Medikal Teknik Haziran 2021

51
living in the community has polypharmacy. Polypharmacy
is more common in elderly people in nursing homes or
hospitals. In addition to using a large number of drugs in
elderly individuals, the use of ‘inappropriate’ drugs is also
common. Due to the changes that occur in the body with
aging, elderly individuals are more susceptible to drug
side effects. In addition to physiological changes such as
decrease in water ratio in the body, decrease in muscle
mass, increase in fat ratio, decrease in kidney functions,
falling, loss of balance, malnutrition, decrease in muscle
strength and mass, which we call sarcopenia, urinary
incontinence and forgetfulness, which are frequently seen
in advanced age makes elderly people more sensitive to
drug side effects.”
Side effects may be more harmful for older ages
Pointing out that some side effects, which are not seen in
young adults or are insignificant, may be harmful in elderly
individuals, Öztürk said, “While some drug groups such
as muscle relaxants, sleeping pills or allergy medications
do not cause significant side effects in young adults,
drowsiness, forgetfulness, It can result in significant
side effects such as dry mouth, loss of balance, falls and
resulting bone fractures. A drug side effect that occurs
in the patient is considered as a new disease in elderly
individuals and another drug is started to be used, this
time a side effect due to this drug occurs; this situation is
called ‘prescription cascade’. Elderly individuals may be less
likely to adhere to drug use due to some problems such as
forgetfulness and insufficient social support. Therefore,
using the least number of drugs as possible would be a
suitable approach for the elderly. In addition to the use of
inappropriate drugs in elderly people, we often see that
there are drugs that are not used although they are useful.
In other words, proper drug selection and regulation of
drug treatments is an important issue in elderly people.”
“TIME Criteria” was generated as a guide
Noting that there is a need for rational drug use guidelines
to guide healthcare professionals in our country due to all
these reasons, Öztürk said, “In 2020, under the leadership
of geriatricians in the Rational Drug Use Working Group of
the Turkish Academic Geriatrics Society, expert teaching
in the field and experienced in elderly patients in Turkey
Turkish Inappropriate Medication Use in the Elderly; TIME
criteria are a guideline and consist of two parts; Part 1:
There are criteria (‘TIME to STOP’) including drugs that
should not be used in elderly people or should be used
carefully. There are 112 criteria in this section. Part 2:
The drugs that are beneficial to use in elderly people
are included (‘TIME to START’). There are 41 criteria
in this section. Recently, a group of faculty members
from Germany, Israel, Spain, England, Italy, Belgium,
the Czech Republic and the Netherlands demonstrated
the international validity of the TIME criteria and was
presented to the entire scientific world in the medical
journal “Drugs and Aging”. (Bahat G, Ilhan B, Erdogan
yaşlıdan birinde polifarmasi mevcuttur. Bakımevi veya
hastanede bulunan yaşlılarda ise polifarmasiye daha sık
rastlanmaktadır. İleri yaştaki bireylerde çok sayıda ilaç
kullanmanın yanında ‘uygun olmayan’ ilaçların kullanımı
da sıktır. Yaşlanma ile birlikte vücutta ortaya çıkan
değişiklikler nedeniyle yaşlı bireyler ilaç yan etkilerine
karşı daha duyarlıdır. Vücuttaki su oranının azalması,
kas kütlesinin azalması, yağ oranının artması, böbrek
fonksiyonlarının azalması gibi fizyolojik değişikliklerin yanı
sıra ileri yaşta sıklıkla gördüğümüz düşme, denge kaybı,
beslenme yetersizliği, sarkopeni dediğimiz kas kuvvetinde
ve kütlesindeki azalma, idrar kaçırma ve unutkanlık gibi
‘geriatrik sendromların’ varlığı yaşlı bireyleri ilaç yan
etkileri hususunda daha hassas hale getirmektedir.” dedi.
Yan etkiler ileri yaşlar için daha zararlı olabilir
Genç erişkinlerde görülmeyen veya önemsiz olan birtakım
yan etkilerin ileri yaştaki bireylerde zararlı olabileceğine
dikkat çeken Öztürk, “Örneğin kas gevşetici ilaçlar, uyku
ilaçları veya alerji ilaçları gibi bazı ilaç grupları genç
erişkinlerde önemli yan etkilere sebep olmazken ileri
yaştaki bireylerde gün boyunca uyku hali, unutkanlık, ağız
kuruluğu, denge kayıpları, düşmeler ve bunun sonucunda
ortaya çıkan kemik kırıkları gibi önemli yan etkiler ile
sonuçlanabilmektedir. Hastada ortaya çıkan bir ilaç yan
etkisi yaşlı bireylerde yeni bir hastalık gibi düşünülerek
bir başka ilacın kullanımına başlanmakta, bu kez de bu
ilaca bağlı bir yan etki ortaya çıkmaktadır; bu duruma
‘reçete kaskadı’ denilmektedir. Yaşlı bireylerde unutkanlık,
sosyal desteğin azlığı gibi bir takım sorunlar sebebiyle ilaç
kullanımına uyum da daha az olabilmektedir. Bu nedenle
mümkün olan en az sayıda ilacın kullanılması yaşlı bireyler
için uygun bir yaklaşım olacaktır. Yaşlı bireylerde uygun
olmayan ilaç kullanımının yanı sıra, kullanılması faydalı
olduğu halde kullanılmayan ilaçlar olduğunu da sıklıkla
görmekteyiz. Yani yaşlı bireylerde uygun ilaç seçimi ve
ilaç tedavilerinin düzenlenmesi önemli bir konudur.” diye
belirtti.
Yol gösterici olarak “TIME Kriterleri” oluşturuldu
Tüm bu sebeplerden dolayı ülkemizde sağlık çalışanlarına
yol gösterecek akılcı ilaç kullanım rehberi ihtiyacı
doğduğunu söyleyen Öztürk, sözlerine şöyle devam etti:
“2020 yılında ülkemiz Akademik Geriatri Derneği’nin Akılcı
İlaç Çalışma grubundaki geriatri hekimlerinin önderliğinde
Türkiye’de alanında uzman ve yaşlı hasta konusunda
deneyimli öğretim üyelerinin geniş katılımı ile (12 ayrı ana
dal ve 5 ayrı iç hastalıkları yan dallarından toplamda 49
danışman öğretim üyesi ve 23 çalışma grubu öğretim üyesi)
Türkiye Yaşlıda Uygunsuz İlaç Kullanım Kriterleri (Turkish
Inappropriate Medication Use in the Elderly; TIME Kriterleri)
oluşturulmuştur. TIME kriterleri bir rehber niteliğinde
olup iki kısımdan oluşmaktadır; 1. kısım: Yaşlı bireylerde
kullanılmaması veya dikkatli kullanılması gereken ilaçları
içeren (‘TIME to STOP’) kriterler yer almaktadır. Bu
bölümde 112 kriter mevcuttur. 2. kısım: Yaşlı bireylerde
kullanılmasının faydalı olduğu ilaçlara yer verilmektedir
Haziran - June 2021