deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5

Spear (1988:84) dui aan dat die prosesbenadering ons toelaat om ons belangstelling te
balanseer in die korrekte produkte wat die moeite werd is met gelyke besorgdheid vir die
eksplorende aspekte van komponering, die oordra van gedagtes, indrukke, en gevoel in taal
en die oorweging van moontlikhede vir die ontwikkeling van daardie idees vir ‘n gehoor.
Raimes (1983:11) het gevind dat leerkragte wat gebruik maak van díe benadering verleen
twee belangrike ondersteunings aan hul leerders. Dit is tyd sodat hul leerders nuwe idees kan
probeer en tweedens, terugvoering ten opsigte van die inhoud wat hulle in hul verskillende
weergawes skryf. Calkin (1986:24) sê dat die prosesbenadering ‘n radikale verskillende pas
benodig as wat ons in die tradisionele skryfklas aan gewoond was. Sy sê dat skole in die
verlede ‘n “one-draft-only” mentaliteit aangeneem het. Hulle leuse was “get it done” en
“move along”. Klaskamers waar die prosesbenadering beoefen word, het tyd nodig. White en
Arndt (1991:3) druk hulleself so uit: “ … we believe that writing takes time ... time is needed
to incubate, sift and shape ideas”. Calkin (1986: 24) beveel aan dat leerkragte hulle tyd so
saamstel dat daar nou langer tydperke aan skryf toegestaan word in plaas daarvan dat korter
periodes oor die week versprei word. Sy beklemtoon verder dat leerders genoeg oefening
moet kry om te skryf, want skryf is ‘n aangeleerde gedrag en kan dus ontwikkel word (Emig,
1977:124).
Shayer (1976: 164-65) beweer dat met die prosesbenadering die beheptheid met taal
konvensies oorboord gegooi word en dat die klem val op skepping en die aanvaarding dat
geskrewe werk ‘n integriteit van sy eie het. “Capitalization, spelling, punctuation … they
present … merely the conventions, the amenities for recording the outcome of the process”
(Emig, 1983:111). Die benadering sien alle geskrewe werk, onbeduidend of nie, as belangrik.
Daar is nou nie meer daardie besorgdheid dat geskrewe werk in voorafgestelde konvensies
moet inpas nie. Die klem val nou op die skrywer en hoe hulle vorm en mening aan hulle werk
gee. Met ander woorde, die besorgdheid het beweeg van ‘n beheptheid met linguistieke
strukture na die eintlike proses hoe die skrywer te werke gaan om te komponeer. Hiervolgens
word die skryfstuk soos ‘n musiekstuk gekomponeer; naamlik die skrywer beweeg gedurig
vorentoe en weer terug om die stuk te ontwikkel en te verfyn. Calkin (1986: 17) sê dat
teoretici hierna as: “… circling out and circling back; as collecting and connecting”, verwys.
Knoblauch en Brannon (1984: 16) glo dat wanneer ons praat van ‘komponering’, praat ons
van ‘komponering’ in die geskrewe woord. Hulle gaan egter verder deur te sê:
26