Dialogu alternativ Kosovë-Serbi

Tradita e dytë që vinte nga Franca ka të bëjë me rregullimin shtetëror.Franca e ka një sistem qendror të fuqishëm dhe ai në traditën patriarkale dheorganike serbe u adoptua. Kjo është një e arritur e rëndësishme në politikën etradicionalizmit serb.Për të kuptuar rrymat politike serbe duhet pasur parasysh se ato nuk kanëtraditë federative, të cilën gjë e kanë të gjithë shtetet fqinje. Kroatët e kanëtraditën e fuqishme federaliste, Sllovenët e kanë traditë federalizmin, por Serbianuk e ka. Federalizmi thjeshtë është fjalë e hatashme, ndërkaq që Serbia e cilaështë një shoqëri e ndërlikuar multietnike dhe multikulturore thjeshtësisht kërkonvizion federalist. Ky kishte me qenë ai rrethi i dytë i këtyre ideologjive politikeqë formësojnë ambinetin në Universitetet tona dhe në Serbi.Tradita e tretë vie pas Luftës së Dytë Botërore ndërlidhje komuniste,atëherë kur arrijnë konceptet e fuqishme marksiste. Në fillim ky ishte një recept ifuqishëm i interpretimeve autoritative marksiste, e cila vinte para se gjithash ngaRusia, nga Bashkimi Sovjetik, por që ngjau diçka dhe krijoi rezistencë ndajhegjemonizmit rus dhe në kontekstin global në mes të Rusisë dhe Jugosllavisë.Lajmërohet vetëqeverisje socialiste. Vetëqeverisje, vetëvendosje, pjesëmarrja enjerëzve në politikë, por jo vetëm në politikë. Ishte një ide republikane dhe këtëgjithmonë duhet të kemi parasysh atëhere kur vlerësojmë veten si pjesë e njëtradite të mbarë rajonit dhe mendojmë se ne jemi pjesë e hapësirës ku kjo traditëka ndikim të madh. Gjithmonë duhet pasur parasysh këtë emancipim republikandhe politik të rëndësishëm.E tani kisha dashur të them diçka për vet dinamikën e politikës nëUniversitet. Për herë të parë në ish Jugosllavi idea njëpartiake dhe monolite esistemit të ideologjisë politike monolite zhvillohet pas vitit 1968. Vite këto tërëndësishme kur për herë të parë i tërë një sistem komunist, pavarësisht ngavarianti “i butë” bëhet objekt i një politike të fuqishme delegalizuese nëmëkëmbjen e lëvizjes studentore. Edhe pse lëvizja e ’68 mbetet plotësisht njëretorikë majtiste politike, në retorikën e demokracisë Marksiste tëreinterpretimeve, ajo bart një komponent të rëndësishme politike e që ështëtheksimi i kundër – autoritarizmit. Gati të gjithë liderët politikë në Serbi qëerdhën në pushtet pas ndryshimeve të mëdha të tetorit janë në bazë përfaqësuestë gjeneratës ’68. Zoran Xhinxhiq, profesori Miqunoviq e të tjerë, janë plejadë egjeneratës ’68 e cila i takon antiautoritarizmit. Kjo bartë edhe një rëndësi tëveçantë identifikuese nuk posedon dituri për drejtimin e shtetit. Kjo është veti etë gjithë gjashtëdhjetave.Fillimi i viteve të ’90-ta kur filloi procesi i rënies së Jugosllavisë, vie deritek një forcë e nacionalizmit radikal në Universitet. Selia themelore e saj ishteMemorandumi prodhim i Akademisë serbe të shkencës dhe artit e cila filloi gatipërkrahje të njëzëshme në Universite. Kjo është pika kur Universiteti i Beograditfitoi ngjyrë të nacionalizmit të fuqishëm duke njohur prijsin e ri dhe kur filozofiathemelore e cila kishte bazë Memorandumin- së pari shteti e pastaj demokracianëfakt e arsyeton një lloj armiqësie dhe agresiviteti ndaj të gjithë tjerëve përrreth Serbisë, ndaj bashkësive tjera etnike dhe kombeve tjera.Në vitin 1992 vie tek lëvizja e parë dhe më e madhja në Universitet. Kjolëvizje sipas disa vetive themelore ishte antikomuniste por jo edheantinacionaliste. Lëvizjen Millosheviqi relativisht shpejt dhe relativisht lehtë30