mIT` l`gY - Guru Gobind Singh Study Circle
mIT` l`gY - Guru Gobind Singh Study Circle
mIT` l`gY - Guru Gobind Singh Study Circle
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
;qh r[o{ rozE ;kfjp dk ;zebB s/ ;zgkdB<br />
;qh r[o{ noiB d/t ih B/ gfjb/ uko r[o{ ;kfjpkB, GrsK, GZNK ns/ r[of;ZyK dh<br />
pkDh B{z fJeZmk eoe/ okrK ns/ pkDhnK dh soshp d/ e/, GkJh r[odk; ih gk;'A<br />
r[od[nkok ;qh okw;o ;kfjp, ;qh nzfwqs;o ;kfjp fty/ fJZe phV fbytkJh. fJj ekoi<br />
r[o{ ih B/ ;zB 1601 Jh;th ftZu F[o{ ehsk fijVk ;zB 1604 Jh;th ftZu ;zg{oB (g{ok)<br />
j'fJnk. fJ;/ EK #s/ jh Fq'wDh r[od[nkok gqpzXe ew/Nh, ;qh nzfwqs;o ;kfjp tZb'A nZi<br />
eZbQ ;qh r[o{ rozE ;kfjp ih d/ ;o{g (phVK) pj[s FoXk ns/ ;fseko ;fjs Skg e/<br />
fsnko ehs/ iKd/ jB.<br />
;qh r[o{ rozE ;kfjp ih B{z gfjbK g'Eh ;kfjp fejk iKdk ;h. ;Zuyzv ;qh jfowzdo<br />
;kfjp, nzfwqs;o ;kfjp fty/ g'Eh ;kfjp (nkfd ;qh r[o{ rozE ;kfjp ih) dk gfjbk<br />
gqekF 1 ;szpo, ;zB 1604 Jh;th B{z ehsk frnk. pkpk p[ZYk ih B{z ;G s'A gfjb/ rozEh<br />
Ekfgnk frnk.<br />
r[opkDh ouBk<br />
;qh r[o{ rozE ;kfjp ih ftZu nkg ih dh ;G s'A tX/o/ pkDh do} j? i' fe 30 okrK<br />
ftZu j? ns/ 2218 Fpd pDd/ jB. nkg ih d[nkok ofus pj[s jh ;ob pkDh ;qh<br />
;[ywBh ;kfjp ih dk gkm pj[s r[of;ZyK tb'A ns/ bZr GZr ;ko/ r[od[nkfonK ftZu<br />
o'}kBk nzfwqs t/b/ fBZsB/w Bkb ehsk iKdk j?. fJ;/ gqeko wkM okr ftZu pkokj wkj<br />
dh pkDh th jo/e d/;h wjhB/ (;zroKd) d/ gfjb/ fdB r[od[nkfonK ftZu T[gd/F ti'A<br />
gVQh iKdh j?. Gkt/A fe f;Zy ofjs wo:kdk nB[;ko r[of;ZyK bJh ;zroKd dk iK e'Jh<br />
j'o ftF/F fdB gftZso BjhA wzfBnk iKdk go ;zrs ftZu i[V e/ r[opkDh ehosB,<br />
eEk, ftuko s/ nrb/ gq'rokw nkfd T[bheD bJh nfij/ fdBK dk tosDk F[o{ ehsk<br />
frnk ;h.<br />
r[o{ noiB d/t ih dh Fjkds<br />
;qh r[o{ noiB d/t ih dh Fjkds f;Zy fJfsjk; dh fJe wjkB xNBk j?. fJ;<br />
Fjkds d/ tZv/ ekoB fJj ej/ ik ;ed/ jB L-<br />
(1) f;Zy Xow d/ nk}kdh d/ T[gd/F L- nes{po, ;zB 1605 Jh;th B{z nepo<br />
;z;ko s'A uVQkJh eo frnk. ;bhw, ijKrho dk Bkw Xo e/ s]s T[s/ p?mk. ijKrho<br />
eZNV w[;bwkB ;h. T[; B/ s]s T[Zs/ p?md/ ;ko fJ;bkw d/ n;{bK B{z, fiBQK B{z nepo<br />
d/ ;w/A fsbKibh fdZsh rJh ;h, T[ikro ehsk. Bkb jh r?o-w[;bwkBK T[s/ ;]sh dk<br />
;wK F[o{ j'fJnk. ;G s'A tZvk ns/ gfjbk, Fjkds dk ekoB r[o{ BkBe d/t ih d/ fBZs<br />
fdZs/ iKd/ nk}kdh d/ T[gd/F ;B, i' f;ZyK B{z @fBoGT[ s/ fBot?o# j'D bJh gq/od/ ;B.<br />
(2) fgqEh uzd d[nkok fto'X L- id'A fgqEh uzd dk nzfwqs;o ;kfjp ftZu ofjDk<br />
w[Ffeb j' frnk sK T[; B/ bkr/ jh j/ohA fgzv ftZu nkgDk fNekDk ehsk. T[E/ T[; B{z<br />
;wK fwfbnk fe r[o{ xo d/ fto[ZX ;kf}FK ou ;e/. fgqEh uzd B/ gfjbK soB skoB d/<br />
\"}dko B{o dhB d/ g[Zso nwho dhB B{z ;o'to bJh nkJhnK fJZNK u[ZeD bJh gq/fonk.<br />
fco d; j}ko o[gJ/ o'}kBk T[s/ ;[bjh ]kB B{z ;qh nzfwqs;o ;kfjp T[s/ jZbk p'bD bJh<br />
wBkfJnk go okj ftZu jh fgqEh uzd d/ GZm/ d/yfdnK T[; dk x'Vk p/ekp{ j' frnk s/<br />
;[bjh x'V/ ;w/s jh ;V wfonk. fco ;[bph ]kB B/ jZb/ dh ftT[As pDkJh go x'V/<br />
uVQfdnK jh T[; B{z n?;k dod (;{b) T[fmnk fe ;[bph, EK jh wkfonk frnk. j[D fgqEh<br />
i{B 2006<br />
uzd B/ bkj"o tZb w{zj ehsk. gzikp dk Btkp<br />
Ffj}kdk y[ow ;h. T[j ;bhw (ijKrho) dk<br />
shik g[Zs ;h. pkg tKr T[j th eZNV<br />
(w[snZ;ph) ;h. ekjBk Grs s/ uzd{ T[; d/<br />
dhtkB ;B. fgqEh uzd, uzd{ s/ ekjBk dk<br />
d';s ;h. T[; B/ \kfJdk T[mkT[Ad/ j'J/, y[ow<br />
d/ ezB GoB/ F[o{ eo fdZs/.<br />
(3) ;BksBhnK dh fto'Xsk L-<br />
;qh r[o{<br />
BkBe d/t ih d/ ;w/A s'A jh sgh, ;kX{ s/ fjzd{<br />
Grs r[o{-xo dh fto'Xsk eo oj/ ;B. ;qh<br />
r[o{ noiB d/t ih t/b/ sK ;BksBhnK B/<br />
;kjwD/ j' e/ fto'X eoBk F[o{ eo fdZsk.<br />
phopb B/ th fjzd{nK d/ u[Ze/ u[ekJ/ jwbk<br />
eoB dh e'fFF ehsh. go T[j th ekpb dh<br />
w[fjzw s'A f}zdk Bk w[V ;fenk. id e'Jh ukb<br />
ubdh Bk fdZ;h sK T[BQK Jhoykb{ fjzd{nK B/<br />
bkj"o d/ jkewK B{z Bkb b? e/ ijKrho d/ ezB<br />
niw/o ik e/ Go/.<br />
(4) uzd{ dh d[FwDh L-<br />
uzd{ bkj"o dk<br />
dhtkB ;h. uzd{ B/ nkgDh bVeh dk foFsk<br />
eoB bJh gq'jsK B{z G/fink. gq'js B/ (r[o{)<br />
jfor'fpzd ;kfjp Bkb uzd{ dh bVeh dk<br />
foFsk gZek eo fdZsk. uzd{ B/ Goh ;zrs<br />
ftZu r[o{ dk fBokdo ehsk. T[; fejk L<br />
@go'js ih ! u[pko/ dh fJZN w'oh B{z bk nkJ/<br />
j'.# f;ZyK B/ pj[s p[ok wBkfJnk. T[BQK r[o{<br />
ih B{z fJj xNBk ;[DkJh ns/ p/Bsh ehsh fe<br />
r[o{ xo dk fBokdo j'fJnk j?. fJj foFsk<br />
Bk fbnk ikt/. ;qh r[o{ noiB ih B/ ;zrsK<br />
dk j[ew f;o wZE/ wzfBnk s/ foFsk ep{b Bk<br />
ehsk. dhtkB uzd{ r[o{ ih s'A pdbk b?D bJh<br />
sVcB bZrk. nepo d/ j[zfdnK T[j e[M eo<br />
BjhA ;h ;edk. ijKrho d/ s]s T[s/ p?mD<br />
;ko jh fJ; B{z Ffj fwbh s/ T[; B/ ijKrho<br />
B{z r[o{ ih fto[ZX ;]s edw T[mkD bJh<br />
T[e;kfJnk.<br />
(5) BeFpzdhnK dh u[Ze-u[ekJh L- L- fJj<br />
;dk u/s/ oj/ fe pkeh ;G ekoB g{oe ;B,<br />
n;b ekoB ijKrho ;h. u[Ze u[ekJh ftZu<br />
BeFpzdh ;G s'A nZr/ ;B. T[BQK dk nkr{<br />
22