06.08.2015 Views

Dialogu alternativ Kosovë-Serbi

SHOQËRITË E DHUNSHME NË TRANZICION Dialogu ... - Archive

SHOQËRITË E DHUNSHME NË TRANZICION Dialogu ... - Archive

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Idea që vinte nga monarkia Austrohungareze, ide kjo e shtetit juridik nukishte demokratike, ajo ishte autoritative, por se kishte një veti të rëndësishme: ajopër herë të parë e mëson gjeneratën e të rinjëve në <strong>Serbi</strong> se si vendosetrregullativi stabil politik, si vendoset një rregullativ kushtetues, i cila të gjithënjerëzve do të u mundësojë nivel minimal të sigurisë dhe kështu të mundësojë qëpër një kohë më të gjatë mund të planifilojnë sjelljet dhe planifikimet tjerapolitike. Siç po shihet pra ky është ai trupi i parë politik ideor dhe ideologjik tëcilën e formësoi Universiteti i Beogradit.Jovan Skerliq shkrimtar politik serb lidhur me atë që sot shumicës në<strong>Serbi</strong> nuk u pëlqen idea europiane thotë: në <strong>Serbi</strong> ekzistojnë dy anë. Ai mendoinë dy gjëra. E para se vlerat politike të formësuara në Europë nuk ishin nëharmoni me vlerat dhe nismat e shoqërive organike dhe patriarkale serbe. Gjëja edytë ishte se këto ide nismë i kanë pruar njerëzit që ishin jashtë <strong>Serbi</strong>së, pra atanga austrohungaria. Ky do të ishte ai ndikimi i parë që sipas gjykimit tim ështëmjaft i rëndësishëm, për arësye se nga ky ndikim realist u formësuan ajo qëmund të quhet çerdhe e liberalizmit të shoqërisë politike serbe, e cila edhepërkundër rënieve dhe ngritjeve ende është e pranishme.Ndikimi tjetër i rëndësisë së madhe lind gjatë Luftës së Dytë Botëroredhe ai arrin nga dy drejtime. Një pjesë e ndikimit arrin nga grupi i madh iprofesorëve rusë të cilët u shkatërruan dhe u dëbuan në Revolucionin e Tetorit,pra antikomunizmi, i cili zë vend para së gjithash në Fakultetet e shkencaveshoqërore dhe dominon në fakultetin juridik. Nëpërmes ndikimeve ruse në <strong>Serbi</strong>hatashëm zhvillohet idea pansllaviste, idea që <strong>Serbi</strong>a sipas qenies politike dheorganike nuk i takon Europës, por i takon një familjes së madhe sllave me seli nëRusi. Rezultat i saj është një traditë antieuropiane shumë e fuqishme dhe shumë enjohur. Pra një traditë antieuropiane rrezistuese ndaj asaj që është perëndimore.Nga ana tjetër shkolla ruse e solli një koncept të shtetit popullor. Pra nëkundërshtim me konceptin e shtetit juridik i cili buronte nga Austrohungaria. Kygrupacion ofron një koncept të shtetit popullor dhe shtetit organik. Pra ne tëgjithë organikisht i takojmë një bashkësie politike. Në këtë bashkësi organike nekemi orientime të forta dhe të qarta se si do të gjindemi në periudhën afatgjatë.Bazë e themelit të konceptit organik janë ato shtyllat më të thjeshta dhe më tërëndësishmet të atij pushteti: fshatarët dhe ushtria. Pra ndikimi i dytë që sipasgjykimit tim është mjaft i rëndësishëm për kuptimin e dinamikës serbe edhe sot.Por ndikimi i dytë i cili vinte plotësisht nga rrethi tjetër që flet vetëm për atë sesa është <strong>Serbi</strong>a politikisht e komplikar dhe sa ide politike janë në lojë- luftë meshumë dallime dhe ideologji politike.Ndikimi i dytë pas Lutës së Dytë Botërore vinte nga Franca për shkak seFranca dhe <strong>Serbi</strong>a kishin një lloj miqësie luftarake dhe numër i madh iintelektualëve serbë pas Luftës së Parë Botërore shkolloheshin në Francë, e cila<strong>Serbi</strong>së i ofron atë që ajo ka në themelet e politikës së vet tradicionale. Këto janëdy ide politike plotësisht të ndryshme, njëra mjaft e dobët e tjetra mjaft efuqishme tubonin shoqëri politike në <strong>Serbi</strong>. Të parat janë idetë politikerepublikane, pra vie deri tek një traditë e fuqishme republikane nga zemra erevolucionit borxhez françez, që realisht kultivon idenë e participimit,pjesëmarrjen në politikë si mjedis ku formësohet jeta e një bashkësie politike.Megjithatë tradita republikane disi nuk arriti të mbijetojë.29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!