sainteresoa, rom brZanebiTis arqaul formaTagan `movkalT~ tipisiSviaTi zmnebi umetesad prozaul TxzulebebSi dasturdeba, poeziaSi kimaTi gamoCena TiTqmis yvela SemTxvevaSi leqsTwyobis sakiTxia.istoriuli da samarTlebrivi xasiaTis ZeglebSi aseTi formebi aqaiqaaSemorCenili.leonti mrovelis TxzulebaSi `movkalT~ zmna mariamiseul (XVII s.)xelnawerSia:yovelman qarTvelTaganman romelman povos saWurveli, mokalT igi(q. cx., I, 20, 11).juanSeris istoriaSic Segvxvda aseTi zmnebi. mariamiseul nusxaSidadasturda amgvari warmoeba:Cem zeda da Tquen zeda sworad mowevnuli ars gansacdeli ese, aramedesreT ipyarT, viTarca ara mowevnul ars Tquen zeda (q. cx., I, 148, 1);uTxarT mefesa xuasros: pirvelad ganemzadeT brZolad Cuenda (q.cx., I, 200, 10).es ukanaskneli XVIII saukunis I meoTxedis Teimuraziseul xelnawerSiukve narTauli xmovniT aris warmodgenili (uTxariT).XVI saukunis anaseul xelnawerSi Zveli qarTuliseuli formaa, romelsacXVII saukunis mariamiseul da XVIII saukunis maCabliseul nusxeb-Si axali warmoeba enacvleba:Tayuanis-eciT juarsa da vsZloT mtersa, romelman ara Tayuanisces,mokalT (q. cx., I, 174, 1).vatang VI-is samarTlis wignTa krebulSi, kerZod, berZnuli samar-Tlis qarTul versiaSi dadasturda `movkalT~ tipis zmna:rameTu ese, romeli vsTqua, gulisxma yavT da daideviT gonebasaTquensa (sam. Zegl., I, 132).sulxan-sabas nawarmoebebidan mxolod `swavlanSi~ Segvxvda am tipisarqauli formebi. Tumca, rogorc zemoTac aRvniSneT, stilisa dagramatikul formaTa arqaizacias aq sxva daniSnuleba aqvs, Seqmnas ZveliqarTuli saliteraturo enis iluzia. amitomac gverdi-gverdaa Zveli daaxali warmoeba:gulisxma-yavT locvasa zeda, moubarno, Tu viTarisa satanjvelisaTana-mdeb xarT! (saba, swavl., 26);94
gulisxma-yaviT, viTar sanatrel ars adgili uflisa da saxliRmrTisa (saba, swavl., 164, 503);sayvarelno, amiT scanT siborote memTvralobisa (saba, swavl., 217, 676);da scanTca marTlmadidebelTa, rameTu samni saÃmar aried puri,Rvino da wyali ziarebad (saba, swavl., 42);scaniT, rameTu ese igi ars ganzaveba (saba, swavl., 43).poeziaSi moZiebuli brZanebiTis Zveli qarTuliseuli formebidanTiTqmis yvela maTgani leqsis sazoms emsaxureba.magaliTad, `vefxistyaosanSi~ axali qarTulisaTvis damaxasiaTebeliformis gamoyeneba Teqvsmetmarcvlian taepSi muxlTa (`rvulTa~) TanabarmarcvlianobasdaarRvevda, amitomac avtorma Zvel formas mimarTa:marTal xarT, momkalT, ra gesmas ambavi gakvirvebuli (vefx., 744, 2).aseTive safuZveli aqvs `momkalT~ tipis zmnaTa gamoCenas TeimurazI-is poetur nawarmoebebSi:hqenT, wadiT galiliasa, mun naxoT _ mielodebiT (T. I, 152. q-4);scanT, ucilod gardaxdebis _ kaci iqmso rasac avad (T. I, 41. 126, 4);icanT RmerTi ukeTesi, sjobs kerpTagan ganyeneba (T. I, 95. 282, 2).igive iTqmis besikis poeziaSi dadasturebul arqaul formebzec.marcvalTa Tanafardoba Seapirobebs maT arsebobas rogorc `rZal-dedam-Tilianis~ Teqvsmetmarcvlian striqonSi, ise muxambazis formiT dawerili`tano tatanos~ taepis monapire muxlebSi:miupyarT yuri mTqmelsaca, amisa warmomCenelsa (bes., 48. 1, 4);mkvdari mijnuri damitireT, damfalT samares (bes., 7. 5,4).analogiuri viTarebaa daviT guramiSvilis `qacvia mwyemsSi~:scanT, maT qnes sarfa ra, aWamva fanfaraedemT xilT nacvlad (daviTiani, 243. 442, 3).roca qristianobasTan dakavSirebul Temebs exeba `kalmasobaSi~,sasuliero JanrisaTvis niSandoblivi enisa da stilis misadagebas ioanebatoniSvili amgvari formebiTac cdilobs:yovelTa mamaT anu uarhyavT qristeÁ da anu Sekrulni SegiyvaneTSinagan eklesiisa Tqvenisa (batoniS., II, 129);hyavT igi, Cven ukve xrwnadisa soflisa amis didebaman vera gangvayenossiyvarulsa mas qristesa (batoniS., II, 129).95
- Page 1 and 2:
avtoris stili daculiaivane javaxiSv
- Page 3 and 4:
cvlileba dado mijnad Zvelsa da axal
- Page 5 and 6:
ogorc Zveli, ise axali qarTulisagan
- Page 7 and 8:
dialeqtebis safuZvelze. `axali qarT
- Page 9 and 10:
aze vsaubrobT, unda gavarkvioT, Tu
- Page 11 and 12:
teraturo enebis gverdiT, radgan ar
- Page 13 and 14:
ac Seexeba Sereul brZanebiTsa da Se
- Page 15 and 16:
fuZveli axali formebis gamoyofisa.
- Page 17 and 18:
kis matarebeli mwkrivebi warsuls Ca
- Page 19 and 20:
mentebad wodebuli dro, kilo, aspeqt
- Page 21 and 22:
me-2 nakvTi (uwyvetel-xolmeobiTi) _
- Page 23 and 24:
ganixilavs rTul kategoriad, romelic
- Page 25 and 26:
4. II seriis mwkrivTa raodenoba saS
- Page 27 and 28:
-e sufiqsis -ev sufiqsisagan momdin
- Page 29 and 30:
saliteraturo enaSi narTauli -i-s ga
- Page 31 and 32:
mwkrivis am mawarmoebel elementTa g
- Page 33 and 34:
a) sayrdeni morfema umarcvloa:Seva-
- Page 35 and 36:
kerZod, fuZisa da sayrdeni morfemis
- Page 38 and 39:
fuZiseuli v-s mezobloba iyo, am uka
- Page 40 and 41:
Tis es formebi imave wyvetilis form
- Page 42 and 43:
gamoikveTa, gvxvdeba rogorc Zvels,
- Page 44 and 45: lo iseTma zmnebma, romelTa sayrdeni
- Page 46 and 47: uwyode, rameTu ara ese ars ganzraxv
- Page 48 and 49: sainteresoa, rom am tipis (nawilobr
- Page 50 and 51: aqedan moyolebuli XVII saukunemde C
- Page 52 and 53: Tu arCilis poeziaSi am dialeqturi w
- Page 54 and 55: sufiqsis win narTauli -i ar gvaqvs.
- Page 56 and 57: amas zeda keTilad iuben, viTarca sk
- Page 58 and 59: daviT aRmaSeneblis Sesaxeb daweril
- Page 60 and 61: `uniSno vnebiTebi~:xedavT, viTa mux
- Page 62 and 63: li -i iSviaTad gvxvdeba, migvaniSne
- Page 64 and 65: femas mierTvis, xolo subieqtis mesa
- Page 66 and 67: SiSveli iyav da arara gamoiRe dedis
- Page 68 and 69: aRniSnuli zmnis S 3 piris -a da -o
- Page 70 and 71: da vcan sicruvenni Senni, romelTa b
- Page 72 and 73: yalibis umwkrivisniSno formebi ki X
- Page 74 and 75: aramed eklesiaTa wmidaTa da kacTa R
- Page 76 and 77: `SevkerbiT _ SevkrbiT~ formaTa mona
- Page 78 and 79: ara ZaliTa CueniTa, arca simÃniTa,
- Page 80 and 81: olosarTi mxolod moqmedebiTi da saSu
- Page 82 and 83: e. w. axali ciklis istoriaTa krebul
- Page 84 and 85: ganZlierden nebiTa da brZanebiTa Se
- Page 86 and 87: Si piris niSnad Tanamedrove qarTuli
- Page 88 and 89: movides yovlgniT laSqarni, mindori
- Page 90 and 91: -en da -nen bolosarTebia. aRsaniSna
- Page 92 and 93: cxavs oden funqciiT gansxvavebul fo
- Page 96 and 97: ac Seexeba nawilobriv reducirebadi
- Page 98 and 99: fuZeebSi xerxdeba ($ 52): meore sub
- Page 100 and 101: ZanebiTis subieqturi niSnis mqone f
- Page 102 and 103: mxolod oTxiode zmna Tu vnaxeT Zveli
- Page 104 and 105: is~ TxzulebebSi isini ZiriTadad dal
- Page 106 and 107: 4.6. T a v i s e b u r e b a n ipre
- Page 108 and 109: magra ver vpoveT igi yma, miT vera
- Page 110 and 111: lebas, sadac religiuri Tematika dom
- Page 112 and 113: forma wyvetilis warmoebis I yalibia
- Page 114 and 115: -ev sufiqsiT misi garTuleba saSuali
- Page 116 and 117: da eseviTariTve sakÂrvelebiTa mrav
- Page 118 and 119: i: ganmdidr-d-e-s, amaRl-d-e-s... g
- Page 120 and 121: warmoebelTan fuZiseuli v-s SerwymiT
- Page 122 and 123: is zmnebi, romelTac kumSvadi fuZis
- Page 124 and 125: sian vnebiTebTan mosalodneli -a da
- Page 126 and 127: gvaris zmnebs. saxeldobr, Tu Zvel s
- Page 128 and 129: yvelgan, sadac, Zveli tradiciisameb
- Page 130 and 131: sxva msgavsi iosebisa, veWob, dedam
- Page 132 and 133: formebs uCndeba -e sufiqsiani paral
- Page 134 and 135: da viTarca marglasa Sina frTxil iyo
- Page 136 and 137: save istoriaSi anaseuli nusxis `iqm
- Page 138 and 139: anu didsa wyalsa Tavsa Cavigdeb, ro
- Page 140 and 141: vincavin mÃedari wavlen laSqarsa,
- Page 142 and 143: Wav., 368, 30), mravlobiTSi ki es a
- Page 144 and 145:
axali warmoeba saSuali qarTulis sam
- Page 146 and 147:
me da Sen RmerTs Sesayrelad vundodi
- Page 148 and 149:
Tu Tavs dasxma amjobinon, Tavs daes
- Page 150 and 151:
) Kyovelgvari vnebiTis wyvetilSi:da
- Page 152 and 153:
da viTar ganTendes da locva aRasrul
- Page 154 and 155:
cnobilia, sxvadasxva dros sxvadasxv
- Page 156 and 157:
3.4. -o sufiqsiani II kavSirebiTi,
- Page 158 and 159:
morielis nakbenarsa, sjobs, momaswr
- Page 160 and 161:
Tu Cemi xuaSiadi kacTa cnan, yovels
- Page 162 and 163:
ambors-uyofda iuda pirsa moZRvarisa
- Page 164 and 165:
mterTa ar gigrZnan sawadi aSkarad a
- Page 166 and 167:
namyo ZiriTadi. xolmeobiTi asrulebd
- Page 168 and 169:
saSuali qarTulis Cven xelT arsebuli
- Page 170 and 171:
lebs imaze, rom Tavad II xolmeobiTi
- Page 172 and 173:
mixedviT yvela maTgani momavali dro
- Page 174 and 175:
ZeglebSi amgvari Zveli qarTuliseuli
- Page 176 and 177:
ebaTa akademia. Tbilisi: gamomcemlo
- Page 178 and 179:
erTeliSvili 1956: erTeliSvili f. ra
- Page 180 and 181:
kobalaZe 1995: kobalaZe m. stilisti
- Page 182 and 183:
SaniZe 1945 a: SaniZe a. qarTuli oT
- Page 184 and 185:
Ciqobava 1966: Ciqobava arn., Zveli
- Page 186 and 187:
gamosacemad moamzada v. silogavam.
- Page 188:
s a r C e v iSesavali1. qarTuli sal