye’nin çiçeği burnunda Genel Müdürü Laurent Pernet, düşük enerji<br />

fiyatlarının otomotiv dünyasına etkileri ile bu alandaki tespit ve öngörülerini anlattı.<br />

AUTOMOBILES ARE GETTING MORE FAVORABLE<br />

THAN TRAINS AND AIRPLANES<br />

Peugeot Turkey’s brand new Director General Laurent Pernet told us the impacts<br />

of low energy prices on the automotive sector, presented his thoughts<br />

and projections in this regard.<br />

OSMAN KURT<br />

Yıllarca otomobil sektöründe çalıştıktan<br />

sonra bir anda kendinizi bir<br />

futbol kulübünün başkanı olarak<br />

buldunuz. Şimdi de otomotiv sektörüne<br />

dönüş yaparak Türkiye’ye geldiniz.<br />

Avrupa’dan yeni gelmiş bir yönetici<br />

olarak Avrupa ekonomisini nasıl görüyorsunuz?<br />

Avrupa ekonomisi karışık bir dönemden<br />

geçiyor. Ben özellikle Fransız ekonomisini<br />

daha iyi biliyorum. Ekonomi<br />

üzerine genel etkileri olan işsizlik,<br />

sosyal kriz gibi bazı temel veriler son<br />

günlerde biraz karışık. Fransa’da<br />

şu sıralar gündemde olan bir diğer<br />

gelişme de şirketlerin maruz kaldığı<br />

sosyal kesintiler. Bunlar şirketlerin<br />

ekonomik olarak açılım yapmalarının<br />

önündeki frenler.<br />

Petrol fiyatlarındaki ciddi düşüş<br />

otomobil sektörünü<br />

nasıl etkiledi?<br />

Petrol fiyatlarındaki<br />

düşüş görece<br />

olarak yeni<br />

bir gelişme.<br />

Bu daha<br />

çok Çin,<br />

Rusya ve<br />

Brezilya<br />

gibi<br />

ülkelerdeki<br />

üretim-<br />

After your many years of experience in<br />

the automotive sector, you suddenly became<br />

the coach of a football club. Now,<br />

you took a sharp turn to the automotive<br />

sector and came to Turkey. As a ‘just arrived’<br />

manager from Europe, how do you<br />

evaluate the European economy?<br />

European economy is going through a tough<br />

period. I especially have a grasp of French<br />

economy. Some fundamental factors such<br />

as employment and social crisis, which have<br />

an influence on the overall economy, are a<br />

little complicated these days. Another item<br />

in France’s agenda is the social withholding<br />

upon companies. These cuts hinder the economic<br />

growth of companies.<br />

What was the impact of the sharp decline<br />

in oil prices on the automotive sector?<br />

Decline in oil prices is relatively a new development.<br />

This is particularly rooted in the decrease<br />

of production in China, Russia, Brazil,<br />

etc. These countries demand less energy but<br />

supply is still considerable. Therefore, pump<br />

prices for end users have a significant downtrend.<br />

Naturally, road transport will gain its<br />

former popularity over rail transport. I recently<br />

read an interesting study. According to<br />

this study, French people drive more during<br />

holidays as oil prices decline. Diesel has declined<br />

from 1.40-1.50 Euros to 1.10 Euros per<br />

liter. Thus, driving has become a more favorable<br />

alternative than train and airplane.<br />

How long will it continue like this? Is this a<br />

temporary condition resulting from dimin-<br />

16<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

deki düşüşe bağlı bir gelişme. Bu ülkeler<br />

daha az enerji talep ediyor ancak arz<br />

hala önemli seviyelerde. Bu yüzden son<br />

kullanıcılar için pompa fiyatlarında da<br />

ciddi bir düşüş var. Bu doğal olarak karayolunu<br />

trene göre yeniden daha popüler<br />

kılacak. Geçenlerde ilginç bir araştırma<br />

okudum. Araştırmaya göre Fransızlar,<br />

tatil dönemlerinde petrol fiyatları düştüğü<br />

için daha çok otomobil kullanmışlar.<br />

Dizelin litre fiyatı 1,40-1,50 Euro seviyesinden<br />

1,10 seviyesine düşünce doğal<br />

olarak otomobille seyahat etmek, tren<br />

ve uçağa göre daha uygun bir seçeneğe<br />

dönüşüyor.<br />

Tabii bu sürecin ne kadar devam edeceği<br />

de önemli. Bu durum, Çin’deki üretimin<br />

düşmesi sonucu oluşan geçici bir gelişme<br />

mi yoksa uzun süreli bir düşüş mü? Eğer<br />

uzun süreli ise bunun iki sonucu olacak.<br />

Birinci olarak devletler daha az vergi<br />

toplayacaklar. İkincisi, insanlar daha çok<br />

tüketip daha çok otomobil kullanacaklar.<br />

Ekonomisi petrole dayalı ülkeler<br />

için işler şu sıralar pek de iyi gitmiyor.<br />

Avrupa’da otomobil sektörü<br />

bu ülkelerdeki sorunu hissetmeye<br />

başladı mı?<br />

Bu ülkelerin problemi tek bir kuvvetli<br />

yanlarının olması. Petrol ihracatı iyi giderken<br />

bu ülkelerde her şey çok iyi gidiyor.<br />

Ama ihracat ve gelir kaynakları düşük<br />

performans gösterdiğinde bu ülkeler<br />

zorluklar yaşıyor. Peki, bunun otomobil<br />

sektörüne etkisi görülüyor mu? Bunun<br />

etkilediğini söylemek şimdilik çok zor.<br />

Bu süreç devam ederse, elbet hissedilecek.<br />

Ayrıca otomobil üreticileri yakıt tüketimini<br />

düşürmek için de çok ciddi gayret<br />

gösteriyor. PSA Grubu da bu konuya ciddi<br />

anlamda odaklanan üreticilerden biri.<br />

Mesela Rusya, Avrupa’nın en büyük<br />

otomobil pazarı idi. Ekonomi iyi gitmediğinde<br />

otomobil pazarı da çok<br />

ciddi şekilde geriliyor. Bu açıdan baktığınızda<br />

etki hala hissedilmiyor mu?<br />

Aslında Rusya pazarı birkaç yıldır<br />

ciddi problemler yaşıyor. Orası PSA<br />

Grubu’nun da ciddi problemler yaşadığı<br />

bir pazar. Çünkü Rusya, Kaluga’da bir<br />

fabrikaya büyük umutlarla ciddi yatırımda<br />

bulunduk. Ama ekonomik durum<br />

hayal kırıklığına neden oldu. Rusya satış<br />

olarak düşüşte olduğumuz pazarlardan<br />

bir tanesi ve hızlı bir şekilde düzelecek<br />

gibi gözükmüyor.<br />

“POMPA<br />

FIYATLARINDAKI<br />

CIDDI DÜŞÜŞ,<br />

KARAYOLUNU TRENE<br />

GÖRE YENIDEN DAHA<br />

POPÜLER KILACAK.”<br />

“ROAD TRANSPORT<br />

WILL GAIN ITS<br />

FORMER<br />

POPULARITY OVER<br />

RAIL TRANSPORT<br />

SINCE PUMP PRICES<br />

FOR END USERS<br />

HAVE A SIGNIFICANT<br />

DOWNTREND.”<br />

ishing production in China, or will it persist<br />

for a longer period of time? If this decline will<br />

be a long term development, there will be two<br />

immediate consequences. First, governments<br />

will collect lower taxes. Second, people will<br />

consume and drive more.<br />

Countries with oil-based economies have<br />

a hard time. Has the automotive sector in<br />

Europe started to feel this trouble?<br />

These countries have only one strength.<br />

Everything goes well in those countries when<br />

oil export is satisfactory. However, they face<br />

many difficulties when exports and sources<br />

of income have a low performance. Well, does<br />

this situation affect the automotive sector? We<br />

cannot give a certain answer to this question<br />

for now. If this period continues, there will be<br />

consequences for sure. Besides, automotive<br />

manufacturers work hard to lower the fuel<br />

consumption. The PSA Group is the most<br />

determined manufacturer in this regard.<br />

For instance, Russia was the largest automotive<br />

market of Europe. When a country<br />

faces economic difficulties, the automotive<br />

market shrinks to a great extent.<br />

What about the impact in this scope?<br />

Actually, the Russian market has serious<br />

problems in the last couple of years. It is<br />

a quite problematic market for the PSA<br />

Group because we have made considerable<br />

investment in a plant in Kaluga, Russia. But<br />

economic conditions are disappointing. Our<br />

sales are decreasing in Russia, and it does not<br />

seem to get better in the near future.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

17


PEUGEOT TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ / PEUGEOT TURKEY’S DIRECTOR GENERAL<br />

Siz de dahil birçok üretici benzinli<br />

ve dizel motorlarda ciddi inovasyonlar<br />

yapıyor. Ama petrol fiyatları da<br />

önemli bir düşüş sergiliyor. Bu gelişmeler<br />

ışığında hibrit ve elektrikli<br />

otomobillerin geleceğini nasıl görüyorsunuz?<br />

Bizim de elektrikli otomobiller konusunda<br />

bir arzımız var çünkü bu gamda bir<br />

tüketici talebi söz konusu. Ancak diğer<br />

bir Fransız otomobil üreticisinin aksine<br />

PSA Grubu’nun ana üretim odağı elektrikli<br />

otomobiller değil. Daha çok hibrit ve<br />

düşük yakıt tüketimi üzerine odaklanıyoruz.<br />

Biz mevcut motorların tüketiminin<br />

ve emisyonlarının düşürülmesine %100<br />

elektrikli otomobillere göre daha çok inanıyoruz.<br />

Bizim için elektrikli otomobiller<br />

ana üretim aksından daha çok üretim<br />

gamımızı destekleyen bir segment.<br />

Enerji talebinin düşmesinde daha<br />

verimli teknolojilerin yapılmasının<br />

da büyük payı var. Az tüketen otomobiller,<br />

LED ampuller derken tüketim<br />

gittikçe azalıyor. Sizce teknoloji<br />

ile birlikte tüketim düşmeye devam<br />

edecek mi yoksa insanlar daha fazla<br />

tüketecekler mi?<br />

Bence daha farklı şekilde tüketeceğiz.<br />

İki tür ülke ve kıta var. Avrupa, ABD,<br />

Güney Amerika, Orta Doğu gibi doymuş<br />

kıta ve ülkeler var. Görece bu bölgelerin<br />

enerji kaynaklarına ulaşımı daha kolay.<br />

Bu bazen ithalat bazen de yerel üretimle<br />

oluyor. Bu ülkeler uzun bir süredir de<br />

enerji verimliliği konusunda çalışıyorlar.<br />

Sonuçta enerji kaynakları sonsuz değil<br />

ve dünya nüfusu da giderek artıyor. Bu<br />

kaynakları korumak gerekiyor. Tüm<br />

bu ülkeler enerji tasarrufu için sürekli<br />

bir arayış içerisindeler. Örneğin geleceğin<br />

aydınlatma yöntemi olacak LED<br />

aydınlatmalar, otomobil sektöründe de<br />

giderek daha fazla kullanılıyor. LED<br />

ampullerin klasik bir ampule göre %50<br />

ila 60 tasarruf sağladığı biliniyor. Bu,<br />

enerji tasarrufuna ciddi katkı sağlayacak<br />

bir teknolojik keşif örneği. Tüm bu<br />

anlattıklarım zengin ve doymuş pazarlar<br />

açısından geçerli.<br />

Bir de elektriğe erişimi olmayan yerler<br />

var. Mesela Afrika’da elektriğe erişimi<br />

olmayan çok sayıda ülke var. Zengin<br />

ülkelerin tasarruf ettiği elektriği, elektriğe<br />

erişimi olmayan bu tür ülkelere<br />

dağıtmak gerekiyor. Bence önümüzdeki<br />

dönemin en önemli sorunlarından biri<br />

“ÜLKELER ENERJI<br />

TASARRUFU IÇIN<br />

SÜREKLI BIR ARAYIŞ<br />

IÇERISINDELER.”<br />

“COUNTRIES MAKE A<br />

CONSTANT EFFORT<br />

TO ENSURE ENERGY<br />

SAVING.”<br />

Most manufacturers, including you,<br />

are making great innovations in gasoline<br />

and diesel motors. But oil prices<br />

are considerably declining. In light<br />

of these developments, what are your<br />

future projections about hybrid and<br />

electric automobiles?<br />

We manufacture electric automobiles<br />

because customers demand such products.<br />

However -unlike the other French<br />

automobile manufacturer- the PSA Group<br />

does not particularly focus on electric cars.<br />

We mainly concentrate on manufacturing<br />

hybrid motors and low-fuel-consumption<br />

cars. We attach greater importance to<br />

decreasing the fuel consumption and<br />

emission of current motors rather than<br />

producing 100% electric automobiles. For<br />

us, electric cars are not a main production<br />

item; it is actually a segment enriching our<br />

product range.<br />

More efficient technologies play a key<br />

role in lowering the energy demand.<br />

Less consuming automobiles, LED<br />

lamps, etc. decrease our consumption.<br />

18 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

de bu olacak. Afrika kıta olarak yeterli<br />

elektrik arzına sahip değil. Birçok köyde<br />

hiç elektrik yok. Burada bence soru şu<br />

olmalı: Elektrik talebi düşecek mi yoksa<br />

tasarruf edilen enerji başka kıtalara<br />

aktarılacak mı?<br />

Otomobil sektörü ile enerji sektörü<br />

çok yakın ilişki içerisinde. Siz enerji<br />

anlamında otomobil sektöründe ne<br />

gibi trendler öngörüyorsunuz?<br />

Bence elektrikli otomobiller yine bir<br />

tamamlayıcı unsur olacak. Ne kadar<br />

teknoloji anlamında ilerleme kaydedilmiş<br />

olsa da hala otonomi gibi birçok<br />

sorun var ve sınırlı bir kullanım alanı<br />

söz konusu. Özellikle şehir içi kullanımı<br />

ile sınırlı kalıyor. Bugün elektrikli<br />

otomobiller birinci otomobil olmaktan<br />

çok ailenin 2. ya da 3. otomobili olarak<br />

konumlanıyor. Bugün tatile giden biri<br />

elektrikli otomobille gitmiyor. Öte yandan<br />

şehir içinde kullanılacak postane,<br />

belediye gibi kurumların araçları gibi<br />

birçok otomobil de elektrikli otomobillerle<br />

değiştirilebilir.<br />

“ELEKTRIKLI<br />

OTOMOBILLER BIR<br />

AILENIN 2. YA DA 3.<br />

OTOMOBILI OLARAK<br />

KONUMLANIYOR.”<br />

“ELECTRIC<br />

AUTOMOBILES ARE<br />

MOSTLY THE SECOND<br />

OR THIRD CAR OF A<br />

FAMILY.”<br />

Will consumption continue to decrease<br />

with advancing technology, or<br />

will people consume more energy?<br />

I think we will consume in a different<br />

way. There are two types of countries and<br />

continents. There are opulent countries<br />

and continents like Europe, USA, South<br />

America, and Middle East. They have<br />

relatively easier access to energy resources<br />

via imports or domestic production. These<br />

countries have been working on energy efficiency<br />

for a long time. Obviously energy<br />

resources are not unlimited and population<br />

is increasing throughout the world.<br />

We need to protect these resources. All<br />

these countries make a constant effort to<br />

ensure energy saving. For instance, LED<br />

lamps will be intensely used for lighting<br />

in the future, they are also more and more<br />

frequently preferred in the automotive sector.<br />

LED lamps are 50-60% more efficient<br />

than a conventional bulb. This technological<br />

invention will make a great contribution<br />

to energy saving. All these can be seen<br />

in rich and opulent markets.<br />

There are also countries having difficulties<br />

in electricity supplies. The number of<br />

such countries in Africa is quite high. The<br />

electricity saved in rich countries should<br />

be distributed in those deprived countries.<br />

I think this will be one of the most important<br />

problems in the near future. The<br />

African continent does not have sufficient<br />

electricity supply. Some villages do not<br />

even have electricity infrastructure. They<br />

live in darkness. I think we should ask<br />

this question: Will the electricity demand<br />

decrease or will the saved energy be transferred<br />

to other continents?<br />

The automotive sector has close relations<br />

with the energy sector. Which<br />

trends do you envisage in terms of<br />

energy in the automotive sector?<br />

I think electric automobiles will continue<br />

to be a supplementary item.<br />

Despite all these technological advancements,<br />

there are still serious problems<br />

such as autonomy. The area of use is<br />

still limited. It is particularly limited to<br />

urban use. Today, electric automobiles<br />

are mostly the second or third car of a<br />

family. People do not prefer driving an<br />

electric car when going on a holiday. On<br />

the other hand, many automobiles can<br />

be replaced with electric automobiles<br />

for urban use. For instance, the vehicles<br />

used by post offices and municipalities.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

19


GÖRÜŞ / OPINION<br />

ASYA-PASİFİK / ASIA-PACIFIC<br />

ASYA-PASİFİK’TE YÜKSELEN REKABET:<br />

NAMLUNUN UCUNDAKİ ÜLKELER<br />

Pekin’de 12 bin askerin hazır bulunduğu geçit töreni, barışı temsil eden<br />

renkli balonlar ile tezat düşen kıtalararası nükleer füzeler eşliğinde<br />

gerçekleşti. Peki bu çelişkili durum dünyaya hangi mesajları verdi?<br />

ESCALATING COMPETITION IN ASIA-PACIFIC:<br />

COUNTRIES IN THE FIRING LINE<br />

The military parade of 12 thousand soldiers in Beijing was accompanied by<br />

colorful balloons representing peace, and –in contrast– intercontinental<br />

nuclear missiles. Well, what does this contrast mean for the world?<br />

PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN<br />

HASEN DIŞ POLITIKA VE GÜVENLIK<br />

ARAŞTIRMALARI MERKEZI UZMANI<br />

SENIOR FELLOW, HASEN CENTER ON<br />

FOREIGN POLICY AND SECURITY<br />

Tiananmen Meydanı’nda gerçekleşen<br />

3 Eylül Zafer Günü anma etkinliklerinde,<br />

Rusya, Kazakistan ve<br />

Kırgızistan’ın da aralarında bulunduğu<br />

17 ülkeden bine yakın askeri tören<br />

birliği hazır bulunurken, Çin Ordusu’nun<br />

modernizasyon gücünü simgeleyen 12 bin<br />

September 3 “Victory Day” was<br />

commemorated in the Tiananmen<br />

Square with the participation of<br />

approximately one thousand escorts<br />

of honor from 17 countries including<br />

Russia, Kazakhstan and Kyrgyzstan while<br />

the China attended with 12 thousand<br />

20 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

soldiers representing the modernization<br />

power of its Army. It was the most<br />

crowded ceremony of recent times.<br />

Just like the Victory Day ceremony in<br />

Moscow, leaders of Western powers<br />

and Japan Prime Minister Shinzo Abe<br />

did not participate in China’s show of<br />

military strength. In reply to Chinese<br />

Army which attended the World War<br />

II victory celebrations of the Russian<br />

Army in Red Square; Russian President<br />

Vladimir Putin was present in Beijing<br />

together with United Nations Secretary<br />

General Ban Ki-moon. For the first time,<br />

China displayed 84% of its most modern<br />

weapons-equipment in its inventory<br />

during this huge military parade which<br />

reminds the arms race before the World<br />

War II. Well, who stands in the firing<br />

line? Most importantly, an anti-Western<br />

alliance is being formed by Russia and<br />

China, or does it mean that Russia<br />

keeps a close watch on China? In terms<br />

of international relations, it seems that<br />

China’s historic show of military power<br />

will actually continue to have a deep<br />

impact on USA-EU-China-Russia-Japan<br />

strategic relations as well as the tension<br />

in Syria and Ukraine crises.<br />

RUSSIAN FACTOR AGAINST US-JAPAN<br />

ALLIANCE<br />

This military parade, for which China<br />

spent months to get prepared, can be regarded<br />

as a crucial turning point in history.<br />

China previously had bad relations<br />

with the West and Japan and it was suppressed<br />

by the Boxer Rebellion. With<br />

this official ceremony, China announced<br />

that it left this status behind and became<br />

a new and different super power in the<br />

world. But what was the driving force<br />

-the security concern- behind Beijing’s<br />

decision to take so many soldiers out<br />

of their military posts? Why did people<br />

watch anti-Japan broadcasts? Beijing<br />

asker, yakın zamanların en kalabalık törenine<br />

katıldı. Moskova’da kutlanan Zafer<br />

Günü töreninde olduğu gibi Çin’in askeri<br />

gövde gösterisine Batılı ülkelerin liderleri<br />

ve Japonya Başbakanı Şinzo Abe katılmadı.<br />

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin;<br />

Kızıl Meydan’da Rus Ordusu’nun II. Dünya<br />

01<br />

Pekin’de Tiananmen<br />

Meydanı’nda 3 Eylül <strong>2015</strong>’te<br />

gerçekleştirilen askeri geçit.<br />

The military parade in<br />

Tiananmen Square in Beijing<br />

on September 3, <strong>2015</strong>.<br />

01<br />

Boxer Rebellion or Boxer Movement was<br />

an uprising against the West’s economic<br />

and political influence on China in the<br />

19 th century. The aim was to take all foreigners<br />

out of the country. It started in<br />

November 1899 and ended on September<br />

7, 1901. Thousands of rebels, foreigners<br />

and low-class Chinese people lost their<br />

lives during the uprising and while repressing<br />

the events.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

21


ASYA-PASİFİK / ASIA-PACIFIC<br />

02<br />

Zaferi kutlamalarına katılan Çin askerlerine<br />

cevaben, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri<br />

Ban Ki-moon ile beraber Pekin’de hazır<br />

bulundu. Peki, II. Dünya Savaşı öncesi<br />

silahlanma yarışlarını anımsatan bu dev<br />

askeri geçit töreninde Çin Halk Kurtuluş<br />

Ordusu’nun envanterindeki en modern<br />

silah-teçhizatın ilk kez %84’ünün sergilenmesinde,<br />

namluların hedefi hangi ülkeyi<br />

gösteriyor? En önemlisi de Rusya ve Çin<br />

cephesinde aslında Batı karşıtı bir ittifak mı<br />

tamamlanıyor yoksa Rusya’nın Çin’i yakın<br />

planda incelemeye aldığının mesajı mı veriliyor?<br />

Uluslararası ilişkiler açısından, Çin’in<br />

tarihi askeri güç gösterisi Suriye-Ukrayna<br />

krizlerindeki gerginlik sürecini, ABD-AB-<br />

Çin-Rusya-Japonya arasındaki stratejik<br />

ilişkileri derinden etkilemeye devam edeceğe<br />

benziyor.<br />

ABD-JAPONYA İTTİFAKINA KARŞI RUSYA<br />

FAKTÖRÜ<br />

Çin’in aylarca hazırlanıp eğitim yaptığı bu<br />

geçit töreninin tarihte önemli bir dönemeç<br />

olduğu söylenebilir. Nitekim geçmişte<br />

Batı ve Japonya ile ilişkileri kötü olan ve<br />

Boksör Ayaklanması ile ezilen Çin, bu<br />

statüsünü terk ederek yeni ve farklı bir<br />

süper güç olduğunu bu resmi törenle tüm<br />

dünya kamuoyuna ilan etti. Peki, Pekin<br />

hangi güvenlik endişeleri içinde bu kadar<br />

askeri kışlasından çıkarma ihtiyacı duydu?<br />

Televizyonlarda neden Japonya aleyhinde<br />

yayınlar yapıldı? II. Dünya Savaşı’nda,<br />

Japonya’ya karşı ABD ile ittifak kuran ve<br />

günümüzde Amerika ile dış ticareti 260<br />

RUSYA VE ÇİN<br />

CEPHESİNDE BATI<br />

KARŞITI BİR<br />

İTTİFAK MI<br />

TAMAMLANIYOR?<br />

IS AN ANTI-<br />

WESTERN ALLIANCE<br />

BEING FORMED BY<br />

RUSSIA AND CHINA?<br />

allied with the USA against Japan during<br />

the Second World War, and today<br />

the volume of foreign trade between<br />

The US and China is 260 billion USD.<br />

Which strategic messages does China<br />

want to spread? Escalating economic and<br />

military power of China, and Russia’s<br />

flirting with Beijing brought neighboring<br />

Tokyo closer to Washington. The USA<br />

and Japan will collaborate in the fight<br />

against ballistic missiles, space attacks<br />

and cyber attacks, and they have also<br />

decided upon establishing cooperation<br />

in terms of maritime security. According<br />

to the US-Japan Military Partnership<br />

and Cooperation Agreement, Tokyo assured<br />

that it will give logistic support to<br />

US military forces and allow the use of<br />

joint military facilities for the crisis in<br />

Taiwan and other regions. During Japan<br />

Prime Minister Shinzo Abe’s visit to the<br />

USA, President Obama said, “A strong<br />

US-Japan alliance should not be seen as<br />

a provocation.” Obama added, “As I said<br />

before, we welcome the peaceful rise of<br />

China.”<br />

The White House keeps a close watch on<br />

China and Russia’s large-scale military<br />

investments in Africa, Latin America,<br />

Boksör Ayaklanması ya da Boksör Hareketi, Batı’nın 19. yüzyılda Çin üzerindeki<br />

ekonomik ve siyasi etkisine karşı çıkarılan bir ayaklanmadır. Bununla<br />

tüm yabancıların ülkeden çıkarılması hedeflenmiştir. Kasım 1899’da başlamış,<br />

7 Eylül 1901’de sona ermiştir. Ayaklanma ve ayaklanmanın bastırılması<br />

sırasında binlerce isyancı, yabancı ve alt sınıf Çinli hayatını kaybetmiştir.<br />

22<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

milyar dolar olan Pekin, hangi stratejik<br />

mesajları vermek istiyor? Çin’in yükselen<br />

ekonomik ve askeri gücü, Rusya’nın Pekin<br />

ile flörtü, bu iki ülkeye komşu Tokyo’yu<br />

Washington’a yakınlaştırdı. Amerika ile<br />

Japonya balistik füzeler, uzay saldırıları<br />

ve siber saldırılara karşı ortak mücadele<br />

edecekler ve deniz güvenliği konusunda<br />

da işbirliği kararı aldılar. ABD-Japonya<br />

askeri ortaklık ve işbirliği antlaşmasına<br />

göre, Tokyo, Tayvan ve diğer krizlerde ABD<br />

askeri kuvvetlerine lojistik destek vermeyi,<br />

ortak askeri tesislerden yararlanmayı taahhüt<br />

etti. Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin<br />

ABD ziyareti kapsamında Başkan Obama,<br />

“Güçlü bir ABD-Japonya ittifakının bir<br />

provokasyon olarak görülmemesi gerektiğini<br />

düşünüyoruz” ifadelerini kullanmıştı.<br />

Ayrıca Obama, “Önceden de söylediğim gibi<br />

Çin’in barışçıl yükselişini memnuniyetle<br />

karşılıyoruz” dedi.<br />

Beyaz Saray, Çin ve Rusya’nın ekonomiyi<br />

çeşitlendirme maksadıyla Afrika, Latin<br />

Amerika, Güneydoğu Asya ve Ortadoğu’daki<br />

askeri alanda yaptığı geniş ölçekli yatırımları<br />

yakından takip ediyor. Öte yandan,<br />

Pentagon’un, Çin yönetiminin Pasifik<br />

ve Japon Denizi’nde, BM Deniz Hukuku<br />

Sözleşmesi’ne aykırı olarak, karasuları, balıkçılık,<br />

kıta sahanlığı, petrol ve gaz arama<br />

faaliyetleri gibi durumlarından rahatsız<br />

olması nedeniyle ABD savaş uçakları ve<br />

gemileri, sık sık tehlikeli angajmanlarla<br />

karşı karşıya geliyor. Ek olarak Çin ve<br />

bölgedeki komşuları, Çin Denizi bölgesindeki<br />

Senkaku ve Spratly adaları üzerinde<br />

egemenlik ve hâkimiyet konularında derin<br />

ihtilaflar yaşıyor. ABD, tartışmalı bölgelerden<br />

birisi olan Spratly Adaları’nda Çin’in<br />

denizi doldurarak askeri uçaklar için pistler<br />

yapmasına karşı çıkıyor. Washington ve<br />

Londra’nın Indo-China bölgesindeki hayati<br />

çıkarlarının; Çin’in revizyonist politikaları ile<br />

tehdit edilmesi, Çin’in orta ve uzun vadede,<br />

Avustralya’yı da kapsayacak şekilde Anglo-<br />

Sakson Bloğu ile daha sık ve ciddi gerginlik<br />

içine sürükleneceğini gösteriyor. Nitekim,<br />

ABD Savunma Bakanı Yardımcısı David<br />

Shear’in, Pekin yönetiminin, Güney Çin<br />

Denizi’ndeki iddialarına meydan okumasına<br />

cevaben, uzun menzilli B-1 bombardıman<br />

uçaklarının konuşlandırılacağı yönündeki<br />

açıklaması bu görüşü destekliyor.<br />

ÇİN SAVUNMA BÜTÇESİNİ DÜZENLİ<br />

OLARAK ARTIRDI<br />

Soğuk Savaş sonrasında, Batı ülkelerinin<br />

aksine savunma bütçesini düzenli olarak<br />

RUSYA’NIN PEKİN İLE<br />

FLÖRTÜ, TOKYO’YU<br />

WASHİNGTON’A<br />

YAKINLAŞTIRDI.<br />

RUSSIA’S FLIRTING<br />

WITH BEIJING<br />

BROUGHT TOKYO<br />

CLOSER TO<br />

WASHINGTON.<br />

02<br />

Çin Cumhurbaşkanı Şi Jinping<br />

(en sağda), (soldan sağa) BM<br />

Genel Sekreteri Ban Ki-moon,<br />

Özbekistan Devlet Başkanı<br />

İslam Karimov, Kazakistan<br />

Cumhurbaşkanı Nursultan<br />

Nazarbayev, Güney Kore Devlet<br />

Başkanı Park Geun-hye ve Rusya<br />

Devlet Başkanı Vladimir Putin ile<br />

birlikte askeri geçidi izliyor.<br />

China’s President Xi Jinping<br />

(R) is joined by (L to 2 nd R) UN<br />

Secretary-General Ban Kimoon,<br />

Uzbekistan President<br />

Islam Karimov, Kazakhstan<br />

President Nursultan<br />

Nazarbayev, South Korea’s<br />

President Park Geun-hye and<br />

Russia’s President Vladimir<br />

Putin as they watch the<br />

military parade.<br />

Southeast Asia and Middle East to diversify<br />

their economies. On the other<br />

hand, Pentagon is concerned about<br />

Chinese government’s oil and gas exploration<br />

activities, fishing, continental<br />

shelf and territorial waters practices<br />

in the Pacific and Sea of Japan in defiance<br />

of the UN Maritime Law. Thus,<br />

US warcrafts and ships frequently face<br />

dangerous engagements. In addition,<br />

China and its neigbors in the region<br />

often have serious disputes about sovereignty<br />

and domination upon Senkaku<br />

and Spratly islands. The US objects<br />

to China’s land reclamation in Spratly<br />

Islands to build runways for military<br />

aircrafts. China’s revisionist policies<br />

threaten Washington and London’s vital<br />

interests in Indo-China. This implies<br />

that China will more frequently and<br />

intensely face tension with the Anglo-<br />

Saxon Bloc including Australia in the<br />

medium and long term. This projection<br />

is supported by the statement made by<br />

Assistant Secretary of Defense David<br />

Shear about the plans to deploy longrange<br />

B-1 bomber aircrafts during a<br />

special congressional hearing on the<br />

South China Sea.<br />

CHINA CONSTANTLY INCREASED ITS<br />

DEFENSE BUDGET<br />

Unlike Western countries, China increased<br />

its defense budget after the Cold<br />

War and today it has allocated the second<br />

largest budget for military expen-<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

23


ASYA-PASİFİK / ASIA-PACIFIC<br />

arttıran Çin, ABD’den sonra askeri<br />

harcamalara en fazla kaynak ayıran<br />

ülke. Çin’in askeri harcamaları 2014’te<br />

%12,2’lik bir artışla 130 milyar dolara<br />

çıktı. Denizaltılar ve stealth uçakları<br />

gibi yüksek teknolojili askeri donanıma<br />

yatırım yapan Çin, savunma bütçesindeki<br />

artışın orduyu modernleştirmekte<br />

kullanıldığını ileri sürüyor. Çin’in <strong>2015</strong><br />

yılında savunma bütçesini 145 milyar<br />

dolara çıkarmasının gerekçesini açıklayan<br />

Hükümet Sözcüsü Fu Ying, “Geride<br />

kalanlar zorbalığa uğrar” diyerek Çin’in<br />

tarihten aldığı dersi unutmadığını ifade<br />

etti. Değişen stratejiyle birlikte Çin’in<br />

sınırlarının ötesindeki askeri varlığını,<br />

deniz 06 aşırı görevler, hava-uzay, nükleer<br />

ve siber saldırı alanlarında artıracak yeni<br />

bir çizgi takip edeceği tahmin ediliyor.<br />

Bir diğer stratejik değişim parametresi<br />

olarak, Pekin’in Monroe Doktrini çerçevesinde<br />

‘arka bahçesi’ olarak ilan ettiği<br />

Güney Amerika’da ekonomik yatırımları,<br />

Küba ile diplomatik ilişkilerin kurulmasına<br />

yol açtı. Çin, Brezilya, Meksika ve<br />

Arjantin, Venezüella ile petrol rezervlerinin<br />

üretimi antlaşmaları yapmıştı.<br />

Pekin bu ülkeler ile demiryolu ve otoban<br />

sözleşmeleri yaparak; kıtasal ölçekte<br />

bakır, demir ve diğer hammadde kaynaklarının<br />

Çin ekonomisine transferi için<br />

dev ortaklık projeleri başlattı. Çin aynı<br />

kararlılığını Şanghay Örgütü için de göstererek,<br />

Putin’e rağmen, Rusya’yı Avrasya<br />

ve Antarktik bölgelerinde ikinci konuma<br />

indirmek için Kazakistan, Türkmenistan<br />

ve Sibirya’da ekonomik ve siyasal nüfuz<br />

alanını güçlendirmeye devam ediyor.<br />

21. yüzyılın ilk çeyreğindeki mevcut gelişmeler,<br />

küresel güç dengesinin sıklet<br />

merkezinde Avrupa-Atlantik ekseninden,<br />

Pasifik bölgesine doğru bir değişim<br />

trendi içinde olunduğunu gösterebilir.<br />

Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Japon<br />

askeri saldırganlığına karşı kazanılan<br />

Çin zaferinin, 5 bin yıllık Çin medeniyeti<br />

ve barışseverliğinden kaynaklandığını<br />

ifade etmişti. Ancak, küresel ekonomik<br />

üretimin Pasifik merkezi olarak yükselen<br />

gücü Çin’in ekonomik ve askeri büyümesine<br />

paralel olarak, gelecekte dünya<br />

siyasetinde daha aktif roller üstlenmek<br />

için revizyonist bir yaklaşım sergilemesi<br />

sürpriz olmayacaktır. Evet, savaş ve<br />

barış, silahsız olamayacağına göre, gelecekte<br />

uluslararası toplumun nasıl bir Çin<br />

izleyeceğinin mesajlarının yakında daha<br />

da netlik kazanacağı söylenebilir.<br />

ÇİN, SAVUNMA<br />

BÜTÇESİNDEKİ<br />

ARTIŞIN ORDUYU<br />

MODERNLEŞTİRMEKTE<br />

KULLANILDIĞINI İLERİ<br />

SÜRÜYOR.<br />

CHINA CLAIMS THAT<br />

IT NEEDS SUCH AN<br />

INCREASE IN THE<br />

DEFENSE BUDGET TO<br />

MODERNIZE THE<br />

ARMY.<br />

ditures following the USA. China’s military<br />

expenditures increased by 12.2% in<br />

2014 to 130 billion USD. China, investing<br />

in high-technology military equipment<br />

such as submarines and stealth aircrafts,<br />

claims that it needs such an increase<br />

in the defense budget to modernize the<br />

army. Government spokesman Fu Ying,<br />

announcing the justification for raising<br />

the defense budget to 145 billion USD in<br />

<strong>2015</strong>, said “those who lag behing will face<br />

tyranny”. He noted that China does not<br />

forget the lesson learned from history.<br />

With its changing strategy, China is expected<br />

to follow a new route that will increase<br />

its military existence abroad in the<br />

fields of operations overseas, airstrikes,<br />

space, nuclear and cyber attacks.<br />

Beijing’s economic investments in<br />

South America which it announced<br />

as its ‘backyard’ within the scope of<br />

the Monroe Doctrine prevented the<br />

establishment of diplomatic relations<br />

with Cuba. China, Brazil, Mexico and<br />

Argentina signed oil production agreements<br />

with Venezuela. Beijing made<br />

railway and highway deals with these<br />

countries and thus launched major<br />

partnership projects for transferring<br />

copper, iron and other raw materials to<br />

Chinese economy. China acted with the<br />

same determination for the Shanghai<br />

Organization, and it currently continues<br />

to strengthen its economic and political<br />

zone of influence in Kazakhstan,<br />

Turkmenistan and Siberia despite Putin<br />

in order to lower Russia’s position in<br />

Eurasia and Antarctica.<br />

In light of the developments in the<br />

first quarter of the 21 st century, it can<br />

be said that the center of gravity in the<br />

global power balance is shifting from<br />

the Europe-Atlantic axis to the Pacific<br />

region. Xi Jinping previously indicated<br />

that China’s victory over Japan’s military<br />

aggression was the result of 5000-<br />

year Chinese civilization and pacifism.<br />

However, it will not be a surprise if<br />

China –the rising power as the Pacific<br />

center of global economic production<br />

in parallel to its economic and military<br />

growth– adopts a revisionist approach<br />

to assume more active roles in world<br />

politics. As war and peace cannot be<br />

achieved without weapons, we can say<br />

that China’s position in the international<br />

community will be more clearly understood<br />

in the near future.<br />

24<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


KAPAK / COVER<br />

KADIN MÜLTECİ OLMAK / BEING A REFUGEE WOMAN<br />

SAVAŞIN KADINLARA<br />

MALİYETİ YÜKSEK<br />

Sınır çatışmaları, iç savaşlar, ülkeler arası<br />

savaşlar hızla tırmanıyor ve halklar dünya haritası<br />

üzerinde bloklar halinde yer değiştirmek zorunda<br />

kalıyorlar. Yaşanan bu insanlık krizinde ise en çok<br />

kadınlar zarar görüyor.<br />

FİGEN AYPEK AYVACI<br />

WAR IS MORE<br />

PAINFUL FOR WOMEN<br />

Border clashes, civil wars and battles between countries are rapidly<br />

escalating, and people are forced to change their settlements in mass around<br />

the world. Women are the most affected part in this humanitarian crisis.<br />

26 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

Evim evim güzel evim…<br />

Birleşmiş Milletler’in yerinden edilmiş<br />

kişilerin yaşadığı bir kamptan<br />

aldığı görüntülerin birinde küçük bir<br />

Iraklı Yezidi çocuğun isyanı gözyaşlarına<br />

karışıyor: “Büyükbabamın topraklarından<br />

kaçtık. Oralar çok güzeldi. Arkamızda<br />

evlerimizi bıraktık ve şimdi burada evsiziz.”<br />

Başka bir görüntüde de memleketi<br />

belirtilmeyen ama onun hakkında illaki bir<br />

tanımlama yapılacaksa kendisinin öncelikli<br />

kimliğinin bir mülteci olduğunu söyleyebileceğim<br />

bir diğeri de “Daha iyi bir yaşam,<br />

yeni bir hayat ve özgürlük için ülkemi terk<br />

ettim” diyor. Hepsinin ortak noktası hayatta<br />

kalmak ve ortak kimlikleri ise mülteci ya<br />

da yerinden edilmiş olmak.<br />

Birleşmiş Milletler’in verilerine göre bugün<br />

dünyada 19,5 milyon mülteci ve 38 milyon<br />

yerinden edilmiş kişi var. 5,1 milyon mülteci<br />

ile ilk sırada Filistinliler yer alırken hemen<br />

arkasından 3,88 milyonla Suriyeliler,<br />

2,59 milyonla Afganlar geliyor; bu rakamlarla<br />

oluşan insanlık krizi ise dünyadaki çatışma<br />

ortamının hızla yayılması ile giderek<br />

büyümeye devam ediyor.<br />

Yerinden edilmiş kişilerde durum daha da<br />

trajik bir hal alıyor ve rakamlar her geçen<br />

gün artıyor. Bugün 7,6 milyon Suriyeli<br />

kendi evlerinde yaşayamıyor. 6 milyon<br />

Kolombiyalı, 3,4 milyon Iraklı, 3,1 milyon<br />

Sudanlı ve nüfusu sadece 9 buçuk milyon<br />

olan Azerbaycan’da ise 1 milyon kadar<br />

yerinden edilmiş kişi topraklarına geri dönecekleri<br />

günü bekliyor. Rakamlar o kadar<br />

korkutucu bir hal aldı ki Birleşmiş Milletler<br />

Mülteciler Yüksek Komiseri Antonio<br />

Guterres “Bu rakamlar gerçekten alarm<br />

veriyor” dediğinde yıl 2012’ydi ve mülteci<br />

sayısı 10,5 milyon, yerinden edilmiş kişi<br />

sayısı ise 17,7 milyondu. <strong>2015</strong>’e geldiğimizde<br />

insanlık krizi tam anlamıyla patlak verdi<br />

ve Guterres şimdilerde “Tarihte bugüne<br />

dek görülen en ciddi kitlesel yerinden edilme<br />

olayı ile karşı karşıyayız. Çatışmadan<br />

ve zulümden kaçan insanlara hoşgörüyle<br />

yaklaşılması ve bu insanların güvenliklerinin<br />

sağlanması için aynı düzeyde insani<br />

müdahaleye ve küresel çapta kararlılığa<br />

ihtiyaç var” diyor.<br />

EN SAVUNMASIZLAR KADINLAR,<br />

ÇOCUKLAR VE YAŞLILAR<br />

Bu insanlık krizinin tam ortasında ise kadınlar<br />

var. Savaşın ve sınır çatışmalarının soğuk<br />

yüzü ile karşı karşıya kalan kadınlar, aynı<br />

zamanda ölümle de yüzleşmek zorundalar.<br />

Çünkü kocalarını, oğullarını ya da kucaktaki<br />

Home, our peaceful sanctuary…<br />

In the United Nations’ footage from a<br />

camp for displaced people, there is a<br />

little Iraqi Yazidi boy shedding tears<br />

while telling his story: “We escaped from the<br />

land of my grandfather. It was a nice place<br />

in the village. We left our homes behind and<br />

now we have to be homeless here.” In another<br />

footage, there is a person whose origin is unknown<br />

but if we have to say something about<br />

his identity, we should first underline that<br />

he is another refugee sharing the same fate.<br />

“I left my country for a better life and better<br />

future” he says. They have many things in<br />

common: They all want to survive, and they<br />

are either refugees or internally displaced<br />

people (IDP). According to the United Nations<br />

data, there are 19.5 million refugees and 38<br />

million internally displaced people in today’s<br />

world. On top of this list, there are 5.1 million<br />

Palestinian refugees. They are followed by<br />

3.88 million Syrian and 2.59 million Afghan<br />

refugees. The humanitarian crisis stemming<br />

from these numbers is rapidly escalating as<br />

the conflicts expand throughout the world.<br />

Internally displaced people face more tragic<br />

conditions and their number is increasing day<br />

by day. Today, 7.6 million Syrian cannot live in<br />

their houses. 6 million Colombian, 3.4 million<br />

Iraqi, 3.1 million Sudanese and 1 million internally<br />

displaced people in Azerbaijan –where<br />

the total population is only 9.5 million– are<br />

waiting for the day of return. The figures<br />

are so terrifying that United Nations High<br />

Commissioner for Refugees Antonio Guterres<br />

said, “These numbers are really alarming” in<br />

2012 when there were 10.5 million refugees<br />

and 17.7 million internally displaced people.<br />

In <strong>2015</strong>, we face a terrible humanitarian crisis<br />

and today Guterres says, “For an age of unprecedented<br />

mass displacement, we need an<br />

unprecedented humanitarian response and<br />

a renewed global commitment to tolerance<br />

and protection for people fleeing conflict and<br />

persecution.”<br />

WOMEN, CHILDREN AND ELDERLY ARE THE<br />

MOST VULNERABLE<br />

Women are in the middle of this humanitarian<br />

crisis. They are not only confronted with<br />

the cold face of war and border clashes, but<br />

also endure death. They lose their husbands,<br />

sons or babies during the war, and they have<br />

to survive on their own. There is also an uncertain<br />

future ahead, those women have no<br />

idea what is waiting for them. On the other<br />

hand, refugees and internally displaced people<br />

in some geographies have wide media cov-<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

27


KADIN MÜLTECİ OLMAK / BEING A REFUGEE WOMAN<br />

bebeklerini savaşta kurban veriyorlar ve<br />

tek başlarına hayatta kalmak için mücadele<br />

etmeleri gerekiyor. Elbette kendilerini bekleyen<br />

belirsiz gelecek de bu durumun başka bir<br />

karanlık tarafı. Öte yandan bazı coğrafyalardaki<br />

mülteciler ve yerinden edilmiş insanlar<br />

uluslararası platformlarda sık sık görülürken<br />

bazıları ise sanki hiç yokmuş gibiler ve<br />

varlıkları çok fazla gündeme gelmiyor. Fakat<br />

acı aynı acı, dramsa aynı dram. Bunlardan<br />

biri de dünyanın hak ettiği duyarlılığı göstermediği<br />

Ermenistan’ın Azerbaycan’ın<br />

Karabağ bölgesini işgalinden sonra ortaya çıkan<br />

yerinden edilmiş insanlar ve mülteciler.<br />

Bu insanlar 20 yılı aşkın süredir aynı durumdalar<br />

ve topraklarına geri dönmeyi bekliyorlar.<br />

Karabağ’daki kadınlar ise adeta iki kere<br />

görünmezler. Kansas Üniversitesi’nden Prof.<br />

Dr. Mehrangiz Najafizadeh bir çalışmasında<br />

yerinden edilmiş Azerbaycanlı kadınlarla<br />

yaptığı görüşmelerde en sık rastladığı cümleyi<br />

şöyle ifade ediyor: “Hala kendi evimizde<br />

misafir olduğumuzu hissediyoruz; bizim<br />

gerçek evimiz Karabağ.” Benzer bir şekilde<br />

Ağdamlı başka bir kadın da Najafizadeh’e<br />

yenilenmeye ihtiyaç duyulan binaları göstererek<br />

“Boya, duvarlar, paslanmış merdiven<br />

korkulukları. Ama bazı insanlar kısa zamanda<br />

bizim Ağdam’a döneceğimizi söylüyor ve<br />

bu nedenle hiçbiri tamirat yapmak istemiyor.<br />

Hayır, onlar evlerine yani Ağdam’a dönmek<br />

istiyorlar” diyor. Bu da gösteriyor ki yerinden<br />

edilmiş kadınlar sadece fakirlik veya yaşam<br />

mücadelesi vermiyor. Aynı zamanda aidiyet<br />

problemi de yaşıyorlar. Azerbaycanlı bu<br />

kadınlar yaklaşık 20 yıldır Ermenistan tarafından<br />

işgal edilmiş olan topraklarına geri<br />

dönmeyi bekliyorlar. O yüzden de bir türlü<br />

şu an bulundukları yere yerleşemiyorlar.<br />

Dünyada 24 ülke Azerbaycan’ın yaşadığı kaderin<br />

bir benzerini yaşıyor. Humuslu Lara,<br />

2013 yılında Mısır’a gelerek Katolik Yardım<br />

Servisi’nde (CRS) gönüllü olarak çalışmaya<br />

başlamış. Mısır’a mülteci olarak gelmiş<br />

Suriyeli kadınların meslek edinmesi için<br />

çalışıyor. Lara kadınların ilk dönmesi gere-<br />

kenler olduğunu söylüyor: “İlk olarak onlar<br />

dönmeli ve ülkemizi sıfırdan, yeniden inşa<br />

etmeliler.” Anlaşılan o ki Suriyeli kadınlar<br />

da Azerbaycanlı kadınlarda olduğu gibi, geri<br />

dönme umudunu hep canlı tutuyorlar.<br />

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI KADINLAR<br />

İÇİN HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR<br />

Bugün ise Suriye’de yaşanan iç savaş ile<br />

birlikte mülteci ve yerinden edilmiş kişiler<br />

krizi dalga dalga yayılmaya başladı.<br />

Haberlerde gördüğümüz savaşın tanıkları<br />

01<br />

AZERBAYCAN’IN<br />

KARABAĞ<br />

BÖLGESİNDEKİ<br />

YERİNDEN EDİLMİŞ<br />

İNSANLAR VE<br />

MÜLTECİLER 20 YILI<br />

AŞKIN SÜREDİR<br />

TOPRAKLARINA GERİ<br />

DÖNMEYİ<br />

BEKLİYORLAR.<br />

INTERNALLY<br />

DISPLACED PEOPLE<br />

AND REFUGEES IN<br />

AZERBAIJAN’S<br />

KARABAKH REGION<br />

ARE LONGING FOR<br />

THEIR HOMES FOR<br />

MORE THAN TWO<br />

DECADES.<br />

02<br />

erage while some others are completely ignored<br />

in the international platform. Actually,<br />

they have the same pain and live through<br />

the same tragedy. Internally displaced<br />

people and refugees who had to leave their<br />

homes when Armenia occupied Azerbaijan’s<br />

Karabakh region are among those ignored<br />

by the world. They do not get the attention<br />

that they deserve. They carry this burden for<br />

more than two decades and they are longing<br />

for their home. Women are even more invisible.<br />

Prof. Dr. Mehrangiz Najafizadeh from<br />

the University of Kansas made interviews<br />

with Azerbaijani IDP women for a research<br />

study. Most of those women say the same<br />

thing: “We still feel like a guest in our home;<br />

our real home is Karabakh.” A woman from<br />

Aghdam tells Najafizadeh to look around<br />

and shows him old buildings that need to<br />

be renewed: “The paint, the walls, the rusty<br />

28 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

03<br />

ve savaştan kaçanlar artık sokaklarımızda,<br />

apartmanlarımızda ya da sınırlarımızda<br />

kurulan kamplarda bizimle birlikte<br />

yaşıyorlar. Hem de bu insanların birçoğu<br />

kadın ve ülkeleriyle birlikte kariyerlerini<br />

de arkalarında bırakmışlar. Suriyeli bir<br />

eczacı olan Reema ve kızı, Lübnan’a sığınmış.<br />

Reema’nın kızı kendi alanında bir iş<br />

bulamadığı için Lübnan’da bir sivil toplum<br />

merkezinde katıldığı mücevher yapma<br />

kursu ile yeni bir kariyere adım atmış. Ve<br />

bu iki kadın bunun kendileri için yeni bir<br />

kapı açacağını düşünüyorlar. Savaştan<br />

kaçan bu kadınlar kendi savaşlarından<br />

belli ki kaçamıyor ve hayatta kalmak için<br />

verdikleri mücadele her daim sürüyor.<br />

Elbette sivil toplum kuruluşlarının aldığı<br />

inisiyatif kadınların hayatında adeta bir<br />

çarpan etkisi yaratıyor. Çünkü kadın edindiği<br />

iş ile birlikte bir parça da olsa evine<br />

ekmek götürebilir, çocuklarına bakabilir,<br />

onların eğitimi ile ilgilenebilir hale geliyor.<br />

Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN)<br />

de geçtiğimiz günlerde, yerinden edilmiş<br />

Azerbaycanlı kadınlar için bir proje başlattı.<br />

Azerbaycanlı kadınlarla ilgili olarak<br />

HASEN Strateji ve Politika Koordinatörü<br />

Dr. Efgan Niftiyev, “Azerbaycan’a ait toprakların<br />

işgal edilmesi sebebiyle yerinden<br />

01-03<br />

Azerbaycan ve Ermenistan<br />

arasındaki Karabağ sorunu<br />

1980’lere dayanır. Savaşın<br />

sonunda 20 bin Azerbaycanlı<br />

şehit düştü, 100 bin kişi<br />

yaralandı ve 50 bin kişi sakat<br />

kaldı. Mülteci ve göçmen sayısı<br />

1 milyonun üzerinde.<br />

The origins of the Karabakh<br />

conflict between Azerbaijan<br />

and Armenia date back to late<br />

1980s. 20 thousand Azerbaijani<br />

people were killed, 100<br />

thousand were wounded and<br />

50 thousand were left with lifealtering<br />

injuries following the<br />

war. The number of refugees<br />

and internally displaced<br />

persons exceeds 1 million.<br />

handrails in the stairwell. But some people<br />

say that we will be returning to Aghdam soon,<br />

and so no one wants to do the repairs. No,<br />

they want to return home in Aghdam.” This<br />

means internally displaced women do not<br />

only face poverty or struggle for life. They also<br />

lack the sense of belonging. Those Azerbaijani<br />

women want to go back to their home in<br />

territories under Armenian occupation for<br />

approximately 2 decades. Thus, they cannot<br />

settle in their current homes. Throughout<br />

the world, 24 countries share the same fate<br />

with Azerbaijan. Lara from Homs came to<br />

Egypt in 2013 and volunteered to work in<br />

Catholic Relief Services (CRS). Her aim is to<br />

help Syrian refugee women in Egypt acquire a<br />

profession. Lara tells women should be given<br />

priority to return their home: “They are the<br />

ones who will have to go back and rebuild our<br />

country from zero.” It is obvious that Syrian<br />

women, just like Azerbaijani women, keep<br />

their hopes alive.<br />

NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS ARE<br />

CRUCIAL FOR WOMEN<br />

Today, refugee and IDP crisis is growing<br />

and spreading with the civil war in Syria.<br />

People who witnessed or fled from the war<br />

that we watch on TV are living among us,<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

29


01<br />

KADIN MÜLTECİ OLMAK / BEING A REFUGEE WOMAN<br />

edilmiş yaklaşık bir milyon insan var ve<br />

kadınlar yerinden edilmiş kişiler arasında<br />

en hassas grubu oluşturuyor. Kendi<br />

hayatlarını idame ettirebilme ve geçimlerini<br />

sağlayabilme kabiliyetleri bu durumdan<br />

önemli ölçüde etkilenmiş durumda”<br />

bilgisini veriyor. HASEN’in yürüttüğü<br />

program sayesinde, Azerbaycan’ın<br />

Hocavend kasabasında hazırlanan atölyede<br />

kadınlar evlerine dönüş vaktini<br />

artık halı dokuyarak, dikiş dikerek<br />

bekleyecekler. Projeden direkt olarak 40<br />

kadın faydalanacak ama dolaylı olarak<br />

fayda sağlayacak 120 kişi ile birlikte toplamda<br />

800 kişinin projeden yarar sağlaması<br />

bekleniyor. HASEN’in yürüttüğü<br />

bu projede yer alan ekibin ortak gözlemi<br />

o atölyede sadece 40 kadının olmadığı<br />

yönünde. Orada 40 parçalanmış, yitirilmiş<br />

hayat var aynı zamanda. Ağzında<br />

dişi olmayan ve yemek yiyemeyen kadınlar,<br />

biyolojik yaşı 30 olup da 60 yaşında<br />

gösteren kadınlar, günlük 5 dolara<br />

sabahtan akşama kadar güneşin altında<br />

tarlalardan soğan toplayan kadınlar…<br />

Ortak hafızalarında ise tek bir korku var.<br />

“Allah’ım, bu yine benim başıma gelir<br />

mi” diye soruyorlar. Ancak bu korkuya<br />

rağmen, topraklarından çıkarılışlarını<br />

hafızalarında dün gibi saklasalar bile<br />

topraklarına geri dönme arzularını sık<br />

sık dile getiriyorlar. Çünkü orada sadece<br />

evlerini bırakmadılar. Kendi elleriyle<br />

toprağa verdikleri yakınlarından da 20<br />

yılı aşkın bir süredir uzaktalar.<br />

04<br />

<strong>HAZAR</strong> STRATEJİ<br />

ENSTİTÜSÜ (HASEN)<br />

YERİNDEN EDİLMİŞ<br />

AZERBAYCANLI<br />

KADINLAR İÇİN BİR<br />

PROJE BAŞLATTI.<br />

CASPIAN STRATEGY<br />

INSTITUTE (HASEN)<br />

HAS LAUNCHED A<br />

PROJECT FOR<br />

AZERBAIJANI<br />

INTERNALLY<br />

DISPLACED WOMEN.<br />

İNSANLIK KRİZİ YAŞANIRKEN HERKES<br />

BEDEL ÖDÜYOR<br />

Mülteci olmak ya da yerinden edilmek<br />

gibi trajik bir olay yaşayan insanların<br />

yanı sıra devletler de hem mali hem<br />

sosyal bedeller ödüyor. Aynı bu insanlar<br />

gibi onlar da durumun herkes için<br />

normalleşmesini bekliyor. Mültecileri ya<br />

da yerinden edilmiş kişileri hayata döndürmenin<br />

de onları kabul eden ülkeler<br />

için büyük bir bedeli var. Türkiye’nin<br />

şimdiye kadar Suriyeli mülteciler için<br />

yaptığı harcama 6 milyar doları aştı.<br />

Örneğin Dünya Bankası istatistiklerine<br />

göre Azerbaycan son 20 yılda yerinden<br />

edilmiş vatandaşları için 5,4 milyar dolar<br />

harcadı. Suriyeli ve Afgan mültecilerle<br />

yeni tanışan Avrupa Birliği de kendilerine<br />

çıkacak faturayı bütçe kuralları<br />

dışında tutup tutmamayı tartışmaya<br />

başladılar. Mültecilerin dünyaya maliyeti<br />

de 2014 yılında dünyanın gayri safi yurtiin<br />

our streets, apartments or border camps.<br />

More importantly, most of these people are<br />

women who left their careers and countries<br />

behind. Syrian pharmacist Reema and her<br />

daughter took shelter in Lebanon. Reema’s<br />

daughter could not pursue her career and had<br />

to change her profession. She took a jewelry<br />

course in a non-governmental organization<br />

in Lebanon and these two women believe<br />

this course will open a new door for them.<br />

Those women could escape from the war but<br />

obviously they cannot escape their struggle<br />

to survive and make a living. Initiatives taken<br />

by non-governmental organizations have a<br />

multiplier effect on the lives of women. When<br />

women acquire a profession, they find a<br />

chance to earn a living for their families, raise<br />

their children and take care of their education.<br />

Lately Caspian Strategy Institute (HASEN)<br />

has launched a project for Azerbaijani internally<br />

displaced women. With regard to<br />

Azerbaijani IDP women, HASEN Strategy<br />

and Policy Coordinator Efgan Niftiyev says,<br />

“The number of IDPs from occupied territories<br />

of Azerbaijan is around one million<br />

and Azerbaijani IDP women represent the<br />

most vulnerable group of all IDPs. Their ability<br />

to independently pursue livelihoods and<br />

economic activities is affected by the displacement.”<br />

With HASEN’s program, women will<br />

engage in carpet weaving and sewing while<br />

waiting for the day to go back to their home.<br />

A workshop was prepared in Azerbaijan’s<br />

Hojavend town for 40 women. Project will<br />

have 40 direct and 120 indirect beneficiaries,<br />

which will make 800 beneficiaries in total.<br />

30 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

05<br />

çi hasılasının %13,4’ü oldu. Küresel Barış<br />

Endeksi geçen yıl harcanan miktarın<br />

14,3 trilyon doları bulduğunu açıkladı.<br />

Durum böyle olunca devletin yaptığı<br />

yardımların yanı sıra sivil toplum kuruluşlarının<br />

geliştirdikleri projeler de<br />

hayati önem taşıyor. Dr. Efgan Niftiyev<br />

bu konuya dikkat çekiyor ve “Mülteci ve<br />

yerinden edilmiş kişilerin sorunlarına bir<br />

çözüm bulabilmek için devlet ve devlet<br />

dışı uluslararası aktörler arasında etkili<br />

koordinasyon sağlanarak uluslararası bir<br />

girişimde bulunulması gerekiyor. Sivil<br />

toplum kuruluşları bu bağlamda büyük<br />

rol üstlenebilir” diyor.<br />

SONU GELMEYEN MİSAFİRLİK<br />

Bazı ülkelerde mültecilerin ya da yerinden<br />

edilmiş kişilerin kalma süresi o kadar<br />

uzuyor ki durum adeta sonu gelmeyen<br />

bir misafirliğe dönüşüyor. Örneğin<br />

yakından tanıklık ettiğimiz üzere,<br />

Suriyeliler 4 yıldır Türkiye’de. Komşu ülkemiz<br />

Azerbaycan’da ise başka bir trajik<br />

örnek yer alıyor; yerinden edilmiş kişiler<br />

20 yılı aşkındır geri dönmeyi umut ederek<br />

devlet yardımları ile hayatlarını idame<br />

ettiriyorlar. Kuzey Afrika, Ukrayna,<br />

Afganistan ve çatışmaların her geçen gün<br />

daha kötü bir hal aldığı ya da çözüme<br />

ulaşılamamış sınır sorunlarının olduğu<br />

ülkelerle birlikte dünya adeta sürekli yer<br />

değiştiriyor ve birçok insan bir gün ülkelerine<br />

geri dönebilmenin hesabını yapıyor.<br />

Esasen onları misafir eden ülkeler de<br />

aynı umudu paylaşıyor. Ancak belki de<br />

04-05<br />

Proje, Azerbaycanlı yerinden<br />

edilmiş kadınlara halı dokuma<br />

ve dikiş konusunda yoğun<br />

bir mesleki eğitim fırsatı<br />

sunarak onların topluma<br />

ekonomik entegrasyonunu<br />

kolaylaştırmayı amaçlar.<br />

Project is designed to<br />

facilitate the economic<br />

integration of Azerbaijani IDP<br />

women into society by offering<br />

an intensive vocational<br />

training program on carpet<br />

weaving and tailoring.<br />

HASEN’s project team observes that there are<br />

not just 40 women in that region. There are<br />

also 40 broken lives, 40 lost lives. There are<br />

women who have lost many teeth, who are 30<br />

years old but have the look of a 60-year-old<br />

woman, who work under burning sun from<br />

morning to night, picking onions in the field<br />

for only 5 dollars a day… Women have the<br />

same concern in their minds. They prey God<br />

“not to face such a tragedy again”. Despite this<br />

fear, and their memories of being expelled<br />

from their land, they often express their hope<br />

to go back because they not only left their<br />

homes but also their beloved ones whom were<br />

laid to rest by those women.<br />

EVERYBODY PAYS A PRICE DURING THIS<br />

HUMANITARIAN CRISIS<br />

In addition to the people who have become<br />

refugees or who have been displaced from<br />

their homes; governments pay financial and<br />

social prices. Just like those facing great tragedies,<br />

they are waiting for normalization for<br />

everyone. Protecting and sustaining the lives<br />

of refugees or displaced people has a huge<br />

price for countries that accept them. Turkey<br />

has spent more than 6 billion USD for Syrian<br />

refugees so far. For instance, World Bank<br />

statistics indicate that Azerbaijan has spent<br />

5.4 billion USD for its displaced citizens in the<br />

last two decades. The European Union, meeting<br />

Syrian and Afghan refugees, has started to<br />

discuss whether they should regard the bill of<br />

this crisis as an exception to the budget or not.<br />

All around the world, cost of refugees reached<br />

to 13.4% of the total gross domestic product<br />

in 2014. Global Peace Index announced that<br />

14.3 trillion USD was spent last year. As is the<br />

case, projects developed by non-governmental<br />

organizations play a vital role within this context<br />

in addition to government aids. Dr. Efgan<br />

Niftiyev underlines this role by saying: “Wellcoordinated<br />

international initiative is required<br />

to deal with refugee and IDP issues with the<br />

participation of state and non-state international<br />

actors. Non-government organizations<br />

can play an important part in this regard.”<br />

NEVER-ENDING VISIT<br />

In certain countries, refugees or displaced<br />

people stay for such a long time that it turns<br />

into a never-ending visit. As a direct witness,<br />

we see that Syrians are living in Turkey for<br />

4 years. There is another tragic example in a<br />

neighbor country. Internally displaced people<br />

in Azerbaijan have been waiting for 20 years<br />

to go back, and they are trying to make a living<br />

by subsidies. Conditions are getting more and<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

31


KADIN MÜLTECİ OLMAK / BEING A REFUGEE WOMAN<br />

UNHRC - BM MÜLTECİLER YÜKSEK KOMİSERLİĞİ İSTATİSTİKLERİ (2014)<br />

UNHRC - UNITED NATIONS REFUGEE AGENCY STATISTICS (2014)<br />

DÜNYA GENELİNDE YERİNDEN EDİLMİŞ KİŞİ <strong>SAYI</strong>SI<br />

FORCIBLY DISPLACED <strong>WORLD</strong>WIDE<br />

59.5<br />

MİLYON<br />

MILLION<br />

MÜLTECİLER<br />

REFUGEES<br />

MİLYON<br />

MILLION<br />

ÜLKE İÇİNDE YERİNDEN EDİLMİŞ KİŞİLER<br />

INTERNALLY DISPLACED PERSONS<br />

19.5 38.2<br />

MİLYON<br />

MILLION<br />

SIĞINMACILAR<br />

ASYLUM-SEEKERS<br />

1.8<br />

MİLYON<br />

MILLION<br />

BU 59,5 MİLYON<br />

KİŞİ YENİ BİR ÜLKE<br />

OLUŞTURSA, O ÜLKE<br />

DÜNYANIN EN BÜYÜK<br />

24. ÜLKESİ OLURDU<br />

IF THESE 59,5 MILLION<br />

PERSONS WERE A<br />

NATION, THEY WOULD<br />

MAKE UP THE 24TH<br />

LARGEST IN THE<br />

<strong>WORLD</strong><br />

EVİNİ TERK ETMEK<br />

ZORUNDA KALAN KİŞİ<br />

<strong>SAYI</strong>SI<br />

FORCED TO LEAVE HOME<br />

42,500<br />

KİŞİ/GÜN (2014)<br />

INDIVIDUALS PER DAY (2014)<br />

EVİNİ TERK ETMEK<br />

ZORUNDA KALAN<br />

KİŞİ/GÜN<br />

# OF INDIVIDUALS<br />

FORCED TO LEAVE<br />

THEIR HOME PER DAY<br />

10,900<br />

14,200<br />

23,400<br />

32,200<br />

42,500<br />

2010<br />

2011<br />

2012<br />

2013<br />

2014<br />

51%<br />


www.hazarworld.com<br />

07<br />

05<br />

daha da zorlaştığını söylüyor: “Kadın olarak<br />

çalışabileceğim iş alanı erkeklerden<br />

çok daha az. Erkeklerin çalışabildiği her<br />

yerde çalışamıyorum ama bunu deniyorum.”<br />

Irak’ta yerinden edilmiş kadınların<br />

%70’i işsiz durumda. İşsizliğin yanı sıra<br />

kadınların birçoğu evlerine temel gıdaları<br />

dahi götüremeyecek durumda. Iraklı bir<br />

aktivist olan Salama Smeisim, kadınların<br />

Irak’ta bulunduğu zorlu koşulları şöyle<br />

özetliyor: “Irak’ta kadınlara yönelik<br />

baskı halen sürüyor… Yerinden edilmiş<br />

kadınların sorunları ciddiye alınmıyor.<br />

Kadınların haysiyetlerini koruyabilecekleri,<br />

çocuklarını okula gönderebilecekleri,<br />

elektrik ve içme suyu bulabilecekleri<br />

evlere ihtiyacı var. Kadınları sahip oldukları<br />

haklar konusunda bilinçlendirmek,<br />

başka birine bağlı kalmadan düzenli gelir<br />

elde edebilecekleri bir projeye başlama<br />

konusunda onlara destek verebilecek özel<br />

bir programa ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum.”<br />

Sonuç olarak mülteci ya da yerinden edilmiş<br />

insan olmak dezavantajlı bir durumken<br />

hem bu duruma düşüp hem de kadın<br />

olmak defalarca dezavantajlı bir hale dönüşüyor.<br />

Kadın hangi ulusal kimliğe sahip<br />

olursa olsun birçok bağımsız gözlemcinin<br />

de altını çizdiği gibi şiddetten kaçtığı<br />

yerlerde de cinsiyetinden dolayı şiddetle<br />

karşılaşabiliyor.<br />

DÜNYA ADETA<br />

SÜREKLİ YER<br />

DEĞİŞTİRİYOR VE<br />

BİRÇOK İNSAN BİR<br />

GÜN ÜLKELERİNE<br />

GERİ DÖNEBİLMENİN<br />

HESABINI YAPIYOR.<br />

THERE IS A<br />

CONSTANT<br />

DISPLACEMENT IN<br />

THE <strong>WORLD</strong> AND<br />

MOST OF REFUGEES<br />

HOPE TO GO BACK TO<br />

THEIR HOMES ONE<br />

DAY.<br />

selves in another country or region all of a sudden<br />

face the truth: They cannot work in every<br />

area. When we consider the Eastern community<br />

where sexist barriers are relatively high,<br />

“women identity” is a problem for earning a<br />

profit and making a living. In Lebanon, Dalal is<br />

an agricultural worker and says that finding a<br />

job is harder if you are a woman. “As a woman,<br />

my ability to work is more limited than a man.<br />

I can’t work in all the places a man can, but I<br />

try.” 70 percent of displaced women in Iraq is<br />

unemployed. In addition to unemployment,<br />

most of women are even unable to bring home<br />

the bread. Iraqi activist Salama Smeisim summarizes<br />

the tough conditions for women Iraq<br />

as such: “The oppression against women is still<br />

continuing in Iraq… The plight of the displaced<br />

women has not been dealt with seriously. They<br />

need adequate houses to preserve their dignity,<br />

schools for their children, electricity and drinking<br />

water… I do believe that we need a special<br />

program to spread awareness among women<br />

about their rights and support them on how to<br />

start a project that can secure a steady income<br />

for their families without relying on anyone.”<br />

To sum up, being a refugee or displaced<br />

person is very disadvantageous, and it<br />

gets even worse for women. Regardless of<br />

their national identities, women may face<br />

violence due to their gender in areas they<br />

seek shelter, as noted by several independent<br />

observers.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

33


ANALİZ / IN DEPTH<br />

SURİYE KRİZİ / THE SYRIAN CRISIS<br />

İNSANLIK AVRUPA<br />

YOLLARINDA TÖKEZLEDİ<br />

2011 yılından bu yana Suriye Krizi büyümeye ve<br />

yayılmaya devam ediyor; bu durumun yakın gelecekte<br />

düzeleceğine dair herhangi bir umut ışığı da görünmüyor.<br />

HUMANITY TRIPPED ON<br />

THE WAY TO EUROPE<br />

DOÇ. DR. AHMET YÜKLEYEN<br />

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ<br />

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI<br />

İLİŞKİLER PROGRAMI<br />

ASSOCIATE PROFESSOR<br />

POLITICAL SCIENCE AND<br />

INTERNATIONAL RELATIONS<br />

DEPARTMENT<br />

ISTANBUL COMMERCE UNIVERSITY<br />

The Syrian Crisis is widening and deepening since it<br />

began back in 2011 and there is no sign of hope that it<br />

will get any better anytime soon.<br />

34 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

Beşar Esad yönetimini protesto<br />

eden toplumsal hareket, Arap<br />

Baharı’nın bir parçası olarak başladı<br />

fakat dört yıl içinde küresel<br />

bir trajedi halini aldı. Çatışmaların insan<br />

hayatı üzerinde ciddi ve tamir edilemez<br />

etkileri oldu. El Cezire, Mart <strong>2015</strong> itibariyle<br />

ülke nüfusunun hemen hemen<br />

yarısına karşılık gelen yaklaşık 11 milyon<br />

Suriyelinin evlerini terk etmek zorunda<br />

kaldığını, bunun 3,8 milyonunun ise<br />

diğer ülkelerde mülteci konumunda<br />

olduğunu belirtti. Hedef ayırt etmeyen<br />

korkunç şiddet, kontrolden çıkan bölgesel<br />

karışıklıklar, çok sayıda grubun<br />

yürüttüğü iç savaş, bir türlü çözüm bulunamayan<br />

uluslararası siyasi çıkmaz gibi<br />

başlıklar manşetlerde her gün yer almaya<br />

başladı. Fakat son zamanlarda Avrupa<br />

kapılarına dayanan Suriyeli mülteci<br />

krizi, insani açıdan dramatik ve trajik bir<br />

hal aldı. Ortada birden fazla günah keçisinin<br />

olduğu bu durumda hiçbir aktör<br />

eleştirilerden kaçamaz. Sivil ve siyasi her<br />

aktörün sorumluluk alması gerekir.<br />

BAŞARISIZLIĞIN SEMBOLÜ: AYLAN<br />

BEBEK<br />

Türkiye’den Yunan adalarına ulaşmaya<br />

çalışan üç yaşındaki Aylan’ın kıyıya<br />

vuran bedeni olaylara müdahil olan<br />

herkesin başarısızlığının sembolik bir<br />

resmidir. Aylan, beş yaşındaki erkek<br />

kardeşi ve annesiyle beraber can verdi.<br />

Ulaşmaya çalıştıkları yer akrabalarının<br />

onları beklediği Kanada’ydı, fakat sığınma<br />

başvuruları reddedilmişti. İnsani<br />

açıdan tüm taraflar için utanç verici<br />

olan bu olayda herkes suçu hemen bir<br />

başkasının üzerine atıyor. Esad bile<br />

“Avrupa, Suriyeli mültecileri istemiyorsa<br />

‘teröristlere’ destek vermeyi bırakmalıdır”<br />

diyor. Mültecileri kabul etme<br />

konusunda ise Suriye’ye komşu ülkeler<br />

en ağır yükü taşıyor. Kendi nüfusuyla<br />

karşılaştırıldığında Lübnan, yüzdesel<br />

olarak en fazla mülteciye sahip. Fakat<br />

Türkiye bir buçuk milyonu aşkın mülteciyle<br />

en yüksek sayıda mülteciye ev<br />

sahipliği yapıyor. İçişleri Bakanlığı’na<br />

göre, Türkiye’deki toplam Suriyeli mülteci<br />

sayısı iki milyona yaklaştı.<br />

Başka bir deyişle, Türkiye sığınma talep<br />

eden Suriyelileri kabul etmek için çok<br />

fazla çaba harcıyor. Ancak Suriyelilerin<br />

sayısı arttıkça ve ülkelerine dönme<br />

umutları kayboldukça, insanların bencilce<br />

ve dünyevi endişeleri, daha iyi<br />

MÜLTECİLERİ KABUL<br />

ETME KONUSUNDA<br />

SURİYE’YE KOMŞU<br />

ÜLKELER EN AĞIR<br />

YÜKÜ TAŞIYOR.<br />

SYRIA’S NEIGHBORS<br />

ARE CARRYING THE<br />

HEAVIEST LOAD WHEN<br />

IT COMES TO<br />

ACCEPTING REFUGEES.<br />

01<br />

Macar gazeteci, 9 Eylül <strong>2015</strong>’te<br />

Macaristan’ın güneyindeki<br />

Roszke kentinde diğer göçmenlerle<br />

birlikte polisten<br />

kaçan bir çocuğu tekmelerken<br />

görüntülendi.<br />

This video grab made on<br />

September 9, <strong>2015</strong> shows a<br />

Hungarian TV camerawoman<br />

kicking a child as she run with<br />

other migrants from a police<br />

line during disturbances at<br />

Roszke, southern Hungary.<br />

The civil unrests began as part<br />

of the Arab Spring protesting<br />

Bashar al-Assad’s government<br />

but in four years it has grown<br />

into a global tragedy. The impact of<br />

the conflict on human lives has been<br />

grave and irreparable. As of March<br />

<strong>2015</strong>, Al-Jazeera reported that nearly 11<br />

million Syrians, which is almost half<br />

of the population, have been displaced<br />

and 3.8 million of them have become<br />

refugees in other countries. The indiscriminate<br />

and gruesome violence,<br />

uncontrollable regional turbulence,<br />

civil war of numerous fighting groups,<br />

and international political stalemate to<br />

come up with a solution have all been<br />

part of daily headlines. However, most<br />

recently the humanitarian aspect of<br />

the Syrian refugee crisis reaching the<br />

doors of Europe has become dramatic<br />

and tragic. No single actor can claim<br />

to be beyond criticism and there can<br />

be no single scapegoat. Every actor,<br />

civilian and political, needs to take<br />

responsibility.<br />

ICONIC IMAGE OF THE FAILURE: BABY<br />

AYLAN<br />

The body of Aylan, a three year-old boy<br />

washed ashore trying to reach Greek<br />

islands from Turkey, has been an iconic<br />

image of the failure of all involved.<br />

Aylan died along with his five year old<br />

brother and mother. Their ultimate<br />

destination was Canada where their<br />

relatives waited but their asylum application<br />

had been rejected. On the humanitarian<br />

level, this is disgraceful for<br />

all the parties involved but everyone is<br />

quick to put the blame on others. Even<br />

Assad argues that if Europe does not<br />

want refugees from Syria, they should<br />

stop supporting “terrorists”. Syria’s<br />

neighbors are carrying the heaviest<br />

load when it comes to accepting refugees.<br />

Lebanon is carrying the highest<br />

percentage of refugees compared to its<br />

population. However, Turkey has been<br />

hosting the largest number of refugees<br />

reaching more than one and a half million.<br />

According to Turkish Ministry of<br />

Interior, the total number of Syrian refugees<br />

in Turkey is close to two million.<br />

In other words, Turkey has been working<br />

very hard to accept Syrians seeking<br />

refuge. However, as the number<br />

of Syrians increase and their prospects<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

<strong>35</strong>


SURİYE KRİZİ / THE SYRIAN CRISIS<br />

bir gelecek için Türkiye’ye gelen veya<br />

Avrupa’ya ulaşmaya çalışan Suriyelilere<br />

kötü davranmalarına yol açıyor. Aylan’ın<br />

hikayesini bilen Suriyeliler hayatlarını<br />

denizde tehlikeye atmak yerine<br />

Avrupa’ya kara yoluyla ulaşmak istediklerini<br />

söylüyor. Dahası, yalnızca<br />

<strong>2015</strong>’in Nisan ayında Akdeniz’de boğulan<br />

mültecilerin sayısı 1308’e ulaşınca, deniz<br />

yolculuğunun tehlikeleri iyice anlaşıldı.<br />

Bu yüzden, kara yolunu kullanmanın<br />

daha güvenli olduğunu biliyorlar. Ama<br />

Türkiye, İstanbul’dan yola çıkarak<br />

Bulgaristan sınırındaki Edirne’ye ve<br />

dolayısıyla Avrupa’ya giden otobüsleri<br />

resmi olarak yasakladı. Taksiciler bu<br />

insanları istismar ediyor ve otoyolda<br />

TÜRKİYE, AVRUPA’YA<br />

GİDEN OTOBÜSLERİ<br />

YASAKLADI.<br />

TURKEY HAS BANNED<br />

BUSES FROM<br />

ISTANBUL TO EUROPE.<br />

of return to Syria disappear, mundane<br />

and selfish concerns of people begin<br />

to motivate people to treat Syrians<br />

with discontent, who come to Turkey<br />

or try to reach Europe in search of<br />

better prospects. Syrians who know<br />

the story of Aylan say that they do not<br />

want to risk their lives on the sea and<br />

choose the land route to get to Europe.<br />

Moreover, the dangers of sea travel are<br />

well recorded as the number of refugees<br />

who drowned in the Mediterranean<br />

peaked to 1308 only in the month of<br />

April <strong>2015</strong>. So, they know that the<br />

safer path is to take the land route.<br />

However, Turkey has officially banned<br />

buses from Istanbul to transport<br />

2014 yılında Suriyeli mülteci sayısı<br />

(ülkelere göre)<br />

Kabul edilen mülteci sayısı (x1000)<br />

Syrian refugees in 2014 by country<br />

The number of refugees accepted<br />

(‘000)<br />

Suriyeli mültecilerin<br />

nüfusa oranı<br />

Syrian refugees as %<br />

population<br />

10–20<br />

1–10<br />

0.1–1<br />

0.01.–0.1<br />

< 0.01<br />

SURİYE<br />

SYRIA<br />

Savaştan önceki<br />

toplam nüfus<br />

Total pre-war<br />

population<br />

20,500<br />

AVRUPA EUROPE<br />

Toplam / Total 149.7<br />

KOMŞU ÜLKELER<br />

NEIGHBORING<br />

COUNTRIES<br />

Almanya<br />

Germany<br />

41.0<br />

Türkiye<br />

Turkey<br />

1,558<br />

Yerinden edilmiş<br />

Suriyeliler<br />

Internally displaced<br />

Syrians<br />

7,633<br />

İsveç Sweden<br />

34.2<br />

Ermenistan<br />

Armenia Bulgaristan<br />

Bulgaria<br />

Hollanda<br />

Netherlands<br />

Danimarka<br />

Denmark<br />

İngiltere<br />

Britain<br />

4.6<br />

Lübnan<br />

Lebanon<br />

1,147<br />

İsviçre<br />

Switzerland<br />

Ürdün<br />

Jordan<br />

623<br />

DİĞER ORTA DOĞU ve KUZEY AFRİKA<br />

OTHER MIDDLE EAST & NORTH AFRICA<br />

Toplam / Total 161.3<br />

DİĞER ÜLKELER<br />

ELSEWHERE<br />

Toplam / Total 8.7<br />

Fransa<br />

France<br />

2.9<br />

Irak<br />

Iraq<br />

234<br />

Yunanistan<br />

Greece<br />

Amerika America 4.8<br />

Rusya<br />

Russia<br />

1.9<br />

İspanya<br />

Spain<br />

1.3<br />

Brezilya Brasil 1.7<br />

G. Kore S. Korea 0.5<br />

Avusturya<br />

Austria<br />

Belçika Malezya Malaysia<br />

Belgium<br />

Norveç Avustralya Australia<br />

Norway<br />

İtalya<br />

Italy<br />

1.1<br />

Gürcistan<br />

Georgia<br />

Kanada Canada<br />

Kıbrıs<br />

Cyprus<br />

Romanya<br />

Romania<br />

Malta<br />

Finlandiya<br />

138 Mısır Finland<br />

Egypt<br />

Ukrayna 0,3<br />

Libya Ukraine<br />

Yemen Macaristan<br />

Hungary<br />

Tunus Tunisia<br />

Polonya<br />

Fas Morocco Poland<br />

Çek Cumhuriyeti<br />

Sudan 0.8 Czech Republic<br />

Moldova<br />

İrlanda 0.17<br />

Ireland<br />

Arjantin Arjantin 0.2<br />

Kaynak: UNHCR, UN, Economist.com<br />

Source: UNHCR, UN, Economist.com<br />

36 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

yürüyen engelli, yaşlı ve çocukların da<br />

bulunduğu bu insan topluluğundan<br />

yüksek ücretler talep ediyor. Suriyeli<br />

mültecilere yönelik bu tür utanç verici<br />

davranışlar, Avrupa’ya yaklaştıkça daha<br />

kötüye gidiyor.<br />

MÜLTECİLERİN MÜCADELESİ HİÇ<br />

BİTMİYOR<br />

Suriyeliler, güvenilir olmayan teknelerle<br />

Türk sahillerinden Yunan adalarına risk<br />

alarak deniz yoluyla ulaşmaya çalışırken,<br />

sürat tekneleriyle gelip mülteci teknelerine<br />

ateş eden, teknedeki insanları kırbaçlayan,<br />

paralarını ve eşyalarını çalan silahlı<br />

ve maskeli adamlar tarafından saldırıya<br />

uğruyor. Yunanistan’a ulaşanlar için ise<br />

bir sonraki mücadele polis zorbalığıyla<br />

karşılaşacakları diğer Avrupa ülkelerinin<br />

sınırlarını aşabilmek. Makedonya<br />

sınır polisi, mültecilerin sınırı geçmesini<br />

engellemek için sersemletici el bombası<br />

kullandı ancak başarılı olamadı. Ne yazık<br />

ki binlerce insan yağmurdan sırılsıklam<br />

olmuş kıyafetleriyle sınırda gecelerce<br />

beklemek zorunda kaldı.<br />

Avrupa’ya kara yoluyla ulaşmanın da<br />

bir farkı yok. 24 saat içinde yedi binden<br />

fazla mülteci Hırvatistan’a geçiş yaptı<br />

ve Hırvatistan daha fazla mülteci alamayacağını<br />

açıkladı. Sırbistan sınırında<br />

polis ve mülteciler arasında çatışmalar<br />

devam ederken, BM Genel Sekreteri<br />

Ban Ki-Moon Macar polisinin sığınma<br />

talep eden Suriyelilere göz yaşartıcı<br />

gaz ve tazyikli suyla müdahale etmesinden<br />

duyduğu şaşkınlığı dile getirdi.<br />

Durdurulamayan mülteci krizinin en<br />

sembolik görüntüsünde ise şiddet kullanan<br />

polis değil, sırtında çantası ve kucağında<br />

oğluyla polis kordonunu aşmak<br />

üzere koşan babaya çelme takan Macar<br />

bir haber muhabiri yer alıyor. Bunun<br />

gibi bilinen ve bilinmeyen pek çok trajik<br />

hikayenin ortasında halen umut<br />

kıvılcımları bulunuyor. İspanya Ulusal<br />

Futbol Antrenörü Yetiştirme Merkezi’nin<br />

Müdürü, Suriye’de futbol antrenörü<br />

olan bu Suriyeli babayı ve oğullarını<br />

İspanya’ya almak için gereken işlemleri<br />

gerçekleştirdi. Okul, aile için Madrid’in<br />

banliyösünde bir daire kiraladı. Mutlu<br />

sonla biten bu hikayenin aksine, aileleri<br />

için Avrupa’da yeni bir hayat kurmak<br />

isteyen diğer mülteciler için zorluklar<br />

devam ediyor.<br />

Mültecilerin neden tüm bu riskleri aldıkları<br />

ve Türkiye’nin Suriyeliler için<br />

AVRUPA’DA YENİ BİR<br />

HAYAT KURMAK<br />

İSTEYEN MÜLTECİLER<br />

İÇİN ZORLUKLAR<br />

DEVAM EDİYOR.<br />

THE CHALLENGES FOR<br />

REFUGEES CONTINUE<br />

AS THEY SEEK TO<br />

BUILD A NEW LIFE IN<br />

EUROPE FOR THEIR<br />

FAMILIES.<br />

Syrians who are heading to Edirne,<br />

city bordering Bulgaria and hence<br />

Europe. Taxis take advantage of these<br />

people and ask for high prices from<br />

these people walking on the highway,<br />

including handicapped, elderly, and<br />

children. This kind of disgraceful treatment<br />

of Syrian refugees gets only<br />

worse as they head further to Europe.<br />

NEVER-ENDING STRUGGLE OF<br />

REFUGEES<br />

When Syrians try to take the risky<br />

naval route to Greek islands from<br />

the Turkish coast with unreliable<br />

boats, some of them have been attacked<br />

by masked armed men on speed<br />

boats who shot at their boat, whipped<br />

and robbed the people on board.<br />

For those who make it to Greece<br />

the next challenge is to cross the<br />

border to other European countries<br />

where they meet police brutality.<br />

Macedonian border police fired stun<br />

grenades to stop the refugees cross<br />

the border but failed; however thousands<br />

had to spend nights in rainsoaked<br />

clothes on the border.<br />

The land route to Europe is no different.<br />

More than 7 thousand refugees<br />

passed into Croatia within 24 hours<br />

and Croatia says it cannot take any<br />

more refugees. Clashes continue on<br />

the Serbian border between the police<br />

and refugees. The UN Secretary<br />

General Ban Ki-moon said he was<br />

shocked after Hungarian police<br />

fired tear gas and water cannon<br />

at the Syrian asylum seekers. The<br />

most iconic image of the unwanted<br />

but unstoppable refugee crisis<br />

came not from police brutality but a<br />

Hungarian news reporter who tripped<br />

a Syrian father carrying his son<br />

and backpack. In the midst of this<br />

and many unrecorded tragic stories,<br />

there are sparks of hope. The president<br />

of Spain’s National Soccer Coach<br />

Training Center, arranged to take<br />

this Syrian father who was a soccer<br />

coach in Syria, and his sons to Spain.<br />

The school rented an apartment for<br />

the family in a suburb of Madrid.<br />

Unlike this happy ending story, the<br />

challenges for other refugees continue<br />

as they seek to build a new life in<br />

Europe for their families.<br />

Some argue why they take all these<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

37


SURİYE KRİZİ / THE SYRIAN CRISIS<br />

neden yeterince güvenli olmadığı tartışılıyor.<br />

Suriyeliler, Türkiye’deyken sığınma<br />

talep edemiyor çünkü yasal çerçeve<br />

hazır değil ve bu da Türkiye’nin<br />

AB üyeliğine bağlı. Uluslararası insan<br />

haklarına ve AB ülkelerinin imzaladığı<br />

anlaşmalara göre, mülteciler AB ülkelerinden<br />

sığınma talep edebilir ama<br />

başvuru yapmak için fiziksel olarak<br />

AB topraklarında bulunmaları gerekiyor.<br />

Başka bir deyişle, mülteciler sığınma<br />

talebi için Türkiye’deyken başvuru<br />

yapamıyor. Yasal bilinmezlikler ve<br />

açmazlar var oldukça, çocukların ve<br />

kadınların en kötü şekilde etkilendiği<br />

mülteci krizi, insanlığın gözleri önünde<br />

utanç verici bir şekilde sürüyor.<br />

02<br />

Kaçarken Macar gazeteci<br />

tarafından çelme takılarak<br />

düşürülen ve gazete<br />

manşetlerinde geniş yer bulan<br />

Suriyeli mülteci Usame Abdül<br />

Muhsin (soldan üçüncü), 17<br />

Eylül <strong>2015</strong>’te Madrid’teki<br />

Atocha tren istasyonuna ulaştı.<br />

Osama Abdul Mohsen (3 rd<br />

L), the Syrian refugee who<br />

made world headlines when a<br />

Hungarian journalist tripped<br />

him over as he fled arrives at<br />

Atocha train station in Madrid,<br />

on September 17, <strong>2015</strong>.<br />

risks and why Turkey is not safe<br />

enough for Syrians. Syrians cannot<br />

seek asylum in Turkey because the<br />

legal framework is not ready and this<br />

is tied up to Turkey’s EU accession<br />

process. According to international<br />

human rights and the agreements EU<br />

countries have signed, refugees can<br />

seek asylum from EU countries but<br />

they have to be physically on EU territory<br />

to apply for it. In other words,<br />

they cannot apply for it in Turkey. As<br />

the legal conundrums and deadlocks<br />

remain in effect, refugees’ tragic stories<br />

that hit women and children the<br />

hardest continue to unfold in front of<br />

the disgraceful eyes of humanity.<br />

38 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


KRİTİK ALTYAPILARIN<br />

TERÖR SALDIRILARINA<br />

KARŞI KORUNMASI<br />

EĞİTİM PROGRAMI<br />

ANKARA 30 Kasım–4 Aralık <strong>2015</strong><br />

Değişen tehdit ve risk ortamında, kritik altyapıların<br />

korunmasına yönelik bütüncül bir anlayış<br />

geliştirmek ve bu konuda kamu-özel sektör<br />

işbirliğini sağlamak atılması gereken öncelikli<br />

adımlardandır. Bu çerçevede 30 Kasım-4 Aralık<br />

<strong>2015</strong> tarihleri arasında NATO Terörle Mücadele<br />

Mükemmeliyet Merkezi (COE-DAT) ve Hazar<br />

Strateji Enstitüsü (HASEN) ortaklığında ‘Kritik<br />

Altyapıların Terör Saldırılarına Karşı Korunması’<br />

Eğitim Programı düzenlenecektir. Program,<br />

yalnızca teorik bilgiler değil vaka incelemeleri<br />

vasıtasıyla da katılımcılara pratik donanım ve<br />

sahada kullanabilecekleri uygulamaları kazandırma<br />

hedefindedir.<br />

Not: Kurs sonunda katılımcılara sertifika verilecektir.<br />

Ayrıntılı bilgi için:<br />

www.cipalert.com<br />

www.hazar.org


BLOG / BLOG<br />

ENERJİ GÜVENLİĞİ / ENERGY SECURITY<br />

ENERJI GÜVENLIĞINDE YENI HALKA:<br />

PETROL VE DOĞAL GAZ BORU HATLARININ GÜVENLIĞI<br />

Enerji merkezi olma yolundaki Türkiye, petrol ve doğal gaz boru hattı güvenliği<br />

konusunda hangi adımları atmalı?<br />

NEW LINK IN ENERGY SECURITY:<br />

SECURITY OF OIL AND NATURAL GAS PIPELINES<br />

On its quest to become an energy hub, which steps should Turkey take in terms<br />

of oil and natural gas pipeline security?<br />

AYHAN GÜCÜYENER<br />

ARAŞTIRMACI, HASEN KRITIK<br />

ALTYAPILARI KORUMA PROGRAMI<br />

RESEARCHER, HASEN CRITICAL<br />

INFRASTRUCTURE PROTECTION<br />

PROGRAM<br />

Boru hatları, diğer taşıma yöntemlerine<br />

kıyasla daha ekonomik,<br />

çevreci, güvenli ve hızlı olması<br />

sebebiyle doğal gaz ve petrol taşımacılığında<br />

en çok tercih edilen yöntem.<br />

Örneğin, BP’nin 2014 verilerine göre, dünya<br />

doğal gaz ticaretinin %66,6’sı boru hatları<br />

vasıtasıyla gerçekleştirildi. Öte yandan,<br />

dünyada, petrol ve petrol ürünlerinin de<br />

%70’lik bölümü boru hatlarıyla taşınıyor.<br />

Söz konusu rakamlar ve enerjinin günlük<br />

hayatın olağan işleyişi için vazgeçilmez rolü<br />

akılda tutulduğunda, boru hatları adeta bir<br />

ülkenin iskeleti gibi görev yapıyor ve ülkeyi<br />

ayakta tutuyor. Bir başka deyişle, 7/24<br />

çalışma prensibi ile enerjiye kesintisiz ulaşım<br />

için boru hatlarının güvenli ve devamlı<br />

işleyişine bağımlı durumdayız. Dolayısıyla,<br />

teoride güvenli, güvenilir, sürdürülebilir<br />

ve ucuz enerjiye ulaşmakla özdeşleştirilen<br />

Pipelines are the most favored<br />

method for natural gas and oil<br />

transportation as it is more economic,<br />

environmental-friendly,<br />

reliable and faster than other transport<br />

methods. For example, according to BP’s<br />

2014 data, 66.6% of natural gas trade in<br />

the world was realized via pipelines. On<br />

the other hand, 70% of oil and oil products<br />

in the world are being transported<br />

via pipelines. Considering the current<br />

figures and the crucial role of energy in<br />

our daily lives, pipelines act as the skeleton<br />

of a country, keeping the world alive<br />

and standing. In other words, we are<br />

dependent on the reliable and sustained<br />

operation of pipelines for uninterrupted<br />

access to energy on the basis of 24/7<br />

working principle. Therefore, ‘ensuring<br />

security in critical energy infrastructure’<br />

40<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

‘enerji güvenliği’ tanımına, ‘kritik enerji<br />

altyapılarının güvenliğinin sağlanması’<br />

unsurunun eklenmesi şart.<br />

BORU HATLARINI HEDEF ALAN SALDIRILAR<br />

ARTIYOR<br />

Boru hatlarına yönelik tehditleri en geniş<br />

çerçevede fiziki ve siber tehditler olarak<br />

sınıflandırarak değerlendirmek mümkün.<br />

Fiziki tehditler; kasti ya da kasti olmayan<br />

saldırılar olarak düşünülebilir. Kasti saldırılar<br />

ise hedefli ve iyi planlanmış yöntemlerle<br />

gerçekleştirilen terör saldırıları ve boru<br />

hattından petrol çalarak gelir elde etmeyi<br />

hedefleyen hırsızlık olaylarını içeriyor.<br />

Günümüz şartlarında öne çıkan tehdit senaryoları<br />

çerçevesinde düşünüldüğünde,<br />

Orta Doğu’daki istikrar ortamının sarsılması<br />

ve bölgemizde terörist grupların faaliyetini<br />

arttırmasıyla beraber ‘enerji terörü’ en<br />

çok tartışılan başlık haline geldi.<br />

Güvenli enerjiye olan bağımlılığımıza<br />

rağmen, dünyadaki petrol rezervlerinin<br />

üçte ikisi siyasi ya da ekonomik açıdan istikrarsız<br />

bölgelerde yoğunlaşmış durumda.<br />

Ayrıca son yıllarda, enerji altyapılarını<br />

hedef alan saldırıların sayısındaki belirgin<br />

artış, tüm dünyada kendini hissettiriyor.<br />

Daha somut bir ifadeyle, 1990’lı yılların<br />

ortalarında petrol ve gaz altyapılarını hedef<br />

alan saldırılar tüm terör saldırılarının<br />

%2,5’lik dilimini oluştururken, 2013’te bu<br />

oranın %20’nin üzerine çıktığını görüyoruz.<br />

Farklı siyasal ve ekonomik yapılara sahip<br />

mesafeleri kat eden ve bazen uzunluğu<br />

binlerce kilometreyi bulan boru hatları,<br />

en çok saldırıya uğrayan kritik enerji<br />

altyapıları konumunda. Ayrıca, boru<br />

hatlarına olan saldırıların özellikle Irak,<br />

Kolombiya, Pakistan ve Nijerya gibi<br />

ülkelerde yoğunlaştığını görüyoruz.<br />

Örneğin, 2013 yılında, Kolombiya’da boru<br />

hatlarına saldırıların sayısı, son yıllardaki<br />

en yüksek düzeyine çıkarak 259’a ulaştı.<br />

Yemen’de 2011 yılından itibaren enerji<br />

altyapılarını hedef alan saldırıların bilançosu<br />

6 milyar dolar olarak hesaplanıyor.<br />

Mısır’da ise boru hatlarına karşı 2011<br />

yılından beri 27 adet saldırı kaydedilmiş.<br />

Daha geniş ve bilimsel bir çerçeve çizen<br />

Enerji Altyapıları Saldırıları Veri Tabanı,<br />

1982’den 2012’ye yaklaşık 9.500 saldırı kaydetmişken,<br />

en sık karşılaşılan saldırı şekli<br />

olarak bombalama karşımıza çıkıyor. Son<br />

olarak uzmanlar, saldırıların 1980’lerde<br />

ağırlıklı olarak Orta ve Güney Amerika’da<br />

gerçekleştiğini, ancak 1990’lar ve 2000’lerde<br />

Afrika ve Asya’ya kaydığını ifade ediyor.<br />

DÜNYADAKI PETROL<br />

REZERVLERININ<br />

2/3‘Ü<br />

SIYASI YA DA<br />

EKONOMIK AÇIDAN<br />

ISTIKRARSIZ<br />

BÖLGELERDE<br />

YOĞUNLAŞIYOR.<br />

2/3<br />

OF OIL RESERVES IN<br />

THE <strong>WORLD</strong> IS<br />

CONCENTRATED IN<br />

POLITICALLY OR<br />

ECONOMICALLY<br />

UNSTABLE REGIONS.<br />

must be added to the ‘energy security’<br />

definition which has been identified with<br />

the access to secure, reliable and lowcost<br />

energy in theory.<br />

THE NUMBER OF ATTACKS TO PIPELINES<br />

IS INCREASING<br />

Threats to pipelines can be classified as<br />

physical and cyber threats from the broadest<br />

perspective. Physical threats are divided<br />

into two groups: intentional attacks and<br />

unintentional attacks. Intentional attacks<br />

constitute the terrorist attacks which are<br />

carried out by targeted and well-planned<br />

methods, and the theft incidents aiming<br />

to make a profit by stealing oil from pipelines.<br />

However, within the framework of<br />

today’s threat scenarios, the ‘energy terror’<br />

concept has come to the fore as the<br />

stability environment in the Middle East<br />

has been damaged and terrorist groups<br />

have increased their activity in the region.<br />

Despite our dependency on secure energy,<br />

2/3 of oil reserves in the world is concentrated<br />

in politically or economically<br />

unstable regions. Besides, there is a significant<br />

increase in the number of attacks<br />

to energy infrastructure in the last decade<br />

throughout the world. To put it more<br />

clearly, it should be indicated that attacks<br />

to oil and natural gas infrastructure constituted<br />

only 2.5% of all terrorist attacks in<br />

mid-1990s, but this figure exceeded 20%<br />

in 2013.<br />

Pipelines, covering long distances –thousands<br />

of kilometers in some cases– with<br />

different political and economic structures,<br />

are the most attacked infrastructure<br />

among all critical energy infrastructures.<br />

In addition, we observe that attacks to<br />

pipelines are mostly concentrated in<br />

Iraq, Colombia, Pakistan, Nigeria and so<br />

forth. For instance, attacks to pipelines<br />

in Colombia peaked in recent years and<br />

reached to 259 in 2013. In Yemen, the damage<br />

inflicted by attacks to energy infrastructure<br />

is calculated as 6 billion USD<br />

since 2011. Whereas in Egypt, 27 attacks<br />

were recorded against pipelines in 2011.<br />

Presenting a broader and scientific<br />

framework, Energy Infrastructure Attack<br />

Database recorded approximately 9.500<br />

attacks from 1982 to 2012, and the most<br />

frequently used mode of attack is bombing.<br />

Lastly, experts indicate that attacks<br />

were mostly concentrated in Central and<br />

South America, while the focus shifted to<br />

Africa and Asia in 1990s and 2000s.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

41


ENERJİ GÜVENLİĞİ / ENERGY SECURITY<br />

ENERJI MERKEZI OLMAK VE BORU<br />

HATLARININ GÜVENLIĞI<br />

Türkiye’de, 29 Temmuz <strong>2015</strong>’te Kerkük-<br />

Yumurtalık Petrol Boru Hattı’nı hedef alan<br />

terör saldırısının yalnızca Kuzey Irak’a<br />

maliyeti basına yansıyan rakamlara göre<br />

250 milyon doları buldu. Ardından, ülkenin<br />

ikinci en büyük doğal gaz tedarikçisi<br />

İran’dan gelen, Türkiye-İran Doğal Gaz<br />

Boru Hattı’na 28 Temmuz <strong>2015</strong>’te gerçekleştirilen<br />

saldırı sonrasında ise gaz akışı bir<br />

hafta sağlanamadı. Son olarak, 4 Ağustos<br />

ve 24 Ağustos <strong>2015</strong>’te, 2014 verilerine göre<br />

Türkiye’nin doğal gaz ithalatının %12,33’ünü<br />

tek başına karşılayan Bakü-Tiflis-Erzurum<br />

Doğal Gaz Boru Hattı’na yapılan saldırı ise<br />

enerji altyapı güvenliği konusunda hızla<br />

mesafe alınması gerekliliğini gözler önüne<br />

sermiş oldu.<br />

Boru hatlarını hedef alan saldırılar ağır ekonomik<br />

sonuçlara yol açıp, enerji arz güvenliğini<br />

tehdit ettiği kadar yatırım güvenliği<br />

ortamını da sarsabilir. Bu çerçevede çok<br />

sayıda ulusal ve uluslararası enerji projesine<br />

ev sahipliği yapan Türkiye’nin sistematik<br />

bir ‘boru hattı güvenlik rejimi’ geliştirmesi<br />

şart. Sonuç olarak, kısa vadede hayata<br />

geçirilecek acil güvenlik önlemlerinin yanı<br />

sıra, orta-uzun vadede, Türkiye’nin ‘enerji<br />

merkezi’ olma stratejisine, boru hatları ve<br />

diğer kritik enerji altyapılarının korunmasına<br />

ilişkin politikaların da sistematik şekilde<br />

eklemlenmesi gerekiyor.<br />

BORU HATTI GÜVENLIK REJIMI NASIL OLMALI?<br />

Unutmamak gerekir ki, boru hatları dünyanın<br />

her bölgesinde, her zaman saldırganlar<br />

için cazip bir hedeftir. Buna rağmen, maalesef<br />

bu altyapılar için %100 güvenliği sağlayacak,<br />

mükemmel ve tek bir çözüm yok.<br />

Bununla beraber, güvenlik açıklarına karşı<br />

‘sıfıra yakın tolerans’ prensibini benimseyip<br />

güvenlik konusunu bütüncül şekilde ele<br />

alarak en iyi güvenlik önerilerini hayata<br />

geçirmek mümkün. Türkiye açısından, boru<br />

hatlarının korunma rejimine ilişkin birtakım<br />

öneriler sıralanabilir:<br />

Yönetişim ve Koordinasyon: Birçok<br />

ülkede, kritik altyapıların yönetişimi<br />

bakanlık seviyesinde ya da bu konuda<br />

özelleşmiş kurumlar tarafından ele alınıyor.<br />

Örneğin, ABD’de kritik altyapıların<br />

yönetişimi İç Güvenlik Bakanlığı (DHS)<br />

tarafından koordine edilmekteyken, Birleşik<br />

Krallık’ta Ulusal Altyapıları Koruma<br />

Merkezi (CPNI) fiziksel ve siber güvenliğe<br />

ilişkin danışma konseyi gibi çalışıyor.<br />

İşbirliği: Boru hatlarının korunması, hem<br />

KRITIK ALTYAPILAR<br />

IÇIN %100<br />

GÜVENLIĞI<br />

SAĞLAYACAK,<br />

MÜKEMMEL VE TEK<br />

BIR ÇÖZÜM YOK.<br />

THERE IS NOT A<br />

‘ONE-FITS-FOR-ALL’<br />

SOLUTION THAT<br />

WILL ENSURE 100%<br />

SECURITY IN<br />

CRITICAL<br />

INFRASTRUCTURES.<br />

BEING AN ENERGY HUB AND SECURING<br />

THE PIPELINES<br />

The terrorist attack to the Kirkuk-<br />

Yumurtalık Oil Pipeline on July 29, <strong>2015</strong><br />

costed 250 million USD only for Northern<br />

Iraq, according to the figures given by the<br />

media. Then, the gas flow was interrupted<br />

for at least one week following the attack to<br />

Turkey-Iran Natural Gas Pipeline on July<br />

28, <strong>2015</strong>. Lastly, 4 August and 24 August attacks<br />

to the Baku-Tbilisi-Erzurum Natural<br />

Gas Pipeline in <strong>2015</strong> brought forward the<br />

need to take urgent and concrete steps in<br />

energy infrastructure security as the pipeline<br />

meets 12.33% of Turkey’s natural gas<br />

imports according to the 2014 data.<br />

Attacks to pipelines may have severe<br />

economic consequences, threaten the<br />

energy supply security and destroy the<br />

secure investment environment. In this<br />

regard, it is a must for Turkey to develop<br />

a systematic ‘pipeline security regime’ as<br />

it hosts many national and international<br />

energy projects. In addition to security<br />

measures that should be taken urgently;<br />

policies to protect pipelines and other<br />

critical energy infrastructures should be<br />

systematically integrated, in the medium<br />

and long run, to Turkey’s strategy to<br />

become an ‘energy hub’.<br />

42 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

kamu-özel sektör hem de özellikle sınır aşan<br />

boru hatları için ülkeler arasında işbirliği<br />

mekanizmalarının kurulmasını gerektirir.<br />

Kamu ve özel sektör arasında tehdit ve<br />

risklere ilişkin istihbarat paylaşımı kritik<br />

bir role sahiptir. 2005 yılında Türkiye,<br />

Azerbaycan ve Gürcistan arasında kurulan<br />

‘Ortak Boru Hattı Güvenlik Komisyonu’ gibi<br />

mekanizmaların etkin çalıştırılması gerekir.<br />

Senaryolaştırma ve Tatbikat: Pasif bir<br />

güvenlik anlayışının yerine, pro-aktif bir<br />

yaklaşım benimseyerek tehditlerin daha<br />

somutlaşmadan senaryolaştırılması ve her<br />

senaryo için bir eylem planı geliştirilmesi<br />

kritik bir rol oynayabilir.<br />

Teknoloji ve İnsan Odaklı Çözümler:<br />

İnsansız Hava Araçları (İHA) gibi erken<br />

tespit ve müdahale imkânı sağlayan teknolojik<br />

çözümlerin boru hatları için kullanılması<br />

faydalı olacaktır. Ancak teknoloji<br />

her zaman tek başına yeterli olmadığından<br />

uzun vadede insana yapılan yatırım en etkili<br />

çözüm. Bu anlamda boru hatlarına yönelik<br />

olası saldırılar için ihbarda bulunup muhtemel<br />

zararın ortaya çıkmasını ya da zararın<br />

artmasını önleyen kişiler için ‘ödül mekanizması’<br />

geliştirilmesi ve özellikle kritik<br />

tesislerin yer aldığı, boru hatlarının geçtiği<br />

yerlerdeki bölge halkının bilinçlendirilmesi<br />

insan odaklı çözümlerdir.<br />

SINIR AŞAN BORU<br />

HATLARI IÇIN<br />

ÜLKELER ARASINDA<br />

IŞBIRLIĞI<br />

MEKANIZMALARININ<br />

KURULMASI<br />

GEREKIR.<br />

PIPELINE<br />

PROTECTION<br />

NECESSITATES<br />

COOPERATION<br />

MECHANISMS<br />

AMONG COUNTRIES.<br />

WHAT IS THE BEST PIPELINE SECURITY<br />

REGIME?<br />

It should be underlined that pipelines<br />

have always been an attractive target<br />

for attackers throughout the world.<br />

Nevertheless, there is not a ‘one-fits-forall’<br />

solution that will ensure 100% security<br />

in those infrastructures. Besides, best<br />

security recommendations can be put<br />

into practice by adopting the ‘near-zero<br />

tolerance’ principle against security vulnerabilities<br />

and by having an integrated<br />

approach towards the security concept.<br />

For Turkey, some recommendations can<br />

be listed for the pipeline security regime:<br />

Governance and Coordination:<br />

Governance of critical infrastructures is<br />

undertaken at the ministerial level or by<br />

specialized institutions in many countries.<br />

For example, governance of critical<br />

infrastructures is coordinated by the<br />

Department of Homeland Security in the<br />

USA while the Center for the Protection<br />

of National Infrastructure (CPNI) acts as<br />

an advisory council for physical and cyber<br />

security in the UK.<br />

Cooperation: Pipeline protection necessitates<br />

cooperation mechanisms between<br />

the public and private sectors and also<br />

among countries especially for cross-border<br />

pipelines. Information exchange between<br />

the public and private sectors plays<br />

a key role in defining risks and threats.<br />

Mechanisms such as the ‘Common<br />

Pipeline Security Commission’ which was<br />

established among Turkey, Azerbaijan<br />

and Georgia in 2005 should be effectively<br />

utilized.<br />

Scenarios and Exercises: Scenarios<br />

should be developed for threats by<br />

adopting a proactive rather than a passive<br />

security approach. Moreover, developing<br />

an action plan for each scenario is<br />

very important.<br />

Technology and Human-Oriented<br />

Solutions: Technological solutions which<br />

allow early detection an intervention, such<br />

as Unmanned Aerial Vehicles (UAV), can<br />

be used for pipelines. But technology is<br />

not enough. Investing in human beings is<br />

the most effective solution in the long run.<br />

Within this context, a ‘reward mechanism’<br />

can be developed for people who hinder a<br />

possible damage or prevent higher loss by<br />

informing the authorities, and awareness<br />

raising activities can be carried out for the<br />

residents of the region that hosts a critical<br />

infrastructure or facility.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

43


LIFESTYLE / LIFESTYLE<br />

TÜRKMENİSTAN SİNEMASI / TURKMEN CINEMA<br />

TARİHİN ZORLUKLARINA GÖĞÜS<br />

GEREN TÜRKMENİSTAN SİNEMASI<br />

Ülke bağımsızlığını kazanıncaya kadar Türkmenistan sineması<br />

tarihte birçok zorlukla karşı karşıya kaldı. İkinci Dünya Savaşı<br />

ile başlayan bu sıkıntılı süreç deprem afeti ile devam etti.<br />

Fakat azimli ve çalışkan Türkmen halkı, zorluklarla dolu bu<br />

dönemden başarı ile çıktı.<br />

TURKMEN CINEMA<br />

STANDING AGAINST<br />

THE CHALLENGES<br />

OF HISTORY<br />

Turkmen cinema encountered many<br />

difficulties until the country declared<br />

independence. Turkmen cinema was<br />

first shaken by the Second World War,<br />

and the challenges continued with the<br />

earthquake. However, determined<br />

and hardworking Turkmen people<br />

managed to overcome this situation.<br />

RUFAT AGHAYEV<br />

44 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

02<br />

LOREM<br />

03<br />

01 04<br />

İkinci Dünya Savaşı yıllarında<br />

“Aşkabad film” stüdyosunda yapılan<br />

filmlerin ana temasını “Her şey cephe<br />

için, her şey zafer için” sloganı oluşturuyordu.<br />

Bu yıllarda yapılan filmler<br />

vatan, yurt sevgisini anlatmasının yanı<br />

sıra halkı zafere hedefleyen belgesellerdi.<br />

Savaş yıllarında stüdyonun en önemli<br />

yapıtları “Cepheden Son Haberler” ve<br />

“Sovyet Türkmenistan’ı” isimli sinema<br />

dergileriydi. Bu sinema dergileri ile halk,<br />

savaşın durumu ile ilgili bilgilendiriliyor,<br />

savaş için halkın her türlü maddi<br />

(Türkmen kadınları devletin direniş<br />

fonu için kendi değerli eşyalarını, altın<br />

ve gümüş süs eşyalarını bağışlıyorlardı)<br />

ve manevi desteği filmlere yansıtılıyor ve<br />

halkın motivasyonu sağlanıyordu. 1941<br />

yılında stüdyo, “Zafer Bizimdir” isimli<br />

uzun metrajlı belgesel filmini yaptı. Film,<br />

Türkmen halkının cepheye yaptığı yardımı<br />

konu alıyordu. Filmde aynı zamanda<br />

halkın Komünist Partisi’ne olan bağlılığı<br />

da gösteriliyordu.<br />

01<br />

“Her şey cephe için,<br />

her şey zafer için”<br />

“Everything for the front,<br />

everything for victory!”<br />

02<br />

“Cepheden Son Haberler”<br />

“Latest News from the Front”<br />

03-04<br />

“Kiev” film stüdyosu<br />

“Kiev” film studio<br />

During the Second World War,<br />

“Everything for the front.<br />

Everything for victory!” motto<br />

constituted the main theme of the<br />

films made in “Ashgabat film” studio.<br />

Documentaries made in these years were<br />

about patriotism and victory. During<br />

war years, the most important works of<br />

the studio were cinema magazines called<br />

“Latest News from the Front” and “Soviet<br />

Turkmenistan”. These magazines were a<br />

source of information about latest developments<br />

in the war; all kind of material<br />

(Turkmen women donated their own<br />

valuables, gold and silver ornaments to<br />

the state resistance fund) and spiritual<br />

support of the people were reflected in<br />

those films to motivate people. In 1941,<br />

the studio made a full-length documentary<br />

named “Victory is Ours”. The subject<br />

of the film was Turkmen people’s aid and<br />

support to the front. The film was also<br />

displaying Turkmen people’s commitment<br />

to the Communist Party.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

45


TÜRKMENİSTAN SİNEMASI / TURKMEN CINEMA<br />

05<br />

TÜRKMEN VE UKRAYNALI SANATÇILAR<br />

BİR ARADA<br />

Türkmenistan sinema tarihinde bu<br />

sırada önemli bir de gelişme yaşandı.<br />

İkinci Dünya Savaşı yıllarında Sovyet<br />

Cumhuriyetlerinde bulunan birçok sinema<br />

stüdyosu Orta Asya ve Kazakistan’a<br />

taşındı. Bu sebeple Ukrayna’nın “Kiev”<br />

film stüdyosu da 1941’in sonbaharında<br />

Aşkabat şehrine taşındı. İki ülke sinemacılarının<br />

beraber çalıştıkları bu stüdyoda<br />

ortaya çıkan sinema filmlerinin yanı sıra<br />

çok sıkı arkadaşlık ilişkileri de oluştu.<br />

Savaş bittikten sonra Ukraynalı ünlü<br />

film yönetmeni İgor Savçenko kendi<br />

hatıralarında şunları yazdı: “Savaşın ilk<br />

günlerinde durdurulan çalışmalarımız,<br />

kardeş Türkmenistan’ın başkenti olan<br />

uzak Aşkabat’ta yeniden hayat buldu.<br />

Türkmenistan Komünist Partisi sinema<br />

şubesinin yardımı ile biz Ukraynalı sinema<br />

sanatçıları kardeş Türkmen filmcileri<br />

ile el ele vererek yeni beyaz perde eserlerini<br />

ortaya çıkardık. Türkmenistan’ın<br />

emekçi halkı Ukraynalı arkadaşlarına<br />

yardım ederken aynı iş, aynı amaç<br />

doğrultusunda çalıştıklarını çok iyi<br />

biliyorlardı…” İki kardeş ülke sinema<br />

sanatçılarının işbirliği sayesinde 1941<br />

yılının sonlarında yazar A. Karneçuk’un<br />

aynı isimli eserinden uyarlanan “Ukrayna<br />

Steplerindeki Partizanlar” isimli<br />

Türkmen ve Ukraynalı sanatçıların ilk<br />

ortak filmi yapıldı. Filmin yönetmenliğini<br />

de İgor Savçenko üstlendi.<br />

1942 yılında yönetmen Mark Donskoy,<br />

yazar N. Ostrovski’nin “Ve Çeliğe Su<br />

Verildi” isimli romanını aynı isimle beyaz<br />

perdeye uyarladı. Bu filmin ardından yazar<br />

Vanya Vasilyevskaya’nın kaleme aldığı<br />

“Gökkuşağı” isimli senaryosu da beyaz<br />

perdeye aktarıldı. Bu filmler “Aşkabad<br />

film” stüdyolarında savaş yıllarında yapıl-<br />

06<br />

05<br />

Ukraynalı film yönetmeni İgor<br />

Savçenko<br />

Ukrainian film director Igor<br />

Savčenko<br />

06<br />

“Ukrayna Steplerindeki<br />

Partizanlar” filminin posteri<br />

Poster of “Partisans in<br />

Ukrainian Steppes”<br />

07<br />

“Ukrayna Steplerindeki<br />

Partizanlar”<br />

“Partisans in Ukrainian Steppes”<br />

08<br />

Türkmenistan’da deprem<br />

Earthquake in Turkmenistan<br />

09<br />

“Pravda” gazetesi<br />

Newspaper “Pravda”<br />

10<br />

Vanya Vasilyevskaya “Gökkuşağı”<br />

Vanya Vasilyevskaya “Rainbow”<br />

07<br />

TURKMEN AND UKRAINIAN ARTISTS<br />

HAND IN HAND<br />

During that time, a great development<br />

was observed in Turkmen cinema history.<br />

During the Second World War,<br />

many cinema studios located in Soviet<br />

Republics were moved to Central Asia<br />

and Kazakhstan. Therefore, “Kiev”<br />

film studio in Ukraine was moved to<br />

Ashgabat in the fall of 1941. Film makers<br />

of both countries worked together<br />

in this studio where not only good<br />

cinema films but also good friendships<br />

came out. After the end of war,<br />

famous Ukrainian film director Igor<br />

Savčenko wrote the following sentences<br />

in his memories: “Our works which<br />

were interrupted in the early days of<br />

the war came back to life in Ashgabat,<br />

the capital city of our brother country<br />

Turkmenistan. We, Ukrainian cinema<br />

artists, made new cinema films<br />

by working hand in hand with our<br />

Turkmen brothers and with the help<br />

of Turkmenistan Communist Party’s<br />

cinema bureau. While hardworking<br />

Turkmen people were helping their<br />

Ukrainian friends, they knew with all<br />

their hearts that they were working<br />

for the sake of the same job, the same<br />

goal…” By the end of 1941, Turkmen<br />

and Ukrainian artists made their first<br />

joint film “Partisans in Ukrainian<br />

Steppes” which was an adaptation of A.<br />

Karnechuk’s book. The film was direct-<br />

46 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

mış en iyi eserler olarak Türkmen sinema<br />

tarihine geçti.<br />

İkinci Dünya Savaşı’nın en ağır yıllarında,<br />

1941’de Türkmenistan’da Opera ve Bale<br />

Tiyatrosu açıldı ve aynı yıl çalışmalarına<br />

başladı. Savaşın bitmesine kadar geçen 4<br />

yıl içerisinde Rus, Ukraynalı ve yerel bestecilerin<br />

işbirliği ile milli temalar üzerine<br />

onlarca Türkmen opera ve bale müziği<br />

bestelenerek sahnede sergilendi. Bu yıllarda<br />

Türkmen müziği önemli ölçüde ilerleme<br />

kat etti. 1944 yılında Türkmen sinemacıları<br />

Ukraynalı sanatçılar ile beraber “Büyülü<br />

Kristal” isimli bir konser filmi çektiler.<br />

Savaşta elde edilen zaferden sonra tüm<br />

Sovyetler Birliği ülkeleri sinemasında<br />

belgesel türünde yeni filmler üretilmeye<br />

başlandı. Türkmenistan sinemacıları savaş<br />

sonrasında “Türkmenistan Sporcuları”,<br />

“Çobanın Serveti”, “Türkmenistan’ın<br />

Köylerinde” isimli belgesel filmlerine imza<br />

attılar. 1946 yılında Aşkabad film stüdyosunda<br />

“Türkmenistan” isimli uzun metrajlı<br />

belgesel film yapıldı. 1947’de ise stüdyo,<br />

savaş sonrası ilk uzun metrajlı filmini<br />

üretti. Bu film müzikal komedi türünden<br />

olan “Uzaktan Gelen Gelin” isimli filmdir.<br />

30 Temmuz 1948 yılında yayınlanan Pravda<br />

gazetesinde filmle ilgili aşağıdaki satırlara<br />

yer verilmişti:<br />

“Genç Türkmen sineması büyük bir başarı<br />

elde etmiştir. Bu lirik, müzikal komedide<br />

kolhoz köyü insanlarının yaşamı gerçekçi<br />

bir şekilde tasvir edilmiştir. Filmde çatışma<br />

yoktur ve film sade bir öykü üzerine kurulmuştur.<br />

İnsan emeğinin büyüklüğü filmde<br />

ön plandadır.”<br />

DEPREMLE SARSILAN TÜRKMENİSTAN<br />

SİNEMASI<br />

Savaşın meydana getirdiği maddi<br />

ve manevi hasarları gideremeden<br />

Türkmenistan ve Türkmenistan sineması<br />

bir felaket ile sallandı. 1948’de<br />

Türkmenistan’da meydana gelen ve özellikle<br />

Aşkabat’tı vuran deprem “Aşkabad<br />

film” stüdyosunu kullanılamaz hale getirdi.<br />

Bu felaket sonrasında Türkmenistan<br />

sinema çalışanları ve sanatçılar işlerine<br />

bir süre ara vermek zorunda kaldılar. Bir<br />

süre sonra Türkmen sinema sanatçıları<br />

çalışmak için Taşkent, Bakü, Alma-Ata<br />

stüdyolarına gittiler. O bölgelerde film<br />

dublajı yaparak küçük bütçeli filmlerde<br />

görev aldılar.<br />

Zor geçen bu yıllar boyunca azmini yitirmeyen<br />

Rus ve Türkmen sinemacıları,<br />

ortak çalışmayla 1950 yılında ortaya<br />

08<br />

09 10<br />

1948’DEKİ AŞKABAT<br />

DEPREMİ “AŞKABAD<br />

FİLM” STÜDYOSUNU<br />

KULLANILAMAZ HALE<br />

GETİRDİ.<br />

IN 1948, ASHGABAT<br />

EARTHQUAKE MADE<br />

THE “ASHGABAT<br />

FILM” STUDIO<br />

UNOPERATIONAL.<br />

ed by Igor Savčenko.<br />

In 1942, director Mark Donskoy made a<br />

film based on N. Ostrovsky’s novel “And<br />

Steel was Tempered”. After this film,<br />

author Vanya Vasilyevskaya’s scenario<br />

“Rainbow” was adapted to silver screen.<br />

Those films made history in Turkmen<br />

cinema as the best works made in<br />

“Ashgabat film” studios during the war<br />

years.<br />

Throughout the toughest years of the<br />

Second World War, Opera and Ballet<br />

Theatre was opened in Turkmenistan in<br />

1941 and became operational in the same<br />

year. Within 4 years until the end of the<br />

war, tens of Turkmen opera and ballet<br />

music on national themes were composed<br />

and staged with the cooperation of<br />

Russian, Ukrainian and local composers.<br />

In these years, Turkmen music made<br />

great progress. In 1944, Turkmen and<br />

Ukrainian film makers collectively made<br />

a concern film called “Magical Crystal”.<br />

After the victory gained in the war, all<br />

countries in the Soviet Union began to<br />

make new documentary films. The films<br />

made by Turkmen cinema artists after<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

47


TÜRKMENİSTAN SİNEMASI / TURKMEN CINEMA<br />

11<br />

koydukları “Sovyet Türkmenistan’ı”<br />

isimli belgesel film ile 1951’de Sovyetler<br />

Birliği’nin en büyük ödülü olan Devlet<br />

Ödülü’nü almaya hak kazandılar.<br />

Depremin üzerinden geçen uzun yıllardan<br />

sonra 1954’te Aşkabad film stüdyosu<br />

uzunca bir aradan sonra yeniden inşa edilerek<br />

sinema sanatçılarına kapılarını açtı.<br />

Deprem sonrasında yeni stüdyoda yapılan<br />

ilk uzun metrajlı film “Çobanoğlu” oldu.<br />

H. Muhtarov ve K. Seyitliyev’in aynı isimli<br />

eserinden sinemaya uyarlanan bu film,<br />

Sovyetler dönemindeki Türkmen aydınların<br />

hayatını konu edinmekteydi. Türkmen<br />

sineması H. Muhtarov’un eserlerinden yararlanmaya<br />

devam ediyordu ve 1957’de yazarın<br />

“Alan’ın Ailesi” eseri “Ailenin Namusu”<br />

ismi ile sinemaya uyarlandı. 1960’ta stüdyo<br />

“Doğuya Doğru On Adım” isimli uzun metrajlı<br />

filmi yaptı. Film, devrim öncesi ve devrim<br />

sonrası Türkmenistan’ı konu alır.<br />

1969’da Türkmen film stüdyosunda<br />

çocuk seyircilerin büyük ilgisini çeken<br />

“Dövran’ın Başına Gelen Olaylar” isimli<br />

macera türünde bir film yapıldı. Filmde<br />

doğaya aşık, hayvanların koruyucusu<br />

ve arkadaşı olan bir çocuğun maceraları<br />

anlatılıyor. 1970 yılında stüdyoda çekilen<br />

“Ölüm Yoktur Arkadaşlar” isimli film,<br />

İkinci Dünya Savaşı’nı ve Nazilere karşı<br />

savaşa katılan Türkmen savaşçıları konu<br />

alıyordu. 1972 yılında yapılmış ve komedi<br />

türünde olan “Arkadaşım Melekuş” isimli<br />

film ise Türkmenistan’ın çağdaş hayatını<br />

ele alıyor.<br />

12<br />

13<br />

11<br />

“Ailenin Namusu”<br />

“Family’s Honor”<br />

12<br />

Yazar A. Karneçuk<br />

Author A. Karnechuk<br />

13<br />

Yazar N. Ostrovski<br />

Author N. Ostrovsky<br />

14<br />

“Mankurt”<br />

“Mankurt”<br />

the war were; “Turkmen Athletes”,<br />

“Shepherd’s Wealth” and “In Turkmen<br />

Villages”. In 1946, a full-length documentary<br />

called “Turkmenistan” was<br />

produced in Ashgabat film studio. In<br />

1947, the studio made the first postwar<br />

full-length film “The Bride Coming<br />

from Far Away” in musical comedy<br />

genre. The following statement was<br />

written in the newspaper Pravda, published<br />

on July 30, 1948:<br />

“Young Turkmen cinema has made a<br />

great breakthrough. In this lyrical musical<br />

comedy, life of people in collective<br />

farms is depicted in a realistic way. The<br />

film is based on a simple story and it<br />

does not include any clashes. The superiority<br />

of human labor is particularly<br />

underlined in the film.”<br />

TURKMEN CINEMA SHAKEN BY<br />

EARTHQUAKE<br />

Turkmenistan and Turkmen cinema<br />

was shaken by a catastrophe before<br />

the country could manage to overcome<br />

the material and spiritual damages<br />

of the war. In 1948, an earthquake occurred<br />

in Turkmenistan, particularly<br />

in Ashgabat, and it made the “Ashgabat<br />

film” studio unoperational. After this<br />

disaster, Turkmen film makers and<br />

cinema artists had to stop their works<br />

for a while. After some time, Turkmen<br />

cinema artists went to Tashkent, Baku<br />

and Almaty film studios in order to<br />

work. In those studios, they took part<br />

in low-budget works by dubbing films.<br />

Russian and Turkmen film makers,<br />

who preserved their determination<br />

and devotion throughout those tough<br />

years, managed to make a joint film in<br />

1950. This documentary, called “Soviet<br />

Turkmenistan”, was awarded the State<br />

Prize in 1951 which was the greatest<br />

prize in the Soviet Union.<br />

After many years over the earthquake,<br />

Ashgabat film studio was rebuilt in<br />

1954 and reopened its doors to cinema<br />

artists. First full-length film made in<br />

the new studio after the earthquake<br />

was “Son of a Shepherd”. This film was<br />

an adaptation of H. Mukhtarov and K.<br />

Seyitliyev’s work in the same name.<br />

It tells the life of Turkmen intellectuals<br />

during the Soviet era. Turkmen<br />

cinema continued to benefit from H.<br />

Mukhtarov’s works. In 1957, the author’s<br />

book “Alan’s Family” was adapt-<br />

48 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

YENİDEN YAPILANMA DÖNEMİNDE<br />

TÜRKMEN SİNEMASI<br />

1980’lerin sonundan 1990’a kadar üretilen<br />

filmler önceki dönemde yapılan filmlerden<br />

yapı itibari ile farklı olsalar da,<br />

genel hatları ile o dönemin devamı biçimindedir.<br />

1986-1987 yıllarında stüdyoda<br />

üretilen filmler “Senin Kardeşin Benim<br />

Kardeşimdir”, “Elveda Meleğim”, “Küçük<br />

Adadaki Serüvenler”, “Yoldan Geçen<br />

Olmak İstemiyorum”, “İntikam Vadisi”,<br />

“Gizli Elçi”dir. 1988 yılında Türkmen film<br />

stüdyolarında üretilen 3 uzun metrajlı<br />

film ise “Eski Dağların Destanı”, “Sihirli<br />

Boncuk Masalı” ve “Delişmen”dir.<br />

1989-1990 yıllarında yapılmış en başarılı<br />

film Narlıyev’in yönetmenliğini yaptığı<br />

“Mankurt” filmidir. Bu film, Türk ve<br />

Türkmen sinemacılarının ilk ortak çalışması<br />

olmasının yanı sıra, Türk oyuncuların<br />

da Türkmen sinemasında ilk kez<br />

oyunculuk sergiledikleri filmdir. Filmde<br />

başrollerden birini meşhur Türk oyuncu<br />

Tarık Tarcan canlandırıyor.<br />

1990’lı yılların başlarında SSCB’de<br />

başlayan bağımsızlık mücadeleleri sonucu<br />

Türkmenistan da Sovyetlerden<br />

ayrılarak 1991 yılında bağımsızlığını<br />

ilan etti. Bağımsızlığın kazanılması ile<br />

Türkmenistan sinemacıları da yeni bir<br />

döneme girdiler. Bu dönem ile ilgili bilgi<br />

ve birikimleri önümüzdeki sayılarda<br />

aktarmaya çalışacağız. Bir sonraki sayımızda<br />

görüşmek üzere…<br />

14<br />

TÜRK OYUNCU TARIK<br />

TARCAN “MANKURT”<br />

FİLMİNDE OYNADI.<br />

TURKİSH ACTOR TARIK<br />

TARCAN STARRED IN<br />

“MANKURT”.<br />

ed to cinema with the name “Family’s<br />

Honor”. In 1960, the studio made<br />

another full-length film: “Ten Steps<br />

Towards East” The film focused on<br />

Turkmenistan in the pre-revolutionary<br />

and post-revolutionary periods.<br />

In 1969, an adventure film called<br />

“Adventures of Dovran” was made in<br />

Turkmen film studio and it attracted<br />

great attention from the child audience.<br />

The film was telling the adventures of<br />

a child who is nature lover as well as a<br />

friend and protector of animals. In 1970,<br />

the film “Friends! There is no Death”<br />

was made about the Second World War<br />

and the story of Turkmen warriors fighting<br />

against Nazis. “My Friend Melekus”<br />

made in 1972 in the comedy genre focused<br />

on the modern Turkmen life.<br />

TURKMEN CINEMA IN THE<br />

RECONSTRUCTION ERA<br />

Although the films produced in the<br />

period from late 1980s to 1990 are different<br />

from the films of previous era<br />

in terms of structure, those periods<br />

actually complement each other. Films<br />

produced in the studio in the 1986-1987<br />

period are as follows: “Your Brother<br />

is My Brother”, “Farewell My Angel”,<br />

“Adventures in Small Island”, “I Do<br />

Not Want to be a Passerby”, “Revenge<br />

Valley” and “Secret Envoy”. In 1988,<br />

three full-length films were made in<br />

Turkmen film studios. These are “Old<br />

Mountains’ Legend”, “Tale of Magical<br />

Beads” and “Madcap”.<br />

“Mankurt” directed by Narlıyev is the<br />

most successful film made between 1989<br />

and 1990. This film is an adaptation of<br />

well-known author Chingiz Aitmatov’s<br />

novel “The Day Lasts More Than a<br />

Hundred Years”. It is also the first<br />

joint work of Turkish and Turkmen<br />

film makers, and the first film starring<br />

Turkish actors in Turkmen cinema.<br />

One of the leading actors of the film is<br />

famous Turkish actor Tarık Tarcan.<br />

Turkmenistan declared independence<br />

from the Union of Soviet Socialist<br />

Republics in 1991 as a result of the<br />

struggles for independence that<br />

started in the USSR in early 1990s.<br />

Independence marked a new era for<br />

Turkmen film makers. In the next<br />

issues, we will focus on the developments<br />

and experiences of this period.<br />

Hope to see you next month…<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

49


KÜLTÜR & SANAT / CULTURE & ART<br />

FİLM / FILM<br />

YÖNETMEN: KAAN MÜJDECI<br />

DIRECTOR: KAAN MUJDECI<br />

SİVAS<br />

Oyuncular: Doğan İzci,<br />

Ozan Çelik<br />

Amerika’da gerçekleşecek<br />

88. Akademi Ödülleri’ne<br />

(Oscar) “En İyi Yabancı<br />

Film” dalında Türkiye’nin<br />

adayı olan Sivas filmi 11<br />

yaşında bir çocuk olan<br />

Aslan ile yaralı halde bulduğu<br />

Sivas isimli bir<br />

dövüş köpeğinin hikayesini<br />

anlatıyor. Filmin çocuk<br />

başrol oyuncusu Doğan<br />

İzci, geçtiğimiz yıl Venedik<br />

Film Festivali’nde En İyi<br />

Erkek Oyuncu Ödülü’nü<br />

kazanmıştı.<br />

SIVAS<br />

Cast: Doğan İzci, Ozan<br />

Çelik<br />

Turkey’s nomination<br />

for the “Best Foreign-<br />

Language Film” at 88 th<br />

Academy Awards (Oscar)<br />

to be held in the US, Sivas<br />

is a story about an 11-year<br />

old boy named Aslan and<br />

the fighter dog named<br />

Sivas which was wounded<br />

when Aslan found him.<br />

Last year, Doğan İzci<br />

-young leading actor of<br />

the film- received the Best<br />

Actor Award at the Venice<br />

Film Festival.<br />

SERGİ / EXHIBITION<br />

TARIH: 1 KASIM <strong>2015</strong>’E KADAR YER: PERA MÜZESI<br />

DATE: UNTIL 1 NOVEMBER <strong>2015</strong> VENUE: PERA MUSEUM<br />

14. İSTANBUL BİENALİ:<br />

TUZLU SU<br />

Dünyanın dört bir yanından 80’in üzerinde<br />

katılımcının çalışmalarının görülebileceği ve Carolyn<br />

Christov-Bakargiev’in küratörlüğünde düzenlenen 14.<br />

İstanbul Bienali’nde, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Anadolu<br />

Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan ilham alan özel<br />

bir eser ile yer alıyor. Çeşitli mekanlarda hayat bulan<br />

Tuzlu Su’da sanatseverler mekana göre tek sanatçı ya<br />

da sanatçı topluluklarının işlerini görebilecek.<br />

14 TH ISTANBUL BIENNIAL:<br />

SALTWATER<br />

Drafted by Carolyn Christov-Bakargiev, 14 th Istanbul<br />

Biennial with a number of alliances includes works<br />

by over 80 participants from all over the world. Pera<br />

Museum is taking part in the biennial with a work<br />

inspired from its Suna and İnan Kıraç Foundation<br />

Anatolian Weights and Measures Collection.<br />

Saltwater takes place in various places, and art<br />

lovers can visit the works of a single artist or groups<br />

of artists according to the place.<br />

50<br />

<strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

KİTAP / BOOK<br />

YAZAR: CAVID KASIMLI / ISA ARSLAN YAYINEVI: GÜNDOĞAN YAYINLARI<br />

AUTHOR: CAVID KASIMLI / ISA ARSLAN PUBLISHING: GUNDOGAN PUBLISHING HOUSE<br />

AZERBAYCAN VE<br />

DAĞLIK KARABAĞ<br />

ÜZERİNE ANALİZLER<br />

Azerbaycan topraklarının beşte<br />

birini oluşturan Karabağ ve<br />

civarındaki şehirlerin Ermenistan<br />

tarafından işgalini geniş bir<br />

perspektiften inceleyen kitapta 13<br />

makale bulunuyor. Dağlık Karabağ<br />

gerçeklerinin dünya kamuoyuna<br />

doğru şekilde ulaştırılması<br />

hedeflenen kitapta bölgedeki enerji<br />

yatırımlarının da ele alındığı bir<br />

makale yer alıyor.<br />

ANALYSES ON<br />

AZERBAIJAN AND<br />

NAGORNO KARABAKH<br />

The book consists 13 articles<br />

offering a broad perspective<br />

on Armenia’s occupation of<br />

Karabakh and the surrounding<br />

cities which form one fifth of<br />

Azerbaijani territories. The book<br />

aims to present the truth and facts<br />

about Nagorno Karabakh to the<br />

world opinion. It also includes an<br />

article about energy investments<br />

in the region.<br />

SAHNE SANATLARI / PERFORMING ARTS<br />

TARIH: 4 EKIM <strong>2015</strong> YER: AKÜN SAHNESI, ANKARA<br />

DATE: 04 OCTOBER <strong>2015</strong> VENUE: AKUN STAGE, ANKARA<br />

MÜZİK / MUSIC<br />

TARIH: 27 EKIM <strong>2015</strong> YER: ZORLU CENTER PSM<br />

DATE: 27 OCTOBER <strong>2015</strong> VENUE: ZORLU CENTER PAC<br />

YEŞİLÇAM<br />

YESILCAM<br />

Aşık olduğu film aktrisine<br />

ulaşabilmek için kendi<br />

filmini çekmeye karar<br />

veren Arif, bunun için<br />

gereken tecrübe ve paraya<br />

sahip değildir. Ancak<br />

şansı yaver gider ve<br />

çekimlere başlar. Ta ki<br />

“film hayallerine postallar<br />

giydirene” dek! Oyunu<br />

Uğur Saatçi yazdı, Barış<br />

Erdenk yönetiyor.<br />

Arif wants to shoot a film<br />

in order to find a way<br />

to the women he loves,<br />

but he does not have the<br />

experience and money to<br />

realize his goal. His luck<br />

allows him to start shooting<br />

the film “until the film<br />

makes his dreams wear<br />

shoes!” It was written by<br />

Uğur Saatçi and directed<br />

by Barış Erdenk.<br />

DIANA KRALL<br />

DIANA KRALL<br />

5 Grammy ödüllü caz solisti<br />

Diana Krall, “California<br />

Dreamin” ve “Desperado”<br />

gibi tüm zamanların en<br />

iyi pop şarkılarını caz<br />

ezgileriyle yorumladığı yeni<br />

albümünün dünya turnesi<br />

çerçevesinde Yapı Kredi’nin<br />

ana sponsorluğunda IEG<br />

Live ve Piu Müzik’in<br />

düzenlediği “Good Music<br />

In Town” konserleri<br />

kapsamında 27 Ekim’de<br />

İstanbul Zorlu PSM’de<br />

konser verecek.<br />

Within the scope of IEG<br />

Live and Piu Music’s<br />

“Good Music in Town”<br />

concerts sponsored by<br />

Yapı Kredi, Diana Krall<br />

will give a concert at<br />

Istanbul Zorlu PSM<br />

on October 27. Krall<br />

has won five Grammy<br />

Awards and her new<br />

album features all-time<br />

favorite pop classics such<br />

as “California Dreamin”<br />

and “Desperado” with<br />

jazz tunes.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

51


КРАТКОЕ ROTA / ROUTE ИЗЛОЖЕНИЕSTABESI PUBLIS IS? NOS SUL / UASTABESI PUBLIS IS? NOS SUL<br />

КРАТКОЕ<br />

ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

52 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

ХАЛДУН ЯВАШ<br />

Каспийский<br />

Стратегический Институт<br />

Генеральный Секретарь<br />

За последнее время число беженцев или<br />

вынужденных переселенцев (IDP) настолько<br />

возросло, что можно смело заявлять – человечество<br />

доселе никогда не сталкивалось с трагедий такого<br />

масштаба. По состоянию на сегодняшний день 58<br />

милионов людей не живут в собственных домах,<br />

эти люди либо находятся в положении беженцев,<br />

либо нашли убежище в других странах. Мир, пусть<br />

даже и какая-то его часть, проявил таки интерес<br />

к этому гуманитарному кризису, переживаемому<br />

вместе с кризисом сирийских беженцев. Потому<br />

как беженцы теперь дошли и до их дверей, и теперь<br />

эти государства тоже осознали тот факт, что<br />

сложившаяся ситуация представляет реальную<br />

угрозу. А между тем, Турция уже 4 года живет<br />

в этой страшной действительности, и открыла<br />

свои двери беженцам без заявления каких-либо<br />

условий. Стоимость этого гостеприимства для<br />

Турции уже превысила сумму в 6 миллиардов<br />

долларов. Может показаться, что мир знакомится<br />

с такого рода трагедией впервые, но на самом деле<br />

в разных географических точках кризис беженцев<br />

продолжается уже очень давно. Одним из таких<br />

стал Азербайджанский кризис, вот уже 20 лет<br />

азербайджанские переселенцы (IDPs), вынужденные<br />

покинуть свои родные места, оккупированные<br />

Аремнией, живут только лишь одной надеждой -<br />

вернуться домой.<br />

Мы надеемся, что эта трагедия больше не<br />

настигнет людей в разных уголках мира. Но<br />

действительность, увы, не такова. И самое<br />

сильное влияние ситуация оказывает на женщин.<br />

В этом номере журнала мы захотели взглянуть на<br />

проблему беженцев через призму позиции женщин,<br />

и подготовили заглавную статью, рассказывающую<br />

о том, что значит быть женщиной-беженцем.<br />

В виде статьи представлен анализ Доц. Дp.<br />

Ахмета Юклейен, посвященный изучению<br />

вопроса, касающегося желаний и стремлений<br />

сирийских беженцев перебраться в Европу<br />

через Турцию. Также в этом номере приведен<br />

исследовательский материал Проф. Дp. Месута<br />

Хаккы Джашина, посвященный тому, какой посыл<br />

для международной политики имеет военный парад<br />

с участием 12 тысяч солдат, который состоялся в<br />

прошлом месяце в Китае и который мы наблюдали<br />

вместе со всем миром.<br />

До встречи в следующем номере журнала...<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

53


КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

MISIR’DA BULUNAN DEV GAZ REZERVİ<br />

TÜRKİYE İÇİN CİDDİ BİR FIRSAT<br />

КРУПНОЕ МЕСТОРОЖДЕНИЕ ГАЗА, ОБНАРУЖЕННОЕ Bölgesinde bir enerji merkezi В ЕГИПТЕ olmayı hedefleyen – ПРЕКРАСНАЯ<br />

Türkiye için Mısır’daki keşif iyi<br />

değerlendirilmeli. Zira İsrail doğal gazında ibre Türkiye’ye döndü.<br />

ВОЗМОЖНОСТЬ ДЛЯ ТУРЦИИ<br />

Находка Египта должна быть оценена Турцией, которая стремится HUGE к GAS приобретению RESERVE IN EGYPT IS<br />

статуса энергетического центра в регионе, в полной AN мере. IMPORTANT К тому же, OPPORTUNITY указатели FOR TURKEY<br />

Израиля в вопросах природного газа снова развернулись в сторону Турции.<br />

ОСМАН КУРТ<br />

Во все времени река Нил была для<br />

Египта источником жизни. А сегодня<br />

кандидатом в животворящие источники<br />

для Египта стало Средиземное море.<br />

Итальянский энергетический гигант Eni<br />

выступил с заявлением о том, что в зоне<br />

территориальных вод Греции обнаружено<br />

самое крупное месторождение природного<br />

газа Средиземного моря с резервом в 850<br />

миллиардов кубаметров. Этот обнаруженный<br />

запас природного газа обеспечит удовлетворение<br />

потребности Греции в газе на сегодняшнем<br />

уровне потребления в течение 17<br />

лет. Также отмечается, что объем залежей<br />

газа в этой зоне на последующих этапах<br />

может увеличиться до 1,15 триллионов кубаметров.<br />

На сегодня всё внимание энергетического<br />

мира и стран региона обращено к этой<br />

крупнейшей находке в Средиземном море.<br />

Ситуация может обернуться уникальной возможностью<br />

для Турции. Именно в свете этой<br />

находки указатели природного газа Израиля<br />

вновь развернулись в сторону Турции.<br />

НЕ РАДОСТНАЯ ВЕСТЬ ДЛЯ ИЗРАИЛЯ<br />

И ЮЖНОЙ ЧАСТИ ГРЕКО-КИПРСКОЙ<br />

АДМИНИСТРАЦИИ<br />

Подарок судьбы, выпавший на долю<br />

Греции, не для всех стал поводом для<br />

искренней радости. Исследователь<br />

Энергетической Программы Стамбула<br />

Каспийского Стратегического Института<br />

Эмин Даныш отмечает: «Однако, известие<br />

о найденном в Греции газе, не стало в той<br />

же степени хорошей новостью для соседних<br />

Израиля и Южной части Греко-<br />

Кипрской Администрации. С учетом наличия<br />

определенного рода сложностей в<br />

отношениях с Турцией, эти два государства<br />

вели переговоры об организации передачи<br />

газа, добываемого на востоке<br />

Средиземного Моря, в Грецию по трубопроводу,<br />

проложенному по морскому дну.<br />

Вновь обнаруженные запасы газа в течение<br />

следующих лет обеспечат Греции, и даже с<br />

избытком, удовлетворение растущего спроса,<br />

и одновременно с этим выведут страну<br />

на позиции нетто-экспортера».<br />

MISIR<br />

EGYPY<br />

ÖZEL HABER / SPECIAL REPORT<br />

The discovery in Egypt should be evaluated well by Turkey aiming to be an<br />

energy hub in the region, because the needle turned to Turkey in Israel gas issue.<br />

TÜRKİYE<br />

TURKEY<br />

KKTC<br />

TRNC<br />

GÜNEY KIBRIS<br />

CYPRUS<br />

ZOHR<br />

120 mil/miles<br />

OSMAN KURT<br />

LÜBNAN<br />

LEBANON<br />

İSRAİL<br />

ISRAEL<br />

ÜRDÜN<br />

JORDAN<br />

SURİYE<br />

SYRIA<br />

SUUDİ ARABİSTAN<br />

SAUDI ARABIA<br />

01<br />

The discovery well<br />

was located off Egypt’s<br />

Mediterranean coastline<br />

at a depth of 1,450 metres<br />

with the prospective<br />

Zohr field covering an<br />

area of about 100 square<br />

kilometres (60 square<br />

miles).<br />

The discovery well<br />

was located off Egypt’s<br />

Mediterranean coastline<br />

at a depth of 1,450 metres<br />

with the prospective<br />

Zohr field covering an<br />

area of about 100 square<br />

kilometres (60 square<br />

miles).<br />

8 <strong>EKİM</strong> <strong>2015</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>35</strong> - OCTOBER <strong>2015</strong> ISSUE <strong>35</strong><br />

MISIR GAZ REZERVİ I / GAS RESERVE IN EGYPT<br />

В ВОПРОСАХ ПРИРОДНОГО ГАЗА<br />

Nil nehri tarih boyunca Mısır’a yaşam Nile River has been the source of life for<br />

kaynağı oldu. Bugün ise Akdeniz,<br />

Egypt throughout history. However,<br />

УКАЗАТЕЛИ ИЗРАИЛЯ РАЗВЕРНУТЫ<br />

Mısır için önemli bir yaşam kaynağı<br />

olmaya aday. İtalyan ТУРЦИИ enerji devi<br />

become an important source of life for<br />

today Mediterranean is a candidate to<br />

В СТОРОНУ<br />

ENI, Mısır’ın kara sularında 850 milyar Egypt. Italian energy giant ENI announced<br />

В течение ближайших лет цена на сжиженный<br />

doğal gaz природный yatağını bulduğunu газ, açıkla-<br />

с учетом field in the выхода Mediterranean which has 850<br />

metreküplük rezerve sahip Akdeniz’in en that they discovered the largest natural gas<br />

büyük<br />

dı. Bu keşifle İsrail doğal gazında ibre artık bcm (billion cubic meters) reserves in Egypt’s<br />

на рынок новых игроков, и, соответственно,<br />

2012 yılında ростом 52,6 milyar предложения, metreküp hand упадет in terms of Israeli natural gas.<br />

Türkiye’ye döndü.<br />

territorial waters. Now Turkey has the upper<br />

Mısır’ın<br />

olan doğal gaz tüketimi ülkedeki siyasi Natural gas consumption of Egypt diminished<br />

тогда, from 52.6 в bcm in 2012 to 51.4 bcm in<br />

istikrarsızlık ниже предыдущего ve ülke ekonomisinin уровня, gelişmelerden<br />

вопросе etkilenmesi себестоимости sonucu 2013 yılında 51,4 инвестиций 2013, and even в to 48 bcm in 2014 due to politi-<br />

и<br />

milyar metreküpe, 2014 yılında ise 48 milyar cal instability in the country and its effects<br />

metreküpe строительство geriledi. Mısır’ın комплексов aynı dönemdeki<br />

для on national Израиля economy. Natural gas production<br />

варианты<br />

doğal gaz üretimi<br />

СПГ<br />

ise 2012<br />

и плавучего<br />

yılında 60,9<br />

СПГ<br />

of Egypt<br />

отпадут<br />

in the same period was 60.9 bcm in<br />

milyar metreküp olurken, 2013’te 56,1 milyar 2012, 56.1 bcm in 2013, and 48.7 bcm in 2014.<br />

metreküp, за нецелесообразностью. 2014’te ise 48,7 milyar metreküp В этой ситуации,<br />

для экспорта природного BAD газа NEWS FOR ISRAEL AND GREEK CYPRIOT<br />

seviyesine indi.<br />

ADMINISTRATION OF SOUTHERN CYPRUS<br />

İSRAİL Израиля VE GÜNEY единственным KIBRIS RUM YÖNETİMİ и наиболее Egypt’s good экономичным<br />

вариантом остается Турция.<br />

luck was not welcomed by<br />

İÇİN ÜZÜCÜ HABER<br />

everyone. Emin Danış, researcher at Caspian<br />

Mısır’ın başına konan talih kuşu herkes Strategy Institute Istanbul Energy Program,<br />

tarafından Турция olumlu стремится karşılanan bir и gelişme к увеличению says that “The источников<br />

natural gas found in Egypt<br />

olmadı. Hazar Strateji Enstitüsü, İstanbul has not been equally pleasing for its neighbor<br />

Enerji Programı<br />

поступления<br />

Araştırmacısı Emin<br />

природного<br />

Emrah Israel<br />

газа<br />

and Greek<br />

с<br />

Cypriot Administration of<br />

Danış, одновременным “Mısır’da bulunan gaz, снижением komşusu İsrail стоимости<br />

Southern Cyprus. These two countries were<br />

ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi için aynı holding negotiations about the transportation<br />

of энерге-<br />

their natural gas resources in Eastern<br />

derecede импорта, sevindirici и bir к обретению haber olmadı. Bu статуса<br />

iki тического ülke, Türkiye ile центра aralarındaki региона. sorunlar И Mediterranean насколько to Egypt via pipelines beneath<br />

the sea due to their problems with<br />

nedeniyle Doğu Akdeniz’de üretecekleri<br />

gazı бы Mısır’a не denizin охладели altından взаимоотношения boru hattıyla Turkey. At между the same time, when the increase<br />

iletmek<br />

двумя<br />

için görüşmeler<br />

странами<br />

yürütüyordu.<br />

за последне<br />

Yeni in<br />

время,<br />

Egypt’s natural<br />

на<br />

gas production exceeds the<br />

bulunan rezervler sonucu Mısır’ın gaz üretiminin<br />

сегодняшний önümüzdeki yıllarda день ülkenin Турция artan стала with newly самым found reserves will make the<br />

country’s growing demand in coming years<br />

talebinin çok daha üzerine çıkması, ülkeyi country a net exporter again.”<br />

важным рынком сбыта природного газа<br />

aynı zamanda tekrar net ihracatçı konumuna Israel and Southern Cyprus are not the only<br />

da для getirecek” Израиля. diyor. Одновременно grieving с этим countries. This discovery is not<br />

именно Турция является для Израиля<br />

самым рациональным и самым экономически<br />

выгодным маршрутом для поставок<br />

газа в Европу.<br />

Потенциальные возможности Турции в<br />

сфере поставок газа не ограничены только<br />

Израилем. Оцениваемые в 2 миллиарда<br />

кубаметров запасы газа Восточного<br />

побережья Средиземного моря, принадлежащие<br />

Южному Кипру, а теперь и<br />

Греции, могут быть переправлены в<br />

Европу через Турцию только при условии<br />

улучшения политической конъюнктуры<br />

на территории региона. Даже без<br />

учета Греции, при существующем положении<br />

дел, для газа Израиля и Южного<br />

Кипра, Турция приобретает особое важное<br />

значение. Для того, чтобы Турции<br />

иметь возможность воспользоваться<br />

богатствами реки Нил, просто жизненноважной<br />

необходимостью является грамотное<br />

регулирование всех соответствующих<br />

процессов.<br />

54 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

ПУТЕШЕСТВИЕ НА АВТОМОБИЛЕ СТАНОВИТСЯ БОЛЕЕ ПРЕИМУЩЕСТВЕННЫМ<br />

ВЫБОРОМ ПО СРАВНЕНИЮ С ПУТЕШЕСТВИЯМИ НА ПОЕЗДЕ ИЛИ САМОЛЕТЕ<br />

Новоиспеченный Генеральный Директор компании «Peugeot Турция» господин<br />

Лоран Перне рассказал о влиянии низких цен на энергоносители в мире, и о<br />

предположениях и прогнозах в этой области.<br />

ОСМАН КУРТ<br />

После многолетней работы в автомобильном<br />

секторе в один прекрасный<br />

день Вы вдруг стали Президентом футбольного<br />

клуба. Сейчас же, вернувшись<br />

к деятельности в автомобильной промышленности,<br />

Вы приехали в Турцию.<br />

Скажите, какой Вы, как руководитель<br />

недавно прибывший из Европы, видите<br />

экономику европейских государств?<br />

Экономика Европы переживает сейчас период<br />

потрясений. Лучше всего я осведомлен,<br />

в частности, об экономике Франции.<br />

Основные факторы, влияющие на экономику<br />

страны – безработица, социальный<br />

кризис, и данные базовые показатели в эти<br />

дни немного запутаны. Другим аспектом,<br />

стоящим на повестке сегодняшнего дня<br />

Франции, являются социальные сокращения,<br />

которые пережили компании страны.<br />

Этот фактор является тормозом на пути<br />

роста и развития компании с экономической<br />

точки зрения.<br />

Как повлияло на автомобильный сектор<br />

значительное падение цен на нефть?<br />

Падение цен на нефть также является новым<br />

фактором. Это последствия, связанные<br />

с падением уровня производства в таких<br />

странах как Китай - по большей части, Росия<br />

и Бразилия. Спрос на энергоносители у<br />

этих государств снизился, но предложение<br />

при этом все еще сохраняется на высоком<br />

уровне. Поэтому наблюдается серьезное<br />

падение и цен на бензин для конечных потребителей.<br />

Это, естественно, делает автомобильную<br />

трассу более популярной, по<br />

сравнению с той же железной дорогой. Недавно<br />

я прочел очень интересный исследовательский<br />

очерк. Согласно проведенным<br />

исследованиям, французы, из-за того, что<br />

цена на нефть упала, во время отпуска стали<br />

чаще пользоваться автомобилями. Цена<br />

за литр дизельного топлива спустилась<br />

с 1,40-1,50 до 1,10 евро, и, естественно,<br />

путешествие на авто стало гораздо более<br />

экономичным по сравнению с поездкой на<br />

поезде или путешествием на самолете.<br />

Дела в государствах, чья экономика<br />

опирается на нефть, в настоящий момент<br />

идут на так хорошо. Ощутил ли<br />

европейский автомобильный сектор<br />

на себе влияние проблем этих стран?<br />

Проблема этих стран состоит в наличии<br />

единственной сильной стороны<br />

их экономики. При больших объемах<br />

экспорта нефти в этих странах все просто<br />

прекрасно. Но стоит только объемам<br />

экспорта нефти упасть, поток из<br />

источников дохода резко сокращается,<br />

и эти страны переживают серьезные<br />

трудности. Хорошо, влияет ли это на<br />

автомобильный сектор? Сейчас говорить<br />

об этом сложно. Если данные процессы<br />

будут продолжаться – тогда точно<br />

повлияет. Кроме того, производители<br />

автомобилей делают все возможное для<br />

сокращения объема потребления топлива.<br />

И группа компаний PSA является<br />

одним из самых ориентированных в<br />

этом вопросе производителей.<br />

Россия была самым большим автомобильным<br />

рынком сбыта для<br />

Европы. В условиях проблем в экономике<br />

показатели авторынка также<br />

демонстрируют серьезный спад. Если<br />

смотреть с этой позиции, можно ли<br />

сказать, что влияние все еще не ощущается?<br />

На самом деле рынок России переживает<br />

серьезные трудности в течение<br />

нескольких последних лет. Этот рынок<br />

и нас - группу компаний PSA, заставил<br />

пережить серьезные проблемы. Это<br />

произошло в связи с тем, что наша компания<br />

реализовала значительные инвестиции<br />

в подающий большие надежды<br />

проект создания фабрики в городе Калуга<br />

в России. Но экономическое положение<br />

бывает причиной разочарований.<br />

Сейчас Россия является одним из рынков,<br />

демонстрирующих резкое снижение<br />

уровня продаж, и скорейшая стабилизация<br />

этой ситуации не предвидится.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

55


КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

ЦЕНА ВОЙНЫ ДЛЯ ЖЕНЩИН СЛИШКОМ ВЫСОКАЯ<br />

Пограничные конфликты, внутренние войны, международные войны<br />

распространяются с невероятной скоростью, и народы вынуждены перемещаться<br />

по карте мира крупными группами. И самый большой ущерб в этом кризисе<br />

человечности наносится женщинам.<br />

ФИГЕН АЙПЕК АЙВАДЖЫ<br />

Дом, милый дом...<br />

На одном из видео лагеря, где<br />

проживают люди, покинувшие<br />

свои родные места, снятом Организацией<br />

Объединенных Наций, мы видим маленького<br />

ребенка из числа Иракских Езидов,<br />

слезы которого смешаны с внутренним<br />

бунтом: «Мы покинули земли наших дедов.<br />

Наша деревня была замечательным<br />

местом. Мы бросили наш родной дом и<br />

сейчас здесь живем без дома». На другом<br />

видео-репортаже, уже другой человек, не<br />

указавший откуда он родом, но если всетаки<br />

потребуется описать его личность,<br />

первое, что и сам он скажет о себе, так это<br />

то, что он – беженец, говорит: «Я бежал<br />

из своей страны ради лучшей жизни, ради<br />

новой жизни и ради свободы». Общее<br />

одно – остаться в живых, ну еще статус<br />

беженца или вынужденного переселенца.<br />

На сегодняшний день, согласно данным<br />

Организации Объединенных Наций, в<br />

мире проживают 19.5 милионов беженцев<br />

и 38 милионов вынужденных переселенцев.<br />

На первом месте по числу беженцев,<br />

достигшему отметки в 5.1 милион человек,<br />

палестинцы, сразу за ними стоят 3.88<br />

милиона сирийцев, потом 2.59 милиона<br />

афганцев. Гуманитарный кризис, четко<br />

прослеживаемый в этих цифрах, продолжает<br />

набирать обороты вместе с продолжающимся<br />

распространением военных<br />

конфликтов в мире. Положение дел с<br />

переселенцами еще более трагично, и эти<br />

цифры увеличиваются с каждым днем все<br />

больше. Сегодня 7.6 милионов сирийцев<br />

не живут у себя дома. 6 милионов колумбийцев,<br />

3.4 милиона иракцев, 3.1. милион<br />

суданцев и 1 милион азербайджанцев,<br />

общая численность населения которых<br />

итак всего 9 с половиной милионов, став<br />

вынужденными переселенцами, с надеждой<br />

ожидают своего возвращения в родные<br />

края. Данные действительно ужасают.<br />

Когда Верховный Комиссар по делам<br />

беженцев Организации Объединенных<br />

Наций Антонио Гутерреш в 2012 году заявляет<br />

«Эти цифры поистине бьют тревогу»,<br />

число беженцев в мире составляло<br />

10.5 милионов, а число вынужденных<br />

переселенцев 17.7 милионов человек.<br />

Сейчас же на дворе <strong>2015</strong> год, и гуманитарный<br />

кризис разразился в полном смысле<br />

этого слова, сегодня Гутерреш заявляет:<br />

«Мы столкнулись с самым значительным<br />

по масштабности инцидентом массового<br />

переселения, которое видели когда-либо<br />

в истории. Имеет место острая необходимость<br />

в толерантном подходе к людям,<br />

бегущим от военных конфликтов и преследований,<br />

и в равной степени гуманитарного<br />

вмешательства и глобальной<br />

решительности по всему миру в целях<br />

обеспечения безопасности этих людей».<br />

САМЫЕ БЕЗЗАЩИТНЫЕ –<br />

ЖЕНЩИНЫ, ДЕТИ И СТАРИКИ<br />

В центре глобального гуманитарного кризиса<br />

оказались женщины. Они вынуждены<br />

в одиночку сталкиваться лицом к лицу<br />

с холодным ликом войны, пограничных<br />

конфликтов, и с ужасным образом смерти.<br />

Потому что их мужья, сыновья или младенцы<br />

на их руках приносят себя в жертву<br />

войне, и женщины остаются одинокими<br />

в своей борьбе за выживание. Еще одной<br />

темной стороной этой ситуации, конечно,<br />

является неопределенность, которая ждет<br />

их всех в будущем. И если некоторые<br />

географические беженцы и вынужденные<br />

переселенцы достаточно часто мелькают<br />

на международных платформах, другие<br />

как-будто и вовсе не существуют, и их<br />

существование по большей части не стоит<br />

на повестке дня. Но ведь боль – та же<br />

боль, горе – то же горе. Одними из таких<br />

заслуживших по праву, но не увидевших<br />

от мира сочувствия и понимания, стали<br />

беженцы и переселенцы, появившиеся<br />

после оккупации Арменией Карабахского<br />

региона Азербайджана. Эти люди находятся<br />

в такой ситуации уже более 20 лет<br />

и все еще ждут своего возвращения домой.<br />

А женщины и вовсе невидимы, не-<br />

56 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

видимы в квадрате. Проф. Дp. Канзасского<br />

Университета Мехрангиз Нажафизадех<br />

в одной своей работе, в рамках которой<br />

он проводил беседы с азербайджанскими<br />

женщинами из числа переселенцев,<br />

отмечает, что самым часто встречающимся<br />

в в разговоре с ними выражением<br />

является следующее: «Мы до сих пор<br />

ощущаем себя гостями в своих домах,<br />

наш настоящий дом – Карабах». Другая<br />

женщина из Агдама, показывая господину<br />

Нажафизадех дома, явно нуждающиеся<br />

в обновлении и ремонте, обращает его<br />

внимание на окружающее такими словами:<br />

«Покраска, стены, проржавевшие<br />

перила на лестницах... Но люди говорят,<br />

что скоро мы вернемся в наш Агдам, поэтому<br />

никто ремонт делать и не хочет.<br />

Нет, они хотят вернуться домой в Агдам<br />

и больше ничего.» Это показывает нам<br />

тот факт, что женщины-переселенцы не<br />

просто живут борясь с бедностью, борясь<br />

за выживание, они еще и испытывают<br />

серьезные проблемы с чувством принадлежности<br />

к месту. Эти азербайджанские<br />

женщины почти 20 лет ждут своего<br />

возвращения в родные земли, оккупированные<br />

Арменией. И по этой причине,<br />

никак не получается у них прижиться в<br />

там, где они сейчас находятся. В мире<br />

еще 24 страны переживают проблемы,<br />

сходные с проблемой Азербайджана. Лара<br />

из Гумуса, приехав в 2013 году в Египет,<br />

начала работать в качестве добровольца<br />

в Католической Службе Помощи (CRS).<br />

Она обучает прибывших в Египет сирийских<br />

женщин-беженцев, старается дать<br />

им профессию. Лара говорит о том, что<br />

первым и единственным из всех желаний<br />

женщин, стремящихся вернуться домой,<br />

стало именно желание попасть обратно<br />

в свои родные края: «Прежде всего они<br />

должны вернуться и выстроить свою страну<br />

заново». Очевидно, что и сирийские и<br />

азербайджанские женщины питают одну и<br />

ту же надежду – вернуться домой.<br />

НЕПРАВИТЕЛЬСТВЕННЫЕ<br />

ОРГАНИЗАЦИИ ИМЕЮТ ДЛЯ<br />

ЖЕНЩИН ЖИЗНЕННОВАЖНОЕ<br />

ЗНАЧЕНИЕ<br />

На сегодняшний день кризисная ситуация<br />

с беженцами и переселенцами, усугубившаяся<br />

с гражданской войной в Сирии,<br />

волнами разливается по всему миру.<br />

Теперь свидетели войн, беженцы, которых<br />

мы видели в новостях, живут вместе с<br />

нами на наших улицах, в наших домах и в<br />

лагерях, которые оборудованы на границах<br />

государств. Большинство из них - женщины,<br />

и эти женщины, вместе со своей<br />

страной были вынуждены были бросить<br />

свою работу в той стране. Одна женщина<br />

из Сирии по имени Реема – фармацевт,<br />

она вместе со своей дочерью укрылись в<br />

Ливане. По причине того, что дочь Реемы<br />

не нашла себе работу по специальности,<br />

она пошла учиться на курсы по изготовлению<br />

драгоценных украшений, организованные<br />

одной неправительственной<br />

организацией в Ливане, и, таким образом,<br />

получила новую профессию. Эти две женщины<br />

считают, что такая предоставленная<br />

им возможность откроет перед ними дверь<br />

в будущее. Сбежавшие от ужаса войны,<br />

эти женщины, не могут убежать от своей<br />

собственной войны, и до сих пор продолжают<br />

свою борьбу за жизнь. Конечно,<br />

инициатива неправительственных организаций<br />

имеет почти мультипликативный<br />

эффект для женщин. Потому что женщина,<br />

владеющая какой-либо полезной профессией,<br />

способна принести в дом пусть<br />

и маленький кусок хлеба, она получает<br />

возможность растить детей, и заниматься<br />

их обучением и воспитанием.<br />

Каспийским Стратегическим Институтом<br />

(HASEN) ранее был инициирован проект,<br />

касающийся азербайджанских женщинпереселенцев.<br />

В отношении азербайджан-<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

57


КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

ских женщин Координатор по вопросам<br />

стратегии и политики HASEN Др. Эфган<br />

Нифтиев отмечает следующее: «Число<br />

переселенцев из оккупированных земель<br />

Азербайджана составляет примерно один<br />

милион и женщины среди переселенцев -<br />

самая уязвимая группа. Их способность<br />

поддерживать свою жизнь и способность<br />

заработать себе на жизнь своим трудом,<br />

в этой ситуации, подверглись серьезному<br />

негативному воздействию». Благодаря<br />

программе, реализуемой HASEN, 40<br />

женщин теперь будут проводить время,<br />

ожидая своего возвращения на родину,<br />

занимаясь ткацким делом и ковровым производством<br />

в цехе, оборудованном специально<br />

для этого в поселении Ходжавент<br />

в Азербайджане. Напрямую, пользу от<br />

реализации проекта увидят 40 женщин, но<br />

косвенно пользу проекта почувствуют на<br />

себе 120 человек, а всего планируется, что<br />

программа поможет 800 людям. В рамках<br />

проекта, реализуемого HASEN, под пристальным<br />

наблюдением команды находятся<br />

не просто 40 женщин. Это еще и 40<br />

разбитых жизней, 40 разрушенных судеб.<br />

Женщины, у которых во рту не осталось<br />

зубов, и поэтому они не могут принимать<br />

пищу, женщины, чей биологический возраст<br />

30 лет, а выглядят они при этом,<br />

как будто прожили 60 лет жизни, полной<br />

страданий и тяжкого труда, женщины, на<br />

палящем солнце с утра и до ночи работающие<br />

на полях, собирая лук за 5 долларов<br />

в день... и в женской коллективной памяти<br />

есть только один страх: «Аллах, случится<br />

ли это со мной снова?» спрашивают они.<br />

Но несмотря на этот страх, и ту память о<br />

дне, когда их выкинули с родной земли,<br />

как будто это было вчера, они часто часто<br />

говорят о своих надеждах вернуться назад.<br />

Потому что там они оставили не только<br />

свои дома. Вот уже как 20 лет они находятся<br />

вдали от своих родных, которых<br />

сами же и похоронили в той земле.<br />

В УСЛОВИЯХ ГУМАНИТАРНОГО<br />

КРИЗИСА КАЖДЫЙ ПЛАТИТ СВОЮ<br />

ЦЕНУ<br />

Ровно как и люди, на чью долю выпало<br />

поистине трагическое испытание – быть<br />

беженцами или вынужденными переселенцами,<br />

государства тоже платят свою<br />

и экономическую и общественную цену.<br />

Также как и эти люди, государства тоже<br />

ждут стабилизации ситуации. Для стран,<br />

которые приняли на свою территорию<br />

беженцев или вынужденных переселенцев,<br />

особенно в части восстановления их<br />

нормального образа жизни, тоже установлена<br />

немалая цена. До сегодняшнего дня<br />

средства, потраченные Турцией на сирийских<br />

беженцев превысили 6 миллиардов<br />

долларов. Например, согласно статистическим<br />

данным Мирового Банка, на переселенцев<br />

- граждан Азербайджана, в течение<br />

последних 20 лет банком затрачено 5,4<br />

миллиарда долларов. Европейский Союз,<br />

недавно познакомившийся с сирийскими<br />

и афганскими беженцами, приступил к<br />

обсуждениям вопроса о финансировании<br />

этой статьи расходов за счет бюджетных<br />

средств или все-таки за счет внебюджетных<br />

фондов. Если рассматривать вопрос<br />

в глобальном масштабе, мировые расходы<br />

по беженцам в 2014 году составили 13,4%<br />

от валового внутреннего продукта. Сумма<br />

расходов согласно показателя Глобального<br />

индекса мира за прошлый год достигла<br />

уровня в 14.3 триллиона долларов. При<br />

таком положении дел, наряду с поддержкой<br />

государств мира, проекты неправительственных<br />

организаций приобретают<br />

жизненноважное значение. Внимание к<br />

этому вопросу привлекает и Дp. Эфган<br />

Нифтиев, он говорит: «Для того, чтобы<br />

найти выход из ситуации с беженцами и<br />

вынужденными переселенцами, необходимо<br />

предпринимать совместные решительные<br />

действия, обеспечивая эффективную<br />

координацию работы всех международных<br />

организаций, как государственных, так и<br />

58 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

неправительственных. И важную роль в<br />

этом процессе берут на себя именно неправительственные<br />

общественные организации».<br />

ЗАСИДЕВШИЕСЯ ГОСТИ<br />

Срок пребывания беженцев и переселенцев<br />

в некоторых странах так надолго затягивается,<br />

что ситуация часто становится<br />

похожа на ситуацию с засидевшимися<br />

гостями. Наиболее близко нам знакомые<br />

сирийские беженцы находятся в Турции<br />

уже 4 года. Есть и другой близкознакомый<br />

нам пример трагичных событий: азербайджанцы,<br />

вынужденные переселиться<br />

с родных мест, сохраняя надежду на<br />

возвращение, при помощи государства<br />

вот уже более 20 лет пытаются устроить<br />

свою жизнь. Весь мир вместе с Северной<br />

Африкой, Украиной, Афганистаном и другими<br />

странами, где конфликты с каждым<br />

днем приобретают все более трагичный<br />

характер, или где пограничные конфликты<br />

до сих пор не разрешены, меняется практически<br />

постоянно, и множество людей<br />

ведут счет вернувшимся. На самом деле те<br />

страны, которые гостеприимно раскрыли<br />

им свои двери, питают те же надежды.<br />

Конечно, с большей долей вероятности,<br />

именно женщины больше остальных<br />

ведут счет вернувшимся. Ведь из числа<br />

всего населения, оставшегося в тех<br />

странах, большинство - женщины, дети и<br />

старики. Они ощущают себя крайне незащищенными<br />

и уязвимыми. Зайнаб, 62 лет<br />

от роду, проживающая в Каире, говоря о<br />

том, что ей нужна хоть какая-то работа,<br />

отмечает: «Никто не может порекомендовать<br />

что-то такой старой и больной женщине<br />

как я. А Вы что сможете сделать?».<br />

Оказавшись внезапно и совершенно неожиданно<br />

в другой стране или регионе,<br />

они сталкиваются с фактом, что не в силах<br />

выполнять любую работу. А если речь<br />

идет о восточном обществе, в котором<br />

ограничительные по половому признаку<br />

барьеры выше, испытывают еще большие<br />

трудности с «женской идентичностью» в<br />

вопросах зарабатывания на жизнь своим<br />

трудом. Женщина по имени Далал, проживающая<br />

сейчас в Ливане, каждый день<br />

работает на сельхозугодиях, и говорит о<br />

том, что если ты женщина, работу будет<br />

найти гораздо сложнее: «Области приложения<br />

труда для меня как для женщины,<br />

гораздо более ограничены, по сравнению с<br />

мужчинами. Я не могу работать везде, где<br />

может работать мужчина, но я пытаюсь».<br />

70 процентов переселенцев женщин из<br />

Ирака сейчас безработные. Большинство<br />

из женщин, не имеющих работы, не имеют<br />

у себя дома даже основного набора<br />

продуктов питания. Иракская активистка<br />

Салама Смеисим так описывает невероятно<br />

тяжкие условия жизни женщин в<br />

Ираке: «В Ираке продолжается угнетение<br />

женщин... проблемы женщин-переселенцев<br />

никого не волнуют. Существует острая<br />

необходимость в наличии дома, убежища,<br />

в котором будет сохранено достоинство<br />

женщины, где они смогут отправить своих<br />

детей в школу, где будут иметь в своем<br />

распоряжении элементарные свет и питьевую<br />

воду... Я считаю, что необходима реализация<br />

программы, способной не только<br />

информировать женщин об их правах, но<br />

и оказать им помощь и поддержку в совершении<br />

действий или реализации проектов,<br />

благодаря которым они смогут, не завися<br />

от кого-то, иметь регулярный доход.»<br />

В заключении хочу отметить, что само по<br />

себе крайне невыгодное, уязвимое положение<br />

людей, имеющих статус беженца или<br />

переселенца, усугубляется многократно<br />

тем фактом, что попавший в такую ситуацию<br />

человек - женщина. Не важно какой<br />

национальной принадлежностью обладает<br />

женщина, как подчеркивается многими<br />

независимыми наблюдателями, даже там,<br />

куда они бежали от насилия, они переживают<br />

насилие другого рода, связанное исключительно<br />

с их половой принадлежностью.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

59


КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

ЧЕЛОВЕЧНОСТЬ СПОТКНУЛОСЬ НА ДОРОГАХ ЕВРОПЫ<br />

С 2011 года Сирийский Кризис продолжает развиваться и распространяться<br />

по всему региону, и нет даже слабого лучика надежды на его урегулирование в<br />

ближайшие дни.<br />

ДОЦ. ДP. АХМЕТ ЮКЛЕЙЕН<br />

Общественное движение Башар аль-<br />

Асад, выражающее протест против<br />

правящего строя, началось как часть<br />

Арабской Весны, однако, в течение четырех<br />

лет приобрело характер глобальной трагедии.<br />

Военный конфликт оказал непоправимое<br />

и крайне серьезное влияние на жизни<br />

людей. Телекомпания Аль-Джазира объявила,<br />

что с марта <strong>2015</strong> года почти половина<br />

населения государства, а именно около 11<br />

милионов сирийцев были вынуждены<br />

бежать из страны, бросив свои дома, из них<br />

3,8 милионов людей получили статус<br />

беженцев в других странах. Ужасающее<br />

насилие, распространяемое повсеместно<br />

без разбора цели, вышедшие из-под контроля<br />

беспорядки региональных масштабов,<br />

борьба и военные действия, проводимые<br />

многочисленными группами гражданского<br />

населения, каждодневные тупиковые, веящие<br />

безысходностью заголовки о международной<br />

политике, которой ну никак не удается<br />

найти хоть какое-нибудь решение.<br />

Однако, Сирийский кризис, и в частности,<br />

проблема беженцев, в последнее время<br />

достигшие ворот Европы, приобрел, с точки<br />

зрения гуманности, драматический и трагический<br />

характер. В этой ситуации, когда в<br />

центре войны оказывается бесчисленное<br />

множество невинных жертв, ни один актер<br />

мировой арены не сможет избежать критики.<br />

Каждый актер и политической, и гражданской<br />

сцен просто обязан взять на себя<br />

ответственность.<br />

СИМВОЛ ПОРАЖЕНИЯ: РЕБЕНОК<br />

ПО ИМЕНИ АЙЛАН<br />

Прибитое к берегу тело трехлетнего<br />

Айлана, стремившегося перебраться из<br />

Турции на греческие острова, стало ярким<br />

символом абсолютного поражения всех, кто<br />

участвовал в борьбе за урегулирование<br />

ситуации. Айлан потерял жизнь вместе с<br />

пятилетним братом и матерью. Место, куда<br />

они хотели переехать, где их ждали родственники<br />

– Канада, но их ходатайства о<br />

предоставлении убежища были отклонены.<br />

И сейчас в такой ситуации, откровенно<br />

постыдной с точки зрения гуманности и<br />

человечности для всех без исключения сторон,<br />

каждый старается перекинуть свою<br />

вину на другого. Даже Асад заявил: «Если<br />

Европа не желает принимать беженцев, она<br />

должна прекратить помогать «террористам».<br />

В вопросе принятия беженцев самый тяжкий<br />

груз несут соседствующие с Сирией государства.<br />

Так Ливан, в процентном соотношении<br />

к числу собственного населения страны,<br />

принял в свои земли наибольшее число<br />

беженцев. А Турция, признавшая более<br />

полутора милионов беженцев из Сирии,<br />

стала домом для самого большого числа<br />

людей, пострадавших от войны. Согласно<br />

данным Министерства Внутренних дел,<br />

общее число сирийцев-беженцев, находящихся<br />

на территории государства Турции,<br />

приблизилось к двум милионам<br />

БОРЬБА БЕЖЕНЦЕВ НЕ<br />

ПРЕКРАЩАЕТСЯ<br />

Путь в Европу по автомобильным дорогам<br />

тоже мало чем отличается. В течение 24<br />

часов более семи тысяч беженцев достигли<br />

границ Хорватии, и Хорватия объявила, что<br />

больше беженцев принять не в состоянии.<br />

На фоне не прекращающихся стычек между<br />

полицейскими и беженцами на границе с<br />

Сербией, Генеральный Секретарь ООН Пан<br />

Ги Мун поведал о своем возмущении и<br />

негодовании, когда узнал об использовании<br />

венгерскими полицейскими слезоточивого<br />

газа и водометов против сирийских беженцев,<br />

ищущих убежища. Обсуждается<br />

вопрос о том, почему сирийцы идут на<br />

такой большой риск, и почему Турция не<br />

стала для них в достаточной степени<br />

надежным убежищем. Согласно международным<br />

договорам между Комитетом по<br />

правам человека и странами ЕС, беженцы<br />

имеют право просить убежища в странах<br />

Европы, но для подачи такого запроса необходимо<br />

физическое присутствие просителя<br />

на территории стран Европы. То есть, другими<br />

словами, беженцы из Турции обратиться<br />

с просьбой о предоставлении им<br />

убежища не могут.<br />

60 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

РАСТУЩАЯ КОНКУРЕНЦИЯ В АЗИАТСКО-<br />

ТИХООКЕАНСКОМ РЕГИОНЕ: СТРАНЫ НА ПРИЦЕЛЕ<br />

Прошедший в Пекине парад, в котором участвовали 12 тысяч военных, был<br />

ознаменован резким контрастом: цветные воздушные шары, как символ мира<br />

и согласия, на фоне выставленных межконтинентальных ядерных ракетных<br />

установок. Так какой же посыл мировой общественности несет в себе этот контраст?<br />

ПРОФ. ДP. МЕСУТ ХАККЫ ДЖАШИН<br />

На мероприятии в честь<br />

памяти “Дня Победы 3<br />

сентября”, состоявшемся<br />

на Площади Тяньаньмэнь, наряду<br />

со сборной почетной ротой числом<br />

почти в тысячу военных из 17 стран,<br />

среди которых присутствовали<br />

Россия, Казахстан и Кыргызстан,<br />

выступившее объединение из 12<br />

тысяч военных, представляющих<br />

модернизированную мощь<br />

Китайской Армии, явилось самым<br />

многочисленным объединением,<br />

участвующем в параде за<br />

последнее время. Как и на Параде<br />

Победы, отмечаемом в Москве,<br />

на показе военной мощи Китая не<br />

присутствовали лидеры Западных<br />

стран и Премьер-Министр Японии<br />

Шинзо Абе. Президент Российского<br />

государства Владимир Путин, в<br />

качестве ответного шага Китайским<br />

военным на их поздравления с<br />

Днем Победы во II Мировой войне<br />

Российской Армии на Красной<br />

Площади, присутствовал в Пекине<br />

вместе с Генеральным Секретарем<br />

Организации Объединенных Наций<br />

господином Бан Ки-мун.<br />

РУССКИЙ ФАКТОР ПРОТИВ<br />

АЛЬЯНСА США-ЯПОНИЯ<br />

Можно с уверенностью заявлять<br />

о том, что этот месяцами<br />

подготавливаемый и репитируемый<br />

военный парад в Китае, стал важной<br />

вехой в истории. И действительно,<br />

Китай, чьи отношения с Западом и<br />

Японией оставляли желать лучшего,<br />

раздавленный Ихэтуаньским<br />

восстанием (Боксёрское восстание),<br />

этим официальным парадом<br />

отрекаясь от установившегося<br />

статуса, открыто объявил всей<br />

мировой общественности факт<br />

становления Китая в качестве новой и<br />

отличной от других силы на мировой<br />

арене. Какие тревоги и переживания<br />

в отношении вопросов безопасности<br />

вынудили Пекин выводить из казарм<br />

такое огромное количество военных<br />

сил? И почему по телевидению<br />

прошли трансляции против Японии?<br />

Какие стратегические посылы хочет<br />

заявить Пекин, вступивший в альянс<br />

с США против Японии во времена<br />

II Мировой Войны, и имеющий на<br />

сегодняшний день общий оборот<br />

внешней торговли с Америкой в 260<br />

миллиардов долларов?<br />

КИТАЙ МЕТОДИЧНО<br />

УВЕЛИЧИВАЕТ БЮДЖЕТ<br />

ОБОРОННОГО СЕКТОРА<br />

Китай, методично и постоянно<br />

увеличивавший бюджет обороны от<br />

стран Запада после холодной войны,<br />

является страной, выделяющей самые<br />

значительные средства на военные<br />

нужды после США. Расходы на<br />

военный сектор Китая в 2014 году<br />

были увеличены на 12,2% и достигли<br />

суммы в 130 миллиардов долларов.<br />

Инвестируя в развитие таких<br />

высоких технологий в плане военного<br />

оснащения, как подводные лодки и<br />

самолеты стелс, Китай, увеличение<br />

оборонного бюджета обуславливает<br />

использованием этих средств прежде<br />

всего на модернизацию армии.<br />

Да, можно с уверенностью сказать:<br />

исходя из постулата о том, что ни мир,<br />

ни война, не делаются без оружия,<br />

посылы касательно того Китая, какой<br />

будет наблюдать международная<br />

общественность в будущем, в скором<br />

времени приобретут четкость и<br />

ясность.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

61


КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

ПРЯМЫЕ ИНОСТРАННЫЕ ИНВЕСТИЦИИ<br />

И РАЗВИВАЮЩИЕСЯ СТРАНЫ<br />

В то время как в целом в мире продолжают расти показатели валового внутреннего<br />

продукта, объем прямых иностранных инвестиции уменьшился почти до уровня,<br />

отмеченного в период глобального кризиса. Кто же ответственен за такое положение дел?<br />

ДОЦ. ДP. ФАТИХ МАДЖИТ<br />

Согласно данных Доклада о мировых<br />

инвестициях, подготовленного<br />

Конференцией Организации Объединенных<br />

Наций по торговле и развитию<br />

(ЮКТАД), в 2014 году с глобальной точки<br />

зрения объем прямых иностранных инвестиций,<br />

по сравнению с показателями<br />

за прошлый год, снизился на 16%, и достиг<br />

уровня в 1,23 триллиона долларов.<br />

Однако, на фоне общего снижения объема<br />

прямых иностранных инвестиций по миру,<br />

в отношении развивающихся стран наблюдается<br />

абсолютно противоположная картина.<br />

Объем реализованных в 2014 году в<br />

развивающихся странах прямых иностранных<br />

инвестиций по сравнению с прошлым<br />

годом продемонстрировал рост на 1,5% и<br />

достиг уровня в 681 миллиард долларов,<br />

данная цифра является максимальной за<br />

все предыдущие периоды. Таким образом,<br />

доля развивающихся стран в общем<br />

объеме прямых иностранных инвестиций<br />

в мире составила 55,5%, и с 2014 года 5<br />

из 10 стран, привлекающих наибольший<br />

объем прямых иностранных инвестиций,<br />

относятся к категории развивающихся<br />

стран. На фоне роста объема прямых иностранных<br />

инвестиций, ориентированных<br />

в страны Восточной и Юго-Восточной<br />

Азии, и составивших 33 миллиарда долларов,<br />

объемы прямых иностранных инвестиций<br />

в другие развивающиеся страны<br />

сократился. Сегодня Турция, объем прямых<br />

иностранных инвестиций в которой<br />

в 2014 году уменьшился примерно на 1,1<br />

миллиард долларов, находится в позиции<br />

страны, на которую глобальный общий<br />

рост данного показателя положительно не<br />

повлиял.<br />

ИНВЕСТОРЫ БУДУТ БОЛЕЕ ИЗБИ-<br />

РАТЕЛЬНЫМИ<br />

В <strong>2015</strong> году ситуация с прямыми иностранными<br />

инвестициями, объем которых<br />

резко сократился в 2014 году, придет в<br />

норму, и, по всей вероятности, развива-<br />

ющиеся страны, с учетом относительно<br />

высоких показателей роста, будут продолжать<br />

находиться в центре внимания<br />

данных инвестиций.<br />

Возможность получить свой кусок пирога<br />

будет иметь особую важность для таких<br />

стран как Бразилия, Турция, Индия, Южная<br />

Африка и Индонезия, переживающих<br />

проблемы дефицита соотношения сбережения-инвестиции,<br />

и поэтому особо сильно<br />

зависящих в процессе финансирования<br />

инвестиционного развития и экономического<br />

роста от иностранных сбережений.<br />

В связи с этим, в группе данных стран,<br />

частью которой является и наше государство<br />

(имеется в виду Турция – прим.пер.),<br />

в целях привлечения большего объема<br />

прямых иностранных инвестиций, еще<br />

большее значение приобретет процесс<br />

реализации грамотной экономической<br />

политики и улучшение инвестиционной<br />

среды. Кроме этого, важными с точки<br />

зрения привлечения прямых иностранных<br />

инвестиций в этих странах в долгосрочной<br />

перспективе, являются такие аспекты как,<br />

укрепление корпоративной инфраструктуры<br />

и проведение структурных реформ,<br />

прежде всего в сфере права и образования.<br />

В случае успешной реализации данных<br />

мер в указанных государствах, как это наблюдалось<br />

и в странах Азии, прямые иностранные<br />

инвестиции станут основным<br />

элементом развития экономики и развития<br />

занятости.<br />

62 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>


www.hazarworld.com<br />

НОВЫЙ ВИТОК В ВОПРОСАХ ЭНЕРГЕТИЧЕСКОЙ<br />

БЕЗОПАСНОСТИ: БЕЗОПАСНОСТЬ НЕФТЯНЫХ И<br />

ГАЗОВЫХ ТРУБОПРОВОДОВ<br />

Какие шаги на пути становления Энергетическим Центром государству Турции<br />

необходимо предпринять в отношении обеспечения безопасности Нефтяных и<br />

газовых трубопроводов?<br />

АЙХАН ГУДЖУЙЕНЕР<br />

Трубопроводы, по сравнению с другими<br />

видами транспортировки, признаны<br />

как более экономичные, экологичные,<br />

безопасные и быстрые, в связи<br />

с чем, именно системе трубопроводов<br />

отдается предпочтение в вопросах транспортировки<br />

нефти и природного газа. К<br />

примеру, согласно данных ВР за 2014 год,<br />

66,6% от общего объема торговли природным<br />

газом в мире реализовано посредством<br />

трубопроводов. Всего в мире 70%-я<br />

доля общего количества нефти и нефтепродуктов<br />

транспортируется по трубам.<br />

Другими словами, в плане обеспечения<br />

бесперебойной подачи энергоресурсов по<br />

принципу работы 7 дней в неделю 24 часа<br />

в сутки, мы сильно зависим от надежной и<br />

постоянной работоспособности и функциональности<br />

трубопроводных сетей.<br />

РАСТЕТ ЧИСЛО НАПАДЕНИЙ,<br />

НАЦЕЛЕННЫХ НА ПОВРЕЖДЕНИЕ<br />

ТРУБОПРОВОДОВ<br />

Несмотря на всеобщую зависимость от<br />

стабильных поставок энергоресурсов, 2/3<br />

мировых запасов нефти сконцентрированы<br />

в нестабильных с политической или экономической<br />

точки зрения регионах. Кроме<br />

этого, рост числа атак, нацеленных на<br />

объекты энергетической инфраструктуры,<br />

зафиксированный в течение последних<br />

лет, дает о себе знать по всему миру. Если<br />

быть более точным, доля актов нападения<br />

на объекты нефтяной и газовой инфраструктуры<br />

от общего числа террористических<br />

актов, составившая в середине 1990<br />

годов 2,5%, в 2013 году превысила отметку<br />

в 20%.<br />

В Базе Данных по актам нападения на<br />

объекты энергетической инфраструктуры<br />

в период с 1982 по 2012 год зафиксировано<br />

9,500 случаев, при этом выявлено, что<br />

наиболее часто используемым методом<br />

являются бомбовые атаки. В завершение,<br />

специалисты заявляют, что если в 1980-х<br />

годах терракты проводились чаще в Средней<br />

и Южной Америке, то в 1990-х и 2000-х<br />

годах, география нападений переместилась в<br />

Африку и Азию.<br />

СТАТУС ЭНЕРГЕТИЧЕСКОГО<br />

ЦЕНТРА (УЗЛА) И БЕЗОПАСНОСТЬ<br />

ТРУБОПРОВОДОВ<br />

Ущерб Северного Ирака, нанесенный ему в<br />

результате террористического акта, нацеленного<br />

на Нефтяной трубопровод Керкюк-<br />

Юмурталык, который имел место 29 июля<br />

<strong>2015</strong> года в Турции, только по данным официальных<br />

печатных средств информации составил<br />

250 милионов долларов. После акта<br />

нападения 28 июля <strong>2015</strong> года на Трубопровод<br />

природного газа между Ираном и Турцией,<br />

проложенном с территории Северного<br />

Ирака, который является вторым самым<br />

крупным поставщиком газа нашей страны<br />

(имеется в виду Турция – прим.пер.), поток<br />

газа не был восстановлен в течение недели.<br />

И наконец, нападения 4 августа и 24 августа<br />

<strong>2015</strong> года на газопровод Баку-Тбилиси-<br />

Эрзурум, который один по данным 2014<br />

года обеспечивает 12,33% общего импорта<br />

природного газа в Турцию, показали острейшую<br />

необходимость скорейшей реализации<br />

мер в вопросах безопасности объектов энергетической<br />

инфраструктуры.<br />

Терракты, совершаемые на линии трубопроводов<br />

энергетических ресурсов, приводя<br />

к тяжелым экономическим последствиям,<br />

в равной степени угрожают и надежности<br />

энергоснабжения в целом, и стабильности<br />

безопасной инвестиционной среды государства.<br />

В этой связи, развитие и внедрение<br />

систематичного «режима безопасности<br />

трубопроводов» для Турции, являющейся<br />

страной реализации множества национальных<br />

и международных проектов в энергетической<br />

сфере, – непременное условие<br />

дальнейшего развития.<br />

<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />

63


КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />

КИНЕМАТОГРАФ ТУРКМЕНИСТАНА, ИДУЩИЙ НАПЕРЕКОР<br />

ИСТОРИЧЕСКИМ ТРУДНОСТЯМ<br />

До обретения государственной независимости, кинематограф Туркменистана<br />

столкнулся со множеством проблем и сложностей. Трудности искусства<br />

кинематографа начались с периода II Мировой Войны и усугубились в связи<br />

с землетрясением, случившемся после. Однако, настойчивый и трудолюбивый<br />

туркменский народ все эти трудности с успехом преодолел.<br />

РУФАТ АГАЕВ<br />

Основную тематику фильмов, производство<br />

которых продолжалось<br />

в годы II Мировой Войны на киностудии<br />

«Ашхабадфильм» сформировал<br />

слоган – «всё для фронта, всё для победы!»<br />

Фильмы, снятые в эти годы, являлись<br />

больше основанными на документальных<br />

фактах произведениями, посвященными<br />

любви к родине, отчизне, направлявшими<br />

народ к победе. Самыми выдающимися<br />

работами, сделанными в годы войны на<br />

студии, были киножурналы с названиями<br />

«Последние вести с фронта» и «Советский<br />

Туркменистан». Эти киножурналы<br />

информировали народ о положении дел на<br />

фронте, рассказывали о помощи народа<br />

фронту, как материальной (Туркменские<br />

женщины пожертвовали личные ценные<br />

вещи, золотые и серебряные украшения в<br />

фонд государственного сопротивления), так<br />

и моральной, а также обеспечивали мотивацию<br />

народа.<br />

В 1941 году студией был снят полнометражный<br />

документальный фильм с названием<br />

«Победа за нами!» Сюжет фильма<br />

описывал помощь туркменского народа<br />

фронту. В фильме также была показана<br />

привязанность народа к Коммунистической<br />

Партии.<br />

ТУРКМЕНСКИЕ И УКРАИНСКИЕ<br />

ДЕЯТЕЛИ ИСКУССТВА ВМЕСТЕ<br />

То время в истории Туркменского кинематографа<br />

стало временем значительного<br />

развития. В годы II Мировой Войны многие<br />

кинематографические студии, находящиеся<br />

на территории Советских Республик,<br />

переехали в Среднюю Азию и Казахстан.<br />

По этой же причине и киностудия «Киев»<br />

Украина в осенью 1941 года переместилась<br />

в город Ашхабад. Совместная работа<br />

кинематографистов двух стран привела к<br />

созданию в эти годы на студии нескольких<br />

кинофильмов и формированию крепких<br />

дружеских отношений. Благодаря сотрудничеству<br />

деятелей искусства двух братских<br />

народов в конце 1941 года был снят первый<br />

совместный Туркменско-Украинский<br />

фильм «Партизаны в украинских степях»<br />

по одноименному произведению писателя<br />

А.Карнечук. Режиссуру фильма взял на<br />

себя Игорь Савченко.<br />

После победы в той войне кинематографическая<br />

деятельность всех стран Советского<br />

Союза ознаменована началом съемок новых<br />

фильмов. Основным жанром новых фильмов<br />

был документальный. Туркменистанскими<br />

кинематографистами в послевоенные<br />

годы были выпущены документальные<br />

ленты «Спортсмены Туркменистана»,<br />

«Богатство чабана», «В деревнях Туркменистана».<br />

На студии Ашхабадфильм в 1946<br />

году был также отснят полнометражный<br />

документальный фильм под названием<br />

«Туркменистан». В 1947 году студия выпустила<br />

первый полнометражный фильм<br />

послевоенных лет.<br />

РАЗБИТЫЙ ЗЕМЛЕТРЯСЕНИЕМ<br />

ТУРКМЕНСКИЙ КИНЕМАТОГРАФ<br />

Не успевший оправится от материального<br />

и материального ущерба, нанесенного ему<br />

войной, Туркменистан и кинематограф<br />

Туркменистана, пережили жестокий удар<br />

стихии. В 1948 году в Туркменистане, в<br />

частности в городе Ашхабад, произошло<br />

сильное землетрясение, которое почти полностью<br />

разрушило киностудию «Ашхабад<br />

фильм», приведя её в нерабочее состояние.<br />

После этой катастрофы сотрудники и деятели<br />

искусства кинематографа Туркменистана<br />

были вынуждены приостановить<br />

свою работу. Спустя некоторое время<br />

кинематографисты Туркменистана уехали<br />

на работу в Ташкент, Баку, Алма-Ату. Там,<br />

занимаясь дублированием фильмов, они<br />

получили возможность работы в малобюджетных<br />

фильмах.<br />

64 ОКТЯБРЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>35</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!