Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari buruzko ...
Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari buruzko ...
Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari buruzko ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• Ebaluazio horrek kontuan hartu behar luke ikaskuntza intzidentala, ikasgelaz kanpoko esperientzia<br />
eta horrek sortzen duen aberastea. Ildo horretatik, baliagarria izan daiteke ikasketa-programa<br />
jakin batetik haragoko hizkuntz gaitasunari <strong>buruzko</strong> zehaztapen sail bat edukitzea.<br />
• Hizkuntz gaitasunaren zehaztapen bateratu batzuk izateak aukera ematen du sistema eta egoera<br />
desberdinetan helburuak, mailak, materialak, probak eta aprobetxamendu-mailak alderatzeko.<br />
• Dimentsio horizontala zein bertikala bere baitan hartzen dituen marko batek aukera ematen du<br />
helburu partzialak, gaitasun partzialak eta profil gorabeheratsuak zehazteko.<br />
• Xede jakinetarako helburuak deskribatzeko aukera ematen duen maila- eta kategoria-marko bat<br />
izatea lagungarri gertatuko zaie ikuskatzaileei. <strong>Marko</strong> horren arabera neurtu ahal izango dute<br />
ikasleek arlo bakoitzean maila egokian ari diren; horrez gainera, aukera eman dezake arlo horietan<br />
egiten ari diren ekimenak ikaskuntza-faserako eredu egokiari jarraituz egiten ari den erabakitzeko,<br />
eta informazioa eman dezake, orobat, etorkizun hurbilerako eta epe luzeagorako hizkuntz<br />
gaitasunari eta pertsonaren garapen eraginkorrari buruz.<br />
• Azkenik, ikaskuntzaren ibilbidean, hizkuntz ikasleak hizkuntz zerbitzuak eskaintzen dituzten zenbait<br />
hezkuntza - ingurune eta erakundetatik igarotzen dira, eta mailaketa bateratua izateak sektore<br />
horien arteko elkarlana erraz dezake. Pertsonak gero eta gehiago mugitzen dira leku batetik<br />
bestera; horren ondorioz, ikasketen amaieran, eta are bitarteko etapetan ere, hezkuntza-sistema<br />
aldatu ohi dute ikasle askok eta, horregatik, gero eta interesgarriagoa da haien aprobetxamendua<br />
deskribatzeko eskala bateratu bat izatea.<br />
<strong>Marko</strong>aren dimentsio bertikala aztertzean, gogoan izan beharko genuke hizkuntzen ikaskuntza<br />
prozesu jarraitua eta indibiduala dela. Hizkuntza beraren erabiltzaileek ere, ama-hizkuntza duten<br />
hiztunek nahiz atzerriko ikasleek, ez dute gaitasun bera eta ez dute garapen bera. Hizkuntz gaitasunen<br />
mailaketa egiteko ahalegin guztiak, nolabait ere, arbitrarioak dira, ezagutzaren arlo eta trebetasun<br />
guztiekin gertatzen den bezala. Hala ere, arrazoi praktikoak direla eta, baliagarria da mailakako sailkapen<br />
bat zehaztea, ikaskuntza-prozesua zatikatzeko, kurrikulu-diseinuaren, azterketen eta abarren beharrei<br />
erantzun ahal izateko. Mailen kopurua eta magnitudea zehazteko, kontuan hartu beharko da hezkuntzasistema<br />
bakoitzaren antolaketa eta mailak zein helbururekin bereizten diren. Prozedurak eta irizpide jakin<br />
batzuk finka daitezke gaitasunaren hurrenez hurreneko mailak ezaugarrituko dituzten deskribatzaileak<br />
formulatzeko eta mailaketa egiteko. Horri guztiari <strong>buruzko</strong> zenbait gai eta aukera aztertuko dira, sakon,<br />
A eranskinean. Arren eskatzen diegu Erreferentzi <strong>Marko</strong> honen erabiltzaileei atal hori eta berorri dagokion<br />
bibliografia kontsulta dezatela mailaketari <strong>buruzko</strong> edozein erabaki hartu aurretik.<br />
Gogoan izan behar da, bestalde, dimentsio bertikala bakarrik islatzen dutela mailek. Beraz, mugatua<br />
da, azalpen mugatua ematen du, hizkuntzaren ikaskuntza-prozesua horizontala eta bertikala baita, hots,<br />
ikasleek komunikaziozko gero eta jarduera-sail zabalagoan jarduteko gaitasuna hartuz doazen prozesu<br />
horizontala eta bertikala. Garapena ez da soilik maila bertikalean gora egitea. Ikasle batek ez du zertan<br />
beheko maila guztietatik igaro. Baliteke alboko garapena izatea (kategoria paralelo batetik), eta<br />
jarduteko gaitasuna zabaltzea, kategoria beraren baitako hizkuntz gaitasuna areagotu ordez. Eta<br />
alderantziz, “gure ezagutzak sakondu” esapideak aitortzen duenez, litekeena da inoiz hobekuntza<br />
pragmatiko horiek sustatzeko beharra izatea eta “funtsezkoari” (hau da, behe-mailako trebetasunei)<br />
erreparatzea alboka mugitu garen arlo batean.<br />
Azkenik, kontu handiz jokatu beharra dago hizkuntz gaitasunaren mailak interpretatzerakoan,<br />
neurketa-eskala lineala balitz bezala, hots, erregela baten modukoa balitz bezala, interpreta ez daitezen.<br />
Izan ere, ez dago eskala edo maila-sistema linealik eratzerik arlo horretan. <strong>Europako</strong> Kontseiluak<br />
prestatutako edukien deskribatzaileen saila kontuan harturik, nahiz eta mailakako eskala batean Tarteko<br />
maila (Waystage) Atalase mailarako (Threshold) erdibidean eta Atalase maila (Vantage) Maila aurreratua<br />
edo independentea deritzon mailarako erdibidean egon, gaur egungo eskalekin dagoen esperientziak<br />
erakusten duenez, ikasleek, Tarteko mailatik Atalasera iristeko, Tarteko mailara iristeko behar izan zuten<br />
bi aldiz denbora gehiago beharko dute; beraz, litekeena da Atalase mailatik Vantage mailara iristeko<br />
Tarteko mailatik Atalasera iristeko behar izan zuten bi aldiz denbora gehiago behar izatea, nahiz eta<br />
eskalan elkarretatik distantzia berera agertzen diren maila guztiak. Horren arrazoia da gero eta jarduera,<br />
trebetasun eta hizkuntz elementu gehiago sartzen direla jokoan. Arrazoi praktiko hori sarritan ikusten da<br />
mailaketa-eskala kukurutxo moduko diagrama baten bidez adierazten denean, hau da, gorantz zabaltzen<br />
den hiru dimentsioko kukurutxo baten moduan. Mailen eskala erabiltzeko, zuhurtzia handiz jokatu<br />
beharra dago helburu zehatzak lortzeko beharko den batez besteko denbora kalkulatzerakoan.<br />
25
Change language