Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ISLAMA, EZINBESTEKO ELKARRIZKETA<br />
• LUIS SOLS•<br />
Duela gutxiko gatazkak<br />
Islamismoaren aurrerakadak —batzu<strong>eta</strong>n indarkeriaz baliaturik—<br />
hainbat <strong>eta</strong> hainbat gatazka eragin ditu herrialde<br />
askotan. Petrolioaren interesak, diktaduren ugaritzeak <strong>eta</strong><br />
Palestinako gatazkak sortutako ezinegonak Ekialde Hurbila<br />
<strong>eta</strong> Afrika Iparraldea munduko eskualderik ezegonkorrenak<br />
bihurtu dituzte.<br />
Iran <strong>eta</strong> Iraken arteko gerra<br />
Iran <strong>eta</strong> Iraken arteko gatazka persiar <strong>eta</strong> turkiar inperioen<br />
arteko borroken herentzia da. Borroka horien gune<br />
nagusiak honako bi hauek ziren: Shat-al-Arab kanala<br />
—Iraken kontrolpean geratu zen— <strong>eta</strong> Khuzistan eskualdea<br />
—petrolio putzutan aberatsa, Iranen esku geratu zen<br />
nahiz <strong>eta</strong> biztanleak irandarrak ez izan, erlijio xiitako arabiarrak<br />
baizik—.<br />
1978an Iranen iraultza islamikoa gailendu zenean,<br />
Persiako Golkoan barrena—hantxe daude munduko petrolio<br />
erreserben bi heren— hedatuko zela zirudien. Iraken,<br />
p e t ro l i o a ren bidez lortutako baliabide ugariek armada bot<br />
e retsu bat eraikitzea ahalbidetu zuten. Armada horre k i n<br />
Sadam Hussein diktadoreak Israelen aurka jo zezakeela uste<br />
zuen, horrela arabiar esparru osoaren lider bilakatuz.<br />
Hussein indar handiz zapaltzen ari zen hegoaldeko<br />
xiitak, irandar iraultza islamikoaren aldekoak. 1980an,<br />
garbik<strong>eta</strong> iraultzaileen ondorioz irandar armada ahulduta<br />
egongo zela pentsatuz, Iran eraso zuen. Horrela, kutsadura<br />
islamikotik gorde nahi zuen Irak, <strong>eta</strong> aldi berean Khuzistango<br />
petrolioa bereganatu. Haatik, irandar iraultzaileen<br />
ezusteko erresistentziak zortzi urte iraun <strong>eta</strong> bi herr i a l d e a k<br />
odolustu zituen gerra luze bati eman zion hasiera.<br />
Mendebaldeko potentziek armak esportatzeko —bi<br />
herrialdeek beren petrolio baliabideei esker erraz eros zitzaketen—<br />
<strong>eta</strong> bide batez bi potentzia arriskutsu ahultzeko<br />
aukera ikusi zuten gatazka horr<strong>eta</strong>n. 1988an arm i s t i z i o<br />
batera iritsi ziren, nabarmenegia baitzen gerra hori ezin<br />
izango zuela bi lehiakide<strong>eta</strong>ko inork irabazi.<br />
41<br />
JAKiN
Change language