Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
90jaar
reisiger
R45
9
STAPTOGTE
IN
9PROVINSIES
SOMER 2020
DRENTEL IN
DULLSTROOM
DIEKUNS
wat hoop bring
in onsstede
GESKENKE
VIRALMAL
5
en 4X4-ROETES
die beste
voertuie om
jou daar tekry
VANPARYS
TOT UTRECHT
in Mzanzi
ONSTOETS
■ Mini One
■ VW Touareg
■ Audi S6 Sedan
■ Volvo XC60
10 VANDIE
BESTE
BRAAIBROODJIES
DIEAA-KINSEY-VERSLAG 2020 Die werklike koste van onderdele
Goedgekeur
DIE WARE JAKOB
AA-lid:
Ondernemings wat jy kan vertrou
Wanneer jy die AA Goedgekeur-logo sien, weet jy
dis ’n diensverskaffer wat jy kan vertrou.
Om hierdie onderskeiding te verwerf, moet ons vennote
die hoogste standaarde van uitnemendheid handhaaf
in hul opleiding, toerusting, werkswyse
en kliëntediens.
Ongeag of jy met ’n werkswinkel, ’n namark-hersteller of
duiklopper sake doen, die AA vereis, namens jou, die
hoogste standaarde van sy vennote.
As iets skeef loop, is ons hier vir jou.
Waar jy ook al gaan, kyk uit vir die AAGoedgekeur-logo.
Vir meer inligting, kontak ons vandag nog.
Herstelwerkers:
Vertroue. Dit geedie deurslag virjou onderneming.
Ons jaarlikse fooie is nou R6 500 (uitsluitend BTW).
Verdien jy om ’n AA Goedgekeur-vennoot te wees?
As jy ’n bestaan maak uitdie herstel vanvoertuie,hang jou
sukses af van die mate waarinjyjou kliënte severtoue kan
wen énbehou.
As jy diehoogste standaarde handhaaf en gemotiveer word
deur jou onfeilbare trots injou werk, oorweeg dit om’n
geakkrediteerde vennoot van AA Quality Approved te word.
Om hierdie onderskeiding te verdiensal jy streng standaarde
moet handhaaf wat jou opleiding, toerusting, werkswyseen
kliëntetevredenheid betref.
As jy aanhierdiestandaarde voldoen,sal onsjou by ons
kliënte aanbeveelashulle werk nodig het enjou help om jou
standaarde te handhaaf.
Kontak onsvandag nog om by die AA Goedgekeur-netwerk
aan tesluit.
Het uhulp nodig? Kontak AA Goedgekeur 0861 000 234 Stuur 'n e-pos aaapproved@aasa.co.za
Vandie redakteur
REDAKTEUR
Gerda Engelbrecht
gerda.engelbrecht@media24.com
KUNSHOOF
Sally Cronjé
SENIORSKRYWER
Petro-Anne Vlok
SUBREDAKTEUR
Erika Bornman
REPRODUKSIE
Dewald Spies
PRODUKSIE
Kerry Nash
Kurt Ohlson
UITVOERENDE HOOF:MEDIA24
Ishmet Davidson
UITVOERENDE HOOF:DRUKMEDIA
Rika Swart
HOOFBESTUURDER: LEEFSTYL
Minette Ferreira
HOOFBESTUURDER: KOMMERSIEEL
Nerisa Coetzee
FINANSIËLE HOOF
Jameelah Conway
SIRKULASIEBESTUURDER
Armand Kasselman
ADVERTENSIES
Danie Nell
danie.nell@media24.com
ALGEMENENAVRAE
Amina Essop
amina.essop@media24.com
VOORBLADFOTO
EVAN NAUDÉ
GEDRUK DEUR
CTPPRINTERS
VERSPREI DEUR
ON THEDOT
GepubliseerdeurMedia24,
'n afdeling vanNASPERS.
40 Heerengraght,
Kaapstad8001
ALLEREGTEVOORBEHOU
OM REGTIG
TOT RUS
TE KOM
As jy my oormyliefdevir sportuitvra, antwoord ek soos die meeste tieners oor hul eerste
liefdesverhoudings: It’s complicated. My ouers was vasbeslote omhul kinders veelsydig groot
te maak en het daarop aangedring dat ons vir elke sportsoort wat ons wou beoefen, ook ’n
musiekinstrument moes bespeel. Tennis, netbal, hokkie, klavier, viool, blokfluit ... Ek kan met
die grootste eerlikheid sê ek is lief vir alles, maar vrot inelkeen van hulle. Ek is tot vandag
toe nog lief vir koor- ensimfonie-orkesmusiek, envir alle sportsoorte. Wel, van die paviljoen
af. Intennis kon ek tot bydie bal kom, maar dit nie raakgeslaan kry nie. In hokkie kon ek nie
eens tot bydie bal kom nie. Alle note op my viool het dieselfde toonhoogte gehad –ennie
een daarvan het soos Joshua Bell s’n geklink nie. Die radelose blokfluit-onderwyser het
geraas: “Dit help nie ek poep teen die storm nie!” Maar ekkyk graag as die Bokke ofProteas
speel, en sal goeie geld betaal vir ’n simfoniekonsert of opera.
In my veertigs het ekegter agtergekom daar iseen sportsoort waaroor ekdol is. Jyhet
die minimum toerusting daarvoor nodig, kan maklik weer aan die gang kom as jy maande
laat slaplê het, jyontmoet mense langs die pad enjykan selfs ’n koffie ingepas kry terwyl jy
dit beoefen. Stap.
Vanweë ’n sameloop van genadige omstandighede bevind ekmyinSeptember 2017
op die Camino deSantiago in Spanje. Dis ’n pelgrimstog met ’n geskiedenis wat oor die
duisend jaar strek. Jy kan self besluit hoe ver jyop’ndag wil stap, jy stop dikwels langs
die pad. As jy lus het, gesels jy met mense. Asjynie lus het nie, bly jystil. Soggens val jy
douvoordag in die pad enstap kuier-kuier tot byjou oornagdorp, wat jyhopelik voor die
middagsiesta bereik.
Maar let wel: Ekisook nie goed inhierdie sportsoort nie! Eklaat ’nskilpad soos Wayde
van Niekerk lyk. Mense met kunsbene en krukke het al “hou links” vir my geskree terwyl
hulle teen ’nspoed verby mysnel. Maar ... stap het net wenners, geen verloorders nie. Ekis
versót daarop. As jy regtig tot rus wil kom, moet jystap.
Vir die Camino is 2021 ’n groot jaar, ’n heilige jaar. Die jaar waarop 25Julie (St. Jakobusdag)
op ’n Sondag val, isekstra spesiaal enmense kom van heinde en ver omdit in die heilige
jaar te stap. Ekhet heimlik beplan om in 2021 terug te keer na Spanje vir die Camino, maar
Covid-19 het mygeleer omnie te veel planne tever vooruit temaak nie. Intussen ishier
oorgenoeg staproetes inSuid-Afrika (waaroor Fiona McIntosh jou op bl. 22vertel) om ons
fiks tehou.
Mag jyindie vakansietyd regtig tot rus kom enmag 2021 jou verras –op’nlekker manier!
Gerda
Gerda_travel
Dieherfsuitgawevan
AA Reisiger word
in die eerste
week vanMaart
versprei.
SKRYFAAN ONS. Hetjykommentaar oorhierdie uitgawe, of ’n
pluimpie virdie AA?Ons wildit graag hoor.Stuur e-posaan
aa@media24.com.Een briefskrywer gaan ’n paar Hi-TecAltitudestapstewelster
waarde vanR1799 wen, netbetydsvir die somer se
stapseisoen. DieHi-TecAltitudes is diepasaangeër onder die stappers.
Disbetroubareleerskoenewat waterdig is en danksydie V-Lite Foamtegnologie
sagopjou voeteis.
3
SOMER 2020 | AA Reisiger
32
38
Inhoud
10
4
3 Dieheiligheid vanstilte
2021 is 'n groot jaar vir die Camino de Santiago
6 DieAAtot jou diens
Wat behels AAConnected Car?
7 Briefvan die uitvoerendehoof
Wees sterk in2021
8 Layton sê
Die AAveg vir jóú
REIS
10 Met’nryhuisdeurMzansi
Evan gebruik die inperking om’nstudentedroom
waar te maak
18 Dierbare Dullies
As jy eers ’n draai by Dullstroom in Mpumalanga
gemaak het, gaan jy nooit weer weg nie
22 Stap die landplat
Hier is 9lekker veeldagstaptogte in9provinsies
28 Verf diestad rooi
’n Groep kunstenaars bring kleur naSuid-
Afrikaanse stede
32 Dieskoonheid vanstofensterre
Ontmoet die Namibiese fotograaf Jandré
Germishuizen
38 Reisportrette
Sam Reinders help jou onvergeetlike
vakansiefoto's neem
LEEFSTYL
42 ’n Geskenkvir elkeen
Die redaksie wys wat hul oog vanjaar gevang het
50 Braaibroodjiesopsybeste
Hierdie broodjies is meer as net bykosse
57 ’n Leesfees
Ons wys die mooiste resepte- en lekkerste
fiksieboeke vir die vakansie
RYGOED
60 Watter voertuie is die goedkoopste om te
onderhou?
Die omvattende jaarlikse AA-Kinsey-verslag wys
jou presies wat jykan verwag om vir onderdele
te betaal
70 Hetjylaestrek en ’n ewenaarslot?
Hier is die lekkerste 4x4-roetes inSAendie beste
voertuie om op daardie paaie tery
76 Eerste indrukke
Ons toetsbestuur die Volkswagen Touareg, Mini
One, Audi S6 Sedan en Volvo XC60
80 Speelsaam
Vul ons blokraai in en doen ons vasvra
82 Ek wounog sê
Toeons jonk en onvoorspelbaar –en
sonder selfone was, deur Suzy Brokensha
AAReisiger | SOMER 2020
DieAAtot jou diens
GEAKKREDITEERDE
AGENTE
BLY
OP DATUM
Om jouAA-lidmaatskapbesonderhede
by te
werk,bel 0861000 234,
stuur e-posna
aasa@aasa.co.za of
besoek aa.co.za
OOS-KAAP
Travel Experience PortElizabeth,
041-368-6452
HarveyWorld Travel Oos-Londen,
043-726-0601
VRYSTAAT
Travel Experience Bloemfontein,
051-444-0571
6
DIEAAIS24/7BESKIKBAAR
BY 0861 000 234
BESTUURJOU VLOOT–MET AA CONNECTED CAR
'n AA ConnectedCar-toestel in jou
voertuighelpjou metsoveelmeer
as netvoertuigopsporing. Dit gee
jougemoedsrus metdie wete dat
die AA saam metjou opdie padis.
AA ConnectedCar is 'n kombinasie
vanhardeware en sagteware wat
voertuigeienaarsenvlootbestuurders
toelaatom'noog op rygedrag en
voertuigverrigtingtehou.'nKlein
toestel word binneminuteinjou
voertuiggeïnstalleerensagteware,
watjyopjou rekenaar of selfoon
kanlaai, geejou toegangtot 'n
verskeidenheid vaninligting,wat alles
direk vandie voertuig verkry word.
Diebelangrikstekenmerkvan AA
Connected Carisdat die inligtingwat
ingesamelword, joune is.Niemand
andershet daartoetoegangnie.AA
Connected Carbiedjou inligtingendie
vryheidoor hoeomdit te gebruik.
WATKRY JY
•Voertuigopsporing in reëletyd of
agterna
•Nasionale netwerkdekking
•Dienskennisgewings
•Uitgawe-logboek en verslae wat
afgelaai kanword
•Verstelbare aanlyngeo-grense(van
bestemmings) om veiligheid- en
toegang verbode-sonestestel
•Kry kennisgewings oorswak
bestuursgedrag/spoedoortredings per
e-posofindie app
•Kry kennisgewings oorpap of
ontkoppelde voertuigbatterye
•Sien allegebeure pervoertuigper rit
op 'n kaart, webruimteenjou foon
AA ConnectedCar is 'n intekendiens
en kosteisvan toepassing. Skakel
011799 1696 of gaan na www.
aa.co.za/aa-connected-car
Blyophoogtevan diejongstebedryfsnuusdeur dieAAtevolg by
Facebook: AASouthAfricaTwitter:AASouthAfricaofbywww.aa.co.za
GAUTENG
Travel Experience Menlyn,
012-348-2522
Travel Experience Benmore,
011-884-4104
Travel Experience Park Meadows,
011-615-7946
AA Cresta,
011-478-5312
Travel Experience Boksburg,
074-175-2709
Travel Experience Centurion,
012-653-5513
Voetspore4×4 Megaworld,
012-940-8999
AA Foreign Travel Kyalami,
011-799-1042
KWAZULU-NATAL
Travel Experience Musgrave,
031-201-5244
Travel Experience La Lucia,
031-572-7852
HarveyWorld Travel Shelly Beach,
039-315-6330
MPUMALANGA
Dana Travel Agency Nelspruit,
013-753-3571
WES-KAAP
Club Travel Tygervallei,
021-914-2265
ConstantiabergTravel,
021-715-2850
Travel Experience Cavendish
Square, 021-683-1410
HarveyWorld Travel George,
044-874-6930
AA Reisiger | SOMER 2020
Vandie uitvoerendehoof
Wees sterkin2021
Liewe AA-lid
Ek,soosekglo baie vanjulle, kan nie
wag om2020 inmytruspieëls tesien
nie. Hoewel dit ’n besige tyd bydie AA
was enons verskeie projekte afgehandel
het (ten spyte van die inperking), was
hierdie vir baie van ons nie ’n maklike
jaar nie. Ek kan nie wag om’nnuwe
begin inJanuarie temaak nie.
Aan die begin van 2020 het ons
vir onsself doelwitte gestel as deel
van Visie 2030, wat ’n digitale projek
is wat opveiligheid en gerief fokus.
Ons wil produkte en dienste aan ons
lede lewer wat hul lewens makliker
en veiliger maak. Asdeel hiervan het
ons vroeër vanjaar AA Connected Car
en AA Autofacts bekendgestel. Daar
is nog produkte wat in die komende
maande kom, enekisopgewonde dat
die AAindaardie rigting beweeg.
Terwyl ekuitsien na die nuwe jaar
en nuwe uitdagings, isekbekommerd
oor jou regte in2021. Een van die
JA,2020WAS 'N MOEILIKE JAAR,MAARDIE
LAASTE STUK WASREEDSFANTASTIES.EKIS
VOLVERTROUE DATDIE NUWE JAAR SELFS
BETERVOORUITSIGTEINHOU.
kwessies wat jou regte beïnvloed, is
die swak dienslewering byverskeie
Lisensietoetssentrums landwyd. Baie van
julle, en baie nie-lede, het ons gekontak
met stories van lang rye, onvoldoende
personeel, toerusting wat kort-kort
breek enrekenaars wat die kantoor in die
steek laat. Dit isalles dinge wat verhoed
dat jywettig opdie pad bly. Dis ’n saak
waarvan ons bewus isenwat ons aanroer
(en sal aanhou aanroer) namens jou.
Nog ’n bron van kommer isdie
beoogde implementering van die wet
op die Administratiewe Beregtiging
van Padverkeersoortredings (Aarto) in
Julie 2021. Ons het verskeie kwessies
uitgelig wat ons glo inbreuk maak op
jou regte, en wat ons glo uit die wet
geskrap moet word. Besoek asseblief
ons webwerf (aa.co.za) enlees ons
volledige voorlegging of’nopsomming
daarvan. Dit isregtig injou belang dat
jy ingelig isoor hierdie wetgewing.
Maar ongeag dit, asmotoriste moet
ons verantwoordelikheid aanvaar vir
ons aksies. Ons kan dit doen deur seker
te maak ons voertuie ensleepgoed
(ook bote en woonwaens) is in ’n goeie
toestand voordat ons aan die einde
van die jaar gaan vakansie hou. Nog
’n manier is om die padverkeerswette
te gehoorsaam, bedagsaam te wees
teenoor ander motoriste, en’ngoeie
voorbeeld aan jong passasiers te
stel, veral dié wat binnekort self
agter die stuur gaan inskuif.
Ja, 2020 was ’n moeilike jaar, maar
die laaste stuk was reeds fantasties. Ek
is vol vertroue dat die nuwe jaar selfs
beter vooruitsigte inhou. Ekisoortuig
die struikelblokke wat ons in2020 moes
oorkom, sal ons sterker maak in2021. My
boodskap aan julle is om nooit optegee
nie enomuitdagings te verwelkom. Ek
glo dis deel van Suid-Afrikaners seDNS.
As jy in die vakansie op die pad gaan
wees, bestuur asseblief versigtig en
pas jouself en jou geliefdes mooi op.
Ek sien uit nadie nuwe jaar englo ons
gaan almal heelhuids daar aankom.
Ons vennote by Media24 het weer ’n
wonderlike tydskrif saamgestel, endit
wys weer inwatter ongelooflike land ons
woon. Ekisveral mal oor die artikel oor
hoe ‘graffiti’ Johannesburg verfraai. Ekis
seker as jy die tydskrif deurblaai, sal jy
geïnspireer wees omhierdie mooi land
te verken #OndeursteunSAToerisme.
Die AAheg waarde aan jou
lidmaatskap van die assosiasie.
Sonder jou ondersteuning sou ons
nie kon doen wat ons doen nie.
Groete
Willem Groenewald
UITVOERENDE HOOF|AASA
7
SOMER 2020 | AA Reisiger
Layton se rubriek
DieAAveg virjou
DEUR LAYTON BEARD, DIEAASE BESTUURDER VIROPENBAREBETREKKINGE
8
Daaris’nbelangrikedog
dikwelsonsigbare voordeel
aanjou AA-lidmaatskap:
Jy hetdie magvan die
lidmaatskapbasis injou hoek.
Ditisdie sterkte vandie getalledevan die
assosiasie watdie AA geloofwaardigheid
geewanneer onsons stem dikmaakoor
kwessies watmotoriste raak,enwat almal
veiligopdie pad hou. Ons onlangse
petisieomdie geldigheidsperiode van
rybewyse te verleng, is eenvan die
voorbeelde vanhoe onsvir jouregte veg.
Dieoorweldigendemeerderheid
bestuurdersoponslandsepaaie is
wetgeshoorsame burgerswat dikwels
baie moeite doen om sekertemaak
hulleiswettigopdie pad.Eknoem
dit, want dieAAisdie afgelope ses
maande oorval deur oproepeen
e-possevan gefrustreerdemotoriste wat
sukkel om noodsaaklike dokumente
te hernieu, sooshul rybewyse.
In reaksiedaarophet onsonlangs ons
kommer uitgespreekoor diestand van
onsLisensietoetssentrums en motoriste
se gesukkel om hulrybewyskaartete
hernieuenwettigopdie pad te bly. Dis
’n reuse-probleem en ditraaktanserger.
Ons glomense saldoenwat hulle
moet om diekaartetekry,maarindien
diestelsel teen hullewerk, of liewer,as
diestelsel niéwerk nie, salbaiegeen
keuse hê as om sonder diekaartete
bestuurnie.Dis nieietswat onswil sien
gebeur nie, maar onsisbang
motoriste wat(byvoorbeeld)
werk toemoetry, kinders
moet skooltoe ry of noodgevalle
het, geen anderkeuse salhênie.
Watisdie oplossing?Eerstensdink
ons’nvolledige hersieningvan die
toetssentrumsisonnodig.Die feit dat
daar probleme is,isvir niemandnuus
nie. Watmoetgebeur–en so vinnigas
moontlik –isdat daar ’n kopskuif oor
rybewyse gemaak moet word.Ons stel
voor datdie huidigegeldigheidsperiode
vanvyf na tien jaar verlengmoet
word, maar metdie ekstra vereistedat
bestuurderselkevyf jaar huloëby’n
geregistreerdeoptometrismoetlaattoets.
DieAAglo ditsal reeds baie doen
om dieagterstandintehaalenbaie
mense wettig op diepad hou. Stem
jy daarmeesaam? As jy saamstem,
of as jy ’n betervoorstelhet,laatmy
assebliefweet. Eindelikwil ek ’n stelsel
sien watvir motoristewerk,endie
huidigestelsel werk eenvoudignie.
Watmybynog ’n netelige kwessie
bring. Volgensdie regering worddie
wetopdie Administratiewe Beregtiging
vanPadverkeersoortredings(Aarto) in
Julie2021geïmplementeer. Daar was
dieafgelopesowat twintig jaar verskeie
weergawesvan diewet,met diemees
onlangse eendie wetsontwerpwat vroeg
Oktober gepubliseeris. Ons hetdie
dokumentvan 500bladsyegefynkam
en verskeie opmerkings
daaroor gemaak,wat jy op
ons webwerfkan lees. Ons
is steedsbekommerddat
diewetindruis teen dieregte
vanmotoriste,endat diestelsel daarop
ingestel is om geld te maak en nieomdie
land se aakligepadveiligheidsprobleme
diehooftebiednie.
Ons grootste besorgdheid is dat
geen wetgewingpadveiligheid sal
verbeterasdit niemet ’n verandering
in wetstoepassing gepaard gaan nie.
Ek hetalverskeiekereinonderhoude
genoem datjynie iets metwetgewing
kanoplos as dieprobleemmeer
voeteopdie grondvereisnie.Dit
is ongelukkig waar diemeestevan
dieprobleme lê.Daaristemin
wetstoepassers mettemin hulpbronne
watons land se paaiepolisieer.Volgens
my is dítwaardie fokus moet wees.
Metdie eindevan diejaarinsig en
diebegin van’nfantastiese 2021 voor
ons, wen ek jouenjou geliefdes’n
heerlike feesseisoenen’nvreugdevolle
2021 toe. Veiligreisengehoorsaam
assebliefdie padverkeerswetteter wille
vanjou eieenander se veiligheid.
Groete
Layton
Volg Layton op Twitter@LaytonBeard
Hooffoto: GettyImges/Gallo Images
AA Reisiger | SOMER 2020
ANYWHERE•ANYTIME
VATDIE PAD As jy 'n
lekkermanier soek
om 'n sosiale afstand
te handhaaf,huur 'n
ryhuis!
10
'n Toer deur 'Euro
TERWYL DIELANDSEGRENSE STEEDSGESLUIT WAS, HETEVANNAUDÉ 'N STUDEN
AA Reisiger | SOMER 2020
7dae
Parys
VAN
NA
Utrecht
in Mzanzi
11
a' inSuid-Afrika
TEDROOMOOR 'N EPIESE VAKANSIE IN'NRYHUIS BEWAARHEID
Indie middel 2000’s heteksoostalle anderSuid-
Afrikaners vir’noorbruggingsjaarnaLonden,
Engeland,vertrek.Die jaar hetlater twee en toe
drie,entoe nóglangergeraak. Ek is op dieouend
eers ná ses jaar weer terugnaSuid-Afrika.Dit was
in hierdietyd watdie reisgoggamygebyt het, en ek
hetsoveelreise as moontlik pertrein,bus,booten
metlaekostelugdiensteingepas. Daar wasegter dieéén
droomwat my ontwyk het. Ek wou nogaltyd met’nryhuis
("camper van")deurEuropatoer. Virmyhet ditgelyk
na ’n noodsaaklike inskrywingopjou reislysenekhet
belowe datekdit nogeendag saldoen.
Toeekindiemaandevan inperkingerg kriewelrig
geraak het, hetekweerbegin nadink oordie reisein
my lewe waarby ek nognie uitgekomhet nie. Ek het
deur ou reistydstydskrifte geblaaiengedroom oordie
plekke wateknog niekon afmerknie.Toe ek onverwags
op ’n artikeloor Parys, Vrystaat,afkom,het ’n idee my
te binnegeskiet.Die kaarte wateknadergetrek het, het
myvermoedensbevestig: Ek konop’n aweregsemanier
"deurEuropa" reis,sonderdat ek ’n enkele stempelinmy
paspoort nodighet,’nCovid19-stokkie in my neus hoef te
druk of daelankinkwarantynhoefdeurtebring.Asek
in Parysbegin,kan ek suidwaarts in ’n sirkelroeteryen
ses dorpe inrygwat aan’noorsese bestemming herinner,
ditterwylekmygeldopeie bodem spandeer en Suid-
Afrika vier.
Terwyl ek my vinger oordie kaartgetrekhet,het
ek gesien dieroete hetaldie kenmerke van ’n lekker
road trip:pragtigepaaie,natuurskoon,erfenisterreine,
geskiedkundige argitektuurenselfs ’n bietjie kulturele
mélange.Dit wasaldie verskonings wateknodig gehad
hetom’nvliegkaartjie te bespreek,’nryhuistebedel en
’n onbekendedeelvan Suid-Afrikategaanverken.
PARYS-PARYS 'n Hangbrug
metslotte, 'n replika
vandie Eiffeltoring en 'n
boetiek-koffiewinkelisnet
'n paar dinge watjou aan
die Franse hoofstad sal
herinner.
12
EUROPA,HIERKOM EK
Paryswas dieeerstestadwat ek in Europa besoek het.
Daarom wasdit virmygepas datekmyMzanzi-reisop’n
helderlentedaginParys begin. Ditdorpisop dieoewer
vandie Vaalrivier en ’n gewilde naweekbestemming.Die
Sê weer? WAAR KOM DIE NAME VANDAAN?
PARYS FRANKFORT CLARENS
Ditwas 'n Duitserwat diedorpsy
naamgegee het! 'n Landmeter
genaamdSchilbach,wat in die
Frans-Pruisiese oorlog by dieBeleg
vanParys betrokkee
was, hetdie dorpin
1876 uitgelê. Die
dorpopdie oewer
vandie rivier het
hom gloaan die
Franse hoofstad
herinner.
Iewers hetdie ‘u’inFrankfurt 'n
‘o’geword,maarFrankfort in die
Vrystaat is in 1869 na dieDuitsestad
genoem.Die naam is destyds gekies
deur eenvan die
eerste raadslede,
Albert von
Gordon.
Die pragtige dorp hetin1912sy
naamgekry.Dit is genoem na
diedorpinSwitserland waar
Paul Kruger,destyds president
vanTransvaal,
in ballingskap
oorledeis.
Krugerhet
as kind tydin
dieomgewing
deurgebring.
AA Reisiger | SOMER 2020
7dae
dorphet ’n helepaardinge metdie Franse weergawe
gemeen,uiteraard op ’n baie kleinerskaal.Die Vaal
is ’n goeieplaasvervangervir dieSeine, kompleet met
’n hangbrugwat in 1919 gebouis, en ’n paar slotte wat
op diebrugvasgemaak is,wat aandie Pont desArts
herinner.Ekdrentel in dienamiddaginBreestraat rond.
Hoewel ditnie heeltemaldie Champs-Élyséesisnie, is
hier togklereboetieks, restaurante, kunsgalerye en ’n
indrukwekkendehoeveelheid oudhedewinkels.Ekisook
verrasomnie neteen nie, maar drie weergawesvan die
Eiffeltoring in dieVrystaatseParys te kry.
Dievolgendeoggend eetekBenedicteiersbydieHoi
Polloi-kafee in Breestraat voordateknamyvolgende
bestemming vertrek.Ekryoos op dieR59 na Sasolburg
en ry dieplaaspaaiemis terwillevan dienetjiese Isuzuryhuis.Die
Isuzuis’neenvertrekwoonstel op wieleen
bevat’nyskas metbottels watkan stukkend skud.
KATEDRALEEN
VLAKTES As die
kerk op Newcastle
(bo) of Frankfort
(onder) nie jou
asem wegslaan
nie, saldit uitsig
oorClarens ditwel
doen
Ek kanverstaanhoekomdaar'nryindie
winkel is,enkortvoorlankisekmet 'n
hengse sakbiltong daar uit.
Ek houverby Sasolburgenrymet dieR57 na Heilbron,
waar ek weer oosdraai op dieR34.Kortvoorlankkry ek
’n bord virmyvolgende oornagbestemming:Frankfort 10.
Jy hoop verniet om ’n bratwürstofDuitsecuisine hier
in diehande te kry. HierdieFrankfort se voetestaan
stewig in Suid-Afrika! Uiteindelikloerekbydie Mina
Moo-plaaswinkel in JJ Hadebestraat in om iets meer local
te proe.“Proe ’n bietjie hiervan,”sêdie eienaar, Johnny
Müller,terwylhyvirmy’nstukkie boereworsreguitvan
die braaiaangee. “Dis suiwer beesvleis. Geen varkvleis nie.
Jy kandie vleisproe!”Hyoordryf nie! Ek kanverstaan
hoekom daar ’n ry in diewinkelis, en kort lank is ek met
’n hengse sakbiltong daar uit.
Voor ek wegryuit diedorp, glip ek by dieNGKerk op
diedorpin. Disbynaondenkbaarom’nEuropese stad >
13
NEWCASTLE DUNDEE UTRECHT
Dievierdeoudste dorpinKwaZulu-
Natal, watin1864gevestig is,isnie
na diedorpinEngelandgenoemnie,
maar na diegraaf vanNewcastle, 'n
Britse minister.
Toe'nsteenkoolbedryfhierontwikkel
het, is 'n dorpin1882opdie plaas
vanPeter Smith, eenvan dieprospekteerders,
uitgelê.
Die dorphet die
naamvan die
plaasgekry,wat
op sy beurtna
SmithseSkotse
geboorteplek,
Dundee,genoem
is.
In 1854 is 'n dorpopdie
plaasSchoonstroomdeur
Nederlandseimmigrante
uitgelê. Hulle het
diedorpnadie
Nederlandse
stad genoem.
In dieverte
Moorfield
Farm kykoor
Ncanduriviervallei
uit. Regs
onder is dieFort
Amiel-museumop
Newcastle.
te besoek sonder om ’n draaiby’nkatedraal te maak,en
hoewel diekerk op Frankfortsekerlikgeenkatedraal is
nie, is diehoë koepeldakbeslisindrukwekkend.
Padbouwerk op die120km tussen FrankfortenReitz
versuur diereis. Ek trek af om my bene te rek, maar die
besige hoofstraat laat my vanplanverander en ek draai
liewer op dieR26 af na Bethlehem. Vanhier af is ditnet
’n katspoegie na my volgendebestemming, Clarens.
14
OORDIE BERGE
Clarensisvernoem na ’n dorpopdie meer vanGenèvein
Switserland. Waar dieSwitserse weergawe deur dieAlpe
omring word, is dieSuid-Afrikaanse weergawe stewig
binnedie Maluti's. Selfsindie droë seisoen(ek wasdaar
laat in dielente), is dielandskapasemrowend. Diepaaie
in en uitdie dorp kronkeldeurdie bergvoueenloop
deur gouegrasvelde,met pragtige sandsteenformasies
watindie laatmiddagsongloei.
Ek hettweenagte op Clarensoorgeslaap, maar ’n mens
kanmaklik’nhelevakansienet hier bly. Dieomgewing
is volgasteplasewaarjykan perdry,4x4-roetes verken,
op wandelpaaie kanstapenjou bergfiets vol stof kan
maak.Die pragtige Golden Gate-Nasionale Park is skaars
18 km oosvan Clarensenhuisvesverskeiestaproetes, ’n
Basotho-kultuurdorpenheelwat wild,ook dieskaars
oorbietjie.Asjylushet virski,kan jy in diewintermaande
vanhier af oordie grensnaLesothoglipvir ’n twee uur
Daar is 'n feestelike atmosfeerindie
lugomdat mense hulleverlustig in die
geleentheidomweertesosialiseer.
lange ritnadie Afriski-oord.
Dievolgendeoggend stap ek teen sonsopkomsna’n
uitkykpuntvan waar jy dieheleClarens kansien, voordat
ek terugrynadie dorpomindie aandenkingswinkeltjies,
eetplekke, deli's en kunsgaleryetegaanboemel. Dis
’n Saterdag en ek besefbaievinnigdat diehelftevan
Johannesburg ooklus wasom’nslagweeruit te kom.
Daar is ’n feestelike atmosfeerindie lugomdat mense
hulleverlustig in diegeleentheid om weertesosialiseer,
al is ditvan agter’ngesigmasker,enmet handreinigeren
elmbooggroete.
In dienamiddagryekuit na Golden Gate.Ekhou stil
by Ontvangs om ’n toegangspermit te koop (gratisasjy
’n Wild Card het).Die permit geemytoegang tottwee
sirkelroetes waarmeejykan wild kyk. Op die4,2 km lange
Oribi-sirkelroeteisdie aasvoëlrestaurant(’n skuiling waar
hulledie voëlsvoed) steedstoe weensCovid-19.
Teen dietyd datekdie 6,7kmlange Blesbok-roete
aandurf, is dieson reedslaagbodie horison. Terwyl ek
diesteilte klim na dieGeneraalKop-uitkykpunt, neem ek
dieasemrowendelandskaprondommyin. Jy sien troppe
sebra, wildebeesenblesbok watteendie agtergrond van
diegloeiende bergspitse wei. Diekalmteisbynatasbaar en
ek voel inderdaadofekmyin’nheeltemal anderwêreld
bevind.
OP DIE SLAGVELD
’n Jakkalsensymaatdrafoor diepad kort voordat ek
GoldenGatedie volgendeoggend by dieoostelike hek
verlaat.Ekvolgdie R712 na Harrismith,waarekstilhou
om dieimposantesandsteenfasade vandie Stadsaal
(gebouin1907) te bewonder. Ongelukkig hetdie
binnekantvan hierdienasionalegedenkwaardigheid
verval en kanjynet graffiti, gebreektevenstersenvullis
aandie binnekantsien.Ekbewonderdie 250 miljoen jaar
ouegefossileerde boom watlangs diegebou lêvoordat ek
’n paar indrukwekkende slaggate probeermisry op my
pad uitdie dorpuit.
>
AA Reisiger | SOMER 2020
7dae
BLYHIEROOR IN
JOURYHUIS
Hoewel jy uitstekend toegerus is in 'n
ryhuis,beveelons steeds aandat jy in 'n
amptelikekampterrein oornag en nienet
iewers aftrek langsdie padnie.Hieris
dieplekkewaarEvanoorgeblyhet.
Umfula
Kamnpeer opdie gras langs die oewer
van die Vaalrivier omtrent 5km buite
Parys. Die staanplekke het kragpunte,
krane en sommiges isindie skadu. Daar
is 'n ablusieblok enkombuisgeriewe.
KOSTE: R300 per staanplek
KONTAK:082 3124123, umfula.net
Clarens Inn&Backpackers
As jy naby aan die winkels en restaurante
wil wees in Clarens, mik nadie herberg
in Van Reenen-straat. Hier is een
staanplek vir ryhuise. Jyhet 'n afslaandak,
wasbak en kragpunt. Jy deel die
ablusiegeriewe met rugsakreisigers.
KOSTE: R120per persoon
KONTAK:076 3699283, clarensinn.co.za
Bergwoning-gasteplaas
Hierdie mooi staanplekke grens
aan die Golden Gate-hooglandpark.
Daar is heelwat bome wat skadu
verskaf en die meeste staanplekke
het kragpunte en 'n braai. Die
ablusieblok isbasies, maar netjies.
KOSTE: R140 per persoon
KONTAK:082 9593150, dibusstop.co.za
Glen Reenen
Hierdie kampterrein is binne Golden
Gate. Dis die mees sentrale blyplek
as jy die park wil verken, enheelwat
staproetes begin hier. Dit raak nogals
bedrywig hier in die skoolvakansies.
Sommige staanplekke het kragpunte
en daar isablusiegeriewe.
KOSTE: VanafR265vir 2persone
KONTAK:012 4289111,sanparks.org
15
Moorfield Farm
As jy wil wegkom van die besige
middedorp van Newcastle, hierdie plaas
is sowat 30kmbuite die dorp indie
Ncandu-riviervallei. Die kampgeriewe
is basies endaar isnet 'n paar
staanplekke wat plat is(vir ryhuise). Jy
het toegang tot die gemeenskaplike
braai- enablusiegeriewe, en'n
gemeenskaplike kombuis.
KOSTE: R120per persoon
KONTAK:082 3283819(slegs
WhatsApp), moorfield.co.za
GOUE POORTE Die
sandsteenheuwels
rondom GoldenGate
is op hul mooiste in die
laatmiddagson
Newcastleenmyvir dieaandgaantuismaak. Ek is op
pad na ’n gasteplaas watgrens aandie Ncandu-staatsbos.
Ek bevind myself skielikopeen vandie mooistepaaie in
Suid-Afrikawaaropeknog ooit gery het, selfsalskuddie
grondpad dieryhuisvan tydtot tyd. By Moorfield Farm is
ek dieenigste persoonindie kampterrein!Ekloopna’n
uitkykpuntwat oordie smaraggroenNcandu-riviervallei
metsypragtige inheemse bos uitkyk.Die plaashond,
Blue,stapsaamensit stil by my voeteterwylons in die
verte tuur.Ekvryfhaarkop en as sy opkyk, sê ek virhaar.
“Ja, ek weet.Dis baie mooi."
North
16
Vergeteera As jy
in diegeskiedenis
belangstel,
besoek die
Talana-museum
op Dundee(bo
en onder) en die
geskiedkundige
huiseopUtrecht.
Dievolgendedriedorpe op my lysisalmal relatief
naby aanmekaarindieweste vanKwaZulu-Natal:
Newcastle, Dundee en Utrecht. Ek ry in dierigting van
dieSlagvelde,’nstreekwat so genoem word omdat hier
in dielaat1800'sbaiebitterveldslaeenoorloëtussen die
Boer,BritenZoeloes besleg is.Feitlik elke sentimeter van
hierdieaarde bevat’nbelangrikestukvan onslandse
geskiedenis.
Ladysmithwas vanbesondersestrategiese belang in die
TweedeBoereoorlog.Hierwas ’n garnisoenBritsesoldate
gestasioneer, watdie dorpasbasis gebruikhet om die
gebied na dieooste te verdedig. In 1899 en 1900 hetdie
Boeremagte diedorpvir 118dae beleër.Die dooiepunt
is deelsbeëindigtoe Britse troepe,onderandere’njong
WinstonChurchill,opgedaaghet.
DeesdaeisLadysmith ’n ekonomiese brandpuntmet
verskeieondernemings, straatverkope...enheelwat
verkeer. Ek hetnie te lank geblynie.
DieN11 neem my in dierigting vanNewcastle.Hieris
diestrateook bedrywig.Nadat ek diedorpindie verbyry
deurgekykhet,hou ek by dieFortAmiel-museumstil.
Dis’nrekonstruksievan ’n Britse fort en wysdie tipiese
leefomstandighedeop’nmilitêre basisindie1880's.
Diestowwerigeuitstallingsmaakmydankbaarvir die
omgewing waar ek grootgewordhet.
Dieson sitweerlaagteendie tyddat ek wegryvan
HUISSEKANTTOE
Op dielaaste dagvan my reis ry ek op my sporeterug op
dieN11,voordat ek oosopdie R68naDundeery. As jy in
dieoorlogsgeskiedenis vandie streek belangstel,beveel
ek dieTalana-museumopdie randvan diedorpaan.
Ek loopdie hele oggend op dieterrein rond en verken
dieeen gebounadie ander. Ek stampmykop teen die
swart deurraam vandie myn-uitstalling, stuurfoto'svan
diemodes na my meisie toeenvind’nborsbeeldvan die
MahatmaGandhiindie tuin.Die SmithCottage is nog
gemeubileersoosdit meerashonderd jaar geledewas en
by ’n kleinerweergawe van dieTalana-treinstasieisdie
stoomlokomotief wat70jaargelededie steenkoolvan die
myne af vervoer het. Daar is ookander rekonstruksies
vandie werkswinkels, poskantoor,algemenehandelaar,
’n apteek en ’n waenhuis met’nversameling perde- en
ossewaens. Daarna vertrekeknamylaaste dorp, Utrecht.
Ek bevind myself skielikop
eenvan diemooiste paaiein
Suid-Afrikawaarop ek nogooit
gery het, selfsalskuddie grondpad
dieryhuisvan tydtot tyd.
Watmyeindbestemming, Utrecht, ontbreek aan
toeriste-bestemmings,maakhyopmet natuurskoon. Die
dorpwordomsluit deur diebergagtigeUtrecht Balelegemeenskapswildreservaat.Dit
sorg vir’nskouspelagtige
roeteindie rigtingvan Wakkerstroom.Van hier af moet
ek deurdruk Johannesburg toe.
Ek konineen week ’n plek met’nverbintenis met
Frankryk (Parys),Duitsland (Frankfort), Switserland
(Clarens), Engeland (Newcastle), Skotland (Dundee) en
Nederland(Utrecht) inpas.Eksou nogverder kongaan,
en deurdruknaAmsterdam en BelfastinMpumalanga,
maar ditsal vir’nvolgende toer moet wag. So lekker dat
hierdieplekkealmal eg Suid-Afrikaansedorpe is waar
mense geensins terughunkerEuropaofEngeland toenie
-plekkewaarons Suid-Afrikavier!
Ek onthou egterhoekomeknooit by diereisinEuropa
uitgekomhet nie. Of jy ditnou “euro's” of “rande”noem,
dieprobleemisdit raak in ’n stadiumop...
Foto's:EvanNaudé,Kaart: Francois Haasbroek
AA Reisiger | SOMER 2020
-West
N4
N14
GAUTENG
Vereeniging
Parys N1
Vanderbijlpark
Vaaldam
R723
Heilbron
R34 Frankfort
Vrystaat
Senekal
RSA
Ficksburg
MASERU
Jou7-dag-reisplanvir diestreek
PRETORIA
JOHANNESBURG
N17
Heidelberg
Standerton
Vrede
Reitz
Warden
Lindley
R722
R26
Bloedrivierslagveld
Bethlehem
N5
Harrismith
Dundee R68
Clarens
Fouriesburg
Hlotse
50 km
Bronkhorstspruit
N4
N12
N3
Liebenbergsvlei
Vaal
LESOTHO
Mpumalanga
N4
Belfast
Emalahleni
N11
Carolina
N17
Bethal
Ermelo
N2
N11
Volksrus R543 Wakkerstroom
R34
Utrecht
Memel
Newcastle
R34
R68
R33
Rorkesdrif-slagveld
Sterkfonteindam
R712
Golden Gate-park
Ladysmith
Kwazulu-
Natal
Tugela
Mooi River
Greytown
N3
Howick
Pietermaritzburg
7dae
DAG1
Parysis'nuur en 'n half vanJohannesburg
af.Jykan dusluilekker na jou eerste
bestemming reis.Verkendie dorpe,
restauranteenboetieksinBreestraat
voordat jy gaannesskop langsdie
Vaalrivier.
DAG2
Skietoos na Frankfort viaHeilbron,
omtrenttweeuur se ry.Draai suid op die
R26enreisdeurReitz en Bethlehem na jou
volgende oornagplek,Clarens.
DAG3&4
Daar is heelwat om te doen op en om
Clarens. Bly minstens twee nagteoor
voordat jy oosrynadie Golden Gatehooglandpark.
DAG5
Newcastle is netsowat 3,5 uursery
vanafClarens,maarasjyvroeg genoeg
wegkom,kan jy stilhouvir foto's by
dieSterkfonteindam en FortAmiel in
Newcastle besoek voordie sonsak.
DAG6
Ry na Dundee vir'nbesoekaan dieTalanamuseum.Asjyvan
geskiedenishou,laat
genoeg tydomook eenvan die Slagvelde
by Rorkesdrif of Bloedrivier te besoek.
Ry noordopdieR33 en R34naUtrecht of
Wakkerstroom virjou laaste nag.
DAG7
Wakkerstroom is net3uurvan
Johannesburg af.Jyhetdus oorgenoeg tyd
virontbytenomdeur diedorptedrentel
voordat jy huis se kant toestaan.
17
Evan se ryhuis is deur Bobo Campersaan homgeleen. Hy hetin'n
Discoverer4gereis, 'n vierbed-ryhuismet 'n ingeboude kombuisen
'n badkamer aan boord. Verhurings begin by R2090per dagenander
modelleisook beskikbaar. Kontak:011 3951020, bobocampers.com
DIERBARE
DULLIES
18
Mense lagdalkoor die'dull’ in Dullstroom.MaarDullies –soosdaarmet deernis
na diedorpverwysword–is allesbehalwe vervelig.Met topgehalte restaurante,
kristalhelderriviereen’noorvloeddoendinge,bekoorhierdiejuweelin
Mpumalangamense vandie wêreld oor. ARTIKEL&FOTO'S DEUR MIALOUW
EK onthou nie veel van my
Vandag kan ekmet dankbaarheid sê
eerste besoek aan Dullstroom daar is meer aan Dullstroom askoel weer
nie. Ek was indie hoërskool, en inkopies. Ekissowat drie jaar gelede
sowat 15jaar gelede, en ons behoorlik aan die dorp bekendgestel,
het deur hierdie dorpie in en het daarna al’nhele paar keer die
Mpumalanga gery.Eken my ouers was geleentheid aangegryp om terug tekeer
ná ’n hokkietoernooi in Carolina op pad na dié dorp met sy golwende heuwels en
na Mbombela (Nelspruit) toe, waar ons forelwaters.
gewoon het.
My mees onlangse besoek was
Ek onthou die lang hoofstraat, Naledirylaan,
met sy kunswinkels enrestaurante. van inperking vanaf vlak 3navlak 2
drie weke nadat die landwye staat
Ek onthou ook die byt indie lug, en dat geskuif is. Die toerismesektor is weer
ek daardie oggend gewens het ek het ’n vir intra-provinsiale reis oopgestel, en
trui gegryp voor ek by die huis weg is. Die alkoholverkope ishervat –wat groot
dorp isopdie Drakensberg-platorand verligting vir restaurante enkroeë
geleë endie hoogs geleë dorp indie land landwydmeegebring het.
–net-net onder 2100 meter boseevlak. Ek en my man, Hancu, was gretig
om uit die huis te kom enweer die dorp
te besoek wat een van ons gunstelinge
geword het die afgelope jare. Ons was
nuuskierig om te sien wat die dorp kan
bied ná maande sonder toeriste.
Opgewonde en effens gespanne, het ons
ons kamptoerusting opgepak, Mbombela
verlaat, die Longtompas oorgekruie en
aan Dullies se voordeur gaan klop.
LANGSAMELEWE
Ons het die vinnige dubbelbaanpad,
tolpaaie enswaar verkeer van Schoemanskloof
verruil vir die Panorama-roete en
die Longtompas, met symistige weer en
haarnaalddraaie. Die pad klim tot op
2150 meter boseevlak.
AAReisiger | SOMER 2020
Naweekwegbreek
Holingsberg
Ek is sowat
drie jaar
gelede
behoorlik aan
diedorop
bekendgestel
en hetdaarna
al 'n paar keer
teruggekeer.
Die Longtompas isgenoem na
die kanonne wat tydens die Anglo-
Boereoorlog op die hange van die
Mauchsberg tussen Lydenburg enSabie
afgespeel het. Dit was die oorspronklike
roete wat die transportyers tussen
Mosambiek enLydenburg gevolg het.
Die roete tuimel oor 'nbult wat die
Duiwel se Kneukels genoem word, waar
’n replika van die kanon staan waarna
die pas vernoem is.
As jy tyd het, draai in by Hops Hollow
Country House and Brewery enkoop
iets vir vanaand se braai. Teen ’n hoogte
van 2070 meter boseevlak, beweer hulle
dis die "hoogste brouery inAfrika". Die
brouery het ses biere, onder meer een
met rooibos en heuning, wat Leila on
the Lash genoem word –dis slang vir
’n Ierse partytjiemeisie. Maar moenie
dit drink vóór jy vanaand die vuur
AnvilAle
Brewpub
aangesteek het nie.
Ons draai by Walkersons-hotel &
Spa invir middagete, dis 17kmvoor
die dorp. Die restaurant The Flying
Scotsman word dikwels aanbeveel,
spesifiek vir sy skons en"high tea", maar
ek word telkens verlei deur die Highland
Platter en’nglas wyn. Die skottel is
gelaai met baguettes, kouevleis, forel,
konfyte, tapenades, pesto's enkase.
Mense stroom hierheen om iets van
die lewe opdie platteland te ervaar:
goeie kos, kunsvlieghengel, perdry
en stap –enWalkersons is nie die
enigste landgoed indie omgewing
waar mense tot stilstand kan kom nie.
Daar is ook die Highland Gate Golf
and Trout Estate, waar die gholfbaan
deur Ernie Els ontwerp is. Ek is nie juis
’n gholfspeler nie enverkies omdie
landgoed se Watervalstaproete tebenut
–dit kronkel langs die valle van die
Kareekraalspruit.
Oorweeg ook Dunkeld Country and
Equestrian Estate –dis op ’n grondpad
onderweg nadie dorpie Tonteldoos.
Hier kan jyperdry, stap, opjou bergfiets
baljaar ofdie landgoed se foreltelery
besoek.
DRANKIEBYDUCHESS
As jy die dorp van Lydenburg se kant
binnery, verskyn die Anvil AleBrewpub
regs van jou. Dis ’n landelike gebou
met klimop teen die klipmure. Die
eienaar Theo deBeer brou aldie
afgelope 30jaar bier en verlei kliënte
met gratis proesels van hul sewe biere.
Sommige daarvan isalinternasionaal
>
19
Elandskloof
SOMER 2020 | AA Reisiger
Beansabout
Coffee
Highland Gate
MrsSimpson's
DieOom Org-kothuis
by Holingsberg
Museumboekwinkel
Theo de Beer van
AnvilAle Brewery
20
bekroon. My gunsteling isdie Bookoo
–’nsomerbier met ’ntreksel boegoe en
heuning.
Dullstroom is ’n bierdrinkparadys
en jy kan die brouery tevoet besoek.
Begin byAnvil Aleenwerk jou pad op
deur Naledi-rylaan, al die pad tot bydie
Duck and Trout aan die bopunt van die
straat. Oppad soontoe sal jyook verby
Wild about Wiskey gaan, waar daar 1600
opsies is om van tekies, glo die grootste
verskeidenheid whisky onder een dak in
die Suidelike Halfrond.
Draf langs die pad in by een van die
verskeie restaurante –Mrs Simpson’s in
Teding van Berkhoutstraat is ’n goeie
keuse. Die bestuurder Stephen De Meyer
vertel hulle is oorval deur besoekers
ná die inperking, en die dorp was ook
nie juis stil tydens die grendelstaat
nie. “Mense het die wonderlikste redes
gevind om na hul vakansiehuise te kom.”
Stephen en sy vennoot, Bryan
Wolmarans, woon al die afgelope 27jaar
hier en het verskeie restaurante saam
oopgemaak. Hulle het Mrs Simpson’s
in 2005 geopen. Dis genoem naWallis
Simpson, die Amerikaanse weduwee
wat die rede was vir koning Edward van
Brittanje seabdikasie in die 1930's. “Dis
’n bietjie soos prins Harry enMeghan
Markle,” sê Stephen en lig sywenkbroue.
“Drie-en-tagtig jaar later het Harry ook
van sykoninklike titel geabdikeer ter
wille van liefde.”
Stephan enBryan se kat, wat Wallis
heet, isaltyd in die restaurant. In die
jaar wat die restaurant oopgemaak het,
het syeenvoudig daar opgedaag. Sy was
wild. “Dit het omtrent vyf weke geverg
om haar mak temaak,” sêStephen. Die
veearts het Wallis dadelik herken –syis
in 2002 deur ’n motor raakgery. Haar
kakebeen is gebreek ensy is amper aan
die slaap gemaak, maar het tog oorleef.
Sy is vanjaar 18jaar oud en skuif van
tafel tot tafel om te flikflooi vir ’n skoot
om op te sit.
VIRLIGGAAM EN SIEL
Wallis isnie die enigste komieklike
troeteldier in die straat nie. Langsaan
Mrs Simpson’s woon ’nkat genaamd
Tortelduifie, wat besoekers bydie
tweedehandseboekwinkel by die
Dullstroom-museum verwelkom. Toe ek
inloop bydie klein liefdadigheidswinkel
(dit samel geld invir die Skaaphondreddingsprojek),
hoor ek’ndiep gebrom
van iewers tussen die boeke. Dis waar
die gemmer-en-swart kat haar naam
vandaan kry –syklink soos ’nverliefde
duif wat koer.
Boekliefhebbers sal bly wees omte
hoor dis nie die enigste tweedehandse
boekwinkel op die dorp nie. Asjy
AAReisiger | SOMER 2020
Naweekwegbreek
GOED
OM TE
WEET
HOE KOMJYDAAR
As jy uitJohannesburg ry,neemdie
N12naEmalahleni (Witbank), die N4
na Belfastenrydie laaste stuk op
dieR540(250kmintotaal).
WAAR OM TE BLY
Elandskloof-forelplaas is 14 km
buitedie dorp,op'ngrondpad
in dierigtingvan eNtokozweni
(Machadodorp). Hulleis
troeteldiervriendelik.Kampplekke,
kothuise en chalets is beskikbaar.
071698 7845,elandskloof.co.za
Dullstroom CountryCottages,
9kmuit diedorpindie rigtingvan
Lydenburg, hetagt selfsorg-eenhede
vir2tot 6mense.Picnic Cottage
is in 'n dennewoud geleëenkyk
uitoor 'n waterval.082 3389458,
dullstroomcountrycottages.co.za
mooi kyk inNaledirylaan, sal jyThe
Smokey Owl weggesteek vind. Dit voel
soos ’ngeheime boekwinkel uit Harry
Potter seDiagon Alley. Hier kry jy hope
Africana-boeke, eerste uitgawes en
versamelaarsartikels. Agterin die winkel
kan jyweer pype, roltabak en sigare
koop.
Nadat ons ons voorraad leesstof
aangevulhet, kies ekenHancu koers
na Dullstroom on the Dam vir ’nlekker
namiddagstappie. Die dam isindie
Dullstroom-natuurreservaat aan die
buitewyke van die dorp geleë. Hier kan
jy jou tent opslaan, visvang, perdry en
deelneem aan die "hoogste Parkrun in
die land", ’nroete wat twee keer omdie
dam loop.
Ons volg die Steenkampsbergstaproete
teen die berg uit wat bo die
dam uittoring, sowat 2kmheen enterug
vanaf die parkeerterrein. Van bo af het jy
’n mooi uitsig oor die dorp.
DIENATUUR
Daardie aand kampeer ons bydie
Elandskloof-forelplaas. Ons lê in ons
tent en hoor die jakkalse roep –soms
tot vier gelyk. Die plaas huisves ook
troppe sebras, wildebeeste, damherte
en donkies. Die plaas is al vir sewe
geslagte in die Combrink-familie en die
11 foreldamme op die plaas is ’n gewilde
trekpleister.
Danksy die Milly's-forelstalletjie op
die dorp braai ons die aand forelfilette
voordat ons knus in ons tent gaan slaap.
Teen dagbreek draf die perde enskape
langs die oewer van die dam en ons
begin tent afslaan om huiswaarts tekeer.
Op pad terug deur die dorp ryons
verby die Dullstroom-rehabilitasiesentrum
vir roofvoëls. Ekwas vantevore
al hier vir ’nvliegdemonstrasie. Ons
is voorgestel aan Daffy die gevlekte
ooruil, Hali die visarend, enRooney die
sekretarisvoël. Magdali Theron bied die
vliegdemonstrasies aan omdie publiek
in te lig endie roofvoëls oefening tegee.
Die sentrum probeer bewustheid van
roofvoëls verbeter enhul lot asbedreigde
voëls belig. Die sentrum sien ook om na
beseerde voëls enweeskuikens.
“Die tydperk van inperking was finansieel
stresvol. Ons was bang dat ons nie
sou kon heropen nie –maar hier isons
nog, danksy ons ondersteuners. Ons is
ongelooflik dankbaar,” sêMagdali.
Hulle het tydens die eerste naweek van
September heropen en Magdali erken
hulle was bekommerd oor die voëls se
reaksie –hulle het vir vyfmaande geen
besoekers gesien nie.
“Die gaste was inekstase oor die voëls
se manewales, en die voëls het dit net so
geniet om vir die gaste tevlieg. Dit was ’n
groot sukses,” sêMagdali laggend. “Ons
het tot honderd besoekers per dag hier
gehad.”
Ons ryterug oor die Longtompas
met ligte harte, danksy die voëls,
waterstrome, boeke, kos ...endie mense.
Dullstroom is nog die Dullstroom wat
ons leer ken en liefkry het, danksy die
deursettingsvermoë van die locals en die
steun van die dorp seaanhangers.
Dullies is nie net dierbaar nie, dis ook
doelgerig.
21
Holingsberg FlyFishing bestaan
uittwee grootplase en vier afgeleë
huisemet uitsigte oorgraslande
en foreldamme. Ons vriendehet
twee jaar gelede virons die Oom
Org-chaletas'ntrougeskenk
bespreek –dis ideaal vir'nromantiesewegbreek.
083253 5371,
holingsberg.co.za
VIRMEERINLIGTING,
besoekiDullstroomsewebwerf
virverblyfbesprekings, geleenthede
en aktiwiteiteindie omgewing,
013254 0020,dullstroom.co.za
Walkersons Hotel&Spa
SOMER 2020 | AA Reisiger
22
ed &
blase
Somer is staptyd!
FionaMcIntosh lys ’n
ongelooflike multidagstaptoginelkeenvan
dieprovinsies.
AA Reisiger | SOMER 2020
Top-9
VRYSTAAT
DieSfinks-staproete
Die Sfinks-roete, wat oor 22kmstrek en ’n
matige moeilikheidsgraad het, is een van
twee oornagstaproetes indie Moolmanshoekprivaatnatuurreservaat.
Die roete sal jou hope kans
gee omdie besonderse sandsteenheuwels van die
Oos-Vrystaat te beleef. Die reservaat is’nvoëlparadys
waar jy tot die pragtige witkruisarend sal teëkom. Hier
is ook ’n groot verskeidenheid wilde diere, soos sebra,
blesbok eneland, sowel asdie skugter rooiribbok,
duiker en steenbok.
Jy vertrek vanaf die Langesnek-basiskamp,
waar daar gemaklike verblyf in’nstappershut met
gedeelde akkommodasie is, en die roete neem jou
oor die oop grasvlaktes en valleie, deur strome indie
rigting van die berge.
’n Paar rotspoele verskaf die perfekte rusplek voor
die groot klim van die dag na ’n uitkykpunt waar jyop
’nhelder dag die ikoniese heuwels van Golden Gate
naby Clarens gaan sien. Asjyselfs ’n beter uitsig wil
hê, los jou rugsak hier enklouter die Visierkerf-berg
(2407 m). As jy weer terug is by jou rugsak, begin jou
op die kontoere van die Sfinks loop, ’n pad wat jou
deur groen inheemse woude enrotskolke neem tot
by die oornaghut. Hier kan jyafkoel in’nnatuurlike
rotspoel of die voëls bydie dam dophou.
Op dag 2het jy twee roete-opsies wat albei 7km
lank is – ’n maklike wandeling op’ntweespoorpad,
of ’n moeiliker pad wat op die kontoere van die twee
Piramied-berge loop. Asjyasem het, klim die Eerste
Piramied. Kry dan lafenis in die sandsteen-reservoir
voordat jyterugkeer naLangesnek.
Die roete is oop van 1Oktober tot 31Mei. Daar is’n
slenterstapopsie (waar jou sak vervoer word).
KONTAK: 051933 2220,info@moolmanshoek.co.za,
www.moolmanshoek.co.za
>
23
Op 'n helderdag kanjy
diekoppies vanGolden
Gate naby Clarensvan
hier af sien.
SOMER 2020 | AA Reisiger
24
LIMPOPO
Magoebaskloofstaproete
Dis een van die land se mees bekendste
oornagstaproetes en’nfassinerende
roete wat jou oor berge neem wat
onder ’n mislaag weggesteek is, langs
silwerskoon rivierstrome en deur digte
woude waar ousaagkuile jou aan die
storie van die omgewing herinner.
Basiese hutte (met braaiplekke en
ablusiegeriewe, maar soms met net
koue water) verskaf slaapplek aan
stappers wat die drie ofses dae
lange roetes aandurf. Die mooiste
roete isongelukkig die moeilikste
een, ’n 50kmlange sirkelroete vanaf
die Woodbush-hut. Stap deur yslike
plantasies, waar jyonder meer die
Groot Boom sal sien, ’n reuse-bloekomboom
wat die hoogste aangeplante
boom ter wêreld is. Beleef die welige
subtropiese inheemse woud, die ligene,
mosse envarings langs die dam oppad
na die Watervalhut.
Dag twee begin met ’n klim na
’nuitkykpunt voordat die pad weer
afdaal nadie woud toe. Volg die
stroom, stop om die mooi varings te
bewonder en swem langs die pad in
die rotspoele onderweg nadie hut by
Dokolewa-poele. Asjyfiks is, besoek
die Debegeni-valle voordat jy in ’n
sirkel begin terugloop nawaar jybegin
het. Geniet die pragtige omgewing, die
kanaries endie visarende, die Knysnaloeries,
insekte enkleurryke swamme. In
die somer sal jyook plate vol clivia sien.
’n Slenterstapopsie is beskikbaar.
KONTAK: 013754 2724,ecotour@safcol.
co.za,www.safcol.co.za
KWAZULU-NATAL
Giant’sCup-staproete
Weens die steil, onherbergsame
terrein endie onvoorspelbare weer
weens die hoogte boseespieël,
het jyhare opjou tande nodig vir
’n rugsakstaproete in die wildernis
van die Maloti-Drakensberg-park (’n
Wêrelderfenisterrein). Die roetes
hoog op die platorand vereis almal
ver ente sestap per dag en weens
die gebrek aan oornaghutte op
daardie roetes, moet jy’nervare
stapper wees om die mas hier op te
kom.
Die 60kmlange Giant’s Cuproete
is egter goed gevestig enduidelik
gemerk. Hier stap jy vanaf Sanipas
in die noorde tot by Boesmansnek
in die suide enoornag jy op die lae
dele van die berg. Giant's Cup het
wel vyf basiese, maar goed geleë
hutte.
Die langste skof is "slegs" 13km,
maar jy is hoër as 2000m bo
seespieël vir die grootste deel
van die stap. Dit is dus nie kinderspeletjies
nie. Die kort afstande
beteken egter daar ishope tyd om in
die poele te swem, die vreemde
rotsformasies tebewonder,
en die veldblomme en eland,
rooiribbokke en oorbietjies
te waardeer. Onder die voëls
op die roete tel die jangroentjie,
vlieëvanger, roofvoëls (soos die
bedreigde baardaasvoël), arende en
die jakkalsvoëls.
Die roete self het nie ’n slenterstapopsie
nie, maar SA Adventure
Trails (www.trails.co.za) het ’n
slenterstaproete hier waar jy snags in
nabygeleë gastehuise slaap.
KONTAK: 033845 1000,
bookings@kznwildlife.com,
www.kznwildlife.com
AA Reisiger | SOMER 2020
Top-9
NOORDWES
BushbuckHill-staproete
Verwag rotsagtige gebiede en uiteenlopende
flora enfauna op die staproete
op die Bushbuck Hills-natuurreservaat
naby die Swartruggens. Daar is ’n klomp
sirkelroetes wat vir jou staproetes bied
vanaf ’n maklike 2kmtot ’n taamlike
uitdagende tweedag-staproete.
Die eerste dag begin by Huis
Kiepersol, waar jykan oornag, en is 9km
lank. Jystap deur bosveld, verby ou
krale en groot vyebome, doringbome
en aalwyne tot bydie golwende
heuwels van Pilanesberg. Daar volg jy
’n bergstroom deur ’n digbegroeide
kloof, waar jy dalk koedoe enbosbokke
sal sien. Sommige van die aalwyne is
hoër as 10 meter endie koraalbome is
asemrowend. Kyk uit vir jangroentjies,
bromvoëls enwielewale. Koel af in die
swemgat voordat jydeur plate proteas
op die plato stap, en deur graslande
waar jy kameelperd, blesbok enrooihartebees
ensebras sal sien.
Geniet die panoramas vanaf die
Koedoe-uitkykpunt voordat jy by die
basiese Marlothi-berghut aankom.
Op dag 2kan jykies tussen ’n
roete oor 12k of15km, terug tot by
die beginpunt. Albei bied wonderlike
geleentheid vir wild- en voëlkyk,
en lekker swemkans. Opdie 12 km
lange roete sal jyverby 'n uilbroeiplek
verbystap.
Slenterstapopsies (waar jou sak
vervoer word) is beskikbaar.
KONTAK: 082776 5540,
info@fagalavoet.co.za,
www.fagalavoet.co.za
Foto's: Shaen Adey,Fiona McIntosh,Kaarte: GalloImages/GettyImages
MPUMALANGA
Blyderivier-canyon-staproete
Hierdie matige staproete van 30kmneem jou
verby Paradyskamp opdie God’s Windowsirkelroete
net buite Graskop tot by een van
Mpumalanga se indrukwekkendste
natuurlike attraksies, die Bourke’s Luckkolkgate.
Dis normaalweg ’n driedagstaproete, maar
omdat die hut byWatervalspruit tans opgeknap
word, moet jydie eerste twee
dae kombineer. Sorg dus dat jy vroeg indie pad
val vir die 16,5km tot bydie Coldstream-hut.
Die roete loop aanvanklik deur graslande, wat
dikwels vroegoggend mistig is. Daarna neem
dit jou na die rotsagtige Treurvallei, waar jy gaan
oornag.
Volg die volgende oggend die rivier verby die New
Chum-waterval, en sien waar die Blyde (blye) en
Treurriviere ineenvloei -die begin van die dramatiese
Blyderivier-canyon.
Van daar afisdit nie ver tot by die eindpunt bydie ou
mynhut byBourke’s Luck nie.
Los genoeg tyd dat jydie rotsformasies enbrûe kan
verken.
KONTAK: 013759 5373,
reservations@mtpa.co.za
www.mpumalanga.com
>
25
SOMER 2020 | AA Reisiger
Burkea-staproete
Dis minder as’nuur se ry oos van Pretoria
en met meer as260 voëlspesies en
oorvloedig wild, graslande, koppies en
klowe, isdie Ezemvelo-reservaat ’n stukkie
hemel vir stedelinge wat wil asem skep.
Besoekers kan die reservaat opwildritte, in
hul eie voertuie, opbergfietse ofop twee
dagstaproetes verken. As jy egter regtig
wil wegkom van alles, klop niks die 21km
lange Burkea-oornagstaproete nie.
Dag 1is’naangename stappie deur
graslande enoor rotsagtige koppies
tot bydie oornaghutte. Kies, na gelang
van jou begroting endie grootte van
jou groep, tussen die intieme, goed
toegeruste vierman Berghut, of die basiese
herbergstyl Rivierkamp. Dag 2islanger
(12km) en moeiliker en neem jou deur die
pragtige Grootspruitkloof.
’n Slenterstapopsie is beskikbaar.
KONTAK: 082776 5540,bookings@
fagalavoet.co.za ,www.fagalavoet.co.za
GAUTENG
WES-KAAP
Walvis-staproete
Dié roete van 55kmloop deur dele
van Cape Nature seDeHoopnatuurreservaat
indie Overberg wat
andersins nie vir die publiek oop is
nie. Die Walvisroete is Cape Nature
se vlagskip-staproete en regtig
wêreldklas. Dis deel van ’n Wêrelderfenisterrein.
Die roete is laat in
Oktober 2020 heropen nadat die
hutte aansienlik gemoderniseer en
opgeknap is. Die verblyf is’ngroot
bederf, met lapa's, braaiplekke,
uitkykpunte en sonkrag wat ligte,
warm storte en herlaaipunte moontlik
maak. Daar is ook vrieskaste en
gasstowe.
Die roete self is asemrowend, met die
mooiste flora en fauna –en, as jy die
regte tyd van die jaar daar is(Junie tot
September), gaan jywalvisse sien.
Dit begin met ’n moeilike klim tot by
Potberg, die hoogste punt van die
roete, van waar jydie beste uitsig oor
die reservaat, Breederivier en Kaap
Agulhas het. Asjou asem op raak,
kyk uit vir die broeikolonies van die
kransaasvoël teen die kranse van
Potberg –die laaste plek indie Wes-
Kaap waar hulle nes maak.
Dag 2ismakliker enneem jou
oor kalksteenheuwels, waar jy’n
heeltemal ander soort fynbos sal
sien vanweë die verandering indie
grondsoort. Kyk uit vir protea, erikas,
boegoebosse enjangroentjies.
Die laaste drie dae stap jy op
bergpaaie en oor strande. Swem langs
die pad engebruik die nuwe trappe
om die Stilgatgrot te verken.
’n Slenterstapopsie isbeskikbaar.
KONTAK: 087 087 8250,
reservation.alert@capenature.co.za,
www.capenature.co.za
NOORD-KAAP
Bosduif-staproete
Oorlogskloof is een van die
fassinerendste reservate indie
Noord-Kaap vanweë sy botaniese
rykdom en geologiese formasies.
Oorlogskloof huisves meer as
150kmvan gemerkte staproetes,
wat briljant uitgelê isomjou aan die
skouspelagtige omgewing bloot te
stel. Maak jou reg vir rotsformasies,
rotskunsterreine, swemgate en
uiteenlopende fauna en flora op
sowel die dagstaproetes asdie
oornagstaproetes. Jy sal die mooiste
veldblomme hier in die lente sien.
As jy lus het vir ’n uidaging, kies die
Bosduifroete oor 52,2kmenbring
vyf dae deur op ’n roete waar jy
onder rotsboë moet deurstap en
jou lyf deur rotsskoorstene moet
AA Reisiger | SOMER 2020
Top-9
wurm. Die roete bied asemrowende
uitsigte en verblyf ingoed geleë,
geriefike oornaghutte. Weet egter dat
die ongerepte terrein, watertekorte
en uiterste temperature hierdie ’n
moeilike staproete maak. Sorg dat jou
sak solig as moontlik is. Enige swaarkry
VIERDAGVREUGDE
Gelukkigisdaar ook
slenterstap-opsie
beskikbaar (die Strandloper
Sundowner-roete).
Jy hoef dan nétjou toebie,
waterenkameratedra.
word egter ruimskoots beloon met die
geleentheid om jou in die surrealistiese
landskap teverlustig.
KONTAK: 027 2181159, oorlogskloof@
gmail.com. Letwel: Oorlogskloof hetgeen
slenterstapopsiesnie en diereservaathet
nie'nwebruimtenie.
Strandloperstaproete
As jy daarvan hou om oor
ongerepte en verlate strande te
loop, ishierdie vier dag lange
rugsakstaproete langs die Oos-
Kaapse kus net die ding vir jou.
Die roete begin by die
Keimond (die suidelike grens
van die voormalige Transkei) en
strek oor 57km verby die Kaap
Morgan-lighuis, deur die pragtige
Morganbaai-vakansieoord enop
teen die dramatiese hange aan die
ander kant van die dorp. Van daar af
stap jy op ’n blomryke kranspaadjie
al langs die plato totdat jy
afdaal tot by die Strandloperhouthuis
by Double Mouth.
Die hut is op die ideale
plek geleë: opdie oewer
en die rand van die bos.
Die volgende dag moet
jy teen laagwater deur
die Quko-rivier stap. Daar
sal jy, as jy gelukkig is,
kornalynkrale en stukkies
porselein raakloop wat van
tyd tot tyd uit wrakstukke
in die omgewing spoel. Die roete
neem jou van daar aflangs die kus,
maar moenie dit onderskat nie. Jy
gaan oor rotsblokke moet klouter
om tot bydie volgende oornaghut,
by Haga Haga, tekom. Die laaste
aand slaap jyin’nhut by Beacon
Valley. Dis ’n moeilike roete so
pak lig, en koop voorraad en eet
middagete in diereservate langs die
pad. Die laaste dag, waar jy langs
die rotsagtige kuslyn stap, vereis
dat jydie getytafel goed dophou
sodat jyveilig deur die Kwelera- en
die Gonubierivier kan kom en net
buite Oos-Londen kan eindig.
Hierdie roete het nie ’n
slenterstapopsie nie, maar as
jy nie ’n sak wil dra nie, kies die
Strandloper Sundowner-roete.
KONTAK: 043841 1046,
strandloper@net4u.co.za,
www.strandlopertrails.org.za
OOS-KAAP
27
SOMER 2020 | AA Reisiger
KLEURDIE
DEUR ERIKA BORNMAN
28
DINK JY 'N STAD IS NOODWENDIG VAAL EN VERBEELDINGLOOS?
STRAATKUNSTENAARSGAANJOU MENING VERANDER.
Nie so lank gelede niehet selfsnet die
woordgraffiti beelde opgeroepvan
kwaaddoenerswat openbare plekkemet
kannetjiesspuitverfontsier.Die publiek
is egterstadigmaarseker besigomhul
perspektiefhieroor te verander. Dinkmaaraan ’n
kunstenaar soosBanksy, wiesewerk virhonderde
duisende dollar verkoopword.
Aandie eenkantvan die spektrum kryjytieners
watmet kannetjiesspuitverfteenadvertensieborde
uitklim,enaan die anderkantvan diespektrum
is diewêreldbekendeBanksy, maar iewerstussen
hierdietweeuiterstes is daar ookstraatkunstenaars
(wat hulselfook straatskrywers noem), watvaal
mure en geboue in kunswerkeomskep. Baz-Art, ’n
organisasie sonder winsbejag, gebruikdie invloed
vankunstot voordeel van diepubliek.Dit verskaf
’n ondersteuningsnetwerk aankunstenaars wathul
straatkuns wilgebruik om hulgemeenskappe en
individuetetransformeer.
KUNS METBETEKENIS
In Augustusvir Vrouemaand hetBaz-Art diestraatkunstenaar
Dbongz Mahlathi gevraom’n muurskilderinginFox
Street,Maboneng, Johannesburgte
skep watvroue-sangers en -aktiviste vier.
Diefoto’sophierdie blad wyshoe Dbongz die
yslike kunswerk,getiteld“TheArt of Women”skep.
Jy salvan Suid-Afrikasebekendste aktivisteen
kunstenaars daarin herken.Die kunswerk moet nie
netdie omgewing verfraainie,maarook ’n kragtige
boodskap uitstuur teen geslagsgeweld in Suid-Afrika.
MelissaCucci, ’n medestigtervan Baz-Art,sêdie
projekwou diepsinnigegesprek aanmoedig. “Die
muurskilderingsis’nspesialevereringvan vrouein
Suid-Afrika. Maar belangriker, onswou ookpositiewe
AA Reisiger | SOMER 2020
Straatkuns
gesprekenverandering aanmoedig. Deur kuns en
musiek te kombineer, wou ons 'n aangrypendestorie
vertelendeelindié vrouesereis. Straatkuns is’n
goeiemediumomgesprekke aantemoedigwat
mense andersins niesou gevoer hetnie.”
'N KUNSTENAAR MET'NVISIE
Baz-Art en diemusiekmaatskappy PlatoonAfrica
hetDbongzgenader om hierdiemuurskilderingte
skep,een vanverskeiewat in Afrika aangepak gaan
word. Hy hetdie kans aangegryp. “Mykunsword
deur storiesgeïnspireer.‘ArtofWomen’was ’n groot
geleentheid virmyomvroue en hulskoonheid te
huldig,” sê hy.“Ek skildervroue omdathulle pragtig
is.Hulle bringonmiddellikleweenlig na ’n ruimte.
Ek wou op diekragvan vrouefokus.Ekwou hê dat
vrouewat aanhulleself twyfel,hul krag verstaan
en erken. Ek wou hê hullemoethul innerlikekrag
‘The Artof
Women’-
kunswerkin
Foxstraat,
Maboneng.
Dbongz
rond die
kunswerkaf.
Omstanders
neem hulleself
af by die
kunswerk.
ontdek en ditmet trotsweerspieël, sodathulle daardie
krag elke dag, enige dagkan benut. Mans moet vroue
bemagtig en hullenooit onderdruk nie. Hulstilswye
of gebrek aanoptrede oormanierewaaropvroue te
na gekomword, is nieaanvaarbaar nie. Disaakligen
onmenslik. Mans moet meerdoen!”
Dbongz hetaltyd aangetrokke gevoel totnatuurlike
kleure en energiekeeienskappe.Hyhetegter in ’n
township grootgewordwaarhyomringisdeurvaalen
vervelige landskappe -wat heeltemaloninspirerend
was. Toehyin2008inJohannesburg aankom virsy
tersiêreopleiding, hethystraatkunsontdekenverlief
geraak daarop.Hywas versot op dievryheid watdit
bied: diekleure, dieyslikeskilderdoek. (Volghom op
Instagram:@dbongz_one.)
“Dis lekker om deur middel vankunsdinge te sê
wattaalnie lekker kanoordranie,omdie vermoëte
hê om diejarevan strewe te omskep in kunswerke wat
spreek totdie alledaagse lewe,omdie vermoëtehê >
“Straatkunsis'ngoeie
medium om gesprekke
aan te moedig watmense
andersinsnie sougevoerhet
nie.”–Melissa Cucci
29
SOMER 2020 | AAReisiger
Straatkuns
om lewe in verveligeruimtes te blaas en optimisme
by jong mense aantemoedig; om selfvertrouete
bevorder en twyfel en vreesuit te wisenander tot
geduld en toewyding te inspireer. En ditgebeur, een
kunswerk perkeer.”
30
'N BRUG TUSSEN DISTOPIE EN UTOPIE?
En so is Dbongz en anderkunstenaars besigom
neerdrukkenderuimtes in energiekespasies van
inspirasieteomskep, en gebruikhulle kuns om die
stedelikeomgewing te verbeter.
“Die mure watekindie townshipsenagterbuurte
verfisspesiaalvir my,wantdit skep nienet kleur
en energiedaarnie,maardit voed ookdie ouer
generasieopoor diebelangrikheid en waarde van
kuns in diealgemeen en wathulle ondersteuning
aandie jeug metkreatiewe aspirasies beteken. Dit
helpook kinders om hulverbeelding vrye teuels te
geeenhulle bloottestel aanverskillende realiteite
en moontlikhede.Hulle kannou weet huldrome is
geldig en hultalente het’ndoel.”
Diswaaroor Baz-Art gaan, bevestig Melissa. Sy
sê kuns kandie persepsies oor’nomgewing en
menseseervaringdaarvan verander. Ditbevorder
diegemeenskap se trotsenlaathulle voel dathulle
behoort.
Wêreldwydwordstraatkunsdeesdae gebruikas’n
handigehulpmiddelomvervalle stedetevernuwe.
DieAmerikaanseargeoloog en draaiboekskrywer
Eric Vasallosê“Straatkuns wordvír diemense déúr
diemense geskep.Dit is dieminsoutokratiese,mees
“Ons werk saam metmunisipaliteite en die
owerhede.Hulle is baie entoesiastiesoor die
positieweimpak watdie beweging het.
demokratiese en toeganklikstekunsvormvan almal."
Diestraatkunsvan die Afgaanse kunstenaar en
dosent in dieskone kunste ShamsiaHassani (@
shamsiahassani op Instagram)toonAfgaansevroue
in ’n manlik beheerde wêreld.Sybeeld haar vroueuit
as invloedryke, ambisieuse mensewat lushet om hul
doelwitte te bereik. “Kunsverandermense se opinies
en mensekan diewêreldverander," sê sy.Syglo kuns
is ’n vriendelike manier om enigesoort probleemte
beveg.
VOORDATJYDIT TUIS PROBEER DOEN
Soos ditdikwels diegeval is,sal dit’nrukkie wees
voordatdie wetenwetstoepassingdie tydsgees
weerspieël.Maakseker vanjou munisipaliteitse
verordeninge voordatjydie strate met’nkwasinvaar.
VEELSYDIG:
Anderkunswerkedeur
Dbongz wyssy
veelsydigheid.
Kykhoe sy
liefde virkleur
verbeeldinglose
ruimtes herskep
in bronne van
inspirasie.
Diespeellys vir
TheArt of Women
Platoon het 'n speellys geskep
wat The Art ofWoman aanvul, wat
op Apple Music beskikbaar is. Die
lys bestaan uit musiek van vroue
wat hul man staan in die Suid-
Afrikaanse musiekbedryf. Luister,
leer, envertel vir ander van die
musiek, is Platoon sebegeerte.
Foto's beskikbaar gestel deur Dbongz,Baz-Art,AppleMusic.Ekstrabronne: baz-art.co.za,AppleMusic,medium.com,shamsiahassani.net
AA Reisiger | SOMER 2020
GOOGLE DIT!
Wiljygraag nog muurskilderings sien? Google
het'nstraatkunsprojekwat kunswerke vanoor
diewêreldinhoë resolusie wysendie stories
daaragtervasvang.Gaan na:artsandculture.
google.com/project/street-art
“Ons werk saam metmunisipaliteite en die
owerhede.Hulle is baie entoesiastiesoor hierdie
kunsbeweging en sien werklikdie positieweimpak
watdit op mense en diekultuur vandie land het,"sê
Melissa.
Dismaklikomtoestemmingvan diemunisipaliteit
te kry. Dismoeilikeromdie woonbuurttekryom
gelukkig te wees oor ’n kunswerk watdeelvan hul
daaglikseroetine salwees.”
Houingedagte datopenbarekunspresies ditis:
openbaar.Endie welstand en dieopheffingvan die
gemeenskap moet vooropgestel word.
En al meergemeenskappebesefdie waarde van
straatkuns,ons stadsgebiede word vriendeliker,
meer verwelkomendeninspirerend virdie inwoners.
Openbare kuns,sêMelissa, is deel vanons gedeelde
geskiedenis,deelvan onsveranderende kultuuren
onsgemeenskaplikegeheue.
Deur onstoekoms in kunstenaars se handetelê,
geeons ookons stedebetekenis.
Fotoportefeulje
STOF
STERRE
Jandre Germishuizen is in Namibiëgeboreengetoë,
waar hy deesdae ’nlewemaakuit sy passie: om die
asemrowendelandskappe en organismes vansy
geboorteland vastevang. AA Reisiger hettussen
fotografietoeremet hom gesels.
FOTO’SDEURJANDRÉGERMISHUIZEN
32
AA Reisiger | SOMER 2020
SOMER 2020 | AA Reisiger
33
J
FYNOOG:
Jandré lei
fotografietoere
oral in Namibië
andréhet in diesuide vanNamibië grootgeword, maar sy
hoërskoolopleidinginSuid-Afrika ontvangvoordat hy ’n
kwalifikasie in natuurbewaring en gidswerkgekry hetenna
Namibiëteruggekeer het.
“Ek wasnog altydobsessief oordie buitelewe. Ek hetdie grootste deel
vanmyleweindie suidevan Namibiëdeurgebring, waar ek dieeerstekeeraan
diemooiste plek op dieplaneet bekendgestel is:Sossusvlei. Ek hetgrootgeword
met’nkamerawat nooitver vanmyafwas nieennámystudies hetektoergroepe
beginbegelei.Ekhet aanvanklik kleingroepenaSossusvleigeneem en laterna
dieheleNamibië.”
As ’n toergids hethyegter vinnig besefhyhet ’n passie virfotografieen
fotografietoere en hethysyloopbaanmet groter erns in daardie rigtingbegin
stuur. Tans is Jandré ’n voltydsefotografiegidsenhet hy al as gids opgetree
wanneervan die voorstefotograwe terwêreldons buurland besoek,van National
Geographic-fotograwe soosArt Wolfe, totsommige vandie wêreldsebeste
landskap-ennatuurlewefotograwe,soosHougaardMalan (Landskapfotograaf
vandie Jaar 2016).
>
JANDRÉ SE WENKEVIR
ASTRO-FOTOGRAFIE
Namibië hetvan die donkerste
naghemelter wêreld en huisveseen
vanslegs twee donkernagreservate
in Afrika (’nplek
waar die donker naghemel vir
navorsingenopvoedkundige
doeleindesbewaarword).
Jandrésê: Beplan jousessie
in diedagligsodat jy dieregte
komposisie kankry.Asjyweet
waar die Suiderkruisis, kanjydie
sirkelbewegingsvan die sterre
volg.Laatdie sluitervir omtrent
5minuteper keer oopbly.
34
KONTRAS: Diekleure en teksture van
Namibiësedierelewe en sandduine.
Namibiëisdie enigste plekwaar
woestynduineendie seebladskud.
Fotoportefeulje
“Fotografie
het 'n reuse-rol
gespeel in die
manier waarop
ek die wêreld
en my eie lewe
sien. Ek hoop ek
kan mense se
avontuurlike sy
na vore bring
met die pragtige
natuurskoon van
ons vasteland."
Met die maan gepla: Nadat
Jandré haar vyf dae lank gevolg
het, het die luiperdwyfie haar in
die mik van die boom tuisgemaak
met die maan wat oor haar
skouer loer.
LAPLAND: Ietsso
eenvoudigsoos
soutpannekan
heeltemal anders
lykvanuit dielug.
KLEINENGROOT:
Soms hoejynie vertereis
virfotografienie.Hierdie
geitjie hetinJandrése
agterplaasgesit.
36
“Fotografiehet ’n deel vanmywesegeword. Ek
beleef diewêreldommyin’nvierkantige vorm. Ek het
’n konstantebehoefteomdinge op ’n nuwe manier vas
te lê en kykers in te trek by ’n nuwe wêreld.Ekglo in
diehedendaagsevisuele wêreld hetkykersdie behoefte
om meegesleur te word deur ’n foto en ingetrek te word
by diebeeld;altyd lusommeerteweet,”sêJandré.
“Fotografiehet ’n reuse-rolgespeel in diemanier
waarop ek diewêreldenmyeie lewe sien.Ekhoopek
kanander mensevermaak en daai avontuurlike sy van
hullenavorebring metdie pragtige natuurskoonvan
onsvasteland.”
Diedoelvan sy maatskappy,GoGravelPhoto Safaris,
is om mense te help om briljantefoto’svan Namibië
te neem.“Ons doen fotografie-safari’sdeurdie hele
Nambië.Ekhelp fotograwe om op hulfotografiete
fokus deur dieres vandie toerteorganiseer. ’n Deeglik
beplande fotografietoer vereissoveeldetaildat jy soms
niebydie foto'suitkomnie.Ons bied ongelooflike
toereaan,vanaf duin-ekspedisies in dieSkedelkus tot
helikopter-safari's.”
Hoewel hy sê elke bestemming hetsyeie bekoring,
sonder hy tog Etosha uitaseen vansygunstelinge.
“Etoshaisbyna’nreligieuseervaringvir my.Die
uitgestrekte vlaktes,die landskappe,die diere. Ditalles
maak dit ’n unieke ervaring.”
AA Reisiger | SOMER 2020
Fotoportefeulje
STERSTREPE: Wat dié
fotovan dieDooievlei
ekstra spesiaal maak,is
diefeitdat dieparknou
snags gesluitwordvir
besoekers.
GEMSBOK: Interessante
ligkan 'n gewone onderwerp
buitengewoon maak.
UIT DIELUG: Die
Namibiesekus
huisves honderde
duisende voëls,
soos hierdie
pelikane.
JANDRÉ SE WENKEVIR
LUGFOTOGRAFIE
“Ekdink diebelangrikstedingom
te onthou is datalles heeltemal
anders vanuitdie luglyk en dat
ons'nander perspektiefopdie
grondhet.Probeeromspesifieke
gebiedeteidentifiseerwat jy dink
mooi kleure of vormsuit dielug sal
hê,soosstrande,riviereenpaaie.
Neem danfoto'svan verskillende
hoogtestotdatjy'nhoekkry
waarmeejytevrede is."
SY TOERUSTING
Jandré sê hy hetnie baie toerusting
nie, want hy glodis belangrikeromjou
toerusting te kenasomhopedaarvan
te hê.Hygebruik 'n Canon5DMRK 4,
Canon400mm-en24-105mm-lens.
Daarmeesaamgebruik hy OKKO-filters
virlandskappeenvideo's.
Hoewelhy'nMavic 2-hommeltuig
hetvir lugfotografie, sê Jandré hy is so
bevoorreg dathydikwels saamgenooi
word op helikopterritteendie meeste
vansylugfoto'suit diehelikopterneem.
Volg Jandré op Instagram
@jandre_namibia_photo
Bespreek'nfotografietoerby
gogravel.africa.com of stuur
e-posnainfo@jandrephotos.com
SOMER 2020 | AA Reisiger
KOMBIETJIE NADER
Een van die algemeenste foute wat
mense met reisportrette maak, is dat
hulle tever staan –enjykom agter dit
was nie met opset nie. Asjytever staan,
verloor jyimpak en betekenis. Moenie
skaam wees nie! Gaan na die persoon
wat jywil afneem –sonder ’n flitsende
kamera. Gesels met hulle. Die meeste
mense gee nie om dat jyhul foto neem
as jy eers gevra het nie. Dit raak makliker
om te vra. Baie dikwels word daardie
gesprekke die hoogtepunt van jou
vakansie.
MAAK KONTAK METDIE
ONDERWERP
Nadat jytoestemming gevra het, moet
jy die persoon op sy of haar gemak stel
sodat hulle gemaklik voor die kamera is.
Dit kan bietjie moeiliker wees. Die meeste
mense –ook diegene wat jygoed ken –
verstar asjy’nkamera op hulle rig. Maak
’n grappie, alisdit ’n flou een. Berei die
persoon voor. Sêwat jy wil doen enstel
posisies voor. Asjykinders afneem, sak
af tot ophulle vlak en gesels met hulle.
Moedig hulle aan omvan die kamera te
vergeet ennet pret te hê.
Perfekte
38
TEKS &FOTO’S SAMANTHA REINDERS
PORTRETTE
As jy op vakansiegaanmet jou kamera byderhand,isdie kans goed datjyiewerslangsdie pad’n
portretoftweewil neem. Jy hetseker al gemerk disnie so eenvoudig as om netjou kameraoptelig en
“glimlag!”teskree nie. Daar is heelwat geheimeagter ’n goeieportret–dis ’n kombinasievan mens-en
kameravaardighede.Hier is ’n paar wenkeomgoeieportrette vanvreemdelinge op vakansieteneem.
AA Reisiger | SOMER 2020
Fotografieslypskool
Wees voorbereid. Ken jou kamera en
maak vooraf die verstellings. Neem eers
’n paar toetsfoto’s sodat die persoon
nie ongemaklik raak terwyl jyaan die
kameraknoppies verstel nie.
Diemeestefoto’s
word op ooghoogte
metdie voorwerp
geneem.Doeniets
onkonvensioneelsen
veranderjou posisie
–skiet dalk die foto
vanboafofkies’nlae
hoek.’nNuwehoekkan
dieimpak verhoogen
verskeidenheid bied.
Jy kanjou voorwerp
maerder,gesetter,
korter of breërlaatlyk,
na gelang vandie hoek
watjygebruik.
LEER DIEKULTUUR KEN
Doen navorsing oor jou reisbestemming
deur mense uit tevra wat reeds daar was.
Het hulle raad oor die beste plekke om
foto’s te neem of die beste tyd van die
dag vir natuurlike beligting? Isdaar dinge
wat indaardie kultuur aanstoot gee? Dit
help om ’n paar woorde indie plaaslike
taal te leer ...selfs alspreek jydit
verkeerd uit. Dan lag die mense. Humor
open deure enmense waardeer dit dat jy
moeite gedoen het met hulle taal. Asjy
mense beloof het omvir hulle ’n afdruk
van die foto te stuur, kom jou belofte na.
Dis deesdae baie maklik via WhatsApp.
DIEAGTERGRONDMAAK
SAAK
Met reisprotrette is die agtergrond soms
net sobelangrik soos die onderwerp!
Soms selfs belangriker! ’n Besige
agtergrond sal die aandag aftrek van
jou onderwerp. Probeer ’n neutralle
agtergrond kry wat nie te besig isnie.
Dit hoef nie heeltemal “skoon” te wees
nie –gebruik lyne om die aandag weg te
lei van die persoon, of’nbietjie kleur of
tekstuur kan bydra tot die agtergrond. Dit
moet net subtiel wees. Elemente soos
’n musiekinstrument of’nboot opdie
agtergrond kan atmosfeer skep asjy’n
musikant of’nvisserman afneem. Dit sal
die voorwerp opsyofhaar gemak stel en
’n interessante dimensie byvoeg.
>
39
SOMER 2020 | AA Reisiger
Fotografieslypskool
SKIET’NKLOMP FOTO’S!
Moenie net een of twee foto’s neem
nie. As jy onopvallend kan bly (veral in
situasies waar jy ’n vlieg teen die muur
moet wees), neem ’n paar foto’s per keer.
Dit sal verhoed dat jy met ’n toe-oogfoto
opgeskeep sit. Asjy’nklomp neem,
is die kans soveel beter dat jy daardie
wenfoto gaan neem. Moenie oorhaastig
wees nie. Mense ontspan dikwels ná die
eerste paar foto’s.
GOOI LIG OP DIE
ONDERWERP
As die lig rondom jou voorwerp nie
goed is nie, vra hulle om te beweeg.
Direkte sonlig skep dikwels lelike skadu’s.
Bewolkte dae verskaf sagte lig wat baie
vleiend is. Jykan ook binne ’n gebou
natuurlike lig gebruik –dit is dikwels ’n
vinnige oplossing asjy’nplek soek waar
iemand vir jou poseer. Laat jou voorwerp
naby ’n venster staan ennadie lig kyk.
Stel die beligting na aanleiding van die
voorwerp se gesig.
GEBRUIK’NVLEIENDE
FOKUSLENGTE
Vir portrette is daar nie ’n ideale lens nie.
Kies die lens nagelang van die scenario.
’n Lens met ’n fokuslengte van 50mm
gee vir jou die mees akkurate weergawe
van jou voorwerp, want dit skep geen
verwringing nie. Asjou fokuslengte korter
as 50mm is, sal die kenmerke wat die
naaste aan die kamera is, verwring wees.
(Kyk byvoorbeeld na die kameelfoto).
’n Gewilde fokuslengte vir portrette,
is tussen 80 en 100mm. Dit ismeer
tradisioneel envleiend en help om die
agtergrond effens teverdof (te “blur”). Dit
skep ook ’n bietjie afstand tussen jou en
jou voorwerp, wat die mense gewoonlik
minder skugter maak.
40
AA traveller | WINTER 2020
Fotografieslypskool
Om iemandseoë
te laat uitstaan,
maakseker die lig
weerkaats daarin. Die
Engelse noem hierdie
weerkaatsings “catch
lights” en ditmaak
onmiddellik jou foto
baie meer spesiaal.
VERDOFDIE
AGTERGROND!
Om jou portrette nadie volgend
evlak teneem, skiet met ’n vlakker
velddiepte. Dan is jou voorwerp
skerp infokus (wat dit laat uitstaan)
en jou agtergrond effens uit fokus
uit. Stel jou lensopening om dit
reg tekry. Gebruik jou grootste
lensopening (die laagste nommer
lensopening). ’n Verstelling van f4
werk gewoonlik goed.
Gebruik die verstelling “Aperture
Priority” wanneer jyportrette skiet,
want dan kan jy die lensopening
vinnig-vinnig verstel. Wenk: As die
agtergrond nog te skerp is, probeer
die voorwerp verder daarvan laat
staan. Hoe verder die voorwerp van
die agtergrond is, hoe dowwer sal
dit wees.
Portretfoto’s is
nie altydvan
gesigtenie!
Diehande van’n
boer,’npianisof’n
bakker,die voetevan
’n balletdanseres
of die biseps van’n
gewigopteller ...Die
detail vandie menslike
liggaammaakgoeie
foto-onderwerpe en sê
baie oordie individue.
Gee jou verbeelding
vrye teuels!
BELIGVOLGENS DIEVOORWERPSEGESIG
Meestal isdie gesig die belangrikste element. Maak seker jy
belig korrek omdie gesig afteneem. As jy die verstelling vir
“Aperture Priority” gebruik, gebruik “Exposure Compensation”
(EV) om te beheer hoe lig of donker die foto gaan wees. As jou
voorwerp klein isindie raam, stap nader en meet die lig wat
op die gesig val voordat jyterugstaan en weer die foto opstel.
Maak seker die lig val eweredig oor die persoon se gesig.
FOKUSOPDIE OË
Veral asjymet ’n valk velddiepte skiet, maak seker jy fokus op
die persoon se oë wanneer jyskiet! Jou kamera het
waarskynlik verskeie outofokuspunte (AF-punte), wat jyinjou
venstertjie kan sien. Kies die sentrale AF-punt direk oor die een
oog. Druk nou die sluiter halfpad in om die fokus te“sluit”, en
doen weer die komposisie van jou foto, sonder omdie afstand
tussen jou en die voorwerp te verander.
Samantha Reindersis’nvryskutfotojoernaliswat graagdie padvat!Syhet al voorheenwerkgelewervir National
Geographic en wasvier jaar lank die fotoredakteur vanWeg/go! Haar versamelingportrette is deel van’nsoort
reisdagboekwat sy deurdie jareopgebou hetvan dieinteressantemense wathaar padgekruis het. Diseen van
die redes hoekom sy versot is op haar werk.
41
SOMER 2020 | AA Reisiger
Petro-Anne Vlok,
assistentredakteur
Petro-Annhet haar
Kersgeskenk in
die middel van die
jaar gekry. Haar en
haar man, Louis, se
eersteling, Helena, is
in Julie vanjaar gesond
gebore.
SUNNYSIDE UP-
FOONKOORD
Ek sit gedurig my
foon op 'n plek neer
waar ek dit nie kan kry
nie. Hierdie koord is
prakties en pragtig. Kyk
ook nadie troeteldierprodukte
op Chommies
se webwerf. Die
leibande is oulik.
PRYS R400 by
chommies.com
YUPPY-PIEKNIEKSTEL
'n Piekniek is die beste manier
om veilig te onthaal hierdie
somer. Hierdie stel het borde,
breekgoed enmessegoed
ingesluit.
PRYS R1 299 bytakealot.com
MAXI-COSIBERYL-
MOTORSTOELTJIE
Hierdie motorstoeltjie lyk
dalk duur, maar dit is onwerp
om saam met jou baba te
groei. Ek sien dit dus as 'n
belegging. Die stoel kan
verstel sodat 'n kind dit tot op
7kan gebruik, en het posisies
dat dit vorentoe en agtertoe
kan kyk. Eksal nooit weer 'n
ander stoel nodig kry nie.
PRYS R9 799 byaa.co.za
EK WENS Geskenkidees
Metdie feesseisoen netomdie draai,het diespan vanAAReisiger
diewinkels ingevaar virgeskenkideesvir hulselfenons lesers.
42
ErikaBornman,
subredakteur
Erika is’ngesoute
verslaggewer en
subredakteur wat
’n paar maande
vir Petro-Anne
ingestaan het.
NATURALINSTINCTS HIGHVELD
4-POLIËSTER-KOEPELTENT
Hierdie tent slaan maklik op en is perfek
vir 'n vinnige naweekwegbreek. wegbreek Dit het
'n grondseil, muskietnet en is UV 50+ en
waterbestand (2 000 mm). Gewig: 5,8 kg
PRYS R1 999 byOutdoor Warehouse
FIRSTASCENT
IBEX-KOOLSTOF-
STAPSTOKKE
Hierdie stel stapstokke
is veerlig (21o gram),
maar sterk. Dit vou
op in 5dele, wat dit
makliker maak om op
die vliegtuig te neem.
Jy kan die lengte verstel
van 1,15tot 1,3m.
PRYS R899
Beskikbaar by:
Outdoorwarehouse
AAReisiger | SOMER 2020
Geskenkgids
SQUIGGLE-SPEELKLEI
Hierdie stelle speelklei isnetjies
in plastiekhouers verpak, volgens
temas. Perfek om die kinders in
die motor besig tehou. Kies uit
verskeie temas.
PRYS R200 elk by
squigglesa.co.za
STANLEY-
DUBBEL-KNIP-
KOFFIEBEKER
Wat is’npadreis
sonder koffie! Hierdie
is my gunsteling.
ULTRATEC-
DRAAGBARE
ZAPPER-LANTERN
Maak lig enklits die
goggas, alles in een!
Sonder sitronella!
SallyCronjé,
kunsdirekteur
Sally het ’n besige
jaar agter die rug,
maar tel die slapies
tot tot hul gesin se
kampeervakansie in
die Kruger inJanuarie
–’nuitstappie waarna
hul gesin elke jaar
uitsien. Haar kinders
deel haar liefde vir
die natuur. Haar
geskenklys fokus op
lang tye opdie pad en
’n vakansie saam met
die gesin.
PRYS R399 by
Outdoorwarehouse
ADVENTURE
INC.-NEKSERP
Koop meer as
een! Hulle ismooi
en veelsydig, en
ideaal as jy skielik
'n gesigmasker
nodig het.
PRYS R299 by
Sportmans
warehouse
PRYS R349 by
Outdoorwarehouse
CAMP COVER-
MOTORSITPLEK-
ORGANISEERDER
Hou dinge op hul plek in
die motor.
PRYS R249 by .
outdoorwarehouse.co.za
43
Foto's: verskaf
LEGO-WIELE
Dink net hoeveel pret sal dit wees as die hele gesin saam bou aan
hierdie spoggerige Lego-stelle! Daar is hope modelle om van tekies,
soos 'n VW Camper, Fiat 500, Ford Mustang en VW Kewer. Elkeen
het sowat 3000 stukke.
PRYS R3299 (Land Rover), R2599 (Mustang), R1599 (Fiat 500), R1899
(Camper) bytakealot.com of spesialis-speelgoedwinkels.
SOMER 2020 | AA Reisiger
Geskenkgids
Evan Naudé,
reisskrywer
As ’n fotojoernalis wat
dikwels reis, was die
maande van inperking
vir Evan soos die hel
in paraffien. Nou
soek hyskoene vir
die boendoes en ’n
hommeltuigkamera om
sy fotografie na nuwe
hoogtes teneem.
DJI MAVICAIR 2
DJI maak al jare lank hommeltuigkameras en
met die bekendstelling van die Mavic 2vroeër
vanjaar, het hulle gewys niemand gaan hulle
vinnig van hul troon kan afstamp nie. Dit is
verreweg die mees gevorderde hommeltuig
vir "gewone mense". Dit het ’n 42megapixelkamera
(met stabilisering), 4K-video en50%
meer batterylewe (tot 34minute vliegtyd) as sy
voorganger. Die grootste plusplunt, dit vou klein
genoeg op dat dit in jou rugsak ofbroeksak pas.
PRYS R18 799 by.ormsdirect.co.za
SALOMON XA WILD GTX
Ek verkies veldloopskoene bo stapstewels en
geniet die vryheid van beweging wat 'n ligte
skoen mybied. Ek het egter iets nodig wat ’n
bietjie duursamer as ’n gewone draftekkie is.
Die Salomon XA Wild GTX tik al die boksies, het
’n sool wat vastrap bied, harde rubberstukke
op die tone enmygunsteling-kenmerk: ’n
waterdigte Gore-Tex-membraan.
PRYS R2 799 by
Outdoorwarehouse of
salomonsports.co.za
SamReinders,
fotorubriekskrywer
Sam isdikwels op die
pad in haar Haval en
kies geskenke wat haar
lewe makliker maak.
DOWN
DOG-APP
Of jy nou in
Kamieskroom of
Kakamas is, jykan 'n
lekker joga-sessie
inpas nadat jydie
hele dag agter die
stuur was. Die app
maak voorsiening
vir beginners en
gesoute jogi –daar
is iets vir elkeen. Die
joga nidra help jou
ook slaap…
PRYS Gratis om
af te laai, maar jy
koop programme
binne die app by
downdogapp.com
44
TRACKS4AFRICA-KAARTVAN SUID-
AFRIKA
Ek maak op GPS endie internet staat asekreis,
maar daar is geen plaasvervanger vir ’n goeie
papierkaart nie, veral nie wanneer jyopdie pad
is nie. Ek is versot op papierkaarte en het al’n
groot versameling, enekkon nog nie beter
kry asdié van Tracks4Africa nie. Hulle kaarte is
uniek omdat dit gruispaaie, tweespoorpaaie en
selfs 4x4-roetes insluit. Dit het altyd afstande
by en (belangrik!) betroubare reistye. Asjyop
die agterpaaie wil ry, gaan jy hierdie soort kaart
nodig kry.
PRYS: R220 by https://shop.tracks4africa.co.za/
product/south-africa-travellers-paper-map-2ndedition-incl-lesotho-swaziland/
LACIE-HARDESKYF
Jy kan nooit te veel van hierdie outjies hê
nie! Hierdie helder oranje hardeskywe
is water- en stofbestand. Dit sal selfs 'n
val oorleef. Pak dit gerus op enige 4x4-
vakansie in om jou foto's veilig te hou.
Meer as 6miljoen eenhede issedert die
bekendstelling in 2005 verkoop.
PRYS R1 775 vir 1TBbywww.lacie.com
of takealot.com
AAReisiger | SOMER 2020
Geskenkgids
GerdaEngelbrecht,
redakteur
Gerda was moeg vir
in die huis bly en het
gekul envir haarself
’n geskenk gekoop
waaroor syaldekades
lank droom –’n
tweedehandse Vespa!
Maar nou kort sydie
toerusting.
MOTORFIETSBAADJIE
Ek besef die Italianers ryhul
Vespas in hul somerrokke en
Armani-snyerspakke, maar ekis
te oud om dom tewees. Helite
vervaardig motorfietsbaadjies
met ingeboude lugsakke. Die
baadjie het ’n kannetjie CO2 in
die binnesak, endie baadjie
word met ’n koord aan die fiets
se raam verbind, wat registreer
en die lugsak binne 0,1 sekonde
ontplooi asjyteen iets bots of
die ysterperd begin gly. Werk
dit? Ek hoop nie ekhoef ooit uit
te vind nie.
PRYS Vanaf R9000 vir die glimonderbaadjie
tot R15 000 vir die
leerbaadjie. Daar is ook style
vir fietsryers enperderuiters
beskikbaar by lovelifeandride.
co.za
GRILLS OF JAPAN
Ons familie kuier indie somer graag langs die braaivleisvuur vir
’n “plankiebraai”, waar ons ure lank peusel-peusel eet soos die
kos van die rooster kom. Grills of Japan bied ’n paar opsies om
dit in’nbietjie meer styl te doen. Dis ideaal om vleis ofgroente
te braai enkan selfs binnenshuis op’ntafel gebruik word, vir
diegene wat in’nwoonstel sonder balkon bly. Die braaiers
gebruik gewone steenkool.
PRYS Vanaf R1150 by grillsofjapan.com
CORE MERINO
Ek het vroeër vanjaar in ’n artikel gelees oor die
voordele van sportklere van suiwer wol omdat dit
die liggaam koel énwarm kan hou en reukwerend
is. Ekwas skepties, veral oor die aanspraak dat dit
reukwerend is. Ekhet my eerste hemp van Core
Merino indie winter bestel endaarna al weer twee
keer klere laat aflewer. Die langmoutops gaan ’n
wenner wees op staptogte waar jou klere
lig enveelsydig moet wees, soos
die Camino. Die produkte word
met ’n handgeskrewe nota by
jou afgelewer en jou aankoop
ondersteun Suid-Afrikaanse
merino-boere.
PRYSE wissel. Gaan kyk by
coremerino.com
AAReisiger | SOMER 2020
W O N
D ER
ER
S E R U M
Created by real women
Beskikbaarbyalle Clicks winkels, Dis-Chem- &Medicare &onafhanklike apteke &Takealot.com
KONTAK ONS OP: 021 913 3962 |Versprei deur FMCG1 Sales | @SkinnyTanSA
VIR MEER INFORMASIE BESOEK: www.skinnytan.co.za
Geskenkgids
48
CANON IVYREC EN CANON POWERSHOTZOOM
Canon het ’ngoeie jaar gehad met grensverskuiwende (maar peperduur) kameras
in hul spieëllose reeks. Aan die onder punt van die mark het hulle egter ook met
twee innoverende produkte verras, wat ek vir ’n week kon leen om te toets. Die
kleurryke Canon Ivy (bo) is ooglopend op’njonger mark gerig. Die knip (hoekom
het niemand nog daaraan gedink nie?) heg maklik aan ’n rugsak vas, maar dien
ook aseenvoudige beeldvinder ("viewfinder"). Die kamera neem 13 megapixelfoto’s
en volle HD-video met 60 rame per sekonde. Dis skok- en waterbestand,
maar kan nie foto’s en video’s onder water neem nie. Die lens is nie heeltemal so
wyd soos aksiekameras nie, maar dit was heeltemal wyd genoeg. As Canon belê
in een oftwee monteerstukke waarmee dit op’npaneelbord ofhelm vasgesit kan
word, sal hierdie soos soetkoek verkoop.
Die Powershot Zoom (onder) is’nbuks met ’n superzoem wat in jou handpalm pas.
Die Powershot Zoom weeg 460 gram, en het ’n400 mm- optiese zoemlens en
800 mm- digitale zoemlens. Dis soos ’nteleskoop wat video’s (volle HD) en foto’s
(12 megapixel) neem –ideaal vir voëlkykers. Die gehalte het myverras.
PRYS R2999 (Canon Ivy Rec) ensowat R6999 (onbevestig) vir die Powershot
Zoom by orms.co.za
BEELINE
Ek wil nie my dure selfoon
op die Vespa monteer waar
dit aan wind enweer (en
grypdiewe) blootgestel is
nie. Beeline seinnoverende
toestel issogroot soos
’n groterige sakhorlosie
en word diskreet op die
paneelbord vasgesit. Die
app op jou foon, wat jy
veilig in jou bagasieboks
kan wegsluit, stuur rigtingaanwysings
na die gesiggie
wat vir jou die pad met
eenvoudige pyle aandui.
Die app teken ook jou roete
aan. Dit werk uitstekend en
kos duisende minder as’n
motorfiets-GPS. Die Beeline
is ook geskik vir fietsryers!
PRYS R899 by loot.co.za
Hierdieprodukteisdeurdie redaksie uitgekiesendie onderskeie vervaardigershet geen insaedaarin gehad of virdie blootstellingbetaal nie. Alle prysekan sonderkennisgewing
verander en maak nie voorsieningvir aflewering nie. Die redaksie kannie verantwoordelikheidaanvaar virbestellingsnie.
AAReisiger | SOMER 2020
GEBRUIK
Praat met ons
@PoopourriSA
KONTAK ONS OP 021 913 3962 |www.poopourri.co.za
Versprei deur FMCG 1Sales.
BESKIKBAAR BY:
NODIG
50
PARMAHAM-EN-
GROENVYBROODJIE
WATIS’NBRAAI SONDER ’N BRAAIBROODJIE? HIERIS’NPAAROPSIES
WATMEER IS AS NETDIE GEWONE KAAS-EN-TAMATIE-VULSEL.
Resepte
PARMAHAM-EN-
GROENVYBROODJIE
Vir 2
Voorbereiding 5minute
Gaarmaaktyd 5minute
½groenvy, fyngekap
½rooirissie, fyngekap
2velle parmaham
2skywe emmenthaler
roketblare
4snye brood, gebotter
1 Meng die groenvye en rissie en smeer
daarvan op twee snye brood. Pak ’n
vel parmaham en’nsny kaas sodat die
vetrandjie van die parmaham oor die
rand van die brood hang.
2 Sprinkel roketblare daarop enmaak
die toebroodjie toe. Druk dit plat met
’n eierspaan enbraai in botter tot
goudbruin.
3 Smeer die deegbol met olyfolie, bedek
dit met kleefplastiek, enlaat die deeg
staan totdat dit dubbel die grootte gerys
het.
4 Knie die deeg af en verdeel dit
in 4bolle. Laat dit vir 20 minute op
’n meelbestrooide oppervlak teen
kamertemperatuur rus.
5 Sit ’n swaar oondplaat ofpan in die
oond en verhit die oond tot opsy
warmste. As jy dit oor die kole wil maak,
is ’n Cobb-oond of’nskottelbraai met ’n
gietysterblad of pizzasteen die beste.
6 Rol die deeg uit op’noppervlak wat
met meel besprinkel is. Asjy’ndun
korsie verkies, kan jydie deegsirkel ’n
paar keer uitrol totdat dit ongeveer 30cm
in deursnee is.
7 Smeer een helfte van die deeg met
tamatiesous en sprinkel die res van die
bestanddele oor. Vou die ander helfte
van die deeg oor om’nhalfmaanvormige
pastei te vorm. Druk die kante aan
mekaar vas.
8 Haal die warm pan uit die oond en
sit die calzone direk daarop. Plaas dit
terug indie oond en bak vir 10 minute
teen 200°Coftotdat die deeg bros en
gaar is. (Of spuit die ysterplaat van die
skottelbraai met ’n kleefwerende sproei
en sit die deeg daarop. Sit die deksel op
en draai die calzone ná10minute omen
laat dit vir nog ’n paar minute bak.)
WENK Hierdieoorvou-pizza isamper
soos ’n pastei waarin jy enigevulselkan
sit en,asjy’nbuitelugbraaier met ’n plat
plaathet,kan jy ditenigeplekgaarmaak.
>
KAMPVUURCALZONE
Vir 4calzones
Voorbereiding 1uur
Gaarmaaktyd 20 minute
DEEG
1pakkie (10 g)kitsgis
1½ koppie water, louwarm
1eetlepel suiker
4-5 (500 g)koppies wit broodmeel
1eetlepel sout
2eetlepels olyfolie
VULSEL
¼koppie tamatiepassata
of gebottelde pastasous
2koppies mozzarella, gerasper
’n koppie olywe, ontpit
8gerookte varkworsies
2eetlepels vars roosmaryn, gekap
1klein vars rissie, gekap (of
Tabascosous nasmaak)
KAMPVUURCALZONE
51
1 Meng die gis met die water ensuiker
en laat dit vir sowat 3minute eenkant
staan totdat borrels bo-op vorm.
Louwarm beteken so’nrapsie meer as
liggaamstemperatuur –asdie water té
warm is, brand die hitte die gis dood.
2 Meng die meel, sout enolie in’nbak.
Voeg al die vloeistof daarby en knie dit
deeglik vir 10 minute.
SOMER 2020 | AA Reisiger
BRAAIPASTEITJIES
Vir 6 pasteitjies
Voorbereiding 20 minute
Gaarmaaktyd 20 minute
½hoeveelheid suurroomkors (sien resep onder)
250 gdik varkspek, inblokkies gesny
1soetrissie, gekap
1ui, gekap
spare rib-braaisous (ons het Kraft Hickory and Honey
gebruik)
1koppie mozzerella, gerasper
KERRIEVISJAFFELS
1 Maak eers die deeg vir die kors.
2 Braai die spek, uie en soetrissie saam tot sag en gaar
en geur met die braaisous.
3 Rol die deeg uit endruk 6klein sirkels uit. Skep ’n
paar lepels van die beslag op die een helfte en strooi
kaas daaroor. Vou die res van die deeg daaroor sodat jy
halfmaanvormige pasteie het. Gebruik die tande van ’n
vurk om die deeg bymekaar tedruk. Plaas in die vrieskas
vir 15 minute.
4 Spuit die rooster met kleefwerende sproei. Braai hoog
oor matige kole (of in ’n ketelbraai) en draai gereeld om
todat die deeg bros en gaar is. Ofbak teen 180 °Cvir
20 minute (draai halfpad om) op’nbakplaat.
WENK Jy kan ook diepasteitjiesvul metkerriemaalvleis
of ’n feta-en-spinasiemengsel.
Vir’nseevakansie
52
SUURROOMKORS
1koppie botter,3koppieskoekmeel,
1koppie suurroom of roomkaas
Vryf die botter by die meel in en meng
ditmet die suurroom.Verkoel diedeeg
oornag of totdat ditheeltemalkoudis.
BRAAIPASTEITJIES
KERRIEVISJAFFELS
Vir 4
Voorbereiding 20 minute
Gaarmaaktyd 20 minute
1ui, gekap
knoffelhuisie, gekap
1eetlepel kerriepoeier
1teelepel rissievlokkies
1teelepel paprika
1blik (410g) gekapte tamaties
2eetlepels tamatiepasta
2eetlepels suiker
3koppies gerookte snoek,
fyngemaak en sonder grate
8snye saadbrood, met botter
gesmeer aan een kant
1koppie mozzarellakaas,
gerasper
1 Braai die ui, knoffel en
speserye stadig vir 5minute
in olyfolie. Voeg die tamaties,
tamatiepasta en suiker by
en laat dit vir 5minute prut.
2 Verwyder die sous van die
hitte enmeng dit met die
snoek. Voeg sout en peper
by na smaak. Die mengsel
moet redelik droog wees,
anders raak die brood pap.
As dit tedroog lyk, kan jy
’nbietjie water bygooi.
3 Strooi ’n bietjie kaas opdie
ongesmeerde kant van 4van
die snye brood. Skep ’n paar
lepels vismengsel daarop
en sit ’n sny brood met die
botterkant na buite bo-op. Braai
dit in’njaffelpan ofgebruik
sommer ’n Snackwich-rooster.
WENK Jy kan ook geblikte
vis ofoorskietgebraaide
snoek gebruik.
AA Reisiger | SOMER 2020
Resepte
BLIKBORDPIZZA
Vir 2pizzas
Voorbereiding 20 minute,
plus rustyd
Baktyd 15 minute
500 gwinkeldeeg of een
uitgerysde hoeveelheid van
die 24-uur-potbrooddeeg
(resep op bl. 54)
4eetlepels kookolie
1½ koppies tamatiepassata of
gebottelde bolognesesous
4kaasworsies, inskyfies gesny
2koppies gerasperde mozzarella
’n hand vol kersietamaties,
middeldeur gesny
2eetlepels vars origanumblaartjies
1 Verdeel die uitgerysde deeg
in 2bolle en rol dit op ’n meelbestrooide
oppervlak uit in
sirkels van ongeveer 30 cm in
deursnee. Bedek dit losweg met
kleefplastiek en laat dit vir 1uur rys.
2 Smeer 2diep blikborde (sowat
25 cm in deursnee) met 2eetlepels
olie elk. Lig ’n deegsirkel op, druk
enige lugborrels wat gevorm het,
versigtig met jou vingers uit, en
trek die deegsirkel groter. Drapeer
die deeg oor ’n bord endruk dit
liggies teen die bord se bodem en
rand vas –die deeg moet ongeveer
3cmoor die rand hang. Doen
dieselfde met die ander deegsirkel.
3 Skep ’n ¾koppie sous op elke
deegsirkel en smeer dit met ’n
houtlepel tot teen die rand van die
bord. Versprei die wors en kaas oor
die pizza –sorg dat nie alles in die
middel lê nie. Vou nou die deeg wat
nog oor die rand hang, terug oor die
pizza. Sprinkel die kersietamaties
en origanum oor die pizza.
4Sit die twee borde op die rooster
in ’n warm ketelbraai en sit die
deksel op. Die pizzas behoort
ná 15 minute gaar te wees. (Jy
kan dit ook vir dieselfde tyd oop
in ’n oond van 220 °Cbak.)
ROLLETJIEMET GEVLOKTE VARK
Vir 12 broodjies
Voorbereiding 5minute, plus marineertyd
Gaarmaaktyd 3uur
2uie, fyngekap
4knoffelhuisies, fyngekap
1blik (410 g)tamaties, gekap
2koppies gekoopte braaimarinade
2kgontbeende varkblad (“shoulder”)
of beesdikrib (“chuck”)
±2koppies water
12 roosterkoeke ofhamburgerrolletjies
ROLLETJIE MET
GEVLOKTE VARK
BLIKBORDPIZZA
1 Meng die ui, knoffel entamaties met die
braaimarinade. Sit die vleis in ’n plastieksakkie,
gooi die marinade oor en verseël dit. In
die yskas sal dit vir tot 4dae hou.
2 Sit die vleis met die marinade in ’n swartpot
en sit die deksel op. Verhit dit tot kookpunt
en verlaag dan dadelik die hitte sodat dit vir
23 uur prut. Voeg die water bietjiesbietjies
by om te verhoed dat die vleis droogkook.
3 Skep die vleis uit enlaat dit eenkant afkoel. Sit
solank die pot met sous terug opdie vuur en laat
dit sonder die deksel prut totdat die sous dik is.
4 Trek die vleis met twee vurke uitmekaar sodat
jy dun repies vleis het. Skep die gevlokte vleis
terug bydie sous en gooi sout en peper by.
5 Sit ’n skeppie voor op rolletjies of
roosterkoek en sit voor met suurkool.
53
WENK Maak jou eiebraaisous deur ½koppie
tamatiesous, ¾koppie witwynasyn en ¼koppie
bruinsuiker te meng.Roer dan 1teelepel gerookte
paprika, 2teelepels fyn komyn, 2eetlepels
Dijon-mosterd en2teelepels rissievlokkies by. >
SOMER 2020 | AA Reisiger
BOSVELD-BREKER
Vir 4
Voorbereiding 10 minute
Gaarmaaktyd 10 minute
BOSVELD-BREKER
POTATOBAKE-
BROODROLLETJIES
Vir 1brood
Voorbereiding: 30 minute,
plus 12 uur rystyd
Gaarmaaktyd: 30 minute
250 mlmelk
250 mlroom
1pakkie Potato Bakepoeier (in die
geur van jou keuse)
basiese brooddeeg (kry die resep
hieronder) wat 1keer klaar gerys
het
gerasperde kaas
IN DIEOOND
1 Verhit die oond tot 180 ºC. Meng
die melk, room en Potato Bakepoeier.
Giet die helfte hiervan
in ’n vuurvaste oondbak of in ’n
platboompot as jy beplan omdit oor
die kole tebak.
2 Vorm nou die brooddeeg in
bolletjies en pak hulle langs mekaar
in die oondbak bo-op die vloeistof.
Moenie die bolletjies te groot maak
nie omdat hulle weer gaan rys.
3 Giet nou die oorblywende
vloeistof bo-oor en sprinkel kaas
oor. Laat dit vir ’n halfuur of so staan
totdat dit gerys het enbak dit dan
tot goudbruin en gaar sonder die
deksel.
OORDIE KOLE
Maak soos hierbo, maar verruil die
oond vir ’n driepootpot oor matige
kole. Pak ’n paar kole opdie deksel
sodat die pot soos ’n oond werk.
6eetlepels regte botter
2eetlepels koekmeel
½koppie melk
sout engemaalde swartpeper na smaak
2eetlepels growwe mosterd
2koppies gruyèrekaas, gerasper
8snye witbrood (verkieslik plaasbrood),
gebotter aan die een kant
16 salieblare (opsioneel)
2hande vol baie sagte biltong, papierdun
gesny (of droër biltong, baie fyn gekap)
2eetlepels olyfolie
BASIESEBROODDEEG (genoegvir 1klein brood)
3koppiesmeel, 1½ teelepel sout,½teelepeldroëkitsgis,
1½ koppie louwarmwater,plusekstra
Mengdie meel,soutengis in ’n grootbak.Voegdie louwarm
waterbyenroer allesmet ’n houtlepeldeur tot net-net
gemeng.Voegnog so ’n skeutoftweewaterby, indien nodig.
Bedek diebak metkleefplastiek en laat staandit vir 12-24uur
teen kamertemperatuur(ditkan niksoorkomnie).
54
1 Maak ’n dik witsous deur 2eetlepels botter in
’n potjie tesmelt. Gooi die meel by en roer die
mengsel met ’n houtlepel. Ná2minute voeg
jy die melk bietjies-bietjies byterwyl jydie
mengsel roer. Laat dit kook enhaal dit van die
hitte af. Geur dit met sout enpeper, enroer die
mosterd by. Roer die helfte van die kaas deur.
2 Verdeel die res van die kaas, asook die
salieblare en biltong, op die ongesmeerde kant
van die 4snye brood. Sit ’n skeppie dik witsous
in die middel en sit nog ’n sny bo-op.
3 Smelt die res van die botter en olie in ’n pan.
Braai die broodjie eers aan die een kant tot
goudbruin en dan aan die ander kant.
4 Sit dit voor met ’n spatsel suurlemoen oor die
broodjie, en saam met agurkies enpiekeluie.
WENK: DieFransenoem hierdie broodjie’n
Croque Monsieur. Dit word tradisioneel met ham,
mosterdengruyèrekaas gemaak en daninbotter
gebraai. As jy ’n gebakteeier bo-op byvoeg, is dit
’n Croque Madame.
POTATOBAKE-
BROODROLLETJIES
ReseptedeurAlettaLintvelt
AA Reisiger | SOMER 2020
BRAAIBROODJIES /ROASTIES
KampvuurKuiers
Beskikbaar by uitgesoekte winkels
«˜ââs‘±±„Âü±üâs
˜«‘±«˜ââs‘±±„Âü±üâs
èééðñê íëèï
ïU;‘L±s„
«„ˆ¾~±¤È
±¢Â~;’
éìíñ
Resepte
BIER-EN-SPEK-BROODJIE
Vir 4
Voorbereiding 5minute
Gaarmaaktyd 40 minute
4eetlepels botter
4uie, indun skywe gesny
2eetlepels bruinsuiker
2eetlepels asyn
1bottel (330 ml) bier
8repies spek
8snye brood
Botter
’n groot hand vol gerasperde kaas
(ons het gruyère gebruik)
56 SJOKO-STOKBROOD
Maak 4
Voorbereiding 20 minute, plus rystyd
Gaarmaaktyd 20 minute
4koppies broodmeel
1teelepel sout
1teelepel suiker
1sakkie (10 g)kitsgis
1koppie louwarm water
2eetlepels olyfolie, plus ekstra
4stokke (vir braai)
1pakkie kits-sjokoladepoeding
400 mlmelk ofroom, yskoud
1 Meng die meel, sout, suiker en
gis in’nbak. Giet die louwarm
water by. Meng tot ’n deeg vorm.
Voeg nog ’n knerts water byindien
SJOKO-STOKBROOD
nodig, en knie vir 10minute.
2 Vorm ’n deegbal ensmeer olyfolie
oor. Bedek enlaat dit op ’n warm
plek rys tot dubbel die grootte.
3 Deel invier ewe groot stukke
en draai dit in lang worse.
4 Maak die punte van die deeg nat en
draai die deeg om die stok. Maak seker
die punte is stewig vas aan die stok.
5 Braai die stokbrood hoog oor
medium warm kole –sowat
30cm van die hitte af–vir
sowat 20minute, of tot gaar.
6 Meng die poeding met die melk
of room en giet in ’n skoon ziplocksak.
Wanneer die brood gaar is,
verwyder die stokke. Sny die een
hoekie van die ziplocksak weg en
gebruik die sak as’nspuitbuis om
die sjokolade indie stokbrood te sit.
1 Verhit die botter in ’n swaarboompot en
braai die uivir 5minute. Gooi die suiker, asyn
en bier by en laat dit vir 30 minute oor lae
hitte prut totdat die bier weggekook het en
die uie sag engekaramelliseer is. Moenie
haastig wees nie –laat die uie mooi verbruin.
2 Braai die spek tot bros endreineer
dit dan op kombuispapier.
3 Smeer die brood met botter aan een
kant en pak 2repies spek, ’n skeppie
uie en kaas op die ongebotterde
kant. Sit nog ’n sny brood boop met
die gebotterde kant nabuite.
4 Braai die broodjie in ’n toeklaprooster
oor louwarm kole, ofsmelt ’n klontjie
botter in ’n pan enbraai die toebroodjie
aan albei kante daarin.
WENK Jy kandie uie by die huis
maak en saamvat opvakansie. Dit
kikker enigemaaltyd op.
BIER-EN-SPEK-
BROODJIE
AA Reisiger | SOMER 2020
Boeke
LEES &
Geniet!
ONDERREDAKSIEVAN GERDAENGELBRECHT
Desember en Januarieistyd om dieskoene uit
te skop en te lees.Hier is ’n keur uitdie beste
boekewat dielaastepaarmaandeverskyn het.
Nowfor SomethingSweet
DEUR DIEMONDAYMORNING
COOKINGCLUB. UITGEGEE HARPER
COLLINS. PRYS ONBEKEND
Die klub bestaan uit vier Australiese
vroue van Joodse afkoms (Merelyn
Chalmers, Lisa Goldberg, Natanya Eskin
en Jacqui Israel) wat die afgelope 15jaar
gereeld bymekaar kom om die resepte
van hul gemeenskap te versamel, te
toets enmet die wêreld tedeel.
Now for Something Sweet is ’n lywige
boek met soetgoedresepte reguit uit
die hemel uit. Dit begin by ’n hoofstuk
oor koekies vir die vakansiekoekblik, en
vorder tot by
koeke, terte en
fyngebak en
nageregte. Dis
een dikke fees!
Ideaal vir die
gesin wat ’n
nuwe bederf vir
hierdie tyd van
die jaar soek.
Jan–AbreathofFrenchAir
DEUR JANHENDRIK VANDER WESTHUIZEN. UITGEGEE
DEUR PENGUINRANDOM HOUSE. PRYS R439
Jan is’nMichelin-ster sjef wat geen bekendstelling nodig het nie.
Jan –ABreath of French Air is ’n deel outobiografie (sy eerste jare
in die bedryf ensyrestaurant inNice) en deel resepte.
Die resepte is ingedeel in hoofstukke vir brood (boulangerie),
peuselhappies, groente, vleis, vis, sop, kase, gebak, nagereg en
sous. Dis ’n magiese reis van 256 bladsye, waar Suid-Afrikaanse
geregte (souttert, mosbolletjies) gemaklik hul lê kry tussen
internasionale cuisine. Dis ’nuitstekende geskenk vir fynproewers.
Johanne 14
–RealSouth
AfricanFood
DEUR HOPE
MALAU.
UITGEGEE DEUR
QUIVERTREE.
PRYS R176
Hierdie is’nskatkis
van SAresepte.
“Johanne 14” is’nverwysing na die Bybelse
Johannes 14:1 (“Julle moenie ontsteld wees
nie. ..”) en ’n township-naam vir kopkool,
verduidelik Hope in sy voorwoord. Omdat
kopkool soveelsydig en bekostigbaar is, het jy
geen rede tot kommer solank jy kopkool indie
huis het nie.
Die resepte sluit die hele spektrum van SA
disse in. Daar is hoenderpote, beeshoewe
en skaapkop, maar ook pap enwors, bunny
chows, kerrie-afval, beesstert, koeksisters én
koesisters, en melktert. Daar isselfs ’n resep
vir umqombothi! Hope seresepte herinner my
opnuut dat Suid-Afrikaanse gemeenskappe
baie meer dinge het wat hulle verenig, aswat
hulle verdeel. ’n Fantastiese boek!
JanBraai
–Braaibroodjies en
burgers
UITGEGEEDEUR NB. PRYS
R279
Hiérdie Jan is óók ’nlekker ou
Jan. Jan Scannell, oftewel Jan
Braai, is die onbetwiste braaikoning
van Suid-Afrika en die ou
wat die kole stook vir Braaidag
(en dan heeljaar die vuur aan die
brand hou). Braaibroodjies en
burgers is’npragpublikasie wat
sal bevestig dat die braaibroodjie
nie nét ’n bykos bytjops enwors
is nie, maar tot die hoofmaal
verhef kan word. Van die resepte
is so grênd jy kan dit vir jou
skoonma voorsit, (soos die ysteebraaibroodjie,
wat geroosterde
murgpampoentjie bevat), tot by
die karamelbraaibroodjie, wat ’n
wenner vir nagereg is. Ek gaan
die wafelbraaibroodjie toets,
en ek kan myvoorstel dat die
macaroni-en-kaas-braaibroodjie
gewild sal wees byrugby- en
koshuisbraaie.
57
SOMER 2020 | AA Reisiger
Boeke
R269
58
Perfek vir die strand,
swembadofrusbank
Puik!
Nine Letters
DEUR JOHN WEBB
UITGEGEE DEUR PENGUIN.
PRYS: R159
Die siniese Durbanse prokureur
Teddy Dickerson kry ’n
eenvoudige opdrag van sy
tante Val wanneer systerf: Pos
agt briewe aan haar vriende
die wêreld oor. Wanneer
uiteenlopende briewe uit
Egipte, Engeland, Kanada en
verder na hom terugkeer, besef
hy sy tante seplan met die
opdrag. Dis pragtig geskryf!
ALifeonOur Planet: My Witness
Statementand aVisionfor the
Future DEUR DAVIDATTENBOROUGH.
UITGEGEE DEUR PENGUIN RANDOM HOUSE.
PRYS: R289
Sir David Attenborough (nou 94) is’nbekroonde
aanbieder van omgewingsprogramme
en
’n omgewingsaktivis. In
sy boek, wat dieselfde
naam het as’nNetflixdokumentêr,
verweef
hy sy eie memoir met
die geskiedenis van
die aarde, en gee hy’n
blik op die toekoms. Dis
aangrypende leesstof.
TheParis Diversion
DEUR CHRISPAVONE.
UITGEGEEDEUR FABER
&FABER. PRYS R189
Kate is ’n geheimsinnige
CIA-operateur wat nou in
Parys saam met haar gesin
woon. Opdie oggend van
’n terreuraanval sit syen
haar man in’nkafee en
gesels in ’n poging omhul
stram huwelik te red. Die hele verhaal speel in12uur
af, (wat aan die destydse TV-reeks 24herinner), en elke
sekonde is belangrik vir die storielyn. ’n Boek het my
lanklaas so vasgevange gehou soos hierdie een! My
gunstelingboek van die jaar!
Cajun Justice
DEUR JAMESPATTERSON &TUCKER
AXUM. UITGEGEEDEUR ARROWBOOKS.
PRYS R159
TheCoast-to-CoastMurders
DEUR JAMESPATTERSON &J.D.
BARKER. UITGEGEE DEUR PENGUIN.
PRYS: R318
James Patterson
is tans die topverkoper
lewende
skrywer indie
wêreld, eneen van
die redes daarvoor
is die groot hoeveelheid
boeke
wat hyjaarliks
lewer. Daarvoor
kry hydikwels
hulp. Cajun Justice
en The Coast-to-Coast Muders is saam met
onderskeidelik Tucker Axum en J.D. Barker
geskryf, en dié saamskryf-konsep werk! In
Cajun Justice word die gesoute geheime
agent Cain Lemaire afgedank nadat syspan
op ’n sending droogmaak. Insynuwe werk, as
hoof van sekuriteit by ’n maatskappy inTokio,
word Cain by ’n net van korrupsie enafpersing
ingesleep wat sy lewe bedreig.
In The Coast-to-Coast Murders kom die
vragmotorbestuurder Michael Fitzerald, een
van ’ntweeling, op ’n lyk in sy woonstel af.
Michael word inhegtenis geneem, maar
soortgelyke misdade vind steeds die land
vol plaas. Námeer as20boeke is Patterson
steeds mygunsteling-vakansieleesstof.
Call of theRaven
DEUR WILBUR SMITH &CORBAN
ADDISON UITGEGEE DEUR BONNIER
BOOKS. PRYS R229
Augustus Mungo StJohn, die seun van
’n welgestelde
plantasie-eienaar,
keer terug van die
universiteit af en
vind syfamilie is
verwoes endie
liefde van sylewe,
Camilla, is as ’n slaaf
weggevoer deur
Chester Marion.
Mungo sweer wraak.
R199
R129
Vatdie pad!
Ek is ’n groot
aanhanger van
kaartboeke omdat
’n GPSnie altyd
virjou ’n lekker
geheeloorsigvan
’n streek geenie.
Boonop is ’n GPS
besonder liefvir die
N1 en N2,terwyljy
juisdie agter- en
grondpaaie wil
sienasjyjou reis
beplan.Camp&
Caravanisonlangs
bygewerken110
nuwe kampterreine
is bygevoeg. Die
kaartboeke kos
tussen R129 en
R319 en is almal
vanMapStudio.Die
meeste daarvan is
in AA-winkels of
byTakealot.com
beskikbaar.
R319
Resensiesdeur GerdaEngelbrecht.Die boekeisdeurdie redaksie uitgesoek en dieuitgewers hetgeeninsae daarin gehadnie.Pryse kanverander.
Foto's:Gerda Engelbrecht.
AA Reisiger | SOMER 2020
DieAA-Kinsey-verslag
DIEWAREKOSTE
VANVOERTUIG-
ONDERDELE
Oorweeg jy ditom’nnuwevoertuig te koop?Jykan die
paaiementbereken,maardie kostevan herstelwerk mag
jou dalk verras.Die jaarlikse AA-Kinsey-verslag is ’n
omvattendevoertuigonderdele-opnamewat presies sê
hoe diep jy diehand in diesak salmoetsteek.
60
Reeds 30jaar gelede het
Malcolm Kinsey ’n handelaar
genader vir die prys van
voertuigonderdele weens
sy ervaring van die bestuur
en wedrenjaery van sy eie
voertuie. Naaanleiding
van synavrae oor die onderdele
van ’n spesifieke voertuig, het
Malcolm besluit om ’n lys te maak
van die onderdele van die voertuie
in die 1990-SAGMJ-Motor van die
Jaar-kompetisie. Later, nadat die
data gepubliseer is, is hy gevra of
hy dieselfde opname die volgende
jaar sal doen, en dit was die begin
van die Kinsey-verslag. In2019
het die Outomobiel-Assosiasie sy
vennootskap met Malcolm begin, en
staan die verslag nou amptelik as
die AA-Kinsey-verslag bekend.
Die jaarlikse AA-Kinseyverslag
oor onderdelekoste verskaf
huidige eienaars en voornemende
kopers ’n omvattende gids van die
koste wat hulle kan verwag om
die motor tediens, teherstel, en
ongelukskade te bereken. Dit vergelyk
’n seleksie van die gewildste modelle
op die mark inagt kategorieë.
Die metodologie het oor die jare nie
veel verander nie: Alle inskrywings
in die AA-Kinsey-verslag kom van
skriftelike kwotasies, deur plaaslike
handelaars wat ’n lys invul van die
voorgestelde kleinhandelprys (wat
BTW insluit). Geen vervaardiger of
invoerder isalooit betrek asdie
handelaars nog nie die lys onderdele
beskikbaar het nie (soos by’n
nuwe model) engeen het nog ooit
finansiële bystand gegee vir die
samestelling van die verslag nie.
Malcolm het deur die jare voorstelle
aanvaar oor die byvoeging van nuwe
kategorieë endie insluiting van
ekstra onderdele, wat die verslag
relevant hou. Die oorspronklike
onderdelelys is van 13tot 33 uitgebrei.
Deur die jare het dienskontrakte
dit onnodig gemaak dat eienaars
van hierdie nuwe onderdele koop,
maar botsingonderdele issteeds
baie belangrik, selfs vir versekerde
voertuie. Die koste kan die afskryfpunt
en die bybetaling beïnvloed.
Die AA-Kinsey-verslag reflekteer
nie die vervaardigers sepryse nie,
maar hopelik dié van handelaars. Die
verslag wil die verbruiker se ervaring
verbeter wanneer hyonderdele
by ’n geakkrediteerde handelaar
koop. In’nideale wêreld behoort die
pryse byalle handelaars in dieselfde
groep landwyd dieselfde te wees,
tensy daar iewers 'nmisverstand is.
AA Reisiger | SOMER 2020
Foto:Getty Images/ GalloImages
DIEUITSLAE IN
'N NEUTEDOP
Die AA-Kinsey-verslag wat einde
Oktober uitgereik is, wys dat hoewel
sommige motoronderdele vanjaar
goedkoper is, het pryse in die geheel
aansienlik gestyg enteen hoër vlakke as
die inflasiekoers wat deur die regering
aangedui word.
“Dit raak duur om ’n motor te ry,
ten minste vanuit die perspektief van
voertuig-onderdele, en die uitslae van
die 2020-AA-Kinsey-verslag wys dit.
Hoewel daar goedkoper alternatiewe
nie-franchise-handelaars beskikbaar
is –waarvan die gehalte nie verseker
kan word nie –styg pryse vir die
oorspronklike onderdele aansienlik,” sê
Malcolm.
Dit isdie 30ste jaar dat die verslag
saamgestel word en die tweede jaar dat
die AAdaarby betrokke is, wat ’n paar
verandering genoodsaak het oor hoe die
syfers ingesamel word.
“Covid-19 het uitgebreek slegs enkele
maande voor ons gewone versameling
van data inMei/Junie sou begin en
het veroorsaak dat ons opdie kruin
van inperkings was in ons normale
verslagtyd, met baie handelaars wat
afgeskaalde dienste aangebied het en
baie personeel moes laat gaan. Ons het
besluit om die verslag ’n paar maande uit
te stel totdat ons die een ofander vorm
van normaliteit bereik het. Ons wou al ons
data in een kalendermaand ingesamel
het enkon dit uiteindelik in September
regkry,” sê Malcolm.
Voorheen is die meeste van die
navorsing in en om Durban afgehandel
en het hyself lyste aan plaaslike
handelaars uitgedeel. Vanjaar het
hy egter ’n paar vervaardigers
gekontak enhulle gevra omhul
kleinhandelverkoopspryse (BTW
ingesluit) aan hom te verskaf. Hyhet
dan hierdie lyste lukraak byplaaslike
handelaars geverifieer. ’n Paar handelsmerke
is weggelaat omdat omdat hul
verkoopsyfers telaag is. In ooreenstemming
met die tradisie is slegs
geskrewe kwotasies gebruik. Daar isdus
die bes moontlike kans dit iskorrek.
Dit isbelangrik om daarop te let dat
die aangegewe prys dié iswat ’n kliënt
sal betaal as hy by ’n handelaar inloop,
wat nie noodwendig die prys iswat ’n
handelaar ofinvoerder verskaf nie. Die
handelaars het geen insae in watter
voertuie gekies gaan word nie –dis
gewoonlik die gewildste voertuie inelke
kategorie.
“Malcolm se deeglikheid was weer
deurslaggewend by die samestelling van
hierdie inligting wat verbruikers besluite
help neem wanneer hulle voertuie kies.
Dis vir ons belangrik dat verbruikers
soveel moontlik van hul voertuie sal
verstaan, ook wat die vervanging
van onderdele betref, en Malcolm se
navorsing verskaf ’n geloofwaardige,
betroubare enwaardevolle diens inons
land, sêWillem Groenewald, uitvoerende
hoof van die AA.
Al die data indie AA-Kinseyverslag
isinSeptember ingesamel.
Voertuigverkope het in Augustus en
September skerp afgeneem (sowat
30%) teenoor dieselfde maande in2019.
Malcolm sêdie gewilde vervaardigers
soos Toyota, Volkswagen, Ford en
Hyundai vaar almal steeds goed interme
van plaaslike verkope enuitvoere.
Sommige modelle is laat vaar en ander
bygevoeg, soos die Toyota Starlet wat
ingesluit is en die Etios wat uitgesluit is.
“Onderdele aan die bakwerk, soos
hoofligte, buffers envellings isaansienlik
duurder. Dit het ’n negatiewe impak op
almal, want dit beïnvloed die bytaling
van die eienaar by versekeringseise
en beïnvloed die afskryfpunt
weens botsingskade. Dit kan ook
versekeringspremies raak," sêMalcolm.
Die 2020-AA-Kinsey-verslag het
weer die SAGilde vir Motorjoernaliste
Ditraak duurom'nmotortery, tenminstevanuit
die perspektief van voertuig-onderdele,endieuitslae
van die 2020-AA-Kinsey-verslag wysdit.
se Voertuig van die Jaar-inskrywings
ingesluit. Dit weerspieël die jongste
voertuie op die mark wat indie afgelope
12 maande bekendgestel is. Daar is
14 van hulle in die peiling en word
geïdentifiseer deur 'n asterisk by hul
naam.
Daar is nege kategorieë enelke
kategorie lys die voertuie van goedkoopste
tot duurste in terme van die
mandjie onderdele. Die 2020-AA-
Kinsey-verslag het gesien dat die
oorkruisvoertuig baie gewild word, met
’n toename indie getal modelle en
verkoopsvolumes. Sommige vervaardigers
het nou twee of drie opsies in
hierdie kategorie beskikbaar. Invanjaar se
verslag isdaar 27oorkruisvoertuie, met
pryse wat wissel vanaf onder R200 000
tot R1,7 miljoen.
DIENEGEKATEGORIEËVOERTUIE IN
DIEAA-KINSEY-VERSLAG 2020 IS:
Stads-enintreevlakvoertuie
Supermini's
Gesinsgunstelinge
Oorkuisvoertuie
Kompakteoorkruisvoertuie
Luukseoorkruisvoertuie
Dubbelkajuite
Enkelkajuite
Luuksesedans
Malcolm sêdie diens-en-herstelkostedeel
van die verslag isminder belangrik
vir eienaars, veral dié met nuwe voertuie.
Hierdie koste word gewoonlik deur die
handelaar geabsorbeer asdeel van ’n
dienskontrak, wat tot 100 000km kan hou.
Die waarborge van vervaardigers kan tot
200 000km of sewe jaar dek.
“Die koste van onderdele wat in
botsings beskadig word het egter 'n
invloed opjou versekeringsbybetaling en
die afskryfpunt, wat baie belangrik isvir
’n eienaar. Die tabelle issouiteengesit dat
voertuie wat min of meer dieselfde kos
en dieselfde tegnologie het, vinnig met
mekaar vergelyk kan word. Dit betaal jou
egter steeds omnavraag te doen voordat
jy koop. Vra jou motorhandelaar vir afslag.
Handelaars is onder druk enmag dalk
nou gretiger wees om’ntransaksie af te
handel," sê Malcolm.
61
SOMER 2020 | AA Reisiger
62
STADS- EN INTREE-
VLAKVOERTUIE
Die drie wenners van die
kategorie is die Renault Kwid
(met ’n totale mandjieprys
van R62 990), gevolg deur
Ford Figo (R63 866) endie
Hyundai Atoz teen R66 189.
Diensonderdele:
Kwid R3 048
Figo R3 168
Honda Amaze R3 455
Herstelwerkonderdele:
Figo R6 187
Honda Amaze R7 033
Atoz R7560
Botsingonderdele:
Kwid R50 490
Figo R54 510
Atoz R54 572
SUPERMINI'S
Die wenner hier is die
Hyundai i20, met ’n onderdelemandjie
van R90 065,
omtrent R2500 minder as
die Renault Sandero, wat die
kategorie in 2019 gewen het.
In die tweede plek isToyota
se nuwe Starlet (R90 826)
en die Ford Fiesta (R91 275)
derde.
Diensonderdele:
Toyota Starlet R3150
Toyota Yaris R3543
Renault Sandero R3968
(verlede jaar se wenner)
Herstelwerkonderdele:
Suzuki Swift R7285
VW Polo R7 348
Toyota Starlet R8256
Botsingonderdele:
Hyundai i20 R72 590
Ford Fiesta R74 699
Toyota Starlet R79 419
GESINSGUNSTELINGE
Die Toyota Quest het sy
sukses van laasjaar herhaal
en weer die goedkoopste
mandjie van onderdele
opgelewer: R85 031 –hoewel
dit nogals ’n kwaai styging
is vanaf die 2019syfers. Die
Nissan Almera is tweede (en
teen R86 488 slegs sowat ’n
R1 000 duurder as in 2019).
Toyota neem ook die derde
plek, met die Corolla Hatch
(R131 294 –aansienlik duurder
as die eerste twee).
Die Hatch was ’n finalis in
die Motor van die Jaarkompetisie.
Diensonderdele:
Nissan Almera R2 827
Toyota Corolla Hatch R4 934
Toyota Quest R5344
Herstelwerkonderdele:
Toyota Quest R9088
Nissan Almera R9 920
Toyota Corolla Hatch R10 504
Botsingsonderdele:
Toyota Quest R70 598
Nissan Almera R73 741
Toyota Corolla Hatch
R115 855
OORKRUIS-
KATEGORIEË
Die oorkruisvoertuie
is tans loshande die
gewildste gesinsvoertuie
vanweë hul grootte en
veelsydigheid. Hulle wissel
van klein sportnutse tot
groot, gesofistikeerde en
duur modelle. Ons het
drie kategorieë wat op
grootte entot ’n mate prys
gebaseer is. Dit iskompakte
oorkruis, oorkruis en luukse
oorkruisvoertuie.
KOMPAKTE
OORKRUIS-
KATEGORIE
Die Mahindra KUV 100
wen hierdie kategorie met
’n onderdelemandjie van
R81776. Die Haval H2is
tweede met R93 860 – ’n
styging van R2 800 sedert
verlede jaar. Die Motor van
die Jaarbenoemde Citroen
C3 Aircross is derde met ’n
totale mandjie van R102 249.
Diensonderdeles:
Haval H2R3741
Mahindra KUV 100 R3781
Renault Duster R3 873
Herstelwerkonderdele:
Honda HRV R8814
Citroen C3 at R9 392
Mahindra KUV 100 R10 012
Botsingsonderdele:
Mahindra KUV 100 R67 982
Haval R79 797
Ford Eco Sport R88 016
OORKRUISKATEGORIE
Hierdie isdie kategorie waar
die mededinging die sterkste
was, met 12deelnemers en
drie voertuie wat vir MVDJ
benoem is. Die Toyota
Fortuner het weer die klas
gewen met ’n mandjie
onderdele van R100 429. Die
Nissan XTrail was tweede
met R115 921 en die MVDJbenoemde
VWTCross,
derde met R119 852.
Diensonderdele:
Nissan XTrail R3556
Hyundai Tucson R4 283
Nissan Qashqai atR4629
Herstelwerkonderdele:
Peugeot 5008 R8 961
Toyota Rav 4R9 066
Nissan XTrail R9367
Botsingsonderdele:
Toyota Fortuna R83 049
VW TCross R102 141
Nissan XTrail R102 997
LUUKSE OORKRUIS-
KATEGORIE
Hier is weer drie benoemdes
vir Motor van die Jaar. Die
goedkoopste mandjie onderdele
isdié van die Volvo
XC 60 teen R242 070. Tweede
(en twee plekke beter as
verlede jaar) is die Audi Q5,
met ’n mandjie van R251 288.
In die derde plek is’nMVDJbenoemde,
die Mercedes
GLE (R328 211).
Diensonderdele:
Volvo XC60R8964
Audi Q5 R9 907
Range Rover Sport R10 822
Herstelwerkonderdele:
Jaguar IPace R16 336*
Audi Q5 R17 486
Volvo XC60R17 964
Botsingsonderdele:
Volvo XC60R215 142
Audi Q5 R223 894
Mercedes GLE R243 383
*NOTAOOR DIEJAGUAR“I” PACE
Hierdie is 'n volledige elektriese veeldoeligevoertuigmet
'n reikwydtevan
400km. Dit pasnie eintlikinenige
van die huidige kategorieë nie, maar
verdien vermeldingvanweë dieluukse
kenmerke en sofistikasie.Ons hetdie
prys aangeduivan die tuisbatterylaaier
en dieplaasvervangende battery. Die
battery isvir agtjaar gewaarborg dit
is dusnie ietswat jy kortkort gaan
moet vervangnie.Jykan binne ’n uur
diebattery totby80% herlaai by ’n
kitsherlaaistasie, ofinomtrent tien uur
by ’n batterylaaier by diehuis.
DUBBELKAJUITE
Die Ford Ranger 2.0 D
XLT isingesluit indie
dubbelkajuitkategorie omdat
die MVDJmededinger, die
Ford Ranger Raptor –wat
as ’n MVDJfinalis ingesluit
is –eintlik ook insyeie
kategorie moet wees. Dit
kan nie regtig met die ander
vier dubbelkajuite vergelyk
word nie. Die Ford Ranger
XLT wen die kategorie
met ’n totale mandjie van
R79796. Tweede isdie GWM
Steed6, een plek beter asin
2019 en met ’n goedkoper
onderdelemandjie (R86 105).
Derde isdie Toyota Hilux teen
R90 189.
Diensonderdele:
GWM Steed 6R3443
Nissan Navarra R3669
Toyota Hilux R5059
Herstelwerkonderdele:
Isuzu R5837
Ranger XLT R7274
GWM Steed 6R7645
AA Reisiger | SOMER 2020
DieAA-Kinsey-verslag
TOYOTA COROLLA SEDAN
Botsingsonderdele:
Ranger XLT R67 456
GWM Steed 6R75 016
Toyota Hilux R76 573
ENKELKAJUITE
Daar is geen Motor van die
Jaar-benoemdes in hierdie
kategorie nie. Nissan beklee
die eerste twee plekke op
die lys, met die NP200 en die
NP300. Die NP200 setotale
mandjie kos R42 529, endie
NP300 s’n R48 611. Die Toyota
Hilux isderde met R58 747.
Diensonderdele:
Nissan NP200 R2 404
Isuzu R3904
Nissan NP300 R4 326
Herstelwerkonderdele:
Isuzu R5427
Nissan NP300 R6 204
Mahindra Scorpio R6 389
Botsingsonderdele:
Nissan NP200 R29 685
Nissan NP300 R38 080
Toyota Hilux R46 486
LUUKSESEDANS
Die Alfa Giulia het al drie die
afdelings in die kategorie
gewen. Die mandjie kos
R86 570 en daar is ’n groot
gaping tussen die eerste en
die tweede plek, die Audi A3
(R178 710). Die Toyota Supra
(benoem as Motor van die
Jaar) teen R217 634.
Diensonderdele:
Alfa Giulia R5 961
Audi A3 R6 406
Mercedes A200 R6 520
Herstelwerkonderdele:
Alfa Giulia R6 361
Audi A3 R9 964
BMW 330i R18 073
Botsingsonderdele:
Alfa Giulia R74 246
Audi A3 R162 339
Toyota Supra R177 963
Dievolledige AA-Kinseyonderdeleverslagis
beskikbaar byhttps://www.
aa.co.za/sites/default/files/
aa-kinsey_report_2020_
parts_list.pdf –dit mag gratis
in sy geheelofper seksie
afgelaaienuitgedrukword.
Virmeerinligting besoek
www.aa.co.zaofaasa.
mobi, of kontak:Automobile
Association of SouthAfrica
(AA);AAPublic Affairs
press@aasa.co.za
63
SOMER 2020 | AA Reisiger
stads- en intreevlakmotors
supermini's
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
RENAULT
KWID 1.0
EXPRESSION
FORD
FIGO 1.5 TREND
HATCH
*HYUNDAI
ATOZ
1.1 MOTION
DATSUN
GO 1.2
TURBO ACENTA
VW
POLOVIVO1.4
COMFORTLINE
HONDA
AMAZE 1.2
TREND
KIA
PICANTO1.0
STREET
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 156 900,00 218 500,00 165 900,00 182 300,00 225 200,00 190 700,00 190 995,00
MANDJIE AS %OFVERKOOPSPRYS 40,15% 29,23% 39,90% 39,44% 34,72% 41,61% 69,92%
LUGFILTER R 143,83 281,75 220,55 128,21 226,55 350,50 151,32
OLIEFILTER R 84,33 142,93 120,52 81,42 191,48 109,20 234,00
STUIFMEELFILTER R 154,69 181,88 241,71 435,54 553,15 N/A 481,16
VONKPROP (ELK) R 68,80 91,71 236,30 64,30 76,71 75,00 370,49
GLOEIPROP (ELK) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 217,29 132,25 768,40 139,60 234,60 351,64 224,34
REMKUSSINGS (VOOR) R 1034,76 1324,80 1384,08 1724,32 1004,53 1733,96 1625,39
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 1344,60 1012,86 1084,76 1140,67 1454,75 835,25 1064,44
SUBTOTAAL: A R 3048,30 3168,18 4056,32 3714,06 3741,77 3455,55 4151,14
NOKBAND/TYDKETTING R 1825,59 897,00 725,66 1165,87 1299,50 1122,26 1550,82
REMSKYF (VOOR) R 1754,96 1156,31 1627,38 1827,75 1134,48 1145,75 2429,51
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 2414,45 945,01 1271,47 1171,94 1730,75 980,75 2919,74
SKOKBREKER/-STUT (VOOR) R 1544,55 1391,38 1911,96 1124,90 1134,48 1688,97 2523,65
SKOKBREKER/-STUT (AGTER) R 1544,55 1359,30 1790,09 665,94 1851,50 1595,07 1759,74
WAAIERBAND R 366,69 438,15 233,68 479,77 959,10 500,38 617,14
SUBTOTAAL: B R 9450,79 6187,15 7560,24 12 872,34 8109,81 7033,18 11 800,60
ENJINKAP R 5033,10 4156,46 4603,34 3685,49 6428,50 7312,31 8445,30
BUFFER (VOOR) R 2475,16 1844,60 1617,60 2677,29 2415,00 2122,46 6127,58
SIERROOSTER R 961,64 2954,04 1010,60 2070,08 2024,00 3188,95 3682,70
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1212,74 1320,67 1358,63 2434,02 1558,25 2158,38 3812,94
VELLING R 1321,36 4636,44 1697,76 651,95 817,08 1192,50 2896,11
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 2179,91 2688,73 4651,12 2554,12 3174,00 2556,90 7605,39
VOORRUIT R 2264,50 3079,93 5240,64 2456,61 1667,50 3075,55 5904,54
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 5449,77 3808,56 3764,08 4209,75 6773,50 2347,35 7214,65
VERKOELER R 3119,32 2975,25 2931,26 3195,05 1305,25 3158,92 9228,81
VOORSTE DEUR (REGS) R 3763,79 6754,12 7821,58 6983,50 6313,50 9388,54 8330,74
AGTERSTE DEUR (REGS) R 3763,79 3682,86 7510,56 6607,30 7774,00 8526,56 7331,64
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 1862,57 652,74 835,46 822,10 778,55 2069,11 3466,31
BUFFER (AGTER) R 2196,45 1693,95 1617,60 3590,89 2857,75 3716,35 5641,82
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 5559,46 6032,91 1963,88 5917,43 8360,50 8288,30 14 169,85
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 5798,83 5333,70 5549,19 5032,96 8865,15 6511,20 11 940,34
LIGTE (AGTER LINKS) R 1179,62 1581,03 1066,94 989,03 1788,25 1891,10 4834,38
AGTERRUIT R 2348,91 1314,78 1332,39 1431,84 3435,00 1360,57 6954,17
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL: C R 50 490,92 54 510,77 54 572,63 55 309,41 66 335,78 68 865,05 117 587,27
TOTAAL A+B+C R 62990,01 63 866,10 66 189,19 71 895,81 78 187,36 79 353,78 133 539,01
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE
KETTING NOKBAND NOKBAND KETTING KETTING KETTING KETTING
TROMMEL TROMMEL TROMMEL TROMMEL TROMMEL TROMMEL TROMMEL
HYUNDAI
I 20 1.2
FLUID
TOYOTA
STARLET 1.4
XS
FORD
FIESTA1.0 T
TREND HATCH
RENAULT
SANDERO 66KW
EXPRESSION
TOYOTA
YARIS 1.5 XS
VW
POLO1.0 TSi
COMFORTLINE
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 272 900,00 215 200,00 305 300,00 209 900,00 291 200,00 309 300,00 327 900,00
MANDJIE AS %VAN VERKOOPSPRYS 33,28% 42,21% 29,90% 47,45% 35,40% 37,14% 34,15%
LUGFILTER R 374,60 290,33 281,75 236,96 532,10 288,65 1205,65
OLIEFILTER R 127,42 167,90 142,89 139,69 275,02 156,93 177,91
STUIFMEELFILTER R 363,26 527,74 313,95 237,99 533,88 444,48 322,67
VONKPROP (ELK) R 209,63 89,07 357,65 212,12 453,03 232,30 630,44
GLOEIPROP (ELK) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 1181,51 257,13 299,00 327,76 117,92 510,03 462,79
REMKUSSING (VOOR) R 1947,23 1066,94 1736,50 1118,95 646,09 1037,30 2217,57
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 1246,88 751,71 1762,74 1695,38 984,97 3220,00 1814,64
SUBTOTAAL: A R 5450,53 3150,82 4894,48 3968,85 3543,01 5889,69 6831,67
NOKBAND/TYDKETTING R 2148,42 1692,68 1897,50 3925,36 1176,24 1063,18 1269,09
REMSKYF (VOOR) R 1844,35 2471,68 1804,35 2389,42 2221,18 309,35 1875,16
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 2787,30 2149,18 1614,60 2595,68 1460,09 1449,00 1391,25
SKOKBREKER/-STUT (VOOR) R 2427,60 940,68 3332,32 1541,62 2127,56 2041,25 3780,53
SKOKBREKER/-STUT (AGTER) R 1689,24 352,80 2415,37 1359,81 681,75 1868,75 2794,57
WAAIERBAND R 1127,90 649,49 616,86 701,80 994,70 616,98 199,64
SUBTOTAAL: B R 12 024,81 8256,51 11 681,00 12 513,69 8661,52 7348,51 7258,55
ENJINKAP R 5025,66 3984,05 4668,44 5792,62 5718,89 6704,50 5564,90
BUFFER (VOOR) R 2500,36 2757,45 4453,13 4201,72 3235,94 2915,25 7258,55
SIERROOSTER R 1340,08 2542,50 3807,65 1879,82 2254,94 6003,00 1028,32
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1685,23 2686,35 1452,45 2253,80 2481,14 4151,50 2845,00
VELLING R 1825,37 7545,56 5140,20 2166,82 7811,09 11 488,50 7742,46
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 5525,57 3745,29 4529,26 4390,85 8663,47 5560,25 19 961,01
VOORRUIT R 4470,28 3307,20 4809,77 2707,93 4195,27 2024,00 5443,90
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 5982,46 6531,71 3589,31 9132,50 6189,08 4680,50 5867,35
VERKOELER R 3981,33 6978,88 1766,40 4629,45 7036,77 4030,75 9980,54
VOORSTE DEUR (REGS) R 9760,23 6095,41 7730,88 7386,16 8397,98 8855,00 7984,42
AGTERSTE DEUR (REGS) R 4817,71 5691,29 7193,25 7386,16 9058,57 12 719,00 7621,49
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 2326,24 1067,28 1335,15 1386,38 2202,13 939,55 1935,61
BUFFER (AGTER) R 2328,21 2559,66 5709,16 4346,23 4536,96 6980,50 7621,49
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 5023,50 9163,98 4019,78 10 395,95 5568,64 8107,50 4052,73
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 8419,23 5514,91 6831,00 8765,16 6189,25 8222,50 7561,02
LIGTE (AGTER LINKS) R 5160,00 1533,28 3035,40 1664,59 1698,26 1345,50 6593,21
AGTERRUIT R 2418,84 7714,58 4628,75 4639,02 5648,90 6911,50 2903,43
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL: C 72590,30 79419,38 74699,98 83125,16 90887,28 101 639,30 111 965,43
TOTAAL :A+B+C R 90065,64 90 826,71 91 275,46 99 607,70 103 091,81 114 877,50 126 055,65
*SUZUKI
SWIFT
SPORT
KUSSINGS SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE KUSSINGS
KETTING KETTING NOKBAND KETTING KETTING NOKBAND KETTING
SKYF TROMMEL TROMMEL PAAR SKYWE TROMMEL TROMMEL SKYF
BINNE &BUITE TROMMEL
AA Reisiger | SOMER 2020
DieAA-Kinsey-verslag
gesinsgunstelinge
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
TOYOTA
COROLLA QUEST
PRESTIGE
NISSAN
ALMERA 1.5
ACENTA
*TOYOTA
COROLLA HATCH
1.2 TXS
*MAZDA3
1.5 DYNAMIC
DYNAMIC
VW
GOLF GTi
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 295 200,00 247 300,00 369 100,00 369 100,00 605 100,00
MANDJIE AS %VAN DIE VERKOOPSPRYS 23,92% 29,82% 31,39% 33,31% 20,87%
LUGFILTER R 282,74 188,56 657,88 581,27 561,78
OLIEFILTER R 275,02 81,42 290,41 89,91 301,30
STUIFMEELFILTER R 853,46 231,78 894,60 744,36 732,55
VONKPROP (ELK) R 453,03 161,94 471,81 717,18 1566,30
GLOEIPROP (ELK) R N/A N/A N/A N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 460,14 190,35 444,35 683,73 554,30
REMKUSSINGS (VOOR) R 1510,13 1073,36 1322,49 2973,27 2248,25
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 1509,51 899,79 852,79 3404,00 1920,50
SUBTOTAAL: A R 5344,03 2827,20 4934,33 9193,72 7884,98
NOKBAND/TYDKETTING R 1603,96 1165,87 1542,26 1658,20 1512,25
REMSKYF (VOOR) R 1661,73 1244,09 2382,38 1528,45 1828,50
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 1288,30 3820,81 1960,08 1271,59 2185,00
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 2522,74 2103,22 2767,32 3008,81 2547,25
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 1070,14 1374,70 962,07 2793,45 2811,75
WAAIERBAND R 941,30 211,40 890,59 307,36 507,15
SUBTOTAAL: B R 9088,17 9920,09 10 504,70 10 567,86 11 391,90
ENJINKAP R 3851,22 6446,80 7142,05 8882,19 6095,00
BUFFER (VOOR) R 2766,91 1483,93 3217,48 7401,81 3915,75
SIERROOSTER R 2659,88 2881,66 3349,73 4499,64 3381,00
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1680,05 1754,31 3396,67 2663,81 2064,25
VELLING R 2172,88 3843,23 7493,79 3769,45 7889,00
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 5717,22 5891,82 17 382,14 17 716,27 7693,50
VOORRUIT R 5410,21 4337,63 6781,53 11 794,81 9913,00
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 6005,52 5462,70 7701,37 8206,81 6405,50
VERKOELER R 4128,87 3394,11 7582,97 8660,54 7590,00
VOORSTE DEUR (REGS) R 7696,21 9944,08 7799,71 9622,36 15 392,75
AGTERSTE DEUR (REGS) R 5898,03 7281,41 6603,56 5977,91 15 392,75
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 1129,85 2001,90 2239,30 2469,36 1615,75
BUFFER (AGTER) R 2564,18 1873,59 4050,73 3261,81 3892,75
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 7613,43 8135,68 9018,12 14 036,26 9004,50
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 3580,18 4484,69 12 954,80 7608,81 15 766,50
LIGTE (AGTER LINKS) R 4181,56 2477,57 4830,69 6360,55 1765,25
AGTERRUIT R 3542,76 2046,48 4310,73 5597,37 8521,50
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL: C R 70 598,96 73 741,59 115 855,37 122 932,39 126 298,75
TOTAAL :A+B+C R 85031,16 86 488,88 131 294,40 142 693,97 145 575,63
KUSSINGS SKOENE KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS
KETTING KETTING KETTING KETTING KETTING
SKYF TROMMEL SKYF SKYF SKYF
kompakte oorkruisvoertuie
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
MAHINDRA
KUV 100
NXT
HAVAL
H21.5 T
LUXURY
*CITROEN C3
AIRCROSS1.2
FEEL
TOYOTA
RUSH 1.5
MAN
FORD
ECO SPORT 1.0 T
TREND
RENAULT
DUSTER 1.6
EXPRESSION
HYUNDAI
VENUE 1.0 T
MOTION AUTO
HONDA
HR-V 1.5
COMFORT
MAZDA
CX3 2.0
DYNAMIC
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 190 999,00 314 900,00 366 900,00 330 700,00 329 000,00 278 900,00 319 500,00 399 400,00 358 100,00
MANDJIE AS %VAN DIE VERKOOPSPRYS 42,82% 29,81% 27,87% 31,78% 32,50% 42,02% 39,68% 39,49% 48,79%
LUGFILTER R 348,68 219,36 195,01 372,47 281,75 236,96 374,60 350,50 426,55
OLIEFILTER R 321,96 115,58 153,22 246,41 105,70 139,69 127,42 109,12 96,19
STUIFMEELFILTER R 272,74 204,93 218,81 749,77 313,95 237,99 458,74 806,55 744,37
VONKPROP (ELK) R 121,11 176,35 199,08 426,59 357,65 243,19 413,08 948,88 717,19
GLOEIPROP (ELK) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 314,86 773,19 380,36 219,88 513,57 327,76 962,23 826,34 683,73
REMKUSSINGS (VOOR) R 1671,12 1017,76 1821,30 1620,11 1442,10 1107,71 1942,22 2445,43 2973,27
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 731,12 1234,64 1192,14 2708,61 1590,94 1580,18 2373,83 1692,10 3093,50
SUBTOTAAL: A R 3781,59 3741,81 4159,92 6343,84 4605,66 3873,48 6652,12 7178,92 8734,80
NOKBAND/TYDKETTING R 1256,56 557,65 901,94 1176,24 1897,50 3757,25 979,97 1284,02 1180,03
REMSKYF (VOOR) R 1289,10 1624,59 2464,38 5399,72 2040,10 2674,16 3835,91 2718,99 4106,62
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 1061,80 1253,93 2679,13 3336,44 1336,70 2640,23 2807,86 918,07 1271,59
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 3263,00 4483,71 1647,76 765,58 4865,73 1725,74 2961,45 1697,94 5444,45
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 2684,87 2024,49 1192,14 409,10 3463,36 1549,72 2518,63 1694,94 4181,81
WAAIERBAND R 456,79 376,64 507,27 1013,90 712,90 587,22 434,98 500,38 675,42
SUBTOTAAL: B R 10 012,12 10 321,01 9392,62 12 100,98 14 316,29 12 934,32 13 538,80 8814,34 16 859,92
ENJINKAP R 7969,48 7822,36 6221,49 4290,49 6335,35 7887,68 8151,49 7419,14 8882,19
BUFFER (VOOR) R 4614,08 4056,58 7450,70 3128,54 4553,77 5398,72 3938,18 6997,77 8010,16
SIERROOSTER R 1379,58 3760,97 3193,64 2391,37 4937,75 2238,54 6301,82 14 063,70 4499,64
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1662,07 2506,54 2040,96 1739,69 1178,75 3237,43 8151,49 3627,16 2663,81
VELLING R 4675,63 4375,46 5227,09 7491,53 3690,35 3694,11 3154,85 9189,94 7765,64
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 4375,13 6644,43 4597,99 5243,55 7180,60 6166,52 5196,24 16 158,49 22 847,36
VOORRUIT R 4273,74 3640,40 5805,17 4057,01 5465,95 3817,60 5547,01 8791,60 21 542,64
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 3976,23 3763,53 4390,15 7948,16 3589,31 9132,50 6216,66 14 139,58 8206,81
VERKOELER R 2454,65 4026,64 4071,51 5879,97 1766,00 4629,45 4835,75 6069,69 8660,56
VOORSTE DEUR (REGS) R 8836,35 8548,36 6106,67 6111,11 9907,25 7971,14 16 555,06 6745,00 9622,36
AGTERSTE DEUR (REGS) R 8694,17 7436,07 5150,54 5337,56 8294,95 7971,14 17 006,56 6761,26 5977,91
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 828,52 850,77 905,11 1772,55 759,06 3643,06 1032,88 764,58 2469,36
BUFFER (AGTER) R 3880,72 3270,00 5653,25 2342,86 5969,77 4966,87 4087,66 1598,11 3261,81
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 5586,83 9024,69 13 848,43 8598,71 9274,75 11 442,70 2873,36 17 799,11 14 036,27
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 613,30 6376,24 9139,14 8436,19 10 528,75 10 640,85 7075,51 7824,86 7608,81
LIGTE (AGTER LINKS) R 2170,62 1404,64 2412,07 4666,11 967,05 3282,27 3340,44 6729,89 8192,19
AGTERRUIT R 1991,81 2289,83 2482,79 7214,34 3616,75 4263,23 3136,94 7052,82 4867,27
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A NA N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A NA N/A
SUBTOTAAL: C R 67 982,91 79 797,51 88 696,70 86 649,74 88 016,16 100 383,81 106 601,90 141 732,70 149 114,79
TOTAAL: A+B+C R 81776,62 93 860,33 102 249,24 105 094,56 106 938,11 117 191,61 126 792,82 157 725,96 174 709,51
SKOENE KUSSINGS SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE KUSSINGS KUSSINGS KUSSING
KETTING KETTING KETTING KETTING NOKBAND KETTING KETTING KETTING KETTING
TROMMEL SKYF TROMMEL TROMMEL TROMMEL TROMMEL SKYF SKYF SKYF
65
SOMER 2020 | AA Reisiger
oorkruisvoertuie
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
TOYOTA
FORTUNER
2.8 GD
AUTO
NISSAN
XTRAIL
2.5
TEKNA
*VW
TCROSS
1.0Si
COMFORT-
LINE
OPEL
COMBO
LIFE 1LTD
ENJOY
* TOYOTA
RAV4
2.0 GX
NISSAN
QASHQAI
1.2
TURBO
ACENTA
*PEU-
GEOT
5008,00
1.6 TGT
LINE
OPEL
GRAND-
LAND X
1.6 T
KIA
SELIOS 1.5
CRDi
EX
VW
TIGUAN
1.4 Tsi
COMFORT-
LINE
KIA
SPORTAGE
2.0CRD
IGNITE
PLUS
HYUNDAI
TUCSON
2.0
PREMIUM
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 631 100,00 569 700,00 408 000,00 389 000,00 454 500,00 443 400,00 614 800,00 465 000,00 420 995,00 560 600,00 505 995,00 474 900,00
MANDJIE ONDERDELE AS %VAN
DIE VERKOOPSPRYS
15,91% 20,35% 29,13% 31,57% 27,23% 29,40% 24,06% 31,96% 42,17% 32,48% 38,81% 43,51%
LUGFILTER R 729,59 138,86 271,40 799,70 538,21 396,58 200,24 645,53 375,87 287,50 324,25 221,29
OLIEFILTER R 232,16 108,11 147,20 221,71 198,35 212,52 148,58 202,22 131,10 156,98 131,10 147,86
STUIFMEELFILTER R 345,34 457,65 585,93 1030,34 894,60 344,14 336,63 1030,34 379,91 732,55 541,82 369,77
VONKPROP (ELK) R N/A 315,59 512,33 N/A 279,84 196,33 239,12 268,16 176,42 384,10 366,09 357,75
GLOEIPROP (ELK) R 495,41 N/A N/A 434,04 N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 177,28 255,55 658,95 526,78 413,36 786,12 536,29 1280,26 643,64 641,13 221,93 401,35
REMKUSSINGS (VOOR) R 1707,91 1293,50 1621,50 1799,08 1467,39 1480,30 2845,12 5418,96 2360,80 2811,75 2762,84 1674,25
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 1196,09 986,85 2380,50 1656,69 954,71 1213,87 1821,30 1469,80 1399,52 3467,25 1293,55 1111,24
SUBTOTAAL: A R 4883,78 3556,11 6177,81 6468,34 4746,46 4629,86 6127,28 10 315,27 5467,26 8481,26 5641,58 4283,51
NOKBAND/TYDKETTING R 1412,68 1657,30 1001,07 2625,47 1399,10 1423,11 679,07 1107,63 1305,41 1063,18 1895,35 1293,52
REMSKYF (VOOR) R 1732,44 1369,86 2185,00 1997,46 2556,63 1330,55 1607,71 1545,46 4318,94 1828,50 3151,95 3157,59
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 3193,92 2322,66 1085,03 2671,05 1680,74 2005,81 2744,13 2827,60 2764,23 2185,00 2575,95 2826,70
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 4140,74 2535,59 3283,25 2109,28 1822,45 2584,15 2254,28 2576,71 2970,99 3277,50 4102,81 5082,16
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 613,62 1022,21 2397,75 2116,17 711,44 2257,77 1416,18 2576,71 2475,19 3099,25 3092,44 3972,87
WAAIERBAND R 1403,08 459,90 580,75 1486,57 896,63 855,08 260,02 484,59 603,89 616,98 617,84 522,00
SUBTOTAAL: B R 12 496,48 9367,52 10 532,85 13 006,00 9066,99 10 456,47 8961,39 11 118,70 14 438,65 12 070,41 15 436,34 16 854,84
ENJINKAP R 4863,02 8594,44 8349,00 6268,40 8769,52 15 627,07 11 179,68 17 976,11 11 233,86 8602,00 13 898,23 9274,34
BUFFER (VOOR) R 2000,65 2941,73 6992,00 8570,00 3229,03 12 394,07 8842,98 9675,21 5568,72 7544,00 8988,93 5357,85
SIERROOSTER R 6838,68 2159,46 3536,25 7592,00 2037,83 4313,44 7894,03 2184,67 5182,69 11 965,75 5333,64 11 121,65
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1978,37 4588,26 5617,75 2510,77 3357,86 3149,34 3218,90 3196,78 4779,81 5106,00 4868,71 1567,13
VELLING R 2818,26 9774,85 2731,25 1531,62 7994,30 5117,99 6307,79 5413,05 15 283,04 18 158,50 10 242,38 13 812,24
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 20647,28 7751,61 5502,75 9672,05 6961,85 7704,94 7302,02 8868,66 28 228,23 17 422,50 17 349,08 20 251,93
VOORRUIT R 4366,25 9965,18 7233,50 5464,95 8996,58 7532,89 6734,97 8246,35 10 931,21 8774,50 12 761,24 14 652,46
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 4168,89 6663,54 4404,50 5725,09 8660,85 3361,17 13 201,79 4624,00 7788,54 6750,50 9884,56 9245,93
VERKOELER R 4996,68 8390,35 5829,35 4107,27 7305,77 5452,63 3929,31 4407,77 7925,35 5393,50 8356,83 8874,92
VOORSTE DEUR (REGS) R 5919,80 6194,66 10 292,50 12 061,91 10 592,65 13 683,10 7816,84 12 182,99 14 121,37 12 138,25 17 347,00 16 125,47
AGTERSTE DEUR (REGS) R 5317,40 6194,72 10 292,50 4321,92 9576,87 16 090,89 6683,89 12 182,99 14 327,51 12 138,25 15 947,79 15 703,16
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 721,53 3334,24 1167,25 1157,45 3277,30 2428,97 3444,10 192,00 1200,93 1926,25 3514,73 2783,61
BUFFER (AGTER) R 2098,47 2758,07 7210,50 5153,98 3288,55 8472,98 6253,24 7529,28 3858,00 9683,00 7414,05 6225,30
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 4197,34 3565,40 9729,00 N/A 11 423,12 10 383,35 15 427,05 15 526,58 5121,24 7751,00 20 067,84 25 262,13
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 6128,44 18 241,10 11 523,00 28 931,77 12 803,39 6282,28 29 978,85 18 807,24 13 199,98 10 614,50 16 833,38 17 208,81
LIGTE (AGTER LINKS) R 2468,89 3635,61 3973,25 6521,08 3328,89 5064,62 3282,75 8878,62 6081,46 5537,25 10 053,10 9850,00
AGTERRUIT R 8382,12 6838,75 6106,50 N/A 7106,38 3819,60 2525,32 5280,21 2774,86 12 011,75 6321,78 7430,75
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL: C R 83 049,05 102 997,53 102 141,85 103 321,86 109 941,22 115 252,26 132 843,83 127 196,40 157 606,80 161 517,50 175 285,04 185 473,34
TOTAAL :A+B+C R 100 429,31 115 921,16 118 852,51 122 796,20 123 754,67 130 338,59 147 932,50 148 630,37 177 512,71 182 069,17 196 362,96 206 611,69
KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS SET KUSSINGS KUSSINGS KUSSING KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS
KETTING KETTING KETTING NOKBAND NOKBAND KUSSINGS KETTING KETTING NOKBAND NOKBAND KETTING KETTING
SKYF SKYF SKYF SKYF SKYF NOKBAND SKYF SKYF SKYF SKYF SKYF SKYF
BINNE &
BUITE
SKYF
66
PEUGEOT5008
AAReisiger | SOMER 2020
luukse oorkruisvoertuie
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
VOLVO
XC60 T5
MOMENTUM
AUDI Q5 40 TDI
OFF ROAD
*MERCEDES
GLE
*BMW
X5 xDRIVE 3.0D
AUTO
RANGE ROVER
SPORT
SE P360
*JAGUAR
IPACE
EV 400 SE
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 774 700,00 826 900,00 1480 000,00 1070 382,00 1389 184,00 1717 300,00
MANDJIE AS %VAN VERKOOPSPRYS PRICE 31,25% 30,39% 22,18% 33,84% 32,38% 53,18%
LUGFILTER R 793,50 984,98 1512,00 629,35 756,03 N/A
OLIEFILTER R 385,25 324,30 295,20 312,90 512,44 N/A
STUIFMEELFILTER R 805,00 1288,00 1117,40 679,08 813,28 813,25
VONKPROP (ELK) R 1092,50 N/A 181,20 N/A 367,00 N/A
GLOEIPROP (ELK) R N/A 991,30 N/A 821,89 N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 1357,00 948,75 1044,00 1087,59 550,00 516,86
REMKUSSINGS (VOOR) R 2530,00 3139,50 3966,30 5291,74 5766,49 6356,68
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 2001,00 2231,00 2939,40 2093,84 2057,37 6714,04
SUBTOTAAL: A R 8964,25 9907,83 11 055,50 10 916,39 10 822,61 14 400,83
NOKBAND/TYDKETTING R 3289,00 1357,00 16 249,31 2065,31 1056,56 N/A
REMSKYF (VOOR) R 3174,00 5169,25 5333,20 5908,16 2674,46 4842,66
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 2231,00 3340,75 3060,80 4054,65 2528,40 3517,20
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 4209,00 3599,50 36 402,80 16 601,35 28 431,29 4057,66
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 4002,00 3530,50 11 669,10 11 240,48 9863,79 3919,05
WAAIERBAND R 1059,50 489,90 1056,70 434,46 926,91 N/A
SUBTOTAAL: B R 17 964,50 17 486,90 73 771,91 40 304,41 45 481,41 16 336,57
ENJINKAP R 18745,00 21 309,50 37 644,60 25 789,05 27 769,28 27 577,33
BUFFER (VOOR) R 14375,00 12 696,00 17 061,10 21 339,98 37 734,38 12 667,64
SIERROOSTER R 6267,50 21 712,00 2245,30 4474,12 11 448,00 5387,97
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 8912,50 6210,00 11 527,40 14 032,84 12 057,75 7691,15
VELLING R 13570,00 10 522,50 5287,80 13 151,13 18 057,00 8751,50
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 28405,00 16 209,25 42 633,20 43 371,31 63 031,50 31 703,58
VOORRUIT R 11040,00 11 655,25 10 181,00 10 773,33 19 009,50 11 676,81
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 9142,50 8441,00 13 035,30 9456,16 9387,00 N/A
VERKOELER R 8855,00 5301,50 9413,90 12 944,86 5659,00 N/A
VOORSTE DEUR (REGS) R 18055,00 18 267,75 22 006,40 30 155,59 17 442,41 23 167,24
AGTERSTE DEUR (REGS) R 15295,00 17 347,75 26 141,80 30 155,59 33 025,00 22 939,82
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 4232,00 2587,50 3192,80 4361,49 4810,45 2735,17
BUFFER (AGTER) R 10465,00 8464,00 13 795,60 23 802,00 33 533,75 12 667,64
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 11327,50 22 862,50 27 170,40 49 045,51 23 368,55 26 834,79
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 19435,00 21 263,50 25 679,40 25 221,35 45 997,70 26 230,79
LIGTE (AGTER LINKS) R 6785,00 8832,00 4620,60 6516,05 10 442,00 6235,33
AGTERRUIT R 10235,00 10 212,00 9391,60 12 182,36 20 714,95 7896,19
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A 54 684,19
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A 593 687,50
SUBTOTAAL: C R 215 142,00 223 894,00 243 383,60 310 983,67 393 488,22 882 534,64
TOTAAL :A+B+C R 242 070,75 251 288,73 328 211,01 362 204,47 449 792,24 913 272,04
KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS
NOKBAND NOKBAND KETTING KETTING KETTING SKYF
SKYF SKYF SKYF SKYF SKYF
dubbelkajuite
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
FORD
RANGER
2.0 DXLT
GWM
STEED 62.0 VGT
XSCAPE
TOYOTA
HILUX 2.8 GD Lgd
AUTO
NISSAN
NAVARA 2.2 DS E
AUTO
ISUZU
DMAX 30 TD LX
AUTO
*FORD
RANGER
RAPTOR 2.0 T
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 575 800,00 319 900,00 635 300,00 527 300,00 576 200,00 875 700,00
MANDJIE AS %VAN VERKOOPSPRYS 13,86% 26,92% 14,20% 17,82% 19,59% 24,50%
LUGFILTER R 564,00 295,41 729,59 648,86 376,61 610,59
OLIEFILTER R 155,00 289,19 232,16 318,35 336,34 147,37
STUIFMEELFILTER R 129,00 401,15 345,34 280,90 209,24 128,57
VONKPROP (ELK) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A
GLOEIPROP (ELK) R 292,00 325,45 495,41 426,24 809,02 292,33
RUITVEËR (REGS) R 215,00 460,03 177,28 323,43 69,82 214,65
REMKUSSINGS (VOOR) R 1531,00 960,10 1742,33 463,47 2108,62 5338,56
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 2180,00 711,71 1337,19 1208,50 1680,10 3651,77
SUBTOTAAL: A R 5066,00 3443,04 5059,30 3669,75 5589,75 10 383,84
NOKBAND/TYDKETTING R 1280,00 1375,44 1412,68 1224,21 963,00 1733,95
REMSKYF (VOOR) R 1314,00 1958,69 1732,96 1733,97 1093,40 2250,49
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 1557,00 1472,84 1796,32 1612,08 564,00 2579,12
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 1416,00 1235,43 1178,13 1064,58 1661,08 30 680,52
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 947,00 967,25 1033,50 977,55 1149,08 28 735,05
WAAIERBAND R 760,00 635,67 1403,08 1228,12 406,69 403,13
SUBTOTAAL: B R 7274,00 7645,32 8556,67 7840,51 5837,25 66 382,26
ENJINKAP R 4182,00 8515,00 4863,02 5129,15 4265,61 4182,19
BUFFER (VOOR) R 2325,00 5097,47 1977,80 1742,71 2820,46 12 001,58
SIERROOSTER R 9499,31 7042,47 6514,92 8446,30 9500,00 11 860,59
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1438,00 2725,24 1863,76 5428,76 3473,64 12 446,44
VELLING R 2488,00 4081,05 2818,26 3900,51 4552,99 3241,57
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 5064,00 6814,91 17 195,23 13 699,00 6193,55 9348,35
VOORRUIT R 3253,00 4497,69 4366,25 2588,59 3218,86 7462,35
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 3433,00 4684,81 4166,56 5699,86 11 575,07 3109,54
VERKOELER R 4170,00 2854,49 4996,68 4608,84 17 017,75 3982,45
VOORSTE DEUR (REGS) R 4917,00 5379,00 5919,80 5525,15 5898,37 4917,40
AGTERSTE DEUR (REGS) R 4314,00 4045,74 4551,25 3731,51 5553,93 4315,65
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 1542,00 379,13 721,53 677,96 2169,50 1541,82
BUFFER (AGTER) R 5159,81 3972,51 N/A 7893,84 6505,10 32 123,58
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 8625,00 5702,65 3243,41 LOADBOX 4133,61 18 495,78
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 4437,00 5282,42 7114,96 6589,75 7239,98 5710,91
LIGTE (AGTER LINKS) R 1387,00 2929,42 1370,17 1837,16 5053,08 1722,16
AGTERRUIT R 1222,00 1012,96 4890,33 4960,44 2302,80 1276,50
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL :C R 67456,12 75 016,96 76 573,93 82 459,53 101 474,30 137 738,86
TOTAAL: A+B+C R 79796,12 86 105,32 90 189,90 93 969,79 112 901,30 214 504,96
SKOENE KUSSINGS SKOENE SKOENE SKOENE KUSSINGS
NOKBAND NOKBAND KETTING KETTING KETTING NOKBAND
TROMMEL SKYF TROMMEL TROMMEL TROMMEL SKYF
67
SOMER 2020 | AA Reisiger
enkelkajuite
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
NISSAN
NP 200
NISSAN
NP 300 2.5 D
TOYOTA
HILUX 2.4
GD S
MAHINDRA
SCORPIO 2.2
PIK UP S4
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 189 100,00 291 300,00 318 600,00 210 499,00 388 700,00
ONDERDELE AS %VAN VERKOOPSPRYS 22,49% 16,69% 18,44% 32,07% 19,08%
LUGFILTER R 245,81 406,79 729,59 806,67 409,16
OLIEFILTER R 113,82 178,85 232,16 141,00 117,00
STUIFMEELFILTER R N/A N/A 345,34 261,11 209,24
VONKPROP (ELK) R 41,98 N/A N/A N/A N/A
GLOEIPROP (ELK) R N/A 817,37 495,41 472,49 539,30
RUITVEËR (REGS) R 138,71 63,66 177,28 211,81 69,82
REMKUSSINGS (VOOR) R 1012,15 1922,63 1242,41 1580,00 1381,00
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 852,46 937,48 1476,27 1280,00 1178,69
SUBTOTAAL :A R 2404,93 4326,78 4698,46 4753,08 3904,21
NOKBAND/TYDKETTING R 366,90 1344,84 1412,68 1099,20 GEARS
REMSKYF (VOOR) R 2447,43 1999,84 1446,04 1402,50 640,00
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 2100,53 737,22 1312,58 1485,60 631,00
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 2573,77 379,70 977,44 786,21 2655,98
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 2365,49 1089,60 1010,42 1110,90 1113,32
WAAIERBAND R 584,53 653,23 1403,08 505,11 387,59
SUBTOTAAL: B R 10 438,65 6204,43 7562,24 6389,52 5427,89
ENJINKAP R 4320,96 2163,05 4863,02 6561,40 4265,61
BUFFER (VOOR) R 1113,03 1378,42 1853,65 4835,90 2452,52
SIERROOSTER R 654,14 4739,51 2080,32 1589,50 9674,88
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 1727,00 2265,37 1878,33 1498,80 3035,36
VELLING R 591,28 652,30 1092,41 2622,80 1624,31
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 2710,87 4321,85 3506,45 4599,40 2908,86
VOORRUIT R 1882,68 1554,87 2754,99 6028,60 3218,86
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 3221,62 1928,42 4166,56 1579,80 N/A
VERKOELER R 2764,55 6180,71 3483,00 5149,80 9652,04
VOORSTE DEUR (REGS) R 1246,70 2298,14 6497,25 4242,00 5362,59
AGTERSTE DEUR (REGS) R N/A N/A N/A N/A N/A
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 831,57 898,96 743,07 885,24 1174,71
BUFFER (AGTER) R 2529,41 N/A N/A 3304,00 N/A
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R LOADBOX LOADBOX 4083,17 5871,50 6609,12
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 3908,65 6588,41 6757,01 4945,40 10 755,12
LIGTE (AGTER LINKS) R 913,79 1697,96 1290,97 557,75 1790,00
AGTERRUIT R 1269,65 1412,10 1436,75 2094,90 2302,80
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL: C R 29 685,90 38 080,07 46 486,95 56 366,79 64 826,78
TOTAAL: A+B+C R 42529,48 48 611,28 58 747,65 67 509,39 74 158,88
ISUZU
250 LE
SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE SKOENE
NOKBAND KETTING KETTING KETTING TROMMEL
TROMMEL TROMMEL TROMMEL TROMMEL
68
luukse sedans (outo)
ONDERDELE
PRYSE SLUIT BTW IN
ALFA
GIULIA 2.0 147 KW
SUPER
AUDI
A3 35 TFSi
SP0RTBACK
*TOYOTA
SUPRA
3.0T TRACK
MERCEDES
A200
HATCH
KLEINHANDELVERKOOPSPRYS R 690 557,00 544 910,00 991 500,00 644 240,00 743 676,00
MANDJIE AS %VAN VERKOOPSPRYS 12,54% 32,80% 21,95% 35,45% 34,00%
LUGFILTER R 377,10 287,50 390,40 737,00 629,35
OLIEFILTER R 174,58 156,98 241,65 206,00 312,90
STUIFMEELFILTER R 258,07 732,55 869,54 940,00 1329,02
VONKPROP (ELK) R 279,52 544,53 345,03 210,00 336,05
GLOEIPROP (ELK) R N/A N/A N/A N/A N/A
RUITVEËR (REGS) R 390,82 895,28 826,00 820,00 1087,59
REMKUSSINGS (VOOR) R 3055,99 2208,00 4668,50 1831,00 2461,28
REMKUSSINGS/-SKOENE (AGTER) R 1425,61 1581,25 2235,03 1776,00 1912,84
SUBTOTAAL :A R 5961,69 6406,09 9576,15 6520,00 8069,03
NOKBAND/TYDKETTING R 558,75 1063,18 1301,90 943,00 2788,26
REMSKYF (VOOR) R 1371,20 1673,25 4215,41 4160,00 3322,90
REMTROMMEL/-SKYF (AGTER) R 1500,60 855,60 3010,83 2210,00 2362,27
SKOKBREKER/STUT (VOOR) R 1714,64 3105,00 11 700,92 10 172,00 5465,36
SKOKBREKER/STUT (AGTER) R 1094,85 2650,75 9374,25 10 219,00 3700,35
WAAIERBAND R 121,65 616,98 491,54 710,00 434,46
SUBTOTAAL: B R 6361,69 9964,76 30 094,85 28 414,00 18 073,60
ENJINKAP R 6548,68 13 046,75 20 372,45 14 280,00 18 985,33
BUFFER (VOOR) R 2770,30 10 522,50 12 353,64 11 320,00 13 679,71
SIERROOSTER R 1641,44 8947,00 N/A 10 400,00 3463,95
MODDERSKERM (VOOR LINKS) R 3511,36 5957,00 7614,21 6222,67 9080,08
VELLING R 3749,15 17 301,75 10 931,54 5062,93 12 163,04
HOOFLIGTE (VOOR LINKS) R 7133,57 13 926,50 29 028,08 25 600,00 27 107,06
VOORRUIT R 5467,26 9694,50 9036,40 10 640,00 6156,32
LUGVERSORGINGSKONDENSATOR R 2954,44 6842,50 9537,01 8308,00 9546,16
VERKOELER R 3215,83 5336,00 5652,53 9466,00 9292,46
VOORSTE DEUR (REGS) R 11007,33 13 345,75 16 831,07 13 172,00 17 738,00
AGTERSTE DEUR (REGS) R 11638,45 13 345,75 N/A 14 343,00 17 738,00
VENSTERGLAS (VOOR REGS) R 676,99 2075,75 2481,06 1821,00 6475,79
BUFFER (AGTER) R 875,04 9211,50 4566,30 12 420,00 18 595,41
MODDERSKERM (AGTER LINKS) R 2644,41 11 919,75 16 449,31 23 680,00 24 522,76
KATTEBAKDEKSEL/AGTERKLAP R 5907,42 12 477,50 22 143,59 15 747,00 19 107,45
LIGTE (AGTER LINKS) R 3125,44 2248,25 5399,45 4076,00 5430,25
AGTERRUIT R 1379,68 6141,00 5567,14 6888,51 7613,83
BATTERYHERLAAIER (elektries) R N/A N/A N/A N/A N/A
BATTERY-AANDRYWER R N/A N/A N/A N/A N/A
SUBTOTAAL :C R 74246,79 162 339,75 177 963,78 193 447,11 226 695,60
TOTAAL: A+B+C R 86570,17 178 710,60 217 634,78 228 381,11 252 838,23
AAReisiger | SOMER 2020
*BMW
330i
AUTO
STEL KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS KUSSINGS
KUSSINGS NOKBAND KETTING KETTING KETTING
KETTING SKYF SKYF SKYF SKYF
SKYF
10033467JB/ JHB/A JHB/E
DIE NUWEKRAGTIGER
ERVAAR DIE LUUKSHEID VAN VRYHEID
MODEL VERTOON:2.8 GD-6 4x4 VX AT
Ontdek die betekenis van die Weelde van Vryheid in die nuwe Fortuner. Met ’n kragtiger 2.8-liter enjin,
die mees gevorderde veiligheidstoerusting* nog en die enorme nuweswart binneruim, sal jy nie ’n meer
bekwame en luukse vennootvir die langpad kry nie.
MODELREEKS: 2.4 GD-6 RB MT |2.4 GD-6 RB AT |2.4 GD-6 4X4 AT |2.8 GD-6 RB AT |2.8 GD-6 4X4 AT|2.8 GD-6 RB VX AT |2.8 GD-6 4X4 VX AT
BESPREEKVANDAGNOG’NTOETSRITBYTOYOTA.CO.ZA
*Beskikbaar op spesifiekemodelle.
KOMNOU
BYT
IN DIE
STOF
Rygoed
Daar is nie'nlekkerdermanier om dieuithoekevan dielandteverkenas
met'n4x4 nie, sê JULIET MCGUIRE.Hierisraad om aandie gangtekom.
Veldryklink dalk vreesaanjaend vir
sommige mense. As jy egter eers
'n paar basiesevaardighede en
beginsels onder diekniehet,lêdie
wêreld oopvoorjou…Hieris’npaar
wenkewat die toetsvan dietyd deurstaanhet…
1 VOORBEREIDING,VOOR
BEREIDING, VOORBEREIDING!
Voor jy vertrek, bestudeerjou roete. Maakseker
of daardorpe,vulstasiesenplekke langs die pad
is waar jy hulpinnoodsituasies kankry.Hou die
weervoorspelling virdie tyddop,want4x4-ry in
nattoestande is iets heeltemal andersasindroë
omstandighede. Jy hetuiteraard ’nspaarwiel nodig
–maakvoorafseker datdit in ’ngoeie toestand
is.Pak basiese herwinningstoerustingin, soos
’ngraaf,herwinningstroppeen’nnoodhulptas.
Houook altyd ’nwarmbaadjie of ’nslaapsak,
ekstra waterentoiletpapierinjou voertuig.Jy
weet niehoe lank jy op ’nplek kanvasvalnie.
Sorg datjyteendonkerbyjou oornagplek is.Dit is
gevaarlikom4x4-hindernisse in diedonkertery.
2 LOOP EERS
Loop altyd eers oor ’nhindernis voordatjydit
probeeruitry.Asjynie daaroor kanloopnie,isdie
kans grootdat jouvoertuigdit ooknie kandoennie.
Jy wilpresiesseker maak watvir jouvoorlê. Veralas
jy deur waterry, moet jy eers daardeurloopomseker
te maak hoediepdit is en hoedie oppervlaklyk.Ja,
dis ’nprobleemasdaarkrokodilleindie rivier is.
3
WEET WATVOORLê
As jy op ’nbergoflangs ’nrivier is,kan dielandskap
en terreinbaievinnigverander. Jy moet weet watop
jouwag:sand, modder,skerp rotse, water, of dalk
’nkombinasiedaarvan.Jymoetook weet waartoe
jourydinginstaat is en hoeomdit tenbesteaan
te wend. Verder moetjybewus wees vanjou eie
vermoëns.Foute met4x4's is meestalduurfoute.
4 STADIG OORDIE KLIPPE
Dieclichéonder 4x4-ryersis: "Sostadigasmoontlik,
so vinnig as nodig.”Asjyby’nskerp afdraand afry,
wiljysostadigasmoontlikryenjou voertuig stabiel
probeerhou.Asjyteen ’nskerp opdraand opry, wil
jy weer bietjie vetgee sodat jy momentum kankry
om bo te kom. Ry hindernisseteen ’nslakkepas -jy
gaanjou agterent skop as jy jouvoertuigbeskadig
hetomdat jy ongeduldigwas.Asjyopgrondpaaie
ry,onthoudat skielike bewegingsmet joustuurwiel
jouvoertuigkan laat rol. Versnelenrem stadig.
Verminderjou spoed om ’ndraai of naby ’nheuwel.
>
71
RY 'N SLAKKEPAS
Wees liewer bang
Jan as dooieJan
SOMER 2020 | AA Reisiger
5 HOU 'N OOGDAAROP
Moenie eens vir ’nsekonde jouoog
vandie padafhaalnie,veral nieop
grondpaaie nie. As daarspore op diepad
is,ryinhulle. As jy nog ’nvoertuigsien,
verminderspoed,veral as dit ’ngroot
voertuigiswat stof gaanveroorsaak.
As jy twyfel,moenieverbysteeknie.
6 VERSLAPJOU GREEP
Ditisnatuurlik om gespanneteweesasjy
hindernisse ry en diekansisgoed datjydie
stuurwielsosal vasgrypdat joukneukels
witopdie stuurwielsit.Verslap jougreep
sodat die wiele hul werk kandoen. Hou
albeijou hande op diestuur, maarhou jou
greepferm, maar lig. Onthou ook: Moenie
jouduim om diestuurwiel draainie.Asjou
wiel onverwgsietstrefendie stuurwiel
draaiskerp,kan jy jou duim breek. Hou jou
duime langsdie gesigvan diestuurwiel.
5VAN SUID-
AFRIKA SE
BESTE
ROETES VIR
VELDVOERTUIE
72
7 KENJOUSELF EN
JOURYDING
Voor jy vertrekmoetjypresiesseker maak
waartoejou voertuiginstaat is.Jymoet
ookweethoe om ditdie bestetebenut. Hoe
sitjyjou voertuig in laestrek (enhaaldit
weer uitlaestrekuit), wanneergebruik jy
dieewenaarslot? Veldrywerkkan maklik
wees as jy weet watjydoen. As jy egter
jouvoertuigseperke oorskry, raak dinge
baie vinnig rampspoedig.Stadigoor die
klippe!Enmoeniealleengaan4x4 ry nie.
Probeeromnie netiemandbyjou in die
voertuigtehênie, maar ookomminstens
twee voertuiebymekaartewees.
Geniet dit!
DEUR DIEP WATERS
DienuweLand
RoverDefender
het 'n waaddiepte
van900 mm,maar
loop steedsdeur
diestroom om die
dieptetetoets.
AA Reisiger | SOMER 2020
Rygoed
Suid-Afrika se landskappe is so uiteenlopend soos die mense wat hier
woon. Dit is wat dit so spesiaal maak.Ons het nie net van die mooiste
paaienie, maar ook van die mooiste veldryroetes ter wêreld. Asjy
wegdraai van die teerpad, gaan jyplekke sien waarvan baie reisigers net
droom. Dis hoekom Suid-Afrika so'ngroot indruk op die locals en die
toeriste maak. Hier is vyfbesonderse 4x4-roetes, en vyfvoertuie wat daar kan ry.
1SANIPAS–
LESOTHO-GRENS
As jy lus het vir skouspelagtige
uitsigte en ’n bietjie van ’n
uitdaging, is hierdie een van die
ikoniese passe. Verwag sneeu tot einde
Oktober, wat die pas verraderlik maak,
maar dis die moeite werd omtery. Stel
jou die uitsig voor op2865 meter bo
seespieël. Die Drakensberg onderweg
soontoe is ook iets spesiaals. Neem
jou paspoort saam sodat jy iets warms
kan drink by "die hoogste kroeg in
Afrika", by die Sani Mountain Lodge.
DIE NUWE LAND ROVER
DEFENDER
Vanaf R996 600
Vir ’npas soos Sani het jy’nbehoorlike
4x4 nodig. Die nuwe Land Rover
Defender word beskou asdie taaiste
en mees bekwame Land Rover wat
nog ooit gebou is. Dit behoort jou
gemoedsrus op Sani te gee. Tans
is die Defender 110 net in ’n langasafstandmodel
beskikbaar, maar die
kortas Defender 90word later verwag.
Die Defender is geseën met
heelwat van Land Rover se jongste
tegnologie. Jy kan kies tussen ’n
petrol-, diesel- of ’n hibriede enjin, en
dan die gewone Standaard-, S-,SE-,
HSE- en topvlak X-modelle. Jykan
ook tussen vier bykomstighedestelle
kies, die Explorer-, Adventure-,
Country-, ofUrban-pakket. Maar, die
belangrikste kenmerk waarskynlik, dit
het ’ngrondvryhoogte van 291mm, ’n
naderhoek van 38grade, ’n oorbrughoek
van 28grade en ’n vertrekhoek van
40 grade (in veldrymodus). Dit het
ook ’nwaaddiepte van 900mm. Dit
is werklik die ideale veldryvoertuig.
2AUGRABIES-
WATERVAL-
NASIONALEPARK
–NOORD-KAAP
Hierdie isdie perfekte roete vir
groentjies omdat dit nie temoeilik
is nie. Dit isdalk selfs lekkerder
om dit vanaf die passasiersitplek te
beleef omdat die Augrabies-waterval
so skouspelagtig is. Voëlkykers en
natuurlewe-entoesiaste sal ewe dol wees
oor die park. Die 4x4-roete neem jou
vir omtrent 100kmdeur die nasionale
park, waarna jydie Echo Cornerroete
kan volg. Die roete neem jou
na ’n uitkykpunt oor die Oranje en
is ’n lekker aftrekplek vir koffietyd.
TOYOTA FORTUNEREPIC
Vanaf R673 200
Niemand isverbaas dat Toyota
Fortuner die topverkoper 7-sitpleksportnutsvoertuig
isnie. Die hele gesin
kan met bagasie enalinpas en die
uitsigte oor die Augrabies geniet. Die
tweede rysitplekke is effens gelig sodat
niemand hoef tesukkel omtesien nie.
As jy nie die derde rysitplekke nodig
het nie, vou hulle eenvoudig weg, maar
klein kinders sit graag indaardie ry.
Die Fortuner kom nou met ’nreeks
eksterne ekstras indie Fortuner Epic
en Epic Black. Albei gebruik swart
in die buitenste stilering, maar jy sal
meer geïnteresseerd wees in wat onder
die enjinkap aangaan as jy wil veldry.
Veral as jy dit as’ngesinsvoertuig
gaan gebruik, sal jywil seker maak
alles isveilig. Die Fortuner het as
standaardtoerusting opalle modelle:
sluitweerremme (sogenaamde
ABS-remme), traksiebeheer,
voertuigstabilisering, rembystand,
elektroniese remkragverspreiding
en heuwelwegtrekhulp. Dit is gelaai >
EPIESERYDING
Die Toyota Fortuner
is eenvan die
begeerlikste
sportnutse op
diemark.
73
SOMER 2020 | AA Reisiger
VANGOEIE
STOFFASIE
Die Dusteris'n
bekwame ryding
met veiligheidstoerusting. Die 4x4-
modelle isook nog toegerus met
Toyota seA-TRAC-veldrytraksiebeheer,
en afdraandbystand, wat dit baie
bekwaam indie veld maak. Jykan ook
oorskakel namodusse vir 2WD, 4WD
en 4WD Lovir verdere lekkerte.
3DIER355–
WES-KAAP
Die R355 tussen Ceres
en Calvinia is die langste
ononderbroke grondpad in Suid-Afrika
en het ikoniese status as ’n moet-ryagterpad.
Dít is reeds genoeg rede om
dit tery. Die hele pad is 255kmlank,
maak dus seker jy het genoeg brandstof
en versnaperinge voordat jywegtrek,
want jou eerste aftrekplek iseers by
die Tankwa-padstal naby Calvinia. Die
Tankwa-Karoo bied ’n unieke skoonheid
en die Katbakkiespas is een van die
steilste passe inSuid-Afrika. Dit is beslis
die moeite werd omdie roete tery.
RENAULTDUSTERTECHROAD
Vanaf R316 900
Jy het nie altyd ’nhardebaard-4x4
nodig nie, veral nie asdie roete jou
meestal oor ’n grondpad soos die R355
gaan neem nie. Hoewel die Renault
Duster beskikbaar is in ’n 4x4, sal jy
meer as gemaklik wees in die nuwe
4x2 Duster TechRoad. Dit het ’n
grondvryhoogte van 210 mm en spog
met ’nwêreldklas brandstofverbruik
van net 4,9l/100 km. Jysal dankbaar
wees daarvoor op so ’n lang pad
waar daar geen vulstasies is nie.
Die oorspronklike Renault Duster
het reeds syspiere op4x4-roetes
gebult, maar het ’n nederiger voorkoms
gehad. Die Duster TechRoad
het alsyvoorganger sesterk punte
behou endit net verder uitgebou. Dit
het ’npaar unieke eienskappe wat die
stilering betref, maar dit het steeds
al die tegnologie enbekwaamheid
wat daarvan ’n Duster maak.
Veiligheid isbaie belangrik in
die veld endie Duster het opniks
afgeskeep nie. Die TechRoad het
sluitweerremme, elektroniese remweerstandverspreiding
ennoodrembystand.
Dit alles sal jou
help om beheer oor die voertuig
te hou wanneer jy hard moet
rem. Heuwelwegtrekbystand
hou die voertuig stil wanneer jy
wegtrek sodat jy nie agteruitloop
of die enjin doodruk nie.
Alles inaggenome, is die Duster
’n uiters bekwame sportnutsvoertuig
wat al’nreputasie opgebou het vir sy
taaiheid, eenvoud enbetroubaarheid.
Dit bied ongelooflike waarde vir geld.
4DIEPANORAMA-
ROETE,
MPUMALANGA
Dit word beskou aseen van
Suid-Afrika semooiste selfryroetes
in Suid-Afrika, indien nie indie
wêreld nie. Die roete neem jou deur
die Mpumalanga-hooglande endie
noordoostelike deel van die Groot
Platorand van die Drakensberg, waar die
Laeveld endie berge bymekaar uitkom.
Die grasvlaktes is pragtig enjou ligging
–baie naby aan die Krugerwildtuin
en ander natuurreservate –beteken
dat jy’nekstra draai kan ryomdie
Groot Vyf te sien. Ryhierdie roete in
die winter wanneer dit droog is en die
reën nie jou uitsig sal bederf nie.
FORD RANGER THUNDER
Vanaf R711 600
Die Ford Ranger het werklik geen
bekendstelling nodig nie. Dit is een van
die ikoniese bakkies enword deur net
een ander bakkie uitgestof wat verkope
betref –die ewe bekende Toyota Hilux.
Ford het syoor op die grond gehou en
op aandrang van sykliënte onlangs
die eksklusiewe reeks die Ranger
Thunder bekendgestel. Dit kom van
sy alom gewilde Ranger Wildtrak. Dit
het syeie unieke ontwerpelemente,
AA Reisiger | SOMER 2020
Rygoed
Prysewas korrek teen druktyd, maarkan verander. Foto's:verskaf
soos die heuningkoeksierrooster met
rooi aksente by die "neusgate". Dit
lyk sommer uit die staanspoor na ’n
bakkie wat sy man sal kan staan. Jy sal
die Thunder-embleem oral in rooi in
die kajuit sien. Nog ’n unieke kenmerk
is die sluitbare roldeksel op die bak
waarmee jy goedere veilig kan wegsluit
(dit behoort handig te wees as jy in die
veld kamp). Die Ranger Thunder is slegs
beskikbaar in grys, wit, swart en silwer.
Dit spog met dieselfde enjin as die
Wildtrak en die Ranger Raptor: ’n
2.0 l-bi-turbo-enjin wat 157kW krag
en 500Nm wringkrag kan lewer.
Die Thunder het ’n outomatiese
10-spoed-ratkas ensy4x4-vaardighede
word verder versterk deur die
progressiewe "range select"-funksie,
wat jou die vermoë gee om sekere
ratte uit tesluit van die outomatiese
reeks. Dit werk uitstekend as jy
ekstra vastrap innat toestande of
teen steil hellings nodig het.
5KNYSNA-BOS-
4X4-ROETE –
WES-KAAP
Die Tuinroete is een van
die gewildste streke in Suid-Afrika en
word druk besoek deur plaaslike en
internasionale toeriste. Die Tuinroete-
Nasionale Park huisves die Knysna-
bos-4x4-roete, ’n pad wat jou deur ’n
inheemse bos neem waar jy verskeie
waterstrome en wild sal sien. Jy sal
selfs die wrak sien van ’n helikopter
wat neergestort het en vir sewe jaar
lank onopgespoor in die bos bly lê
het. Hierdie ongelooflike stuk van
die land is bekend vir sy grasgroen
plantegroei en uiteenlopende
landskappe (kuslyne, valleie, moerasse).
Dit bied werklik iets vir elkeen.
Ry ook die ikoniese Sewepasseroete
in die omgewing.
WIEISJOU BUKSIE?
Die Jimny is die
FafdeKlerk van
die 4x4-wêreld. Hy
kan sy man teen die
grotesstaan.
SUZUKI JIMNY
Vanaf R299 900
Die Jimny is 'n pakkie suiwer
dinamiet. Dis die kleinste 4x4
in die artikel en moontlik die
kleinste opdie mark, maar dis
uiters bekwaam enbekostigbaar.
Ons moes 20 jaar wag voor die
nuwe Jimny in2018 in Suid-
Afrika aangekom het, endit
was die wag werd. Dit lyk byna
soos ’n speelgoedmotor, maar
dis deel van sy sjarme.
HOOR HOM DREUN
Hierdie bakkie
vattie twakkie
Die kajuit ismeer modern as
vantevore endie nuwe 1.5l-enjin
gebruik hope nuwe tegnologie.
Dit isegter in die veld waar hysy
staal gaan wys. Die Jimny het ’n
leerraamonderstel en twee diagonale
stroke wat die onderstel versterk en
keer dat die romp buig in die veld.
Dit gebruik die Allgrip Pro-vierwielaandryfstelsel
met laestrek. Jy kan
in die ryna2Hof4Hoorskakel.
Afdraandbeheer behou die spoed in
4WD-hoë strek en in 4WD-laestrek,
wat beteken jy kan jou aandag by die
hindernis bepaal en hoef nie oor
die rem bekommerd tewees nie.
Daar is te veel 4x4-bystandstelsels
om hier op te noem, maar wees
gerus: Die Jimny is klein maar getryn
en sal jou op enige 4x4-roete kan
neem.
75
SOMER 2020 | AA Reisiger
EERSTE
INDRUKKE
JulietMcGuire toetsbestuur ’nTouareg watbeïndruk in
sy segment, ’nfieterjasieloseMini, dielangverwagte
Audi S6 Sedan en ’nVolvo watmet jóú gesels.
76
VOLKSWAGEN TOUAREG
DienuweTouareg is reeds
middel 2018 bekendgestel,maar
blyegter eenvan my gunstelingmotors
in hierdiesegment.
Dis ’npremium sportnutsvoertuig
(SNV), watsomsom’nonverklaarbare
rede in dieskadu staanvan die BMWX5
en MercedesBenz GLE. Dalk verwag
mense nieluuksheid by Volkswagen
nie, maar die Touaregkan joukop swaai.
Diekajuitiselegantentegnologies
gesofistikeerd. Toedit bekendgestel
is,was ditdie mees gevorderde
Volkswagenmodel vansyera.
Dieopsionele Innovisionvermaaksentrumwerksoomloossaammet
diedigitaleinstrumente (’nDigital
Cockpitstelselmet ’n12duimraakvlak)endie
topgehalte Discover
Premiumvermaaksentrum(met ’n
15 duimraakvlak) vir probleemvrye
inligtingverskaffing,kommunikasieen
vermaak.Dit hetnie baie konvensionele
knoppenie,wat slegte nuusisasjy’n
doodgewone knop wilhêwaarmee die
klank harder of sagter gestel word.
Die3.0 literV6turbodieselenjin
lewer190kW krag en 600Nm
wringkrag. Diekragleweringisglad
en dieritgehalte is uitstekend.Dit
voel luuksopdie ooppad en ry
tjoepstil.Die brandstofverbruik
word as 7,1l/100 km aangegee.
Dithet fantastiese veiligheidskenmerke.Dit
is byvoorbeeld
dieeersteVolkswagen met
nagsigtoerusting. Ditgebruik
’ntermiesebeeldkamera om
infrarooistrale vastevang.
Sodradie stelsel ’nmensofdier
optel, word ditingeelofrooi
gemerkop’nswartwitbeeld
(nagelangvan dierisiko).Die stelsel
waarsku jouensal dieremme laat
inskop,indien nodig. DieTouareg het
ookPark Assist, TrailerAssistenselfs
’nMulticollisionremwat ná ’nbotsing
geaktiveer voordatdie bestuurder kan
rem. Dienuweweergawerem nou
outomaties totdat diemotor heeltemal
totstilstand komenbetrekvoorkomendeveiligheidskenmerke.Dit
is omdatsowat 25%van ongelukke
met beserings botsings behels wat
plaasvindnádie eerste ongeluk.
’nSwart stileringspakket(sowat
R40000)isbeskikbaar in dietopmodel.
Dithet swartchroomelemente, ’n
Rstylbufferindie bakwerkkleur, ’n
MODEL Touareg
PRYS VANAF R1 178600
DIENSPLAN 5jaar/120000 km (ops.)
WAARBORG 3jaar/120000 km
BRANDSTOFVERBRUIK 7,1l/100km
swartluginlaat metvinne,dakrakstawe
en swartafwerking op diekantspieëls.
Dithet ook ’nswart sierroosteren
swart21duimSuzukaallooiwiele.
DieTouareg is subtielelegant,
maar voel weelderigenluuks.
Ditkan beslis saamgesels met
dietopspelersinsysegment.
AA Reisiger | SOMER 2020
Rygoed
MINI ONE
Is daar 'n groter ikoon in die motorbedryf
as dieMini? Dis ’naanvegbare
stelling,maardie handelsmerkhet oor
diejarediep in dieharte vanverskeie
Suid-Afrikanersgekruip.Laateknou
maar eerlik wees, ek is nieeen van
hullenie.Ekhet nognooit gedinkdie
prys vandie Mini is geregverdig nie–
ek is baie meer pragmaties. Maar ek is
opgewondeomtesêdat dieMiniOne
my beïndruk het. Ek hetbesef dieMini
is op sy besteashyopsyeenvoudigste
is –met doodgewone vering en kleiner
bande.
Ditklink dalkverrassend,veralvir diegene
watdinkdie topmodel in diereeks,
dieJohnCooperWorks, is diebeste Mini
watdaaris, maar diefieterjasielose Mini
Oneisdie besteopdie mark.Motorverslaggewers
kryselde dieintreevlakmodelle
om te toetsbestuur.Ons
krydikwels,enjykan verstaan hoekom,
die topmodel in diereeks,met elke
denkbare bykomstigheid watbygevoeg
is.Dit wasbaie verfrissend om diemees
basieseMiniopdie mark in diehande
te kry.
Houingedagtedat Mini steeds ’n
premium-handelsmerkis, en datjy
kanstaatmaak op eienskappesoos ’n
multifunksie-stuurwiel, alarmstelsel
metafstandbeheer, reënsensorsen
lugversorging.
Mini bied egter ’nopsielyssolank
soos jou voorarmenjymoetmooidink
wanneerjydaardie boksie aftik–jykan
baie vinnigdie Oneseprystot by die
Coopers’n opstoot.
Diebinneruim hetdie retro-voorkoms
behoumet dieronde konsoleindie
middel.Jygaandit óf haatófmal wees
daaroor.
DieMiniOne het ’n1.5 literdriesilinder-turbo-aangejaagde
petrolenjin wat75kWkragen190Nm
wringkraglewer.In’nrydingvan hierdie
grootte, is ditoorgenoeg.Dit sorgvir ’n
lewendige ry-ervaring en is dieperfekte
stadsmotor.Mytoetsmodel het ’n
outomatiese7-spoed-ratkasgehad,
maarjykan ook ’nhandratmodel kies.
Terwille vandie gerief,beveelekdie
outomatiesemodel aan.
Hoewel dieritgehalte niesostyf
soos vandie anderMini’ss'n is nie, is dit
heerlikenprettig om te bestuur. Ditvoel
steedssoklein bietjiesoos ’nknortjor.
Disegter nie ’nsagterit nieenasjy
ditopdie langpadneem, probeermaar
grondpaaie en slaggate vermy.
Hoewelekdie ritgeniethet,bly dit
steeds ’nMini, watvolgensmynie ’n
praktiese rydingisnie -tensy jy die
groter ClubmanofCountrymankies, en
selfs dan is ek nieheeltemal oortuignie.
Diekattebakispiepklein en as ’n
driedeurluikrugmodel kanjyjou net
voorstel hoebeperkdie beenruimte
agter is.
My toetsmodel hetopsionele Isofixankerpuntegehad,wat
ek dink onnodig
is,wantwie op aardegaan ’nMinias
’n gesinsmotor gebruik?Dinknet hoe
moeiliksal ditweesom’nbabaagterin
daardie motortekry...
Maar goed.Nie almalhet ’npraktiese
voertuig nodignie en as jy versot is op
die handelsmerk, is hierdie dalkdie
model watjymoetkoop.
Houegter in gedagtedat dieOne
slegs ’nbeperktemotorplanvir eenjaar
of 25000 km het. En,sodra jy ekstras
byvoeg,gaandit baie vinnig virjou meer
sin maak om ’nCooper te koop,wat ’n
meer omvattendemotorplanhet.
As jy egterdinge eenvoudigwil hou,
kies hierdiemodel.
>
MODEL Mini One
PRYS VANAF R384 000
DIENSPLAN 1jaar/25000km
WAARBORG 2jaar/onbeperk
BRANDSTOFVERBRUIK 4,9l/100km
77
AUDI S6 SEDAN
Verskeie motorbekendstellings
in Suid-Afrika is uitgestelweens die
wêreldwyepandemie. Daarom is dit
heerlikdat ek weldie nuweAudiS6
nogin2020onder oë konkry,alhet
ditamper 18 maande geduuromhier
te kom.
Hierdieisdie vlagskip-A6-model
en ek dink sedanliefhebberssal in
vervoering wees.Maar, in ’nwêreld
waar sportnutse feitlikoorgeneem het,
is daarnie meer soveel luukse sedans
oornie.Die Audi S6 staanegter uit.
Dis ’nvoertuig watjou lusmaakvir
dielangpad.Jywil langs ’nkronkelendekuslynryen’nbergpad
aandurf
(nadatjytrack-modus geaktiveer het).
En diewonderlikedingisdat dieA6
al hierdiedinge uitstekend kandoen.
Disgerieflik, afgerond, dinamies en
gebalanseerd–iets watnie baieSNV's
kansênie.
Dithet niemeer ’n4.0 liter-dubbelturbo-V8-enjin
soos sy voorganger
nie, maargebruik nou dieselfde enjin
as in dieRS4 Avant, wateen vanmy
gunstelingvoertuieis. Die2.9 liter-V6-
enjin lewer ’nstewige331kW krag en
600 Nm wringkrag. En hoewel dieA6
noutweesilinders minderhet,beteken
dithoegenaamd niedat ditspoed
ingeboethet nie. Ditgaanjou van0tot
100km/hin4,5 sekondes neem.
Dieenjin werk saam metdie
outomatiese ratkas, watkragnadie
quattro-alwielaandrywingstelsel stuur.
Om diegeriefendoeltreffendheid
verder te verbeter,isdie model
toegerusmet ’n48V-hibriedestelsel
watgoedmet diesessilinderenjin
saamwerk.Die S6 kan ’nkruisspoed
vantussen 55 en 160km/hhandhaaf
en diestop-aansit-stelsel word vanaf
22 km/h geaktiveer.
In werklike ry-toestandesal die
48V- hibriedetegnologiejou brandstofverbruik
metsowat 0,7liter per
100kilometer verbeter.
Daar is feitlikgeenhuiwering
wanneerjyjou voet op dieversneller
neersitnie en dieversnelling tussen
dieratte is uitskekend.
As jy egterdaardie brulgeluid van
dieV8wil hoor,sal jy moet wagvir die
RS6, wathopelik in 2021 beskikbaar
salwees. Dithet ’n4.0 liter-V8-enjin.
Totdan saljymaartevrede moet wees
om dieS6inSport-modus te siten
jou te verlustig in dieklank watbydie
uitlaatpyp uitkom.Ekiseen vandié wat
dankbaar is datdie S6 nie ’nklankversterker
("sound symposer") hetnie.
Watdie kajuitbetref, beweer
Audi disdie modernstekonsepinsy
marksegment. Dievoorkomsbinne is
aantreklik en afgerond, veraldie twee
grootvertooneenhedewat dieknoppe
en kontrolesvan die vorige model
vervanghet.
Onsweetdie meeste mense verkies
nousportnutse, maar hierdie sedan
bied gerief, spasie,sofistikasie,uitstekendeverrigtingengoeie
hantering.
Dis ’nbalanswaarna baie SNV’sstreef,
maar niemaklikregkrynie.
78
MODEL Audi S6
PRYS VANAF R1 406010
DIENSPLAN 5jaar/100000km (met
dieAudiFreeway-plan)
WAARBORG 1jaar/onbeperk
BRANDSTOFVERBRUIK 8,3l/100km
AA Reisiger | SOMER 2020
Rygoed
MODEL VolvoXC60
PRYS VANAF R753000
WAARBORG 5jaar/100000km
DIENSPLAN 5jaar/100000km
BRANDSTOFVERBRUIK 7,7l/100 km
Foto's verskaf.
VOLVOXC60
DieVolvo XC60 is,nes die Volkswagen
Touareg, reedsin2018inSuid-Afrika
bekendgestel,maardit hetonlangs 'n
nuwe kenmerkbygekry, VolvoOnCall.
Ek wasbaie ingenome.Ekgee glad nie
om as ek ’nmotor waarvanekhou, ’n
tweedekeermoettoetsbestuurnie.
Volvoisheelbo-aanmygunstelinghandelsmerke,
want hulprodukteis
nienet uitstekend nie, maar ookveilig,
gerieflik, stylvolenstemmig, iets watek
kanwaardeer.
DieXC60, watpresies tussen die
groter XC90 en diekleiner XC40 val, het
reeds ’narm volpryse gewensedert
sy vrystelling. Ditwas in 2018 selfsdie
Wêreldmotorvan dieJaar. Ookplaaslik
wasdit in dietydskrifCAR se Top12en
is ditvereerbydie verbruikerspryse
vanCars.co.za. En disgeengeringe
prestasienie,asjyinagneemdat dit
metdie BMWX3, Audi Q5,Range Rover
Evoque,Mercedes-Benz GLCenJaguar
E-Pace meegedinghet.
DieXc60isin’npetrol- en dieselenjin
beskikbaar,maarekhet agter diestuur
vandie T6 GeatronicAWD ingeskuif.
Dithet ’n2.0 liter-viersilinder-superaangedryfde
petrolenjin wat235kW
krag en 400Nmwringkraglewer.Ekkan
niks slegsoor dieenjin sê nie,behalwe
dalkoor diebrandstofverbruik.Die
vervaardiger geedit aanas7,7l/100km,
maarjysal nienabydaaraan komin
"regte bestuurstoestande" nie. Die
dieselenjin se verbruik word aangegee
as 5,2l/100km,maarmoetook niejou
hart daarop sitnie.Dit salveelhoër
wees.Berei jou voor om dievulstasie
gereeld te sien.
Iets waarvoor Volvoegter bekend is,
is hoevrygewighulle metdie kenmerke
vandie voertuie is.Onder dieXC60se
veiligheidskenmerke telCitySafety, ’n
kenmerkwat voetgangers, fietsryers
en grootdierekan bespeur,sowelas’n
botsing-van-voor-waarskuwingwat die
remmeaktiveer.
Dithet ooktoestelle om jou te
waarsku as jy uitjou baan beweeg
en tegnologie om padborde te lees,
parkeerhulp, en diesogenaamde
IntelligentDriver-inligtingsentrum.
Dienuweeienskap,Volvo On Call,
draegter nienet by totjou veiligheid
nie, maar ookjou gerief.Dit is ’nappgebaseerdedienswat
motoristemet
hulvoertuighelpkommunikeer. Jy kan
jou voertuig van ’nafstand af oop- of
toesluit,jou brandstofvlak vanjou
kantoorafnagaan, en selfsjou voertuig
verkoelofverhitvoordat jy inklim.
Ookasjybyvoorbeeld wilweetwaar
diebeste Italiaanse restaurantis, sal
dieXC60dit vir jou opspoorenvir jou
aanwysings soontoegee.Dit saljou
selfsaan jouafsprake herinner.Dit is jou
eie persoonlike assistent.
En die Wifi-internetkolistot al die
passasiers se beskikking.
Diefoon-app saljou help om jou
voertuig in parkeergebou op te spoor.
As jy in ’nongelukis, salVolvo On Call
die nooddiensteoutomatiesnajou
liggingontbied.
DieVolvo XC60 het ’nwaarborgvan
5jaar/100000 km as standaarden’n
volledige diensplan.
79
SOMER 2020 | AA Reisiger
Kopkrappers
BLOKRAAI 94
Née Twis Voedsel
Kapel of
katedraal
Sagte
materiaal
Luislang
Postberg
is in dié
nasionale
park
Al twee
...gee
(opgee)
Durban of
Bloemfontein,
bv.
Visse
Onstuimig
Van die
...op die
jas
'n Sagte
geruis
maak
Statig
loop
Byl
Knip
Tafelland
Wat lank
duur
Bewe
Deel van
'n pond
60 minute
Hoë pos
Toneelbenodigdheid
Die hier
en die nou
Kommer
Vraestelmerker
Waar jy
woon of
werk
Radon
(simbool)
Verse
maak
Al
Meer
gelyk
Heilige
beeld
Bloedbuis
Poste
restante
(afk.)
Koelte
Mangaan
(simbool)
Op verre
...nie
Grof
Vashouplek
...en
vloed
Natriumhidroksied
Oorskot
Vors
Kneg
Resies
Priem
Gallium
(simbool)
Moeg
Het beoordeel
Olik
80
'n Seisoen
Inmeng
Arm of
been
'n Titel
Dié
mense
Ruimte
Gautengse
dagblad
Preserveer
Êrens
Praat
Kus
Behoeftes
Skoert!
Wonings
Inkras
Tandem,
bv.
Openbare
tuin in
Nederland
Nou
...nooit
Agterbuurt
Vashouplek
Metaal
(Au)
Arbiter
Bereid
Gesluit
Dit is so
Ytterbium
(simbool)
Soos
Slaap
Eenkant
toe
...
na kom
Maaltye
Ploegimplemente
Demoniese
AA Reisiger | SOMER 2020
Vasvra
WAAR IS EK?
Hierdie stad in Beiere isopdie grens met Oostenryk enisook
bekend as die Stad van die Drie Riviere omdat die Donau-, Inn- en
Ilz-rivier hier ineenvloei. Die stad se“Dackelmuseum” huisves ’n
versameling aweregse aandenkings aan die worshond, oftewel die
dachshund.
Hierdie stad, wat 9de opdie lys van die digs bevolkte stede
in Europa is, isook as die Stad van die Spa’s bekend omdat
hier meer as ’n dosyn warmwaterbronne is. Die Donau deel
die stad in twee kenmerkende dele.
SUDOKU Maklik
4 7 3 2 5 6
1 9 4
4
3 2 9
9 5 6 2 3
1 9 8
2
2 1 9
4 9 6 1 2 3
SUDOKU Moeilik
Antwoorde: 1. Passau. 2. Boedapest.3.Montreux.
Hierdie prentjiemooi
Middeleeuse dorp op
die meer van Genève is
bekend vir sy jaarlikse
jazzfees endie bronsbeeld
van Freddie Mercury, wat
op die meer uitkyk. Die
hoofsanger van Queen
het ’nruk hier gewoon
en sy laaste album hier
opgeneem.
Blokraai 93
O D Y G V
O P V O E D O N E E R
T P E D E R E
B O G V L E I S N Y
O E R I N K L O K G
V I S S E D L A J A N E E
S P E E K A A N W A S Y K
E L E M E N T E V Y S
B L E N D E G K I N D P
T R E D E L I K R E L
F E E S B E N U L K A N O
O S O T R E G O O R G E
E T I E S E T S R Y S G
O S L O U I T P A K A B
A L G E F A K K E L
A L T L A P A E G
B R A L A N S I N
R A A S B E K E I N A
8 9
9 2 8 5
4 1 9
3 5 7
2 4
2 4 9
7 2 1
1 7 6 3
3 9
6 7 8 5 2 3 4 9 1
9 1 2 4 7 6 8 3 5
5 4 3 1 8 9 7 2 6
3 5 4 8 9 1 2 6 7
7 9 1 2 6 4 3 5 8
2 8 6 3 5 7 1 4 9
8 6 9 7 3 2 5 1 4
1 2 7 9 4 5 6 8 3
4 3 5 6 1 8 9 7 2
sudoku
moeilik
8 4 7 9 3 2 1 5 6
3 1 2 8 5 6 9 7 4
5 6 9 1 7 4 3 8 2
6 7 3 5 2 8 4 1 9
9 5 8 4 6 1 7 2 3
1 2 4 7 9 3 8 6 5
7 3 6 2 8 9 5 4 1
2 8 1 3 4 5 6 9 7
4 9 5 6 1 7 2 3 8
sudoku
maklik
81
SOMER 2020 | AA Reisiger
Ek wounog sê
Sonder ’n veiligheidsnet
DEUR SUZY BROKENSHA
82
Ekken iemandwat
vanJohannesburg
na Kaapstad getrek
hetomdat sy nieuit
haar boekklub wou
bedank nie. Ditklink dalk virjou
verregaande, maar ek verstaandit
heeltemal:Ekhet al op ’n keer die
land verland omdateknie geweet
hethoe om ’n verhouding met’n
kêreltebeëindignie.
Ditkan moeilikweesomte
reis;veral as jy jonk, platsaken
stoksielalleen is.Want‘stoksielalleen’ispresies
hoedit daardie
tydwas:Daarwas geen selfoneen
geen sosialemedia om kontak met
vriende en familietehou nie, geen
gerusstellende facetimeoproepe
of vinnige geldoordragteasjy
vasbrandnie.Dit wasjy, jourugsak,
jousakboekiegroottekaartboek en
’n jammerlike dunvouertjie met
reisigerstjeks.Vroualleen in ’n
stad watjynie kennie of nognooit
gesien hetnie –nie eens in flieks
nie(want dieplaaslike bioskoop
heteen nuwe fliekelkeses maande
laat draai, en nieeen daarvanisin
Boedapestgeskiet nie).
Daar waswekewat my ouersnie
geweet hetopwattervasteland ek is
nie, laat staan noginwatterstad.
En ek hetdie kêrelwat ek so
onhandig agtergelaathet,ongelooflikgemis.’nJaarenbaie
smekende oproepelater,het “haar
Majesteit”,soosmykinderssteeds
na homverwys(vanweë sy lang
lokke, smeulende voorkomsen,
natuurlikuit lojaliteit aanhul pa
en my wonderlikeman,wat nie
hy is nie), oorsee gevliegenby
my aangesluit.Ons hetmekaarin
Griekeland ontmoetensaamdeur
Turkye, Duitsland, Hongarye en
Tsjeggië gereis voordatons oor
is na Israel,omasvrywilligers op
’n kibboets te werk.Ons woudie
winter deurbringop’nplekwaar
onsvan kos, wateren–belangriker
–van warmte verseker was.
Op diekibboetshet onsvir Craig
en Mariaontmoet,’npaartjie van
Australië watdieselfde ideegehad
het. Hullewas snaaks en ligsinnig
en,soosons,van diegatkant van
diewêreld, en ookbesig om te reis
op ’n geldeenheid watnie veel werd
wasnie.Ons hetvriende geword
oordie bergeskottelgoed in die
gemeenskaplike kombuis, watons
dagtaakwas.Meerspesifiek,ons
hetvriende gewordoor diegellings
volgoedkoopvodka en lemoensap
watons elke week in diekibboetsse
supermarkgekoop het.
Ons hetgewoonlik’nlemoenskyf
Maar onshet 'n weldeurdagte plan bedink
watgeenkansopmislukkinggehad hetnie,
wateknou in dieptemet jullesal deel...
aandie brandgesteek en ditopdie
glas gebalanseer–ekweetsteeds
niehoe of hoekomnie.Jymoes
dievodka deur dievlammedrink,
watdaardie tydna’nuitstekende
idee geklinkhet.Wel,jyhét goeie
vriende gewordasjydie vlamme
op mekaar se koppemoesblus. Op
onslaaste aand,naverskeievurige
rondes, hetdie vier vanons besluit
om verder saam te toer.
Dieprobleemwas,Craigen
Mariahet,nes ons, reedsplanne
gemaak virdie eerste deel van
hulreisnáIsrael. Maar onshet
’n weldeurdagte plan bedink wat
geen kans op mislukking gehad
hetnie, wateknou in dieptemet
jullesal deel:Ons sal elkeen in
onsonderskeierigtingsgaan, soos
onsbeplan het. En op 11 April
om 23:00sou onsmekaarin’n
SuzyBrokensha
is diehoofredakteur
van
die tydskrifte
FAIRLADY,
Lose it en HOT!
kroeggenaamd ShotsintheDark
in Lagos, Portugal, ontmoet. Ons
saldan ’n paar brandende vodkas
wegslaan voordatons saam verder
reis.Dis dit. Disdie heleplan.
April11was drie maande ver.
Nieeen vanons wasalvantevore in
Portugalnie,laatstaan nogLagos,
en nieeen vanons hetgeweetof
Shotsinthe Dark steedsbestaan nie
–ons hetdie naam uit’ntweejaar
oueLonelyPlanetgekry.Daarwas
geen manier waarop onsmekaarin
dietussentydkon kontak nie.
Ons hetmekaarmet ’n babbalasbaai
gegroetenvertrek.Eken
Haar Majesteithet deur Frankryk,
Switserland, Oostenryk, België,
NederlandenSpanjegereis. Later
in Lissabon aangekom en teen
dieAlgarve afgereis.Ons hetom
22:00op11April omtrentmet
briekmerke in Lagosaangekom–
heelwatlater as watons wou. Ons
hetop’nmanier samehangende
aanwysings na Shotsinthe Dark
gekry(watsteedsbestaan het!)en
binnegestorm.Dit was5minute
voor 11 en diekroeg wasstampvol.
En daar wasCraigenMaria,besig
om vasbeslotemense wegtejaag
vandie twee stoele wathulle virons
oopgelaathet.Ons hetinmekaar
se arms geval en dadelikbegin om
mekaar aandie brandtekuier,soos
ditgedoenbehoort te word.
Dieviervan onshet daarna vir
omtrentnog ’n jaar saamgereis,
maar ditwas dieweersiensinLagos
watmybybly.Eksukkeleintlik om
diewonderwerkdaarvan aanmy
kindersteverduidelik, watnog
nooitplannegemaakhet sonder die
veiligheidsnet van’nselfoon nie, en
watnooit stoksielalleen salweesin
’n stad wathulle nieken nie.
Diewêreldisongetwyfeld
beterverbind as ooit tevore.Ons
is connected, maar is onsnog
bonded? Komons bestel ’n ronde
vlammende vodkas en gesels
daaroor…
AA Reisiger | SOMER 2020
Opleiding
BESTUUR JOU
EIE TOEKOMS!
Skryf nou in by die AA Tegniese Kollege in.
Minimum vereistes:
N1: Graad 9
N2: Nasionale Sertifikaat met wiskunde of
N1 ekwivalent
N3: N2 of ekwivalent
Meer inligting oor die AATegniese Kollege
Ons Midrand kampus bied voltydse studiekursusse aan, insluitend
praktiese opleiding. Vir meer inligting, of om in te skryf, kom vandag
met ons in aanraking.
Kontak ons vir meer inligting
E-POS:
ADRES:
TELEFOON:
Terreinbesoeke per afspraak.
Kies opsie 1vir hoofkantoor en hoofkampus
Midrand
Besoek ons webtuiste vir meer inligting: www.aa.co.za/products/aa-technical-college
BESKERM UGELIEFDES
MET DIE DRUK VAN’ N
KNOPPIE
WEES VEILIG. ORAL. ALTYD.
Kry toegang tot AA Rescue Me, wat insluit
persoonlike gewapende veiligheidsbeamptes,
padbystand en mediese bystand, 24uur per
dag, enige plek in die land. R25 p.m. vir AA-lede
en R15 elk per ekstra afhanklike (maksimum 3).