test broch.indd - Confederatie Bouw

On connaît la qualité des travaux publiés par le service hollandais des
monuments et l’originalité de leurs approches, qui se vérifi e une fois
de plus avec cette anthologie des sols à travers le patrimoine des Pays-
Bas. Bien souvent, cette partie des monuments est négligée dans les
études monographiques et maltraitées lors des travaux de restauration.
Considérés d’abord sous leurs aspects fonctionnels, les sols sont trop
fréquemment sacrifi és et remplacés «à l’identique», avec une perte
déplorable d’authenticité matérielle, et la disparition progressive des
témoins des pratiques anciennes. C’est vrai pour toutes les matières, dont
bien sûr les pierres et les marbres. Ici sont abordées de multiples facettes
de ces problématiques –fouilles archéologiques et leur valorisation lors
d’aménagements d’églises ou d’édifi ces publics, sols prestigieux ou sols
modestes, chauffage par le sol et patrimoine, ou, plus inattendu, les
sols des maisons de poupées et leurs enseignements sur les pratiques
anciennes de sols ! Pour notre part, nous retiendrons l’article fouillé
de Hendrik J. Tolboom, sobrement intitulé «Natuursteen vloeren», qui
recense la gamme de matériaux pierreux utilisés par ces applications
aux Pays-Bas et traite des questions pratiques liées à la maintenance, à
l’entretien et à la restauration de ces ensembles. Mais le livre est vraiment
très riche d’enseignements sur toutes sortes de sujets !
OVER DE VLOER, MET VOETEN GETREDEN ERFGOED
ELOY KOLDEWEIJ (COORD.)
Waanders Uitgever, Zwolle (www.waanders.nl)/Rijksdienst
voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten,
Zeist/Amersfoort (www.racm.nl ).
2008, 424 pages très illustrées
ISBN 978-90-400-8561-1
Waanders Uitgever, Zwolle (www.waanders.nl)/Rijksdienst
voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten,
Zeist/Amersfoort (www.racm.nl ).
2008, 424 bladzijden met veel illustraties
ISBN 978-90-400-8561-1
De kwaliteit van de werken gepubliceerd door de Hollandse dienst voor
monumenten en de originaliteit van hun benadering is gekend. Dat blijkt
eens te meer uit deze bloemlezing over de vloer doorheen het erfgoed
van de Nederlanden. Vaak wordt dit gedeelte van de monumenten in
wetenschappelijke verhandelingen verwaarloosd en ook niet goed
behandeld tijdens restauratiewerken.
Laten wij vooreerst de functionele aspecten van de vloer bekijken. Die
wordt te dikwijls opgeofferd en «op identieke wijze» vervangen met als
gevolg een betreurenswaardig verlies van de materiële authenticiteit en
de geleidelijke verdwijning van de getuigen van oude praktijken.
Dat geldt voor alle materialen, dus ook voor de steen en het marmer.
De veelvuldige facetten van deze problematiek worden hier behandeld
-archeologische opgravingen en hun waardebepaling tijdens
verbouwingen van kerken of openbare gebouwen, prestigieuze of
bescheiden vloeren, vloerverwarming en erfgoed of, meer onverwacht,
vloeren van poppenhuizen en wat ze ons leren over oude vloerpraktijken!
Wat ons betreft, onthouden wij het goed onderbouwd artikel van Hendrik
J. Tolboom met de sobere titel «Natuursteen vloeren» dat de gamma
natuursteenmaterialen die hiervoor in Nederland werden gebruikt onder
de loep neemt en praktische kwesties behandelt over het behoud, het
onderhoud en de restauratie van die ensembles. Maar het boek is echt
heel leerzaam over tal van onderwerpen!
2009-2 - PIERRE & MARBRE - STEEN & MARMER 25