Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Islama</strong>ren eboluzioa<br />
ISLAMA, EZINBESTEKO ELKARRIZKETA<br />
• LUIS SOLS•<br />
<strong>Islama</strong>, zibilazio guztiak bezala, bere iraganak oso sakon<br />
baldintzatzen du. Erdi Aroaren amaieratik ez da ia egokitu<br />
munduak ezagutu dituen izugarrizko aldaket<strong>eta</strong>ra. Horregatik,<br />
kontzeptu gehienak iraganean bezala formulatzen<br />
ditu, <strong>eta</strong> arazorik gehienak Islam sortu berriaren garai<strong>eta</strong>n<br />
bezalaxe konpondu nahi ditu.<br />
1. B e re hastapenetik beretik, VII. mendearen hasieran,<br />
<strong>Islama</strong>k berebiziko hedapena izan zuen. Bere bizitzaren<br />
lehenengo mendearen ondoren jadanik Iberiar Penintsulatik<br />
Indiako iparralderaino zabaltzen zen. Garai<br />
horr<strong>eta</strong>n definitu ziren erlijio islamikoaren aldagai erlijioso<br />
<strong>eta</strong> filosofiko nagusiak, gaur egun arte iraun dutenak.<br />
Lehenengo lau kalifen aroan —«kalifa ongi gidatuak»<br />
(632-659)— Koranaren behin-betiko testua finkatu zen <strong>eta</strong><br />
Alak Mahomari igorritako errebelazioak idatziz jarri ziren,<br />
ordura arte Prof<strong>eta</strong>ren jarraitzaileek oroimenean fideltasunez<br />
gorde baitzituzten. Sunnaren —Prof<strong>eta</strong>ren esanen <strong>eta</strong><br />
irakasgaien bilduma— lehenengo idazk<strong>eta</strong> ere ord u a n<br />
egin zen. Koranak <strong>eta</strong> Sunnak gordetzen dute lege islamikoa,<br />
Xaria. Hasierako aldi hon<strong>eta</strong>n garatu zen Jihad kontzeptua<br />
ere (<strong>Islama</strong>ren aldeko ahalegin berezia; oker itzultzen<br />
da «gerra santu» gisa). Ahalegin hori barneko etsaiaren<br />
aurka (musulman bakoitzaren baitan) ez ezik kanpoko<br />
etsaiaren aurka ere zuzentzen da beharrezkoa bada,<br />
hots, <strong>Islama</strong> larriki erasotzen bada.<br />
2. Erlijio islamikoan gaur egun oraindik irauten duten<br />
b e reizk<strong>eta</strong> nagusiak A l i ren inguruan —Mahomare n<br />
suhia <strong>eta</strong> kalifa handien artean laugarrena— agertu ziren.<br />
659an Omeia familiako Muauija-k kendu zuen boteretik,<br />
<strong>eta</strong> bi urte beranduago erahil egin zuten.<br />
Une horr<strong>eta</strong>n sortzen da Aliren jarraitzaileen alderdia<br />
—Xia—, <strong>eta</strong> horrek ez ditu zilegitzat hartzen Omeia kalifa<br />
gobernariak, Aliren seme diren Hussein <strong>eta</strong> Hassan <strong>eta</strong> beren<br />
ondorengoen eskubideak defendatuz. X i i t a h a u e k<br />
Sunna erresp<strong>eta</strong>tzen dute, baina ez dute bere izaera sakra-<br />
13<br />
JAKiN
Change language