Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Islamismoa<br />
Azken mendeotan, <strong>Islama</strong>ren jatorrizko garbitasuneranzko<br />
—Prof<strong>eta</strong>k eratutako <strong>eta</strong> lehen garai<strong>eta</strong>n praktikatutako<br />
garbitasuneranzko— itzulera predikatzen duten<br />
mugimenduak ugaritu dira. Joera hau s a l a f i j a i z e n d a t u<br />
izan da <strong>eta</strong> horri lotzen zaizkio islamista deitzen diren mugimenduak.<br />
Ikus ditzagun batzuk.<br />
Jatorriak<br />
Arabia<br />
ISLAMA, EZINBESTEKO ELKARRIZKETA<br />
• LUIS SOLS•<br />
Arabian XVIII. mendean —gainbehera musulmana<br />
nabarmena zenean—, Wahab izeneko pertsonaia bat bizi<br />
izan zen (1703-1787), joera h a n b a l i s t a re n j a rr a i t z a i l e a<br />
(ikus 2. oharra), sunismoaren lau eskola juridiko<strong>eta</strong>tik zurrunena.<br />
Medina, Iran <strong>eta</strong> Iraken burututako teologia<br />
ikasketek erakutsi zioten <strong>Islama</strong>ri erantsitako berrikuntzak<br />
kendu <strong>eta</strong> jatorrizko garbitasun <strong>eta</strong> sinpl<strong>eta</strong>sunera itzuli<br />
behar zela. Horrela, Koranean, Sunnan edo arrazoimenaren<br />
beharrezko dedukzio<strong>eta</strong>n oinarritzen ez den ezagutzarik<br />
ez du onartzen. Beretzat jarduera erlijiosoa Estatu auzi<br />
bat da, <strong>eta</strong>, beraz, otoitzaldi komun<strong>eta</strong>ra joaten ez direnentzako<br />
zigorrak ezartzen ditu. Koranaren edo Sunnaren<br />
arau guztien hitzez hitzezko aplikazioa ezartzen du, hau<br />
da, X a r i a z o rroztasunez betearazten da, gorputz-zigorr a k<br />
barne.<br />
Z o rrozkeria horrek teologoen desadostasuna eragin<br />
zuen oro har, baina Ibn Saud, Najdeko emirrak bere egin<br />
zuen. Abd al-Aziz haren seme <strong>eta</strong> ondorengoa wahabismoa<br />
arabiar eremuan inposatzen saiatu zen: Arabia osoa<br />
konkistatu <strong>eta</strong> bateratu zuen, baina Turkiar Inperioa eraso<br />
zuenean porrot egin zuen. Haatik, arabiarrak, fedeare n<br />
bultzadaz jarduten dutenean, balentria handiak aurre r a<br />
eramateko gai direla erakutsi zuen.<br />
Mende bat beranduago, jadanik XX. mendean, beste<br />
Ibn Saud batek —Najdeko emirra <strong>eta</strong> lehenaren ondorengoa—<br />
proiektu hura berriz hartu <strong>eta</strong> Arabia bateratu zuen<br />
wahabismoaren bultzadaz. Saudi Arabiaren jaiotza da 5 .<br />
25<br />
JAKiN