Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ISLAMA, EZINBESTEKO ELKARRIZKETA<br />
• LUIS SOLS•<br />
xiengo kristau koptoarekin ben<strong>eta</strong>ko gatazkak sortu ditu,<br />
antzinatik tolerantziak ezaugarritutako herrialde batean<br />
harrigarria bada ere.<br />
S i r i a <strong>eta</strong> I r a k zibilizazio zaharren egoitza dira. Bere n<br />
inguruko herrialdeak baino garatuago daude ekonomikoki,<br />
<strong>eta</strong> tradizio luzea duten erdi-mailako klaseen protagonismoa<br />
azpimarragarria da. Independentzia lortu zutenetik<br />
Baas Alderdi laiko, sozialista <strong>eta</strong> panarabistaren adar<br />
lehiakideek gobernatu dituzte bi herrialdeak. Sirian Hafez<br />
al-Assad-en diktadura estuak, Israelen aurkako bi gerraren<br />
<strong>eta</strong> islamisten errepresio gogorraren ondoren, nolabaiteko<br />
e g o n k o rtasuna <strong>eta</strong> hazkunde ekonomiko esanguratsua<br />
erakutsi ditu. Irakek itzelezko atzeraldia pairatzen du,<br />
NBEk Golkoko gerr a ren ondoren ezarritako blokeoare n<br />
ondorioz; <strong>eta</strong>, aldi berean, arabiar xiiten <strong>eta</strong> kurduen matxinadek<br />
irauten dute, arabiar suniten gutxiengoaren zapalkuntzapean<br />
baitaude.<br />
Eskualde horr<strong>eta</strong>n kokatzen da kurduen drama. Herri<br />
hori jatorriz indoeuroparra da <strong>eta</strong> 25 milioi herritar inguru<br />
ditu. Hala ere, banak<strong>eta</strong> kolonialaren ondorioz, herritar<br />
horiek Turkia, Irak <strong>eta</strong> Iranen lurralde<strong>eta</strong>n banatuta<br />
geratu ziren, <strong>eta</strong> hiru herrialde<strong>eta</strong>n errepresio bortitza jasaten<br />
dute. Herrialde horien arteko lehiak bakarrik eskaintzen<br />
die, noizbehinka, arnasaldiren bat.<br />
Tu r k i a n a l d e rdi islamista moderatuen gorakadak ez<br />
du aldatu erre g i m e n a ren errotiko izaera laikoa, Kemal<br />
Ataturken here n t z i a ren zaindari sentitzen den arm a d a k<br />
bermatua. Arabiar auzokoengandik kulturalki urrun, Turkiak<br />
europar zal<strong>eta</strong>sun nabarmena dauka, Europako Batasunean<br />
sartzea eskatzeraino. Baina gutxiengo kurd u a re n<br />
giza eskubideak behin <strong>eta</strong> berr i ro urratzen dituztenez,<br />
oraingoz ezinezkoa bihurtu da asmo hori. Bestalde, Asia<br />
Erdialdeko turkiar herrialdeen independentziak asiar eremu<br />
horren gain Tu r k i a ren lidergoa hedatzeko xedea <strong>eta</strong><br />
identitate musulmana ere berritu ditu.<br />
Irandar iraultzaz geroztik Saudi Arabiako monarkia wahabistak<br />
are gogortasun handiagoz aplikatzen du X ar i a:<br />
besteak beste, zartaden zigorra edo lapurrei eskua moztearen<br />
arauak gordetzen dira. Mekako buruzagi erlijiosoek,<br />
JAKiN 50
Change language