MUHASEBE VAK'ALARI 2015

Firmanın En Büyük Kaybı:
Firması için kesin, yoruma açık olmayan, güvenilir ahlak ve meslek kurallarının
geliştirilmesini ve tüm çalışanlarca benimsenmesini sağlayan Mr. Arthur
Andersen, uzun bir hastalık döneminden sonra Ocak 1947’de vefat etmişti. Bu
kayıp, adını verdiği bu güvenilir ve doğrucu firmanın büyük bir sarsıntı
geçirmesine neden oldu. Firma batma noktasına geldi. Firmasının kontrolünü
yitirmekten ömür boyu çekinmiş olan Andersen, kendisi için bir “veliaht” ya da
yerine geçecek birini de seçmemişti. Büyük liderini yitiren firma ve ortakları
1947 yılı boyunca “devam mı; tamam mı?” tartışmaları içinde sarsıldıktan sonra
ikinci başkanını bulabildi.
Boşluk, Leonard Spacek tarafından dolduruldu. Andersen firmasında patronla
şiddetli tartışmalara giriştikten sonra firma içindeki durumunu uzun yıllar
koruyabilmiş, belki de tek muhasebe uzmanı, Spacek’ti. O da, kırsalda yetişmiş
ve ödünsüz ilke ve kuralları benimseyerek kendini yetiştirmiş akıllı bir muhasebe
uzmanıydı. Firma çalışanlarına sık sık övünerek söylediği şu sözler, Spacek’in
karakter özelliğini yansıtmaktaydı: “Patron’a her zaman anlatmaya çalışıyorum;
ben Iowa’lıyım. (Kırsal’dan geldim anlamında), gözümü kırpmadan oraya
dönebilir ve mısır tarlası sürmekle geçimimi kazanabilirim!” Muhasebecinin
bağımsızlığına, tarafsızlığına ve dürüstlüğüne adanmış olan Spacek, firmayı yeni
başarılara götürecekti.
Spacek, yukarıdaki sözleriyle, patrona karşı bağımsız olduğunu belirtmeye
çalışmaktaydı. Etkili bir konuşmacı ve iletişim üstadı olan Spacek, sert ve uçarı
olan Andersen’e göre daha yaklaşılabilir ve birlikte çalışılabilir bir insandı.
Andersen’in gösterişli, çalımlı ve görkemli profesyonel yaşamından sonra
Spacek, şirketin tepe yöneticiliği konusunda bir uzlaşı sağlayarak başa geçtikten
bir kaç yıl sonra, oturduğu koltukta kurucu patron kadar güçlü hale gelebilmişti.
1947’yi izleyen yıllarda Spacek’in önderliğinde AA, dünyada mesleğin en saygın
ve korkutan muhasebe ve denetim firması olma başarısını elde etmişti. 1947-56
arasında firmanın satış geliri (cirosu) üç kat artarak 18 milyon dolara ve net kârı
da 4,6 milyon dolara, ortak sayısı 26’dan 85 muhasebe uzmanına yükselmişti.
Spacek’in Genel Müdürlüğü bırakarak Yönetim Kurulu Başkanlığına geçtiği 1963
yılında satış geliri 51 milyon dolardı. AA, hızla büyüyen, atılgan bir muhasebe
denetim firması olmakla kalmamış, Spacek’in yönetiminde, toplum vicdanında
güvenilir ve akla uygun bir firma olarak tüm meslek çalışanlarını ve hatta
devleti, mesleğin yüceltilmesi yönünde yönlendirme işine de girişmişti. Firmanın
ve kendisinin 2002 Ağustos’unda ölümünden kısa bir süre önce yapılan
söyleşide, AA’nın emekliye ayrılmış önceki Yönetim Kurulu başkanlarından Mr.
Harvey Kapnick’in AA’nın büyük başarısı karşısındaki görüşü şöyleydi:
5