Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
Islama eta Mendebaldea - Jakin
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ISLAMA, EZINBESTEKO ELKARRIZKETA<br />
• LUIS SOLS•<br />
lur kultural<strong>eta</strong>ko bat. XI. mendetik aurrera, jadanik Islamera<br />
bihurtutako turkiarren agerpenak indar militar <strong>eta</strong><br />
politikoa eskaini zion hainbat estatu islamikori. Horiek<br />
gelditu zuten Gurutzaden erasoa. Jerusalem urte gutxi<br />
batzuk baino ez zen egon kristauen esku<strong>eta</strong>n.<br />
6. Otomandar t u r k i a rre n agerpenak, XV. mendean,<br />
musulmanen lurr a l d e - h e d a p e n a ren aro berri bat ireki zuen<br />
E u ropan. Bizantziar inperioa konkistatu zuten (Konstantinopla,<br />
1453) <strong>eta</strong> Europa Erdialderantz egin zuten aurre r a .<br />
XVII. mendean bi aldiz egon ziren Viena hiria hart z e k otan.<br />
Horixe da <strong>Islama</strong>ren lurr a l d e - h e d a p e n a ren gore n g o<br />
unea Euro p a n .<br />
7. Europa mende<strong>eta</strong>n zehar aberastu da zibilizazio islamikotik<br />
iristen zitzaizkion ekarpen kulturalekin —Literatura,<br />
Zientzia, Filosofia—. Haatik, Erdi Aroaren amaieratik<br />
aurrera, kultur geldialdia pairatu zuen <strong>Islama</strong>k, europar<br />
kulturaren bizitasunarekin kontrastatuko baitu. XV. mendetik<br />
aurrera Europa kristauak berebiziko hedapen ekonomiko<br />
<strong>eta</strong> komertziala izan zuen; ondorioz, <strong>Islama</strong>ren aurrean<br />
nagusitza politiko <strong>eta</strong> militar nabarmena eskuratu<br />
zuen. XVIII <strong>eta</strong> XIX. mendeko iraultza industrial <strong>eta</strong> burgesek<br />
prozesu hori sendotu <strong>eta</strong> areagotu zuten. Frantsesek<br />
<strong>eta</strong> ingelesek Afrika Iparraldea okupatu zuten XVIII. mendean;<br />
erru s i a rrak Asia Erdialdea okupatu zuten XIX.ean;<br />
ingelesek <strong>eta</strong> frantsesek Turkiar Inperioa banatu zuten<br />
XX.ean: e u ropar kolonialismoak indar handiz jotzen ditu<br />
herrialde musulmanak, umiliazio sentimendu sakona eraginez.<br />
8. Erlijio islamikoak argi uzten du musulmanak (fededunak)<br />
direla Gizateriaren Abangoardia. Halaxe izan zen<br />
mende askotan zehar. Baina hala izateari utzi zionean, beren<br />
burua atzeratuta <strong>eta</strong> betidanik beraien etsai izandako<br />
zibilizazioak menperatuta ikusi zutenean, ezinegon itzelean<br />
erori ziren: ikusten zuten errealitatearen <strong>eta</strong> beren sinesmenen<br />
arteko kontraesanak krisi erlijioso sakona eragin<br />
zien.<br />
15<br />
JAKiN
Change language