Ons Erfenis - Die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika

More documents

Recommendations

Info

Tema: Ons Erfenis kerkregeringstelsel sien as ’n protes teen ’n humanistiese en liberalistiese eeu wat sy stempel op gewone gereformeerde mense wou afdruk. Enkele verdere historiese momente en bakens Wanneer ons vandag, na byna 150 jaar, terugkyk op die geskiedenis van die GKSA, moet eintlik gevra word of ons enersyds die erfenis wat ons ontvang het, bewaar het; verder moet ons ons verantwoord oor die vraag of ons instrumenteel getrou gebly het aan wat die kerk van Christus bedoel is om te wees; of, anders gestel: Wat laat ons vandag – na 150 jaar – as erfenis agter vir die geslagte wat kom? Binne die ruimte van hierdie artikel kan ek uiteraard slegs enkele momente en bakens aanstip, en dus oorsigtelik probeer antwoord op die vrae wat hierbo gestel is. Belangrikheid van die bewaring van die merktekens van die ware kerk Die geskiedenis laat blyk dat dit vir ons vaders en moeders belangrik was dat die predikante die Woord suiwer en reg moes verkondig. Daarom het hulle bande gesoek met die Christelijke Afgeskeie Gereformeerde Kerke in Nederland –die kerk waarvandaan ds. Dirk Postma gekom het. Verder was dit om dieselfde redes belangrik dat die Gereformeerde Kerke nou ’n eie teologiese skool moes verkry, wat gelei het tot die ontstaan van die eerste Skool in 1869 in Burgersdorp, wat in 1905 na Potchefstroom verskuif is, en wat ook gelei het tot die ontstaan van die Christelike universiteit van Potchefstroom. Vandag nog is die Teologiese Skool en die Fakulteit Teologie diensbaar aan die gereformeerde teologie vir ons eie kerkverband en ook vir almal wat in die gereformeerde teologie belangstel. Die gereformeerde teologie word op hierdie wyse aan groot dele in Afrika en aan die wêreld beskikbaar gestel. So kan ook ander deel kry aan dié ryke reformatoriese erfenis. Eenheid tussen Afrikaanse kerkgemeenskappe Sedert die ontstaan van die GKSA in 1859, en veral ten tye van die Eerste en Tweede Vryheidsoorloë, en ook sedert die Tweede Wêreldoorlog teen die middel van die twintigste eeu was die aandrang tot groter eenheid en samewerking tussen die NG Kerk, NH Kerk en die GKSA opvallend. Die standpunt van die GKSA hieroor is dat verdeeldheid en geskeidenheid tussen kerke wat dieselfde bely, sonde is. Hierbenewens het daar ook ’n sterk nasionale gevoel bestaan tussen mede-Christene van 22 • Die Kerkblad September 2006 • dieselfde land en volk, met ’n eie geskiedenis. Ekumeniese eenheid Die opkoms van ekumeniese bewegings in die twintigste eeu is opvallend. Ook die GKSA het ’n groot aandeel gehad in die ontstaan van die Gereformeerde Ekumeniese Sinode in 1946. Weereens glo die GKSA dat dit deel van ons roeping is om ’n algemene of ekumeniese kerk te wees, en daarom is daar kerklike eenheid met vele kerke in die buiteland wat dieselfde as ons bely. Sending en eenheid oor volks- en taalgrense Aangesien ons gehoorsaam moet wees aan die groot opdrag van Jesus Christus om die evangelie te laat verkondig aan die hele wêreld, is daar ’n mooi geskiedenis van sending in groot dele van Suid-Afrika. Die gevolg hiervan was die ontstaan van kerke onder die verskillende bevolkingsgroepe in ons land, die organisasie van die nuwe of jong kerke in meerdere vergaderinge en samewerking op verskillende terreine. Weereens: die erfenis wat ons ontvang het, is bewustelik gedeel en beskikbaar gestel aan ander wat saam met ons hier lewe en werk, soos God dit van ons eis. Bestek Die belangrikste taak en roeping van die kerk is sekerlik dat die Woord van God op elke plek waar gelowiges saamlewe en saamkom in plaaslike kerke, in sy volle rykdom verkondig mag word. Dat dit kon plaasvind oor al die jare, is alleen genade. In ons gereformeerde leer het ons ’n skat wat goud werd is, as erfenis ontvang. Natuurlik is ons ook as kerke sondig en onvolmaak. Natuurlik is daar baie tekortkominge by ons, selfs spanning en verskille. Ons moet dit ons groot erns en roeping maak om hierdie ryke erfenis altyd vars en nuut aan die volgende geslagte oor te dra. Die prediking moet suiwer en relevant wees; die kerke moet lewendig en aktief diensbaar wees aan God en mekaar; die spanninge wat bestaan, moet onderling opgeklaar word; die kultuur, die politiek, die ekonomie, al die sektore in die samelewing moet omvorm word om te pas by die maatstaf van die Woord. Die kerk van God wat getrou wil bly aan die erfenis wat ons ontvang het, moet die toon aangee, en kan nie by die afwykinge in ons kultuur en samelewing en selfs in sommige soort teologië aanpas nie. Met God se beloftes van genade en seën mag ons die toekoms verder met vertroue tegemoet gaan. •
Prof rof rof. rof . JA JA (K (Koos) (K oos) van van R RRooy R ooy (Louis (Louis (Louis TT Trichardt) T richardt) Skaamte en dankbaarheid As ons na 100 jaar oor ons eie aandeel as gelowige sondaars besin, moet ons erken daar is veel om oor skaam te wees. Daar was dikwels by te veel van ons gebrek aan belangstelling in die uitdra van die evangelie, om nie eens te praat van die openlike vyandigheid wat dikwels sy kop uitgesteek het nie. Waar daar wel gehoorsaamheid was, was dit nie altyd met volle oorgawe nie. Daar was te veel oppervlakkige en halfhartige pogings, en dikwels ook gebrek aan volharding. Dat ons sendingwerk desondanks ook mooi vrugte opgelewer het, is uitsluitlik aan die goedheid, genade en trou van onse Here te danke. Daar is inderdaad mooi dinge, werk wat die vuurproef deurstaan het, waaroor ons ons kan verwonder en wat ons met nederige dankbaarheid aanvaar. Ek wil in wat hier volg, die nadruk op hierdie blywende vrugte laat val, en die minder mooi dinge net in die verbygaan aanstip. Die eerste begin Daar is vroeg in ons bestaan as kerkefamilie reeds met die evangelie na die mense van Afrika uitgereik. In Angola het gemeentes ontstaan, en so ook in die omgewing van Pretoria, Bronkhorstspruit en Pietersburg, wat ongelukkig later verwaarloos is voordat hulle die geestelike rypheid gehad het om selfstandig voort te bestaan. Baie van daardie lidmate is sekerlik in ander kerke opgeneem. Hoeveel eenvoudig weggeraak het, kan niemand sê nie. Die gemeentes onder die bruin mense in Venterstad en Philipstown het ook op ’n vroeë stadium tot stand gekom en bestaan nou nog of is in ander gemeentes opgeneem. Tema: Ons erfenis Ons sendingerfenis Venda ... en die vrugte na 100 jaar Die eerste veld waar die sendingwerk werklik intensief en met volharding aangepak is, is Venda, waar eers ds. Pieter Bos sedert 1910 en later ds. (prof.) Hugo du Plessis sedert 1928 gewerk het. Dit was ook die eerste sendingveld waar die inheemse kerke ’n groot mate van geestelike en selfs finansiële selfstandigheid bereik het. Dit is te danke aan die feit dat daar oor die jare ’n hele aantal sendelinge werksaam was, wat mekaar kon ondersteun en aanvul, en in die opleiding van die Venda- en Tsongasprekende gelowiges met die swart predikante kon saamwerk. Daar is nou 12 gemeentes, sommige groot en bloeiend, wat lankal self na hulle ongelowige volksgenote met die evangelie uitreik. Hierdie kerke het ook al ’n aantal goed opgeleide teologiese spesialiste opgelewer, waarvan sommige nagraadse studie oorsee gedoen het, en wat hulle teologies in enige geselskap kan handhaaf. Een van die Vendastudente is besig met sy doktorsgraad in Hebreeus aan die Westminster Theological Seminary. Die ontploffing van die vyftigerjare In die vyftigerjare was daar ’n groot ontwaking van sendingbelangstelling by die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika. Dit het saamgeval met die koms en inspirasie van prof. JH Bavinck, wat ’n jaar lank in Potchefstroom Sendingwetenskap doseer het, maar dit was nie uitsluitlik daaraan te danke nie. Oral, veral op die Witwatersrand en in Wes-Transvaal onder die Batswana, het plaaslike kerke spontaan die sendingtaak aangepak. In die huidige Noordwes alleen is daar tans by die 30 gemeentes wat deels uit hierdie sendingontwaking ontstaan het. Verskeie lidmate het in hierdie proses diep spore getrap. ’n Mens kan nie almal noem nie, maar ’n mens dink veral aan mense soos broeder Piet Goede van Benoni. Die sendingwerk is dikwels met meer geesdrif as kennis gedoen. Die resultate was soms halfgekerstende lidmate, in elk geval mense wat min begrip van die Gereformeerde leer en lewenswyse gehad het. Tog het dit ’n basis geskep waarby aansluiting gevind kon word vir vernuwing en verdieping. Hulp van Gereformeerdes uit die buiteland In hierdie tydperk het daar ook hulp uit Nederland opgedaag. Plaaslike kerke het besef die taak is te magtig vir hulle eie kragte. In Natal het die Gereformeerde Kerke (Vrygemaak) in Nederland met groot inset en toewyding gewerk. Die Christelike Gereformeerde Kerke het in Venda, KwaNdebele, Mosambiek en Botswana werklik kostelike werk gedoen, en die Gereformeerde Gemeenten in Nederland dieselfde in die omgewing van Sannieshof in Noordwes. Die resultaat van hierdie Gereformeerde ekumeniese samewerking was sterker gemeentes, sowel getalsgewys as geestelik. In Natal, Venda en Noordwes het hierdie kerke ook Afrikaanse sendelinge beroep of ondersteun. Groot • Die Kerkblad September 2006 • 23
Page 3 and 4: inhoud inhoud 2 UIT DIE WOORD Ja, m
Page 5 and 6: nie. Hy het Levi se geweldsbegin ve
Page 7 and 8: Hoofartikel Oorlog in die Midde- Oo
Page 9 and 10: Prof rof rof. rof . JM JM JM (K (Ko
Page 11 and 12: Die redakteur gesels met ... Prof.
Page 13 and 14: My bedieningsveld het ook nog die g
Page 15 and 16: waarin Satan meen dat hy regeer, mo
Page 17 and 18: nie.” Omdat Christus gesterf het,
Page 19 and 20: Daar is net één bron en één maa
Page 21: hul beurt van Christus self ontvang
Page 25 and 26: Dr Dr. Dr . F F (F (Frans) (F (Fran
Page 27 and 28: Dr Dr. Dr . SJ SJ (K (Kobus) (K obu
Page 29 and 30: Dr Dr. Dr . PW PW PW (Pieter) (Piet
Page 31 and 32: Gereserveerde deelname Tog moet ons
Page 33 and 34: Die onverdraagsaamheid van verdraag
Page 35 and 36: Herman Herman T TToerien T Toerien
Page 37 and 38: Prof rof rof. rof . JPL JPL (Jakkal
Page 39 and 40: Dr Dr. Dr . PW PW PW (Pieter) (Piet
Page 41 and 42: DB Wallace ($25) en nou ook standaa
Page 43 and 44: Op 27 Junie 1931 is Johannes Petrus
Page 45 and 46: Psalmfees in Pretoria Vir die afgel
Page 47 and 48: Ds. Ben Fourie (Voorsitter: Nasiona
Page 49 and 50: Die Die gebou gebou waaraan waaraan
Page 51 and 52: BEROEPE Ontvang • Ds. JA Erasmus
Page 53 and 54: DOODSBERIGTE Marthina Cornelia Bree
Page 55 and 56: oetes, gesellige kaggelvuur. R120 p
Page 57 and 58: NOORDKAAP KURUMAN: DE DUINE LODGE.

Ons Erfenis - Die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?