Dialogu alternativ Kosovë-Serbi

Gjithmonë kur në Serbi pritej reagim i shoqërive civile, ato janë shumë tëbuta ose nuk ekzistojnë fare.Një organizatë nga Londra Quaker Peace and Social Witness (QPSW) kabërë hulumtime në ballafaqim me të kaluarën, për konfliktet, për mënyrën se sikëto tema, punohet me organizat në Serbi duke bërë një ndarje mjaft tëçuditshme. Ata kanë bërë ndarjen e organizatës në ato që merren me ballafaqimete të kaluares në mënyrën e fortë dhe në të butë. Sipas analizave tëbashkëpunëtores së tyre “të butë” d.m.th. që dikush mbledhë p.sh. nga Bujanovcipesë njerëz të rinj, pesë njerëz nga Subotica dhe pesë nga Beogradi, ose bënëekspozenë dhe thotë: “Ja të gjithë janë viktima”. Versioni i autores është seveprimi i fortë nuk është i mirë dhe ai nuk do të jepë rezultate. Nga ana tjetërlidhur me gjykime keni organizatën për të drejta të njeriut, e cila mekambëngulje dhe shumë vite konfirmon se ne duhet ta dënojmë këtë dhe këtënjeri, nga së ka bërë këtë dhe këtë, dhe kjo është përmbledhje e plotë ashtu siështë ndarë shoqëria civile në raport me konfliktin, në raport me luftën, në raportme ballafaqimin me të kaluarën dhe në raport me diçka që quhet pajtim dhe përtë cilin në këtë çast nuk duhet të flasë, sepse nuk di e se kush tani pajtohet. Dhedo të përfundoj me diçka që mendoj se është shumë me rëndësi e ky është faktise shumë projekte dhe programe që i bashkojnë njerëzit e njëjtë, ndërsa mua mëduket shumë e rëndësishme kur ne në një tubim tonin një grua që kohë të gjatëpunon në sektorin joqeveritar thotë se gjatë tubimit ka njohtuar tre njerëz të rinjë.Këto tubime shënojnë përbërje e njejtë dhe se shoqëria civile bënë xhiro në vendme të njejtit njerëz me të cilët ballafaqohet, fletë me fqinjët dhe rajonalizon,demokratizon etj. Nga këto shkaqe konsideroj se është mjaftë e rëndësishme qëshoqërinë civile ta pranojmë kudo që jemi, çka jemi, ku veprojmë, cila ështëmundësia e jonë objektive dhe se me të vërtetë a mundemi të bëjmë kthesa nëpozita që të themi se Serbia është në bisedime me Kosovën ose është ndoshtalojë se diçka mund të bëhet. Shumë është e rëndësishme të a kuptojmë seshoqëritë janë të frustruara, se është gati e pamundshme të ndryshohet çka do ngarrënja, por është e mundur të bëjmë hapa të vegjël, ndoshta për grupe të voglanjerëzish që të arrijnë disa nga rezultatet. Mendoj se rinia është e rëndësishmedhe duhet sa më shumë prej tyre të kyçen nëpër procese të shoqërisë civile.Radoica Bunçiq, Gratë në të zeza, BeogradQë në fillim do të kthehesha dhe do të shërbehem më një citat e ky është që“paqja nuk do me thënë vetëm vrimë e mungesës së luftës”. Pjesëmarrja eqytetareve dhe qytetarëve në jetën politike është mjaft e rëndësishme për çdoshoqëri dhe zhvillimin e saj, poashtu edhe për atë të pasluftës ose ende me tënjejtën shprehje shoqria konfliktore. Sakaq në këto shoqëri tranzitore organizimipolitik është shpesh në nivel joekzistues, ose institucionet janë mjaft keq tëorganizuara, njëjtë edhe me të gjithë kryesit të cilët përbëjnë bashkësinë erregulluar me të drejta dhe mundësi për të gjithë. Në pozita të rrezikuara ose tejettë rrezikuara në shoqërive të tilla zakonisht gjenden ata dhe ato që kanë edhemundësinë më të vogël – persona me identitet të ndryshëm shoqëror ose gjinorpsh. në raport me dominimin mjerisht sipas rregullit shumicën represive e cilatenton ta kompenzojë mundësinë politike ose shoqërore në duart e veta. Natyrisht40