deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5

… the process of identifying, gathering and interpreting information about a
learner’s achievement, as measured against nationally agreed outcomes… It
involves four steps: generating and collecting evidence of achievement, …
recording the findings … using this information to assist the learner’s
development and improve the process of learning (DoE:1998: 8-9).
Die volgende aspekte kom herhaalde kere voor in al die definisies: leer word gesien as ‘n
deurlopende proses; en die leerder word blootgestel aan ‘n verskeidenheid leer-
ondervindinge om sekere doelstellings te bereik. Deurlopende assessering soek inligting om
onderrig te verbeter. Dit is ‘n sistematiese en empiriese metode om onderrig te hersien en die
effektiwiteit en doeltreffendheid te verbeter. Die informasie wat versamel word, moet gebruik
word om die kurrikulum en leerkrag se onderrigmetode te verbeter. In al die definisies word
leerders as die sentrale punt gestel.
Assessering het as volg verander: leerders word nie meer met mekaar vergelyk soos in die
geval met normgebaseerde assessering nie, want dit help ons nie om uit te vind hoeveel die
leerder werklik begryp of bemeester het nie, aldus Le Grange en Reddy (1998) en “NCTE
Joint Task Force on Assessment” (2002:5). Leerkragte assesseer dus nou om te sien of die
vereiste leer plaasgevind het. Dit vind plaas gedurende die leerproses en dit is gekoppel aan
spesifieke kriteria of uitkomste. Die opvoeder versamel, organiseer, interpreter en noteer
inligting deur die assesseringsproses om ‘n geheelbeeld te formuleer. Dit is ‘n deurlopende
proses en die leerders word aangemoedig om hul insette te lewer en sodoende deel te hê aan
hul leerproses.
DFASS, volgens die WKOD (2002:1), is ‘n proses waardeur geldige en betroubare inligting
oor die prestasie van ‘n leerder op ‘n deurlopende basis ingesamel word. Refleksie en
verslagdoening deur positiewe, ondersteunende en motiverende terugvoering aan leerders is
bevorderlik vir die leerproses. Black en William (1999) stem saam dat formatiewe
assessering leer en onderrig bevorder. Ek glo dat hoe meer ons navorsing doen in verband
met assessering, hoe meer sal ons insig verdiep sodat ons beter ondersteuning aan die leerders
kan verleen.
Assessering is doelgerig omdat dit ‘n integrale deel van leer uitmaak. In die beleidsdokument
vir die Senior Fase van die Nasionale Departement van Onderwys (1997:13) word die
volgende beskrywing van assessering in uitkomsgebaseerde onderrig gegee:
22