Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuari buruzko ...

Kapitulu horretan ebaluazio-prozedura gidatzen dutenen aukerak azaltzen dira, xehetasunez.
Aukera horiek bikote dibergente gisa erakusten dira. Kasu bakoitzean erabili diren terminoak zehatzmehatz
azaltzen dira, eta horietako bakoitzak heziketa-inguruneko ebaluazioaren helburuari buruz dituen
alde on eta alde txar erlatiboak ere aztertzen dira. Aukera bat edo bestea praktikan jartzeak dituen
ondorioen berri ere ematen da.
Aurrerago, ebaluazioaren bideragarritasunari dagozkion gaiak aztertzen dira. Oinarrizko ideia
honako hau da: ebaluazio-eskema bat praktikoa izango ote den ezin zehatz daitekeela. Kasu bakoitzari
dagokion zehaztasun-mailari buruzko irizpide bat hartu behar da, argitaratutako azterketa baten edukien
deskribapenean adibidez, benetako azterketa- edo proba-sail bat egitean hartu behar diren erabaki
xeheen arabera. Ebaluatzaileek, batez ere ahozkoaren aztertzaileek, denboraren presiopean dihardute
eta irizpide-kopuru mugatua erabili behar dute. Ikasleei dagokienez, berriz, beren hizkuntz gaitasuna
aurrerantzean landu beharko dutenaren orientazio gisa ebaluatu nahi dutenek denbora gehiago dute,
baina murriztaileagoak izan behar dute berentzat egokien diren hizkuntz gaitasun orokorraren osagaiei
dagokienez. Horrek printzipio orokor bat erakusten du, hots, Erreferentzi Markoak integratzaile behar
duela izan, eta haren erabiltzaile guztiek, berriz, murriztaile. Litekeena da murriztaile izateak, besterik
gabe, sailkapen-eskema sinpleagoa erabiltzea eskatzea, eta, “komunikazio-jarduerei” buruz ikusi dugun
moduan, eskema orokorrean bereiz agertzen diren kategoriak bat etortzea ekar dezake horrek. Baina
litekeena da erabiltzaileen asmoa garrantzi berezia duten arloetan kategoria batzuk eta beren adierazleak
zabaltzea izatea. Kapitulu horretan gai horiek guztiak aztertuko dira, eta zenbait erakunde aztertzailek
hizkuntz gaitasuna ebaluatzeko bere egin dituzten irizpideen eskemak aurkeztuko dira, adibide gisa.
9. kapituluak aukera emango die erabiltzaile askori azterketa publikoen edukien deskribapenei
hurbiletik behatzeko, horien analisi sakona eta kritikoa egiteko, eta nazioko eta nazioarteko azterketak
kalifikatzeko helburuei, edukiei, irizpideei eta prozedurei buruz erakunde aztertzaileek zer-nolako
informazioa eman behar luketen zehazteko (adibidez, ALTE, ICC). Irakasleak prestatzen
dihardutenentzat, prestakuntzaren hasierako fasean dauden irakasleek eta dagoeneko jardunean
daudenek ebaluazioari buruz dituzten arazoez ohartzeko baliagarri izango da. Dena dela, irakasleak gero
eta ardura handiagoa hartzen ari dira maila guztietako ikasleen ebaluazioari dagokionez, bai ebaluazioformatiboari
dagokionez, bai ebaluazio-sumatiboari dagokionez. Ikasleei ere gero eta sarriago eskatzen
zaie beren autoebaluazioa egiteko, izan adierazpen grafikoen bidez eta beren ikaskuntza planifikatuz,
izan era akademikoan irakatsi ez zaizkien baina beren garapen eleanitzaren lagungarri diren hizkuntzetan
komunikatzeko duten gaitasunaren berri emanez.
Gaur egun Hizkuntzen portfolio europarra testuaren (European Language Portfolio) sarrera
prestatzeko lanak egiten ari dira. Portfolio horri esker, ikasleek aukera izango dute gaitasun eleanitzaren
garapena dokumentatzeko, hizkuntz sail zabal baten era guztietako ikaskuntza-esperientzien
erregistroaren bidez; esperientzia horiek beste inola ere ez dute lekukotasunik eta ezagutzarik izango.
Ikasleak, autoebaluaziotik abiatuta, hizkuntza bakoitzean duten gaitasunari buruzko informazio
eguneratua ematera animatzea da Portfolio honen asmoa. Garrantzi handikoa izango da, agiri hori
sinesgarria izan dadin, oharrak arduraz eta argi ematea. Ildo horretatik, bereziki egokia izango da
Markoari erreferentzia egitea.
Azterketak prestatzen diharduten profesionalek, eta azterketen administrazioaren eta kudeaketaren
ardura dutenek, 9. kapitulua kontsulta dezakete; baliagarri izango zaie, halaber, Aztertzaileen gida (CC-
Lang(96)10 ikus. agiria), espezializatuagoa. Gida horrek sakon aztertzen du proben garapena eta
ebaluazioa, eta 9. kapituluaren osagarri da. Era berean, bibliografia-iradokizunak ere baditu, eta baita
itemen analisiari buruzko eranskina eta terminoen glosario bat ere.
27