Methoden en technieken van kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg
De beste procescontrole, vanuit het oogpunt van tijdig signaleren van
verstoringen, is het frequent keuren van grote steekproeven. Dit leidt
echter tot hoge controlekosten.
Ook bij de keuze van de regelgrenzen hebben we te maken met
tegenstrijdige eisen. Aan de ene kant willen we krappe regelgrenzen
zodat we snel, alle verstoringen kunnen signaleren en kunnen corrigeren.
Aan de andere kant is bij krappe regelgrenzen de kans op onjuiste actie
groter. Het zal dan immers vaker voorkomen dat een steekproefuitkomst
buiten de regelgrenzen valt als gevolg van procesinherente variaties, en
onterecht een verstoring wordt verondersteld.
Het minimaliseren van de kans op onterechte acties leidt tot ruime
regelgrenzen, terwijl het minimaliseren van de kans dat een verstoring
niet ontdekt wordt, leidt tot krappe regelgrenzen.
Bij de keuze van de regelgrenzen, steekproefgrootte en frequentie zal een
inschatting van en afweging tussen de relevante kosten uiteindelijk de
doorslag moeten geven.
Voor we nader in zullen gaan op de kosten van kwaliteitszorg (paragraaf
5), zullen eerst in paragraaf 4 twee methoden worden besproken voor het
analyseren van fouten.
4 Een tweetal methoden voor (fouten)analyse
Voordat op basis van gesignaleerde fouten acties kunnen worden
ondernomen, is vaak nadere analyse en onderzoek noodzakelijk. De
Pareto-analyse en het visgraatdiagram zijn eenvoudige en inzichtelijke
hulpmiddelen in dit verband. Beide methoden blijken zeer succesvol te
zijn en worden onder andere veel gebruikt door zogenaamde
‘kwaliteitskringen’.
Kwaliteitskring Een kwaliteitskring is een op vrijwillige basis gevormde groep
van 5 à 15 productiemedewerkers onder leiding van een baas
of voorman. Zo’n kring komt eens per een of twee weken
gedurende korte tijd (1 à 1 1 ⁄ 2 uur) bijeen om een door henzelf
gekozen probleem nader te onderzoeken. De groep wordt
betrokken bij het analyseren van productiegegevens, bij het
zoeken naar oorzaken van verstoringen en het bedenken en
invoeren van technische en organisatorische verbeteringen.
Door opleiding en training wordt hen geleerd hun eigen
werksituatie kritisch te beoordelen en te analyseren, onder
andere door het gebruik van processchema’s, histogrammen
(of kolommendiagrammen), regelkaarten en de hieronder
behandelde Pareto-analyse en het visgraatdiagram.
Pareto-analyse
(20-80-regel)
4.1 PARETO-ANALYSE
Zowel voor het vaststellen van de noodzakelijke controleactiviteiten, als
voor het stellen van prioriteiten bij onderzoek en preventieve
maatregelen, is inzicht nodig in de frequentie waarmee bepaalde (typen)
fouten optreden, en in de relatieve ernst van de fouten. Een eenvoudig
hulpmiddel hierbij is de zogenaamde Pareto-analyse, vaak ook
ABC-analyse of 20-80-regel genoemd. Laatstgenoemde
benaming duidt op het verschijnsel dat zeer dikwijls het
overgrote deel van bepaalde gebeurtenissen door een