introducción a la mecánica de suelos no saturados en vías terrestres
introducción a la mecánica de suelos no saturados en vías terrestres
introducción a la mecánica de suelos no saturados en vías terrestres
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Introducción a <strong>la</strong> <strong>mecánica</strong> <strong>de</strong> <strong>suelos</strong> <strong>no</strong> <strong>saturados</strong> <strong>en</strong> <strong>vías</strong> <strong>terrestres</strong><br />
La acción intergranu<strong>la</strong>r resultante se obt<strong>en</strong>drá <strong>de</strong> <strong>la</strong> integración <strong>de</strong> todos estos esfuerzos a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong> su<br />
zona <strong>de</strong> contacto con <strong>la</strong>s partícu<strong>la</strong>s. Aitchison y Donald (1956) o Sridharan (1968), citado por Wood<br />
(1979), <strong>en</strong>tre otros, <strong>de</strong>duc<strong>en</strong> teóricam<strong>en</strong>te a partir <strong>de</strong> <strong>suelos</strong> formados por esferas o a partir <strong>de</strong> <strong>suelos</strong><br />
naturales estimando <strong>la</strong> superficie <strong>de</strong> <strong>la</strong>s partícu<strong>la</strong>s, el espesor <strong>de</strong> agua adsorbida, <strong>la</strong> distribución <strong>de</strong><br />
tamaños <strong>de</strong> poros, etc., que esta acción intergranu<strong>la</strong>r pres<strong>en</strong>ta un máximo al variar el grado <strong>de</strong><br />
saturación, <strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>do <strong>de</strong> <strong>la</strong> granulometría <strong>de</strong>l suelo y <strong>de</strong> su índice <strong>de</strong> poros. Esto pue<strong>de</strong> ser <strong>de</strong>bido al<br />
efecto combinado <strong>de</strong> <strong>la</strong> magnitud <strong>de</strong> los esfuerzos g<strong>en</strong>erales y <strong>la</strong> superficie sobre <strong>la</strong> que se aplican.<br />
2.2.5.2 Succión<br />
El térmi<strong>no</strong> “succión <strong>de</strong>l suelo” fue usado por Schofield, (1935) para repres<strong>en</strong>tar <strong>la</strong> “<strong>de</strong>fici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong><br />
presión” <strong>en</strong> el agua <strong>de</strong> poros <strong>de</strong> algu<strong>no</strong>s <strong>suelos</strong> (<strong>saturados</strong> o <strong>no</strong> <strong>saturados</strong>) que t<strong>en</strong>ían <strong>la</strong> capacidad <strong>de</strong><br />
absorber agua si se le adicionaba agua a <strong>la</strong> presión atmosférica. El térmi<strong>no</strong> succión o pot<strong>en</strong>cial <strong>de</strong> agua<br />
<strong>de</strong>signa a <strong>la</strong> integrante <strong>de</strong>l estado <strong>de</strong> esfuerzo que ti<strong>en</strong>e <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta aquellos efectos <strong>de</strong> superficie capaces<br />
<strong>de</strong> ret<strong>en</strong>er agua <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> <strong>la</strong> estructural <strong>de</strong>l un suelo. Sin su participación resulta imposible <strong>de</strong>finir el<br />
estado <strong>de</strong> esfuerzo y <strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>de</strong>r <strong>la</strong> respuesta <strong>de</strong>formacional <strong>de</strong> un suelo parcialm<strong>en</strong>te saturado. Para<br />
Blight (1965), el efecto <strong>de</strong> <strong>la</strong> succión <strong>en</strong> un suelo <strong>no</strong> saturado es equival<strong>en</strong>te al <strong>de</strong> una presión exterior<br />
aplicada. Esta succión se pue<strong>de</strong> consi<strong>de</strong>rar compuesta por dos sumandos:<br />
22<br />
Ψ = sm + so<br />
El primero <strong>de</strong> ellos, sm, o succión matricial, es <strong>la</strong> presión negativa <strong>de</strong> agua intersticial, esta succión está<br />
directam<strong>en</strong>te re<strong>la</strong>cionada con el estado <strong>de</strong> esfuerzo <strong>de</strong>rivado <strong>de</strong> los f<strong>en</strong>óme<strong>no</strong>s <strong>de</strong> superficie y<br />
gravitatorios. En cuanto a so, o succión osmótica, es <strong>la</strong> presión negativa <strong>de</strong> agua pura a <strong>la</strong> que habría<br />
que someter a una masa <strong>de</strong> agua con <strong>la</strong> misma composición que <strong>la</strong> intersticial, para estar <strong>en</strong> equilibrio a<br />
través <strong>de</strong> una membrana semipermeable. Esta succión estará re<strong>la</strong>cionada con <strong>la</strong> presión osmótica<br />
<strong>de</strong>rivada <strong>de</strong> <strong>la</strong> composición <strong>de</strong>l agua. De acuerdo con Review (1965), m<strong>en</strong>cionado por Josa (1988),<br />
<strong>de</strong>fine asimismo los difer<strong>en</strong>tes compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>de</strong>l agua <strong>en</strong> el suelo, consi<strong>de</strong>rando cuatro<br />
sumandos, osmótico, gravitacional, matricial y <strong>de</strong> presión <strong>de</strong> aire.<br />
La succión estará, <strong>en</strong> consecu<strong>en</strong>cia, <strong>en</strong> directa re<strong>la</strong>ción con lo que se podría <strong>de</strong><strong>no</strong>minar mayor o me<strong>no</strong>r<br />
t<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia <strong>de</strong>l suelo a absorber agua. Para un mismo índice <strong>de</strong> poros y <strong>en</strong> procesos monóto<strong>no</strong>s, cuanto