genderi – socialuri da politikuri swavlebani - Center for Social ...
genderi – socialuri da politikuri swavlebani - Center for Social ...
genderi – socialuri da politikuri swavlebani - Center for Social ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>da</strong>sacavad. aseve mose, romelmac Semdeg ebraeli xalxi egvipti<strong>da</strong>n gamoiyvana,<br />
bavSvobaSi sikvdils mxolod qalebis SemweobiT ga<strong>da</strong>urCa, romlebmac faraonis<br />
gegmebi CaSales. Tav<strong>da</strong>pirvelad bebiaqalebi Sifra <strong>da</strong> fua ar <strong>da</strong>emorCilen faraonis<br />
brZanebas <strong>–</strong> moeklaT yvela iudeveli axalSobili biWi, romelic maT miiRes. moses<br />
<strong>da</strong>badebis Semdeg ki misi ufrosma <strong>da</strong>m <strong>–</strong> miriamma moaxerxa, rom igi faraonis<br />
qaliSvilma iSvila, xolo misi RviZli de<strong>da</strong> aRmzrdelad aiyvanes. ase rom, miriamma<br />
igi ara mxolod ga<strong>da</strong>arCina, aramed misi iudevelad aRzr<strong>da</strong>c uzrunvelyo.<br />
qalebi mniSvnelovan rols asrulebdnen agreTve israelis religiur ganviTarebaSi.<br />
amis magaliTia debora <strong>–</strong> winaswarmetyveli <strong>da</strong> Tormet msajulTagan erTaderTi,<br />
romelic misdevs moses tradicias <strong>–</strong> namdvilad uxelmZRvanelos ebrael<br />
xalxs rogorc mosamarTlem. swored igi STaagonebs vanaks, winaaRmdegoba gauwios<br />
sosaras.<br />
Zv. w. meeqvse saukuneSi winaswarmetyveli hal<strong>da</strong> pasuximgebelia kanonis autenturobaze,<br />
rac saSualebas aZlevs ebraelebs gaakontrolon WeSmariti ebrauli<br />
tradiciebi <strong>da</strong> maTi Sesruleba.<br />
rabinulma iu<strong>da</strong>izmma <strong>da</strong> Talmudis ufro gvianma ganviTarebam ebraelebis<br />
religiuri cxovrebis koncentrireba Toris Seswavlasa <strong>da</strong> sinagogaSi yoveldRiuri<br />
msaxurebis irgvliv moaxdines. rodesac rabinuli iu<strong>da</strong>izmi iu<strong>da</strong>izmis normatiul<br />
<strong>for</strong>mad iqca, qalebi Toris swavlebasa <strong>da</strong> yoveldRiur RvTismsaxurebas Tan<strong>da</strong>Tan<br />
Camoaciles, rac praqtikulad imaSi gamoixatebo<strong>da</strong>, rom sinagogebi <strong>da</strong> akademiebi<br />
faqtobrivad mamakacebis xelSi <strong>da</strong>rCa. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, Talmudis aqaduri nawilebi<br />
Seicaven TxrobaTa mTel serias, sa<strong>da</strong>c qalebi Toris Rrma <strong>da</strong> srulyofil codnas<br />
avlenen.<br />
rogorc zemoT aRvniSneT, iu<strong>da</strong>izmSi Tanasworuflebianobis arsi mdgomareobs<br />
ara marto imaSi, rom qalebi srulyofili a<strong>da</strong>mianebi arian <strong>da</strong> mamakacTa Tanasworad<br />
arian Seqmnilni, aramed imaSic, rom RmerTma xelSekruleba mTel ebrael<br />
mosaxleobasTan <strong>da</strong>do <strong>da</strong> ara marto mxolod mamakacebTan. magram klasikur<br />
moZRvrebaTa umetes nawilSi araferia naTlad naTqvami maTi monawileobis Sesaxeb,<br />
Tumca klasikuri religiuri tradicia xSirad winaaRmdegobaSi modis ebraeli xalxis<br />
realur istoriasTan.<br />
aRmoCn<strong>da</strong>, rom Tav<strong>da</strong>pirvelad qalebi amoRebul iqnen aRTqmis <strong>da</strong>debis<br />
procesi<strong>da</strong>n. aRTqmiT gaTvaliswinebuli wina<strong>da</strong>cveTis ceremonia mxolod mamakacebis<br />
<strong>da</strong>swrebiT Semoifargla <strong>da</strong> TviT sinas mTaze xelSekrulebis <strong>da</strong>debisas mose mxolod<br />
mamakacebs mimarTavs. (gamosvla, 9/15) miuxe<strong>da</strong>vad amisa, rabinuli iu<strong>da</strong>izmi<br />
a<strong>da</strong>sturebs aRTqmis pirvel ceremoniaze qalebis yofnas. <strong>da</strong>, marTlac, mTeli Tavisi<br />
istoriis manZilze ebraeli xalxi grZnob<strong>da</strong>, rom qalebi CarTulni iyvnen saRmrTo<br />
aRTqmaSi <strong>da</strong> mniSvnelovan rolsac ki asrulebdnen. aRTqma <strong>da</strong>ido ara marto abramTan,<br />
aramed sarasTanac. RmerTis TvalSi mxolod abramisa <strong>da</strong> saras vaJiSvili iyo<br />
sruluflebiani memkvidre. moses saSualebiT gadmocemuli aRTqmis pirobebi qalebisa<br />
<strong>da</strong> maT winaSe sazogadoebis sxva wevrebis konkretul valdebulebebs Seicav<strong>da</strong>.<br />
albaT, gacilebiT mniSvnelovania aRTqmis safuZvlebis miRebisa <strong>da</strong> maTi SenarCunebis<br />
grZeli istoria. swored hal<strong>da</strong>, winaswarmetyveli qali, axdens aRTqmis autenturobis<br />
<strong>da</strong>dgenas. <strong>da</strong>, marTlac, mTeli istoriis manZilze ebraeli qalebi Toris<br />
zedmiwevniTi <strong>da</strong>cviT <strong>da</strong> dietis (kaSeris) wesebis Rrma codniT a<strong>da</strong>sturebdnen Tavis<br />
srulyofil monawileobas aRTqmiseul cxovrebaSi. miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom SezRuduli<br />
iyo qalebis mier Toris Seswavla, rabinebi maT kaSeris sakiTxSi did avtoritetebad<br />
miiCnevdnen. rogorc qronikebi a<strong>da</strong>stureben, aseT sakiTxebSi isini sistematurad<br />
mimarTavdnen TavianTi colebis rCevebs.<br />
kidev erTi sagulisxmo faqti, romelic <strong>da</strong>kavSirebulia ToraSi gadmocemuli<br />
42