deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5

Dimento (1989: 2) dui aan dat resultate toon dat beide portuur- en selfassessering met ‘n
kontrolelys vir hersiening leerders lei tot verbetering in die kwaliteit van hulle skriftelike
stelwerk. Hy meld ook dat nie een van die twee vorme van assesssering verhewe is bo die
ander een nie. Dimento se studie gee te kenne dat begeleide selfassessering die potensiaal het
om leerders in staat te stel om hulle werk te hersien “ … with the respect to higher concerns
like organization and development”.
White en Arndt (1991:117) suggereer dat soos leerders hulle portuur se werk evalueer en
daarna hul eie, hulle geleidelik die kapasiteit opbou vir selfevaluering wat ‘n belangrike
element in die ontwikkeling van die skryfproses is.
Seeing multiple write-ups give them a chance to talk about someone elses
work before they discuss their own. Build confidence and helps them to see
and develop a vocabulary to describe and analyse others work and not just to
judge. When they do theirs they apply the same principle (Spear, 1988:90).
Portuurassessering help leerders dus om krities na hul eie werk te kyk. Hulle het die
geleentheid om hul eie werk te vergelyk met die van hul portuur voordat dit na die leerkrag
gaan vir finale evaluering.
Hibbard en sy kollegas (1994:6) het studente geleer om deur middel van selfassessering
noukeuriger na hul werk te kyk. Hulle hoop dat studente later nie meer gelei sou hoef te
word hoe om selfassessering toe te pas nie, dat hulle dit spontaan sal toepas sonder enige
aanmoediging van leerkragte. Dit is ‘n lang proses wat baie jare sal neem om suksesvol plaas
te vind. Verantwoordelikheid aan die kant van die leerder is ‘n natuurlike gevolg van
selfassessering.
Dit is belangrik vir leerders om ook deel te neem om kriteria self op te stel; dit is deel van
die leerproses vir selfassessering. Leerkragte kan hulle ook bystaan met die ontwikkeling
van kriteria. Op so ‘n manier ontwikkel leerders ‘n ryker waardering van wat die standaarde
vir sukses is, en terselfdertyd maak dit geleenthede vir hulle oop om hul self te verbeter
(Sperling, 1994:1). Sperling (1994:11) verwys ons na leerkragte wat kollaboratiewe
assessering in hul klaskamer met groot sukses gebruik het: “ … it can cross all levels and all
subjects”. In haar entoesiasme om leerders so ver te kry om hul eie kriteria te ontwikkel sê
32