30.04.2013 Views

Islama eta Mendebaldea - Jakin

Islama eta Mendebaldea - Jakin

Islama eta Mendebaldea - Jakin

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Islamismoa<br />

Azken mendeotan, <strong>Islama</strong>ren jatorrizko garbitasuneranzko<br />

—Prof<strong>eta</strong>k eratutako <strong>eta</strong> lehen garai<strong>eta</strong>n praktikatutako<br />

garbitasuneranzko— itzulera predikatzen duten<br />

mugimenduak ugaritu dira. Joera hau s a l a f i j a i z e n d a t u<br />

izan da <strong>eta</strong> horri lotzen zaizkio islamista deitzen diren mugimenduak.<br />

Ikus ditzagun batzuk.<br />

Jatorriak<br />

Arabia<br />

ISLAMA, EZINBESTEKO ELKARRIZKETA<br />

• LUIS SOLS•<br />

Arabian XVIII. mendean —gainbehera musulmana<br />

nabarmena zenean—, Wahab izeneko pertsonaia bat bizi<br />

izan zen (1703-1787), joera h a n b a l i s t a re n j a rr a i t z a i l e a<br />

(ikus 2. oharra), sunismoaren lau eskola juridiko<strong>eta</strong>tik zurrunena.<br />

Medina, Iran <strong>eta</strong> Iraken burututako teologia<br />

ikasketek erakutsi zioten <strong>Islama</strong>ri erantsitako berrikuntzak<br />

kendu <strong>eta</strong> jatorrizko garbitasun <strong>eta</strong> sinpl<strong>eta</strong>sunera itzuli<br />

behar zela. Horrela, Koranean, Sunnan edo arrazoimenaren<br />

beharrezko dedukzio<strong>eta</strong>n oinarritzen ez den ezagutzarik<br />

ez du onartzen. Beretzat jarduera erlijiosoa Estatu auzi<br />

bat da, <strong>eta</strong>, beraz, otoitzaldi komun<strong>eta</strong>ra joaten ez direnentzako<br />

zigorrak ezartzen ditu. Koranaren edo Sunnaren<br />

arau guztien hitzez hitzezko aplikazioa ezartzen du, hau<br />

da, X a r i a z o rroztasunez betearazten da, gorputz-zigorr a k<br />

barne.<br />

Z o rrozkeria horrek teologoen desadostasuna eragin<br />

zuen oro har, baina Ibn Saud, Najdeko emirrak bere egin<br />

zuen. Abd al-Aziz haren seme <strong>eta</strong> ondorengoa wahabismoa<br />

arabiar eremuan inposatzen saiatu zen: Arabia osoa<br />

konkistatu <strong>eta</strong> bateratu zuen, baina Turkiar Inperioa eraso<br />

zuenean porrot egin zuen. Haatik, arabiarrak, fedeare n<br />

bultzadaz jarduten dutenean, balentria handiak aurre r a<br />

eramateko gai direla erakutsi zuen.<br />

Mende bat beranduago, jadanik XX. mendean, beste<br />

Ibn Saud batek —Najdeko emirra <strong>eta</strong> lehenaren ondorengoa—<br />

proiektu hura berriz hartu <strong>eta</strong> Arabia bateratu zuen<br />

wahabismoaren bultzadaz. Saudi Arabiaren jaiotza da 5 .<br />

25<br />

JAKiN

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!