SM58-El monstruo es el otro.pdf - Repositorio UASB-Digital
SM58-El monstruo es el otro.pdf - Repositorio UASB-Digital
SM58-El monstruo es el otro.pdf - Repositorio UASB-Digital
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
26 Gustavo Abad<br />
po bla ción o que exis ta, de trás de ca da ra dio, pe rió di co o <strong>es</strong> ta ción de te le vi -<br />
sión, una co mu ni dad de ca na llas ma ni pu la do r<strong>es</strong> de la in for ma ción co mo lo<br />
su gie ren al gu nos crí ti cos ins pi ra dos en las co rrien t<strong>es</strong> de nun cis tas de la co -<br />
mu ni ca ción. En los me dios con flu ye una se rie de fac to r<strong>es</strong>, d<strong>es</strong> de <strong>el</strong> ni v<strong>el</strong> in -<br />
te lec tual, po si ción po lí ti ca, con di cio n<strong>es</strong> la bo ra l<strong>es</strong>, etc., de los pe rio dis tas,<br />
has ta la re la ción d<strong>el</strong> me dio con la ma triz so cio cul tu ral do mi nan te en de ter -<br />
mi na da so cie dad. Vea mos có mo fun cio na <strong>es</strong> te asun to:<br />
No hay que ol vi dar que los dis cur sos me diá ti cos son for mas d<strong>el</strong> dis -<br />
cur so pú bli co, que in clu yen tan to un pro ce so de pro duc ción co mo un pro ce so<br />
de re cep ción. Es to sig ni fi ca que a los dis cur sos me diá ti cos hay que en ten der -<br />
los en dos di men sio n<strong>es</strong>: tex tual y con tex tual. La pri me ra co rr<strong>es</strong> pon de al enun -<br />
cia do (<strong>el</strong> tex to en sí mis mo) y la se gun da a la enun cia ción (los sen ti dos que<br />
se pro du cen a par tir d<strong>el</strong> tex to). Co mo <strong>es</strong> te no <strong>es</strong> <strong>el</strong> <strong>es</strong> pa cio pa ra ha cer un aná -<br />
lisis <strong>es</strong>tructural de los textos periodísticos, nos ocuparemos solo d<strong>el</strong> efecto<br />
sim bó li co que <strong>es</strong> tos ge ne ran en <strong>el</strong> con tex to so cio cul tu ral don de cir cu lan.<br />
<strong>El</strong> lin güis ta ho lan dés Teun Van Dijk di ce que las no ti cias (pa ra <strong>el</strong> ca -<br />
so que nos ocu pa, los dis cur sos me diá ti cos) no so lo son re pre sen ta cio n<strong>es</strong> de<br />
la rea li dad más o me nos co rrec tas o in co rrec tas, si no un mar co a tra vés d<strong>el</strong><br />
cual se cons tru ye ru ti na ria men te <strong>el</strong> mun do so cial. 11 Es to sig ni fi ca que ta l<strong>es</strong><br />
dis cur sos, ade más de ofre cer una d<strong>es</strong> crip ción de los he chos, tam bién ge ne ran<br />
unas ex pec ta ti vas al r<strong>es</strong> pec to. Esa d<strong>es</strong> crip ción y <strong>es</strong>as ex pec ta ti vas co rr<strong>es</strong> pon -<br />
den a cier tas cir cuns tan cias so cio cul tu ra l<strong>es</strong>, <strong>es</strong> de cir, <strong>es</strong> tán so me ti das a un<br />
pro ce so de ne go cia ción sim bó li ca en tre <strong>el</strong> men sa je y la ma triz so cio cul tu ral<br />
don de se di fun de. En <strong>el</strong> ca so de Qui to, <strong>el</strong> gran re la to de la in se gu ri dad que<br />
emi ten los me dios se ac ti va y co bra sen ti do en una ciu dad cu yo al to ín di ce de<br />
in se gu ri dad <strong>es</strong> la ba se de una cul tu ra ciu da da na cu yo <strong>el</strong>e men to prin ci pal <strong>es</strong> <strong>el</strong><br />
mie do. En ton c<strong>es</strong>, los me dios no re pre sen tan por sí so los la vio len cia, en los<br />
me dios se re pre sen ta una no ción de vio len cia que ya <strong>es</strong> tá ani da da en la si co -<br />
lo gía co lec ti va de la ciu dad, y lo que ha cen <strong>es</strong> tos <strong>es</strong> con sa grar la en su di men -<br />
sión sim bó li ca.<br />
c) La ciudad como <strong>es</strong>cenario de sufrimiento<br />
(los microrr<strong>el</strong>atos de miedo)<br />
UNO: <strong>El</strong> 13 de ju lio de 2003, mu rió Ha rold por tra tar de im pe dir que<br />
tr<strong>es</strong> asal tan t<strong>es</strong> le ro ben su au to mó vil. Ni si quie ra tu vo tiem po de qui tar se <strong>el</strong><br />
cin tu rón de se gu ri dad, me nos de sa car su pis to la, por que los de lin cuen t<strong>es</strong>,<br />
cuan do vie ron que <strong>el</strong> hom bre <strong>es</strong> ta ba ar ma do y se re sis tía al atra co, le d<strong>es</strong> car -<br />
11. Pa ra un aná li sis por me no ri za do d<strong>el</strong> dis cur so me diá ti co, ver Teun Van Dijk, La noticia como<br />
dis cur so, com pren sión, <strong>es</strong> truc tu ra y pro duc ción de la in for ma ción, Bar ce lo na, Pai dós, 1990.